Vísir - 08.02.1968, Blaðsíða 8

8
VISIR
Útgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Dagur Jónasson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Aðstoöarritstjóri: Axel Thorsteinsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingastjóri: Bergþór Úlfarsson
Auglýsingar: Þingholtsstræti 1. Símar 15610 og 15099
Afgreiðsla: Hverfisgötu 55. Sími 11660
Ritstjóm: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 línur)
Áskriftargjald kr. 115.00 á mánuði innanlands
í lausasölu kr. 7.00 eintakiö
Prentsmiðja Vísis — Edda hf.
Ný vísitöluuppbót ?
]\ýafstaðið aukaþing Alþýðusambands Islands sam-
þykkti ályktun, þar sem ítrekuð var krafa sambands-
ins um, að full vísitöluuppbót yrði greidd á laun.
Ekki er víst, að allir þingfulltrúarnir hafi tekið þessa
kröfu sína alvarlega. Það er orðin föst og sjálfvirk
venja hagsmunasamtaka á íslandi að byrja ályktanir
sínar á orðunum: „Fundurinn krefst þess...“ eða
„Fundurinn mótmælir...“. Frekjutónninn er orðinn
svo algengur í ályktunum hagsmunasamtaka, að
menn eru hættir að taka eftir honum eða taka mark
á honum.
En í þeSsu tilviki er ekki víst, að staðið verði við
orðin tóm. Vissa hópa manna í Alþýðusambandinu
þyrstir í vinnudeilur í marz. Og það er ekki vegna
þess, að þeir vænti árangurs, heldur vegna þess, að
þeir æskja upplausnar af stjórnmálaástæðum. Þessir
menn eru áhrifamiklir í ASÍ og því er allra veðra von.
Þess er krafizt, að atvinnuvegirnir greiði vísitölu-
uppbót 1. marz. En onginn veit, hvaðan þeir ættu að
taka fé til þess. Atvinnuvegirnir eru nú almennt í
meiri fjárþröng en verið hefur um árabil. Aflabrestur
og verðfall hafa leikið útgerð og fiskiðnað afar illa
og þeir erfiðleikar hafa endurómað um allt atvinnu-
lífiö. Þjóðin tapaði í fyrra 2000 milljónum króna í út-
flutningstekjum. Atvinnuvegirnir hafa tekið á sig
meginhlutann af því tapi.
Áhugi og geta til atvinnurekstrar hefur minnkað
töluvert á síðustu mánuðum. Sum fyrirtæki hafa dreg-
ið saman seglin. Einnig eru dæmi þess, að fyrirtæki
hafi lokað, einkum fiskvinnslustöðvar. 2000 milljón
króna tekjumissirinn hefur því ekki aðeins valdið öll-
um atvinnurekstri í landinu miklum erfiðleikum, held-
ur beinlínis dregið úr atvinnu.
En atvinnuleysið getur enn versnað, — ef Alþýðu-
sambandið fær vilja sínum framgengt. Ef vísitöluupp-
bótin yrði barin í gegn, mundi samdrátturinn í at-
vinnurekstrinum verða eins og farsótt. Á skömmum
tíma mundi fjöldi fyrirtækja draga saman seglin og
önnur verða að gefast upp. Atvinnuleysi mundi marg-
faldast á skömmum tíma.
Gengislækkunin í nóvember átti að rétta hlut at-
vinnuveganna eftir áföll aflabrests og verðfalls. Hún
átti að blása nýju lífi í þá, efla rekstur og auka at-
vinnu. En um leið hefur hún í'för með sér kjaraskerð-
ingu. Þessa kjaraskerðingu er ekki hægt að bæta með
vísitöluuppbót, því að þá hefðu atvinnuvegimir ekk-
ert gagn af gengislækkuninni. Þá yrði að fella gengið
á nýjan leik til þess að bjarga atvinnuvegunum og
hindra almennt atvinnuleysi.
Forustumenn Alþýðusambandsins eru á engan hátt
undanþegnir þeirri almennu skyldu að hugsa. Það
getur verið gaman að vera gunnreifur og baráttuglað-
ur í ræðustól á Alþýðusambandsþingi, fjarri raunvem-
leika atvinnulífsins, en það er skammgóður vermir.
V1 S IR . Fimmtudagur 8. febrúar 1968.
S-Vietnam fær matvæli, lyf
og hjúkrunarvörur frá
mörgum löndum og erfið-
leikarnir sívaxandi
— óvissa um „heimavarnarliðið" —
almenningur vill frið og fá að una við sitt
Þegar sýnt var hve hörö var
sókn sú, sem Vletcong hóf fyrir
tæpum 10 dögum í Suöur-Víet-
nam, og að henni mundi verða
haldið áfram, lét stjóm Suður-
Víetnam tii sín heyra. Um sama
leyti og Ky fyrrverandi flug-
marskálkur, nú varaforseti lands
ins, boðaöi stofnun „þjóöar-
hers“, þ. e. hersveitar hinna al-
mennu borgara til vamar sér
og heimilum sínum, var tilkynnt
af hálfu stjómarinnar, að leitað
yrði til alþjóðasamtaka og ein-
stakra landa um hjálp til handa
fólki, sem á nú hvergi þak yfir
höfuðið, og hefur orðið að flýja
vegna bardaganna, ef til vill
brennandi hús sín eöa rústir
einar.
Utanríkisráðherra S.V. Tran
van Do sagði í gær, að flótta-
mannafjöldi væri orðinn 73.000
í Saigon en hann mun áreið-
anlega skipta hundruðum þús-
unda í öllu landinu.þvi að fólk kurini brátt aö komast upp I
hefur flúið úr öllum bæjum, sem hálfa milljón, verði um stöðugt
barizt er í, en eins og kunnugt hárðnandi átök að ræða, en hitt
er af fréttum hefir verið barizt er víst að hún gæti fljótlega
að undanförnu í hvorki fleiri né orðið miklu hærri — það fer
færri en 7 af stærri bæjum vitanlega alveg eftir gangi styrj-
landsins, eða fylkishöfuöstöðvun aldarinnar.
um. og hefir verið barizt grimmi- Tran van Do sagði í gær, að
Skæruliöi á valdi stjórnarhermanna. Myndin var birt í Poli-
tiken og undir stendur m. a. „Margir fangar eru skotnir á
stundinni“.
lega í nærri 10 daga í að minnsta
4 þeirra, eða þar sem Vietcong
hefur náð svo traustri fótfestu,
að engar líkur virðast fyrir þvf,
að unnt verði að hrekja þá það
an í bráð.
Það er auðvitað byggt á ágizk-
unum, að tala flóttamanna
þegar hefðu sex löind lofað að
senda matvæli, klæði og hjúkr-
unarvörur til Suður-Víetnam,
og er þeirra á meðal Japan.
Ætlar japanska stjómin að
senda fiugvélar með matvæli,
klæði og lyf.
Einhverjir mestu erfiðleikam
ir í Saigon og víðar er dreifing
og úthlutun matvælanna. Nú er
til dæmis svo ástatt, ag hvorki
berst fiskmeti eða grænmeti til
borgarinnar, vegna þess að öll-
um samgönguleiðum hefir verið
lokað fyrir venjulegri umferð
vegna bardaganna.
Munu mörg lönd bregðast vel
við og senda matvæli og annað,
miklu fleiri en þau sex, sem
þegar hafa heitið aðstoð. Ann-
ars er það ekki matarskortur-
inn sem veldur mestum kvíða,
heldur hinar óhugnanlegu horfur
að því er tekur til almennrar
heilbrigði og hreiniætis. Flótta-
mannahópamir fara vaxandi,
erfiðleikar á að fólk geti fengiö
vatn til drykkjar og matar, hvað
þá til að halda sér hreinu. Vatns
leiðslur hafa spmngið. Skolp-
leiðslur hafa spmngið og leiðsl-
umar hafa stíflazt. Sorphaugar
fara sfhækkandi og daun af
rotnandi líkum ber að vitum
manna. Völskur heyja sinn hem
að um allt æti og fara sem
logi yfir akur. Reynt er að
sprauta sorphauga með DDT og
hindra þannig útbreiðslu far-
sótta. Skortur er sótthreinsandi
vökva. Skortur er lyfja og hjúkr
unarvamings. Sjúkrahúsin em
yfirfull. Ekki til sjúkrarúm leng
ur fyrir hluta þess fjölda sem
til þeirra leitar í neyð sinni.
Menn virðast ekki byggja
miklar vonir við stofnun heima-
vamarsveita. Á það hefur verið
bent, f fréttaaukum erlendis,
hve mikil vandkvæði em hér á,
svo seint sem séð er, að slíks
liðs er þörf. Granur manna er,
að erfitt veröi um framkvæmd-
imar. Menn spyrja um viðbrögö
óþjálfaðs almennings, er boðið
er upp á vopn — er baráttu-
kjarkur fyrir hendi? Er hægt að
búast við miklu af almenningi
þegar 600.000 manna her vel
búnum og þjálfuöum, er legið á
hálsi fyrir skort á baráttu-
vilja. Og hafi þetta ekki veriö
áróður einn, til að stappa í menn
stálinu, er allar götur vafasamt
um árangurinn af stofnun heima
vamarsveita, þó ekki væri nema
af því, að of seint er hafizt
handa. Það hefur líka verið
bent á nokkra áhættu (fyrir
valdhafana) að fara að vopna al-
menning nú, þar sem þeif eru
nú famir að trúa því að Viet-
cong muni hafa betur.
En annars kemur það ákaf-
lega oft fram hjá þeim, sem um
þessi mál tala f útvarp erlendis,
að ekki sé um neina almenna
baráttuhrifni að ræða meðal al-
mennings í S.V. — og fjölda
manns standi gersamlega á
sama um hvort sama stjórn
verður áfram, samsteypustjórn
verði mynduð eða hrein Viet
congstjóm, — áhugamál fjöld-
ans sé bara eitt: að hætt verðí
að berjast og menn getx fengið
að búa vig frið — og „una við
sitt'*.
£
tnmamn