Bókasafnið - 01.01.1998, Blaðsíða 31
Myrká fylgja Guðrúnu yfir holt og heiðar hvíslandi Garún,
Garún. Við systkinin áttum okkur lestrarskot undir stiganum
sem lá niður í kjallara þar sem við komum fyrir púðum og
teppum og gátum skriðið í felur og lesið í friði fyrir fullorðna
fólkinu. Þessar minningar eru mér dýrmætar.
Hvert er gildi bókarinnar í aldarlok? Menn lesa almennt
minna. Við lifum á tölvu- og tækjaöld. Stöðugt bætast fleiri ís-
lensk heimili í hóp þeirra sem eiga heimilistölvu með aðgangi
að Interneti, myndbandstæki, myndlykil (einn eða fleiri), gsm-
síma og svo mætti áfram telja. Tölvur og önnur tól og tæki eru
komin í stað eða til viðbótar við bækur og keppa um tímann
okkar. Börn safna sér fyrir nýjum Nintendo-tölvuleikjum,
geisladiskum eða spólum. Nútímabörn vilja myndbönd og
tölvuleiki í jólagjöf auk bóka. Bókagjafahefðin er þó svo rík hjá
Islendingum að íslensk börn fletta mörg enn sem betur fer
Bókatíðindunum fyrir jólin og skrifa niður titla sem þau óska
eftir að fá í jólagjöf. Þrátt fyrir allt seljast enn bækur og Islend-
ingar halda áfram að vilja bækur í jólagjöf. Tími hinnar rafrænu
jólabókar er enn ekki runninn upp en hver veit hvað verður árið
2098?
Heimildir
Atli Harðarson: Tölvukver. 2. útg. Reykjavík: Aldamót, 1994.
Bing, Jon: Boken er d0d! Leve boken! og andre essay om infonnasjonspolitikk.
Oslo: Universitetsforlaget, 1984.
Bogens fremtid er ikke hvad den har vœret. En debatbog om lœsning. Redigeret af
Kurt Fromberg og Hans Hertel. K0benhavn: Fremad, 1988.
The Book Hunger. Edited by Ronald Barker and Robert Escarpit. Paris: Unesco,
1973.
Clyde, Anne: „Internetið.“ I: A upplýsingahraöbraut. Frásagnir um notkun
Internetsins. Reykjavík: Lindin, 1995.
Crawford, Walt & Michael Gorman: Future Libraries: Dreams, Madness &
Reality. Chicago: ALA, 1995.
Dahl, Svend: Bogens historie. 2. ændr. og for0g. udg. K0benhavn: P. Haase & s0n,
1970.
Hertel, Hans: Den daglige bog. Bpger, formidlere og lœsere i Danmark gennem
500 ár. K0benhavn: Forening for Boghaandværk, 1983.
Islensk þjóðmenning. 6.b. Munnmenntir og bókmenning. Ritstj. Frosti F. Jóhanns-
son. Reykjavík: Þjóðsaga, 1989.
Jónas Hallgrímsson: Selected Poetry and Prose, Ist ed. http://www.library.wisc.
edu/etext/Jonas/, tr. and ed. Dick Ringler (Madison, WI: University of Wisconsin-
Madison General Library System,1998).
Már Jónsson. Tölvutœkar upplýsingar í hugvísindum. Erindi flutt á Málþingi um
aðgang atvinnulífs og vísindasamfélags að upplýsingum 11. sept. 97.
Olafur Jónsson: Bœkur og lesendur. Um lestrarvenjur. Reykjavík: Bókaútgáfa
Menningarsjóðs, 1982 (Studia Islandica, 40).
Ridey, Roger. „Books on the Web.“ New Statesman 5. des. 1997, bls. 60.
Smith, Betty. Gróður í gjóstri. Gissur O. Erlingsson íslenzkaði. Reykjavík:
Bjarkarútgáfan, 1946.
Þorbjörn Broddason: „íslenskum ungmennum á aldrinum tíu til fímmtán ára
stendur sífellt meiri afþreying til boða.“ Morgunblaðið 23. apríl 1997.
Þorbjöm Broddason: „Minnkandi bókhneigð ungmenna." Skíma 1992 (3), bls. 37-42.
Summary
The Book - Does it have a Future?
This article discusses the future of the printed book. Modern technology, the
Internet and electronic books on the World Wide Web have raised the question of
whether the printed book will survive or whether it will be superseded by the
electronic book. According to the author both will in all probability survive side
by side for the time being. One aspect to be considered is the reading habits of
both children and adults. Recent research shows that children in general read less,
the main reason being that television, videofilms and video and computer games
take up more of their leisure time, time which used to be spent, at least in part in
reading. Although the number of electronic texts on the Web is growing steadily,
the author’s contention is that the printed book is not in any immediate danger.
Electronic texts are not primarily meant for reading unless they are very short, but
are rather mainly for research purposes. Rules and guidelines are necessary to
ensure the quality of electronic publications since the technology used to publish
such texts on the Web is extremely simple and easy to learn.
Á.A.
| Á BÓKASAFNINU
Umberto Eco: Nafn rósarinnar
(Svart á hvítu, 1984)
Þýð.: Thor Vilhjálmsson
Bókavörðurinn kom til móts við okkur og við vissum þegar að
liann væri Malachia frá Hildesheim. Hann var að reyna að
setja upp réttan svip til að fagna komu okkar, en ég gat ekki
varizt því að það færi hrollur um mig andspænis svo undar-
legu yfirbragði. Hann var hár vexti og þótt hann væri ein-
staklega horaður voru limir hans luralegir og klunnalegír. Þar
sem hann gekk löngum skrefum sveipaður svörtum klæðum
reglunnar var eitthvað sem vakti ugg við framgöngu lians.
Hann kom að utan, og var því með hettuna enn yfir höfði sér,
og hún varpaði skugga á fölva andlitsins, og brá einhverju
sem ég get ekki skilgreint en var sársaukafullt í stór og dapur-
leg augu hans. í yftrbragði hans voru líkt og ummerki geystra
ástríðna sem viljinn hafði agað en reyndust hafa markað drætti
þar án þess að þær lífguðu þá lengur upp. Sorg og strangleiki
ríktu í andlitsdráttum hans og augnaráðið var svo þungt að eitt
augnakast dugði til þess að seilast inn í hjarta þess sem hann
ræddi við, og lesa þar leyndar hugsanir svo mjög að illt var að
þola grannskoðun þein'a, og menn voru ófúsir að mæta þeirn
öðru sinni. (Nafn rósarinnar, s. 72-73)
BÓKASAFNIÐ 22. ÁRG. 199H
31