Dagblaðið Vísir - DV - 24.10.1983, Blaðsíða 4

4
DV. MÁNUDAGUR 24. OKTOBER1983.
Fólagar úr Blaðamannafólagi íslands, fyrirlesarar og nokkrir Islendingar, sem heimsótt hafa eyjarnar, á námsstefnunniá laugardag. .DV-myndE.Ó.
pii;

§í * Ift | j 1 I; 1
fW \
Rússar
bæta við
lagmetis-
samning-
inn
Sölustofnun lagmetis gekk ný-
verið frá sölusamningi á gaffalbit-
um tii Sovétríkjanna, til viðbótar
því magni sem búið var að semja
um í ár. Samið var um 40 þúsund
kassa af gaffalbitum sem eiga að
afhendast fyrir 1. desember. K.
Jónsson og Co á Akureyri og Þor-
móður rammi/Siglósíld á Siglufirði
munu framleiða upp í þennan
samning. Samningurinn kemur sér
mjög vel fyrir fyrirtækin þar sem
með honum er séð fyrir því hráefni
sem verksmiðjumar hafa yfir að
ráða á árinu. Andvirði lagmetis til
Rússa verður samtals þrjár og hálf
milljóndollara.
Víðtæk þróunaraðstoð við Grænhöfðaeyjar:
Sendum Grænhöfð-
ingjum nýtt fiskiskip
Þróunarsamvinnustofnun Islands
efndi til námsstefnu um aðstoð Islend-
inga við Cabo Verde búa um helgina og
kom þar m.a. fram að allnokkrir Is-
lendingar hafa unnið að ýmiss konar
rannsóknum á eyjunum að undan-
fömu. Miðast þær rannsóknir að því að
finna leiðir til að bæta hag þessarar lið-
lega 300 þúsund manna þjóðar, sem er
mjög fátæk.
Cabo Verde eyjar, eða Grænhöföa-
eyjar, eru í Atlantshafinu, 620 kíló-
metra vestur af Vestur-Afríku.
Eyjarnar eru alls 15, þar af 10 byggi-
legar. Helsti útflutningur eyjaskeggja
er bananar og salt.
Jón Jónsson jarðfræðingur heimsótti
eyjamar til að kanna möguleika á nýt-
ingu jarðhita. Hann telur ýmis vand-
kvæði á því og mikilla rannsókna þurfi
við áður en ráöist verði hugsanlega í
virkjun jaröhita.
Olafur Olafsson landlæknir hefur
kynnt sér heilsugæslumál sem aðrar
þjóðir hafa verið að byggja upp á
eyjunum. Þó er þar ekki nema 51
læknir og tveir tannlæknar. Ungbama-:
dauði er mikill þótt hann hafi farið
minnkandi að undanförnu.
Jón Ásgeirsson, framkvæmdastjóri
Rauöa kross Islands, upplýsti að RKI
hefði þegar fjármagnaö byggingu
einnar heilsugæslustöövar á eyjunum.
Rís hún á næstunni.
Þá eru fyrirhugaðar mannfræöi-
rannsóknir þar og mun Gísli Pálsson
mannfræðingur annast þær. Loks má
svo geta þess að í framhaldi af því að
við sendum fiskiskip til veiðirann-
sókna við eyjarnar fyrir nokkrum ár-
um er nú verið að ljúka smíði nýs skips
í Slippstööinni á Akureyri. Það verður
sjósett þegar forseti eyjanna kemur í
heimsókn hingað á næstunni.
Þór Guðmundsson, framkvæmda-
stjóri Þróunarsamvinnustofnunar-
innar, sagði að á því skipi yrðu a.m.k.
þrír Islendingar, skipstjóri, stýrimað-
urog vélstjóri.
I erindi Páls Heiðars Jónssonar dag-
skrárfulltrúa, sem hefur heimsótt
eyjamar, kom fram að mjög h'tið land-.
grunn er við eyjamar og því erfitt að
stunda togveiðar. En skipiö á einnig að
kanna möguleika á nótaveiði o.fl. Þess
má geta að Finnar hafa tvívegis gert
út leiðangra til að kanna fiskveiöi-
möguleika við eyjamar og telja Utla
von á góðum veiðum þar. Islenska
skipiö verður hins vegar búið öUum
fuUkomnustu tækjum og veiðarfærum
sem menn telja heppileg á þessum
slóðum. -GS,
Frá undirritun samningsins á fðstudaginn. Af Íslands hátfu gengu
Heimir Hannesson, Rafn A. Sigurðsson og J6n Júlíusson frá samningn-
um, en afRússa hálfuþeir Vladimir P. Andriyashin og Mr. Umanskv.
Svo mælir Svarthöf ði
Svo mælir Svarthöfði
Svo mælir Svarthöf ði
Friðarsinnar vilja stöðva „hálft stríð”
Morðlð á mönnum úr friðargæslu-
sveitum Bandaríkjamanna og
Frakka í Líbanon sýnir hve veil ÖU
friðargæsla er i framkvæmd, þegar
heUl hugur stendur ekki á bak við.
Manndráp af þessu tagi munu t.d.
vera talin áhrifaríkari en bréf tU
Bandaríkjaþings um, að friðargæslu-
sveitir eigi að fara úr Libanon.
Umræðurnar i Washington út af
friðargæslu Bandaríkjanna á þess-
um slóðum, þar sem stór hópur fuU-
kominna ábyrgra manna hefur
haldið því fram að kaUa beri friðar-
gæslusveitirnar heim frá Líbanon,
bafa í raun orðið tU þess að menn-
irnir voru drepnir. Það voru hinir
bláeygu skúmar, sem í nafni lýðræð-
is í Bandarikjunum héldu uppi mál-
þófi í þinginu i Washington, sem í
raun stýrðu sprengjubUnum inn í
anddyri fjögurra hæða byggingar-
innar á flugveUinum, þar sem her-
mennirnir sváfu. Slika atburði er
þungt að hafa á samvlskunni, og enn
þyngra að ætla sér að bera ábyrgð á
örlögum Vestur-Evrópu aUrar með
ámóta tali út af nauösynlegum vörn-
um vestrænna þjóða.
Hið ljósa dæmi i Libanon um að-
gerðir við að koma friðargæslusvelt-.
um i burtu, sem byggðar eru á þvi að:
þingmenn vestra hafa gerst tals-
menn brottflutnings þelrra, og því
tallð að ekki þurfi annað en ýta svo-
lítið við þeim, bendir fólki á, að við
lifum í viösjárverðum heimi, og orð
og athafnir almennlngs eru jafnvel.
undir slíkri smásjá stórteflara, að
betra er að hugsa vel og tala gæti-
lega áður en afstaða er tekin i mál-
um er varða valdapóiitik stórvelda.
Hér sem annars staðar hefur orðið
mikill misbrestur á þessu, og má
eins búast við þvi, að svör við frum-
hlaupum berist þjóðum í Vestur-
Evrópu í banaskotum, sem það hefur'
sjálft merkt sér með hreystilegu tali
framan i aðilum, sem eru gráir fyrir
járnum. Friðarhreyfingar eru að þvi
leyti á hættubraut, að þær njóta ekki
frelsis til umsvifa nema á öðrum
helmingi leikvangsins, og ráða engu
um það sem hinn aðilinn gerir. Þær
aftur á móti styrkja hann í aðgerðum
sinum, af því þar er ekki við,
lýðræðisleg andmæli gegn vopnabún-
aði að fást. Og haldi fólk að það geti
lifað óvarið í friði, þá vantar öll bréf
upp á siikt, og það breytta hugarfar
hjá öllum þjóðum jafnt, sem tryggt1
getur frið.
Bandariski rithöfundurinn John
Steinbeck var spurður að því í
Víetnam striðinu af rússneskumi
kollega af hverju hann ynni ekkl aðf
því að stöðva stríðlð. Steinbeck svar-
aði og spurði: hvernig stöðvar
maður hálft stríð. Svar hans er ein-:
mitt sú staðreynd, sem frlðarhreyf-
ingar á Vesturlöndum verða að horf-
ast í augu vlð. Það dugir t.d. ekki, að
halda því fram elns og gert var á
friöarráðstefnu hér í Reykjavík um
helgina, að í utanriklsráðuneytinu
vinni ekki aðrir en fasísklr aftur-
haldsseggir. Slík rökræða hentar
þelm sem vilja aðelns stöðva „hálft
•íð”. Jafnvel ríklsfjölmiðlarnir,
igar þeir eru að tíunda erfiðleikana.
Mið-Ameriku, segja aðelns frá
„hálfu stríði”. Vel getur verið, að.
það sé ekki þeim að kenna, heldur
matreiði erlendar fréttastofur þetta
„háifa strið”.ofan í þá, en menn eiga
að vita betur en að telja að hin hálfu
stríð séu allur sannleikurinn.
Vestur-Evrópa er nú að búast eld-
flaugum með kjarnaoddum til að
vega upp á móti búnaði, sem
Vars járbandalagið hefur þegar
komið sér upp. Engar mótmælasetur
friðarsinna voru viðhafðar, þegar
Varsjárbandalagið greip til sinna að-
gerða. Aftur á móti eru nú skipulögð
mikil mótmæli vegna svarsins við
aðgerðum Varsjárbandalagsins.
Fréttastofur tala um „heitt haust”,
og hér hafa verið hafðar uppi nokkr-
ar tllraunir til að koma á „heitu
hausti” lika. Þannig virðist fólki ekki
sjálfrátt þegar kemur að friðartali..
Listamenn hafa sérstaklega látið'
draga sig í þann skollaleik, sem fram
fer á leiksviði stórveldanna, og
virðast taka fyrir góða vöru mat-
reiðslu raka og efnisfanga, sem.
unnin eru af vinum Varsjárbanda-.
lagsins, eina bandalaginu í Evrópu
sem beinir kjarnaoddum sínum til,
vesturs
Svarthöfði.