Dagblaðið Vísir - DV - 10.10.1989, Blaðsíða 5
ÞRIÐJUDAGUR 10. ÓKTÓBER 1989.
5
Fréttir
Þing Verkamannasambandsins hefst á fimmtudag:
Kratar í klípu með
varaformannssætið
- einnig gætu orðið átök um önnur sæti í stjómarkjörinu
Rjúpnaveiðin:
Úfflitið er
alls ekki
svo slæmt
- segir Einar Long
Gylfi Kristjánsson, DV, Akureyri:
Fullvíst má telja að ijúpnaveiði-
menn séu komnir með fiðring í
„gikkfingurinn" enda hefst veiði-
tíminn um næstu helgi. Ýmis viðhorf
eru uppi um ástand rjúpnastofnsins
og fuglafDæðingar hafa t.d. látið hafa
eftir sér að stofninn hafi minnkað frá
í fyrra.
,Ég er alls ekki svartsýnn varðandi
veiðina hér á Norðurlandi og tel út-
htið alls ekki slæmt miðað við það
sem ég hef heyrt,“ segir Einar Long
hjá versluninni Eyfjörð á Akureyri
en hann er mikill áhugamaður um
rjúpnaveiði og selur auk þess út-
búnað til veiðanna og veiðileyfi í
versluninni.
„Ég hef heyrt að það hafi sést tals-
vert af rjúpu, t.d. í Mývatnssveit,
Aðaldalnum og einnig við Raufar-
höfn og Þórshöfn. Hins vegar sáu
gangnamenn í Bárðardal minna af
rjúpu en í fyrra,“ sagði Einar.
Einar sagði að senxúlega yrði erfitt
að eiga við rjúpuna á meðan jörð er
auð eins og allt útht er fyrir að verði
þegar veiðitíminn hefst. Þá þyrfti að
sækja hana hátt upp í fjöllin og jafn-
vel inn á hálendið en menn létu • sig
hafa það engu að síður.
Akureyri:
Stúdenta-
garðar í
notkun
Gylfi Kristjánsson, DV, Akureyri:
Fyrstu stúdentagarðarnir á Akur-
eyri voru formlega teknir í notkun
síðasthðinn laugardag en bygging
þeirra hófst í vor.
Stúdentagarðarnir eru í fjölbýlis-
húsi við Skarðshhð og það voru fyrir-
tækin S.S. byggir og Möl og sandur
sem sáu um byggingu þeirra. Sigurð-
ur Sigurðsson, forstjóri S.S. byggis,
afhenti Sigurði P. Sigmundssyni, for-
manni stjórnar Félagsstofnunar
stúdenta, lykla að byggingunni og
síðan var byggingarsagan rakin.
Sigfús Jónsson bæjarstjóri flutti
ávarp, Haraldur Bessason, rektor
Háskólans á Akureyri, flutti ávarp
og gaf húsinu nafnið Útsteinn. Svav-
ar Gestsson menntamálaráðherra
flutti einnig ávarp og tók húsið síðan
fonnlega í notkun.
í Útsteini eru 14 einstaklingsher-
bergi, 4 íbúðir fyrir pör, 4 tveggja
herbergja íbúðir og 2 þriggja her-
bergja íbúðir. Þegar er flutt í hluta
hússins og er reiknað með að um
áramótin, þegar kennsla hefst á sjáv-
arútvegsbraut við Háskólann, verði
húsið fuhsetið.
Sigurður P. Sigmundsson sagði í
samtah við DV að óvíst væri með
framhald bygginga stúdentagarða á
Akureyri, það myndi ráðast að veru-
legu leyti af því hversu miklu fjár-
magni yrði varið til uppbyggingar
Háskólans á Akureyri á næstunni.
Gert við Eydísi
Skoðun á Boeing 737-400 flugvél
Flugleiða, Eydísi, sem skaddaðist í
lendingu á Fomebuflugvelh í Osló
fyrir skömmu leiddi í ljós að skipta
þarf um botnplötu á afturenda vélar-
innar. Umrædd botnplata mun hafa
rispast nokkuð en engar skemmdir
urðu aðrar á vélinni, hvorki á búk
né tækjabúnaði.
Flugvéhn fór frá Osló til Stavanger
þar sem flugvirkjar frá flugfélaginu
Braathens munu sjá um viðgerðina.
Áætlað er að viðgerð verði lokið 12.
október næstkomandi.
-J.Mar
Þing Verkamannasambands ís-
lands hefst á fimmtudaginn og er
að þessu sinni haldið í Reykjavík.
Verkamannasambandsþing em
haldin á tveggja ára fresti og var
síðasta þing haldið á Akureyri.
Kjarasamningar verkafólks
renna út um næstu áramót og í ljósi
þess vekur þing sambandsins að
þessu sinni meiri athygli en eha
þótt ahtaf sé tekið eftir því sem þar
fer fram og samþykkt er. Búast
verður við að þingið móti þær
kjarakröfur, sem settar verða á
oddinn, þegar samningaviðræður
hefjast eftir áramótin. Þingið mim
einnig vekja athygh fyrir ýmsar
tihögur um brennandi þjóðfélags-
mál sem unnar hafa verið af ýms-
um sérfræðingum. Og síðast en
ekki síst fyrir þá sök að búast má
við átökum við stjómarkjör.
Varaformannssætið
Í verkalýðshreyfingunni hefur í
bráðum 30 ár ríkt það sem oft er
kahað - óbreytt ástand - frá póht-
ísku sjónarmiði. Vegna þess er það
svo að stjómmálaflokkamir eiga
eða eigna sér ákveðin toppsæti inn-
an hreyfingarinnar. Aht frá því að
Verkamannasambandið var stofn-
að hefur alþýðubandalagsmaður
skipað formannssætið, eða aht þar
th Guðmundur J. Guðmundsson,
núverandi formaður, sagði sig úr
flokknum. Alþýðuflokksmaður
hefur jafnlangan tíma skipað vara-
formannssætið. Lengst hefur Karl
Steinar Guðnason, formaður
Verkalýðs- og sjómannafélags
Keflavíkur, verið varaformaður.
Hann vék hins vegar sæti fyrir
Karvel Pálmasyni, formanni
Verkalýðsfélags Bolungarvíkur, á
þinginu á Akureyri fyrir tveimur
árum. Mjög fljótlega eftir að Karvel
var kjörinn, skarst í odda með hon-
um og Guðmundi J. Gekk svo langt
í þeirri dehu að Karvel hætti að
mæta á stjómarfundi um tíma og
thkynnti um þá ákvörðun sína op-
inberlega. Þessir samstarfserfið-
leikar hafa orðið th þess að nú er
talað um að skipta um varafor-
mann.
Kratar í klípu
Mikið hefur verið þrýst á Pétur
Sigurðsson, formann Álþýðusam-
bands Vestfjarða, að gefa kost á sér
í stöðuna. Samkvæmt heimhdum
DV em það þó ekki alþýðuflokks-
menn sem það hafa gert, heldur
menn úr öðrum flokkum. Pétur
ljær ekki máls á þessu. Þeir Karvel
eru formaður og varaformaður Al-
þýðusambands Vestíjarða og að
auki báðir alþýðuflokksmenn. Hins
vegar er Jón Karlsson frá Sauðár-
króki, margreyndur verkalýðsfor-
ingi, nú nefndur th sögunnar sem
hugsanlegur varaformanns-
kandídat. Jón er einnig alþýðu-
flokksmaður, þannig að kratar
lenda í nokkurri klípu, ef Karvel
gefur kost á sér áfram. Hann hefur
aftur á móti enga yfirlýsingu gefið
um hvort hann verður í framboði
eða ekki.
Karvel áfram í stjórn?
Samkvæmt heimildum DV mun
sú sátt verða reynd að Jón Karls-
son verði kjörinn varaformaður en
Karvel verði áfram í stjóm Verka-
mannasambandsins. Ef svo fer
myndu samstarfserfiðleikar þeirra
Karvels og Guðmundar J. halda
áfram. Þes'sir samstarfsörðugleik-
ar stafa ekki síst af því að Karvel
er mjög náinn samstarfsmaður
Ásmundar Stefánssonar, forseta
ASÍ, en mhh þeirra Guðmimdar
eru htlir kærleikar svo ekki sé
fastar aö orði kveðið.
Fréttaljós
Sigurdór Sigurdórsson:
Guðmundur formaður áfram
Ekki hefur heyrst að reynt verði
að hrófla við Guðmundi J. Guð-
mundssyni í formannssætinu.
Guðmundur er formaður Dags-
brúnar sem kunnugt er og á þvi
leikur enginn vafi að Dagsbrún er
sterkasta félagið innan Verka-
mannasambandsins. Enda þótt
Guðmundur hafi sagt sig úr Al-
þýðubandalaginu mun flokkurinn
ekki reyna að hrófla við honum í
Verkamannasambandinu og hefði
sennhega ekki mátt th þess heldur.
„Það væri hreint óðs manns æði
að ætla aö hrófla við Guðmundi J.
ef hann gefur kost á sér, þó ekki
væri fyrir annað en að hann er for-
maður Dagsbrúnar,“ sagði einn
verkalýðsforingi sem DV ræddi
við. Hann sagði jafnframt að ekkert
verkalýðsfélag væri með jafnöfluga
stjóm og trúnaðarráð og Dagsbrún
og því mikhs virði fyrir Verka-
mannasambandið að tengslin við
Dagsbrún væra sem allra best.
Einnig er búist við því að einhver
átök verði í sambandi við önnur
sæti innan stjómar sambandsins.
Fyrir því er vilji, hjá alþýðubanda-
lagsmönnum að minnsta kosti, að
Alþýðuflokkurinn gefi eftir eitt
sæti í stjóminni th Framsóknar-
flokksins. í því sambandi eru menn
einkum að horfa th Þórðar Ólafs-
sonar úr Þorlákshöfn. Kratar em
ekki míög hrifnir af hugmyndinni
sem ef th vill er skhjanlegt. Nær
víst má telja að um þetta verði
reynt að semja áður en th stjómar-
kjörs kemur. Það er harla óhklegt
að látið verði á þetta reyna við
sjálft stjómarkjörið.
Verðtrygging launa á oddinn
Það er alveg ljóst af samþykktum
og yfirlýsingum stjórna hinna
ýmsu verkalýðsfélaga og sam-
banda að undanfomu að kaup-
máttartrygging eða verðtrygging
launa með einum eða öðrum hætti
verður lykhatriði í komandi kjara-
samningum. Þeir verkalýðsforingj-
ar, sem DV hefur rætt við, segja að
í fýrsta lagi verði lögð höfuðáhersla
á aö ná upp kaupmætti launa og
að hann verði guhtryggður. í yfir-
lýsingu frá stjóm Alþýðusambands
Vestfjarða segir að „varað skuh við
hugmyndum atvinnurekenda um
óbreytt laun næstu misserin“. Þá
má einnig reikna með að vaxtamál-
in verði ofarlega á baugi á þinginu.
Þar er líklegt að skarist hugmyndir
Verkamannasambandsins og miö-
stjómar Alþýðusambandsins ef
marka má það sem gerðist á mið-
stjómarfundi ASÍ í síðustu viku.
Einnig má gera ráð fyrir að sá at-
burður, þegar fuhtrúar Dagsbrún-
ar sögðu sig úr miðstjórn ASÍ, dragi
dilk á eftir sér í samskiptum Verka-
mannasambandsins og Alþýðu-
sambandsins.
Eftir viðtölum við verkalýðsfor-
ingja að dæma má gera ráð fyrir
að Verkamannasambandið æth sér
forystuhlutverkið í komandi kjara-
samningum. En þess verður þó að
gæta að margir áhrifamenn í
Verkamannasambandinu eiga
einnig sæti í miðstjóm Alþýðusam-
bandsins. Þar ríkir aftur á móti
vhji fyrir því sem kahað er „sam-
flot,“ undir yfirstjóm forseta Al-
þýðusambandsins.
Hvatt til aukinnar stóriðju
í thlögum sem Birgir Árnason,
aðstoðarmaður ráðherra, hefur
unnið fyrir Verkamannasamband-
ið og lagðar verða fyrir þingið er
hvatt th aukinnar stóriðju á ís-
landi. Það hefði einhvem tímann
þótt saga th næsta bæjar að Verka-
mannasamband íslands hvetti til
slíks. En tímamir breytast og
mennimir með. Guðmundur J. hef-
ur lýst því yfir í þessu sambandi
að áhfiegri kostur blasi ekki við th
aö tryggja atvinnulífið. Það er einn-
ig ljóst að þeim Verkamannasam-
bandsmönnum er fuh alvara. Th
marks um það er að þeir fengu iðn-
aðarráðherra á sinn fund th að
heyra hugmyndir hans um stækk-
un eða byggingu álvers og aðrar
stóriðjuhugmyndir.
Allurfiskurseldurá
innlendum mörkuðum
Þá verða lagðar fyrir þingið th-
lögur um sjávarútvegsmál sem Jó-
hann Antonsson, frá Dalvík, hefur
unnið fyrir sambandið. Þar leggur
Jóhann th að bannað verði að flytja
út ísfisk frá íslandi í gámum eða í
skipum. Þess í stað skuh komið upp
fiskmörkuðum um aht land og all-
ur fiskur seldur á mörkuðunum.
Verði þetta samþykkt á þingu, er
um byltingarkenndar thlögur að
ræða, sem án efa munu valda mikl-
um dehum í þjóðfélaginu.
Þessar hugmyndir, þótt viðraðar
hafi verið, hafa ekki verið opin-
berlega samþykktar hjá félögum
eða samtökum í landinu. Margir
hafa bent á að rétt væri að erlendir
fiskkaupendur frá Bretlandi eða
Þýskalandi yrðu að kaupa fiskinn
hér á landi. Hugmyndin að baki því
er að íslensku fiskvinnslufyrirtæk-
in sitji við sama borð og þau er-
lendu hvað fiskkaup varðar. En
Verkamannasamband íslands em
samtök sem hlustað er á og tihaga
samþykkt af þingi þess er meira en
hugmynd eða dægurfluga.
Eitt af þeim málum sem án vafa
verða í brennideph á þingi Verka-
mannasambandsins er vaxandi at-
vinnuleysi um aht land. Ahir
verkalýðsforingjar hafa vaxandi
áhyggjur af þróuninni í atvinnu-
málunum. Hugmyndir þær, sem
Jóhann Antonsson hefur samið
fyrir sambandið, era ekki síst th
komnar th að tryggja megi betur
atviimulífið í landinu.
Það era því mörg stór mál sem
bíða afgreiðslu þings Verkamanna-
sambands íslands sem, eins og fyrr
segir, hefst á fimmtudaginn kemur.
-S.dór
Kærleikur hefur litill verið með þeim Guðmundi J. og Karvel Pálma-
syni siðan Karvel var kjörinn varaformaður Verkamannasambandsins
fyrir tveimur árum. Nú er talað um að skipt verði um varaformann á
þingi sambandsins sem hefst á fimmtudag. Hvort það tekst er önnur
saga.