Dagblaðið Vísir - DV - 16.11.1991, Blaðsíða 54

66
LAUGARDAGUR 16. NÓVEMBER 1991.
„Við erum að drífa okkur í aö setja
upp ofninn og ætlum að fara að
brenna eftir helgi. Við verðum að
nota tímann vel því við ætlum að
selja á jólamarkaðnum sem settur
er upp hér fyrir framan dómkirkjuna
í Strassborg á hverju ári,“ segir
Ragnheiður Ágústsdóttir með upp-
brettar ermar, geislandi af krafti og
vinnugleði. Hún var ásamt franskri
vinkonu sinni einmitt að leggja loka-
hönd á að standsetja húsnæði sem
þær stöllur hafa tekiö á leigu til að
geta unnið að listsköpun sinni þegar
blaðamann DV bar að garði.
Ragnheiður er 26 ára Garðbæingur
sem útskrifaðist frá leirhstadeild
l’Ecole des arts decoratifs í Strass-
borg nú í vor eftir 5 ára nám. Þótt
skammt sé um liðið frá því að hún
lauk námi hefur hún þegar vakið
mikla athygli með verkum sínum. Á
lokasýningu útskriftarnema í vor
prýddu myndir af verkum hennar
þrjár blaðagreinar sem fjölluðu um
sýninguna og hún er í hópi þeirra
nema sem valdir voru til að taka
þátt í Aspecte sýningunni í Sa-
arbrúcken í Þýskalandi. Tilgangur
7-sýningarinnar er að gefa efnilegustu
nemendum skólans kost á að kynna
vinnu sína um leið og henni er ætlað
að kynna skólann. Sýning þessi hef-
ur hiotið góðan dóm og mun verða
sett upp bæði í Karlsruhe og Barce-
lona. Ilmvatnsflaska eftir Ragnheiði
er líka í hópi þeirra verka sem Caro-
uge-safniö í Sviss hefur valið til sýn-
ingar úr innsendum verkum í árlega
samkeppni sína. Að auki var Ragn-
heiður í hópi fjögurra Ustamanna
sem sýndu á listsýningu sem haldin
var í boði frönsku sendiherrahjón-
anna á íslandi í september sl.
Ragnheiður segir að ákvörðunin
um að setja upp vinnustofu hafi eig-
inlega komið í kjölfar mikiUar sorgar
og þunglyndis sem hún fór í gegnum
í fyrrahaust. Hún fellst á að segja
lesendum aðeins meira frá þeirri lífs-
reynslu sinni um leið og hún ræðir
um Ustsköpun sína og framtíðará-
form.
Feimnismál
„Ég gekk með tvíhöfða barn í 6
mánuði sem ég þurfti síðan að fæða
andvana eftir að hjartað hafði verið
stoppað í því. Þetta var mikið áfall.
Ég var búin að bíða spennt eftir því
að kynnast þessum einstaklingi sem
ég bar undir belti - ég vissi hvað ég
vildi og hvað ég var að gera. AUt í
einu hrundi tUveran og ég neyddist
tíl að snúa við blaðinu og skrifa
rhandritið mitt upp á nýtt. Þessa lífs-
reynslu mína þekkjtr margar konur
en við tölum sjaldnast um hana.
Þetta er feimnismál sem fólki flnnst
erfitt að tala um og þess vegna er
aUt of algengt að við byrgjum það
innra með okkur,“ segir Ragnheiður
sorgmædd á svipinn og heldur
áfram: „Ég hélt að frönskukunnáttan
væri að bregðast mér fyrst þegar
læknirinn sagði mér þetta. Ég vissi
ekki að þetta væri til, kannski í
skáldsögum en ekki í raunveruleik-
anum. Ég var bæði sorgmædd og
‘ reið. Sorgmædd yfir því að fá ekki
að ala þetta barn og reið yfir því sem
á mig var lagt. Ég var á íslandi að
vinna sem leiðsögumaður síðasta
sumar qg fór því í mæðraskoðun
heima. Ég bað árangurslaust þrisvar
um aö fá að fara í sónar. Hefði ég
verið hér í Frakklandi hefði þetta að
öUum Ukindum uppgötvast á fyrsta
5 mánuðinum og ég hefði ekki þurft
lenskri náttúru. Þangað sæki ég mik-
ið Uti og form sem ég er að reyna að
ná fram í verkum mínum.“
Vinnur útfrá
notagildinu
- Nú fæstu. bæði við nytjalist og
skúlptúr - hvernig fer það saman?
„Já, mér var reyndar kennt í skól-
anum að annaðhvort fengist maður
við nytjalist eða skúlptúr - þetta
tvennt færi ekki saman, ég er hins
vegar alveg ósammála því. Mér
finnst þetta tengjast hvort öðru. Ég
vinn hreina nytjalist og er til dæmis
mjög upptekin af því að gera tebolla,
katla og klukkur núna sem ég ætla
aö selja á jólamarkaðnum. Ég vinn
hins vegar oftast út frá notagildinu,
líka þegar ég er að skapa skúlptúr.
Þannig get ég haft teketii í huga þeg-
ar ég byrja á verkinu, síðan verður
stúturinn e.t.v. mjöglangur og haldið
nær undir hann þannig að þegar
hann er fullskapaður er ekki aðalat-
riðið hvort hægt er að laga te í honum
heldur jafnt að hann sé lifandi hluti
af tilveru eigandans með sérstaka
merkingu fyrir hann. Ég vil storka
þessari kassalaga tilveru sem við
búum í og brjótast undan formfest-
unni sem umlykur okkur. Ég vil að
verkin mín geti orðið hluti af dagleg-
um veruleika fólks og gætt hann lífi.
Þegar fólk hættir að geta lesið eitt-
hvað eitt úr verkum mínum finnst
mér ég hafa náð ákveðnu takmarki.
Ef ég skapa t.d. flösku sem enginn
annar upplifir sem flösku heldur
tengir verkiö eigin reynslu og hug-
myndum verð ég manna ánægðust.
Þaö fylgir engin ævisaga eða upp-
skrift verkunum mínum upp í hillu
hjá fólki. Það á að skipta fólkið sem
umgengst verkin mín daglega meira
máli hvaða áhrif þau hafa á það sjálft
heldur hvað ég var að hugsa eða
pæla þegar ég var að skapa þau.“
- Finnst þér reynsla þín, sem þú
lýstir áðan, hafa haft áhrif á listsköp-
un þína?
„Já, önigglega," segir Ragnheiður
hugsi. „Áður fannst mér alltaf gaman
að sýna húmor í verkunum mínum,
það nægir mér ekki núna eitt og sér.
Mér finnst mjög mikilvægt núna að
fylla verkin min lífi og ná fram þeirri
gleði og hamingju sem ég trúi á í líf-
inu. Ég vil gefa fólki hlutdeild í þeirri
trú. Mér finnst mjög mikilvægt að
þessir þættir fari saman í öllum
verkum sem ég skapa og það er með-
vitaðra hjá mér en áður“.
- Þú talaðir hka um íslensk áhrif í
verkum þínum áðan - datt þér aldrei
í hug að koma heim að loknu námi?
„Jú, jú, ég hugsaði auðvitað um
það, en mér fannst það ekki ögrandi
tilhugsun. Maður verður aö skapa
sér tækifærin sjálfur og hér eru að-
stæður til að þroskast og þróast að
flestu leyti svo miklu betri og mögu-
leikarnir á að koma sér á framfæri
ólíkt meiri. Ég kem svo áfram heim
til íslands á sumrin til að vinna sem
leiðsögumaður, alla vega á meðan ég
er að koma undir mig fótunum. í því
starfi er ég í góðum tengslum við
náttúruna og kynnist líka marg-
breytileika mannlífsins sem mér
finnst mjög mikilvægt.
Ég hef trú á því sem ég er að gera
héma og langar til að prófa hvað ég
kemst langt. Ef dæmið gengur ekki
upp get ég auðveldlega farið á flakk
með ofninn minn. Hann er keyptur
með það í huga að auðvelt sé að flytja
hann,“ segir þessi kraftmikla unga
listakona með bros á vör.
Ragnheiður i ibúðinni sinni þar sem verkin hennar eru lifandi hluti af tilveru hennar.
að ganga í gegnum þá ömurlegu lífs-
reynslu sem þaö er að Uggja í fjóra
daga á spítala og bíða niðurbrotin
eftir því að fæða dáið bam. Mér
fannst ég vera alein með þetta allt. Á
spítalanum reyndu alhr að vera mér
mjög góðir en það vantaði alveg þá
andlegu hjálp sem ég þurfti á að
hajda. Ég gekk út af spítalanum tóm
og dofin og fannst ég vera send heim
eins og eftir hvern annan botnlanga-
skurð.“ Það er beiskja í rödd Ragn-
heiðar þegar hún rifjar upp þessa
sorglegu reynslu.
„Það hjálpaði mér hins vegar mikiö
þegar ég uppgötvaði að ég var ekki
ein um þessa reynslu. Smám saman
gat ég talaö mig í gegnum sorgina
með því aö deila henni með öðrum
konum sem höföu gengið í gegnum
sömu hluti. Nú hef ég lært að lifa við
þetta þótt ég eigi aldrei eftir að
gleyma þessu. Það hjálpaði mér Uka
í öllu þunglyndinu sem ég var í að
ég trúði því alltaf að ég yrði ham-
ingjusöm á nýjan leik og það var
mikiU léttir þegar ég heyrði sjálfa
mig hlæja aftur í sumar eins og ég
hafði gert áður en þetta dundi yfir,“
segir Ragnheiður og verður aftur
léttari í fasi.
„Það má segja að hugmyndin að
vinnustofu hafi kviknað upp úr
þessu. Ég hafði auðvitaö alltaf ætlað
mér að vinna að Ustsköpun minni
þótt ég eignaöist barn, en reiknaði
meö að fara mér hægt fyrst um sinn.
Eftir áfalUð fannst mér ég verða að
taka einhverja ákveðna stefnu í líf-
inu og vita hvað ég vildi á nýjan leik.
Ég er ánægð með þá stefnu sem ég
tók því að ég er viss um að ef ég hefði
ekki svona mikið að gera væri ég
verr á mig komin andlega núna.
Ætlaði að starfa
og búa í fljótabát
Upphaflega ætlaði ég mér að setja
Tebollar og katlar.
upp vinnustofu í fljótabát og búa þar
með kærastanum mínum, en þegar
leiðir okkar skildi í sumar gekk sú
hugmynd ekki upp. Ég var þá svo
heppin að rekast á Helene, vinkonu
mína, sem var einmitt í þeim hugleið-
ingum að byrja aftur í leirnum eftir
langt hlé. Hún treysti sér ekki til að
gera það ein þar sem henni fannst
vera komnar gloppur í ýmsa þætti
hjá sér. Mig vantaði Uka félaga þar
sem ég er ekki franskur ríkisborgari
og útlendingalögin voru hindrun í
áformum mínum. Við vorum því
jafnglaðar að hafa hitt hvor aðra í
þessum hugleiðingum og gerðum
með okkur samning um að bæta upp
veiku hUðarnar hjá hvor annarri.
Við fundum okkur síðan húsnæði
hér í úthverfi borgarinnar sem heitir
Kronebourg og erum búnar að koma
vinnuaðstöðunni á laggirnar. Þegar
okkur gefst tími til ætlum við svo að
setja upp litla búð og gallerí hér fyr-
ir framan vinnustofuna.“
Ragnheiður er aftur farin að hlæja
sínum glaðlega hlátri sem einkennir
hana og við ákveðum að snúa okkur
að því að ræða meira um leirinn.
- Af hverju varð leirinn fyrir vaUnu
hjá þér?
„Fyrstu tvö árin í skólanum voru
almennt Ustnám, en þegar kom að
þvi að velja ákveðna braut á þriðja
ári var leirinn það eina sem kom til
greina hjá mér. Það var auðvelt val.
Leirinn heiUar mig og hentar mér
vel sem tjáningarform. í honum finn
ég ævintýra- og draumaheimi mín-
um farveg sem eru hluti af uppvaxt-
arárum mínum og þar meö persónu
minni. Þessi heimur er hvergi til
nema í hugskoti mínu en hann teng-
ist þó mikið hafinu heima og ís-
íslenskmyndlistarkona opnar vinnustofu 1 Frakklandi:
Ævintýr aheimur
túlkaður í keramiki
RagnheiðurÁgústsdóttir í DV-viðtali um lífið og listina