Dagur - 09.05.1945, Síða 5

Miðvikudaginn 9. maí 1945
D A G U R
5
F atnaðar söf nun handa
dönskum börnmn
Danskur heimskautakönnuður segir frá neyðar-
ástandi í Danmörku.
Hjartanlega þakka eg öllum vinum og vandamönnum fyrir
auðsýnda hjálp og samúð við jarðarför mannsins míns
BJARNA PÁLSSONAR, Krabbastíg 2, Akureyri. — Sérstak-
lega vil eg þakka kaupfélagsstjóra Jakob Frímannssyni fyrir
drengilega hjálp. — Guð blessi ykkur öll!
Sigríður Helgadóttir.
Ennþá hafa ekki borizt ná-
kvæmar fréttir um ástandið í
Danmörku eftir að þjóðin hlaut
frelsi si'tt á nýjan leik. Þó er vit-
að, að skortur er á ýmsum nauð-
synjum í landinu og allt at-
vinnulíf landsins er í rústum
eftir hernámsárin.
Af þeim fregnum, sem þegar
hafa borizt, er svo að sjá, sem
mjög tilfinnanlegur fataskortur
sé í landinu. Ástandið í Evrópu
mun yfirleict vera þannig, að
ekki er von um að úr rætist þar
á næstunni, og væri því ástæða
fyrir þá, seiri það geta, að koma
Dönum til hjálpar. Margt bendir
til þess, að sendingar á ullarfatn-
aði á börn mundu bæta úr sárri
neyð í landinu. Nokkur hreyfing
mun nú hafin 'til þess að koma
slíkri söfnun á hér á landi.
Danska félagið í Reykjavík hefir
haft slíka söfnun á hendi um
skeið og nú munu ýmsir íslend-
ingar ætla að taka höndum.sam-
an við félagið.
Til þess að gera mönnum
ljóst, hve hér er mikið nauð-
synjamál á ferðinni, er hér birt-
ur útdráttur úr'frásögn danska
heimskautakönnuðarins Ejnars
Mikkelsen, um fataskort danskra
barna:
Frásögn Ejnars Mikkelsen.
Hinn frægi, danski heim-
skautakönnuður. Ejnar Mikkel-
sen, hefir nýlega birt frásagnir af
ástandinu í Danmörku í amerísk-
um blöðum. Mikkelsen dvaldi í
Danmörku þangað til í sepltem-
ber sl., er hann flýði til Svíþjóð-
ar og komst þaðan vestur um haf.
Síðan hann kom vestur hafa
Danir, búsettir í Ameríku, hafizt
handa um fatnaðarsöfnun handa
bágstöddu fólki í Danmörku, en
Mikkelsen segir klæðaskorlt þar
svo mikinn,*að neyð geti kallast.
Fara hér á eftir nokkrir þættir úr
frásögn hans:
„Eg get ekki sagt, að bama-
fatnaður hafi nokkru sinni vakið
sérstaka athygli mína, fyrr en í
júnímánuði síðasltliðnum. Þá var
eg neyddur til þess að gefa mál-
inu gaum. Tengdadóttir mín
skrifaði mér bréf. Leitaðu í skáp-
um. og skúffum, sagði hún, og
reyndu að finna gamlan og slit-
inn nærfatnað og annað af því
tagi, sem hægt væri að nota utan
á börnin. Leilt mín bar engan
árangur. Allt hafði þegar fyrir
löngu verið látið af hendi, en eg
ásetti mér að reyna að finna eitt-
hvað utan á börnin í borginni.
Eg hélt þá í einfeldni minni, að
það mundi létt verk. En raunin
varð önnur. Eg varð að jálta, að
kvenfólkið liafði rétt fyrir sér,
þegar það sag$i mér, að ekki væri
hægt að fá neitt fatakyns fyrir
börn í allri Kaupmannahöfn.
Búðafólkið leit með undrun á
manninn, sem var svo grunnfær
að halda, að barnafatnaður feng-
ist enn í ’verzlunum. ...
Þegar eg kom heim úr þessari
árangurslausu leit var alllt heim-
ilið í uppnámi. Konan mín hafði
tekið rnálið í sínar hendur. Hún
hafði fundið ullarsnúrur á
gömlum glugga- og dyratjöldum.
Þessi tjöld höfðu raunar fyrir
löngu verið tekin og sniðin í
flíkur, en snúrurnar höfðu orðið
eftir. Við létum hendur standa
frarn úr ermum. Við gátum bætlt
við nokkrum snúrum og legging-
um af sófum og stólum. Og nú
var setzt við að rekja þetta upp í
þráð, binda spottana saman og
vefja bandinu upp í hönk. Hvað
gerði það til þóltt sokkar, bolir
og skyrtur væru í senn gulir, blá-
ir, rauðir og grænir! Aðalatriðið
var, að börnin áttu þess kost, að
klæðast hlýjum ullarfatnaði þeg-
ar kaldur vetur færi í hönd og
ekkert eldsneylti væri að fá til
þess að ylja upp liúsin....
Þannig er klæðaleysi danskra
barna í dag orðið. Neyðin hefði
fyrr knúið á dyr ef hinar úrræða-
góðu, dönsku húsmæður hefðu
ekki haft lag á því, að nota allt,
bókstaflega allt, sem að gagni
mátti koma. En þessar ævagömlu
snúrur og leggingar eru þó síð-
asta úrræðið, sem völerá. Börnin
slíta miklu og vaxa fljótt. Þegar
þetta úrræði er fullnotað hvað
hvað tekur þá við? — Eg veit það
ekki, og dönsku húsmæðurnar
vita það ekki heldur. Ekkert að
fá lengur, sem hægt er að rekja
upp eða sauma saman. Þegar'
annar vetur gengur í garð og
engin kol eru fyrir hendi !til
varnar kulda. og súld, þá verður
neyðin sár. Ástandið er því mjög
alvarlegt. Eg bið alla velunnara
Danmerkur að gera sitt ýtrasta
til að hægt verði að útvega
dönskum börnum skjólklæði.
Allur ullarfatnaður, hverju
nafni sem nefnislt, bætir úr sárri
neyð. Hann má vera notaður eða
slitinn, — þarf aðeins að vera
hreinn og þokkalegur. . .
Þessi lýsing Mikkelsens hefur
orðið til þess, að danskar konur
víða um heim hafa hafizt handa
um að prjóna ullarföt fyrir
dönsk börn.
Stígandi, 1. heíti III. árg. Ritið hefst
á alllangri grein eftir Sigurð skóla-
meistara Guðmundsson, er nefnist:
Blysför og greinargerð — að stofni
flutt fyrir minni Davíðs skálds frá
Fagraskógi á fimmtugsafmæli hans.
Fylgja nokkrar myndir greininni. Þá
flytur heftið tvö kvæði eftir Gfím
Sigurðsson; Bersöglismál, glein eftir
Jón Sigurðsson, Ytafelli; Síðasti róð-
urinn, kvæði eftir Heiðrek Guð-
mundsson; grein um Hauk Stefánsson
málara og tvær myndir af málverkum
hans; Norðlenzkur framburður, grein
eftir dr. Björn Sigfússon; Knýið á!
kvæði eftir Þráin; Barnaskírn í Garði,
saga eftir Rósu Einarsdóttir; Jakob á
Breiðumýri, þáttur eftir Helga Jíóns-
son frá Þverá; Um ætt Baldvins
skélda, grein eftir Indriða Indriðason
frá Fjalli; Vegir örlaganna, þýdd saga
eftir O. Henry; Milli Skjöldólfsstaða
og Möðrudals, ferðapistlar eftir Þrá-
in; Um bækur eftir ritstjórann, Braga
Sigurjónsson, og Friðgeir H. Berg.
Þetta hefti Stíganda er hið læsileg-
asta að vanda.
Útgöngusálmur
(Recessional).
RUDYARD KIPLING.
Fulltingi drottinn feðra veit
fylkingum vorum út um lönd.
Með þér vér höfum sagst í sveit
á sandsins auðn og frjórri strönd.
Guð herskaranna hjá oss ver,
og hjálpa að vér ei gleymum þér
Hljóðna orrustu hróp og köll
hetjur og kongar rýma á brott; »
samt mun vara þín heilög höll:
hjarta auðmjúkt og laust við spott.
Guð herskaranna hjá oss ver,
og hjálpa að vér ei gleymum þér
Víðförlir drekar sökkva í sæ,
á sjávarhömrum slokknar glóð,
og gærdagstign, í borg og bæ,
er brott í dag og týnd vor slóð.
Guð herskaranna hjá oss ver,
og hjálpa að vér ei gleymum þér
Að valdadrukknir óhófsorð
vér aldrei mælum vörum frá,
né högum oss á hafi og storð
sem heiðingjar er nafn þitt smá.
Guð herskaranna hjá oss ver,
og hjálpa að vér ei gleymum þér
Þeim heiðingjum sem hafa traust
á hlaupvídd sett, og sprengjubrot,
í hendi jafnan leikur laust
sitt lán, ef þín ei hafa not.
Frá ’svigurmæla og syndahríð,
sveigðu í miskunn guð þinn lýð.
F. H. Berg.
Skógræktarsjóður Saurbæjarhr.
(Framhald a£ 3. síðu).
„Tilgangur sjóðsins er að vinna
að aukinni itrjá- og skógrækt í
ireppnum, bæði með því, að
stuðla að verndun skógarleyfa
þeirra, sem til eru, og með rækt-
un nýrra skóga, eftir því sem efni
og ástæður leyfa.“
Flest öll starfandi félög í
hreppnum hafa tekið höndum
saman um þetíta mál og má því
ætla, að það verði eftirlætisbarn
sveitarinnar.
En Saurbæingar hafa fleira á
prjónunum. Öldruð, en dugmik-
il kona, Sesselja Sigurðardóttir
frá Leyningi ,hóf á loft nierki
raforkumálsins. — Lagði hún
fram myndaiiega peningagjöf til
stofnunar raforkusjóðs í lireppn-
um. Skildi hann vera hreppsbú;
um til hjálpar á sínum tíma, er
raforkumálum landsins væri
komið í Farsæla höfn. — Fólk
þyrpttist þegar undir merki
gömlu konunnar, óg er nú svo
komið ,eftir því sem mér er tjáð,
að í þann sjóð sé komið, eða
verði bráðlega, um 15 þúsundir
króna.
Saurbæingar hafa eitt áhuga-
mál, er þeir berjast fyrir, það er
að koma upp góðri sundlaug
fyrir unga og óborna. — Þeir
liafa unnið allmikið að því máli
bæði með fjársöfnun, og með
því að gjöra tilraunir til að finna
liina gömlu og góðu laug
Hleiðargarðslandi, sem varð fyr-
ir skriðuhlaupi að líkndum um
aldamótin 1800. — Sérfræðingur
hefir verið fenginn til að leita
hennar, en sem því miður
heppnaðist ekki, en hvað sem
um það kann að ráðast/er það
þó vísit, að sundlaug verður kom-
NÝJA-BfÓ
Miðvikudaginn 9. maí, kl. 9 e. h.:
Kona hermannsins
Fimmtudaginn 10. maí, kl. 5 og kl. 9:
Leyndarmál kvenna
Föstudagiim 11. maí, kl. 9:
Sherlock Holmes
í hættu staddur
Laugardaginn 12. maí, kl. 6:
Leyndarmál kvenna
Sama dag kl. 9:
Kona hermannsins
Súnnudaginn 13. mai, kl. 3:
Smámyndir
Sarna dag, kl. 5:
Sherlock Holmes
í hættu staddur
Sama dag, kl. 9:
Kona hermannsins
STÚLKU
vantar mig frá 1. júní n.k.
Fátt í heimili. Kaup eftir
samkomulagi.
KRISTJÁN ÁRNASON.
Verzl. Eyjafjörður.
r
Utvarpstæki
notað, mcð stuttbylgjum,
óskast til kaups. Gott verð
í boði. Skipti gætu komið
til greina á 6 lampa Phil-
ip’s í ágætu standi.
Jón Norðfjörð.
ið upp, þó aðstæður séu erfiðar.
Nú býr. í Saurbæjarhreppi
margt ungra og vaskra manna,
sem hafa sterkan vilja til mikilla
átaka í ræktunar- og menningar-
málum. — Miklar byggingar-
framkvæmdir o. fl. verða þegar
hafnar er um rýmist. 4 dráttar-
vélar verða að verði þar í vor, og
máske í sumar. — Heyvinnuvél-
um fjölgar á hverju ári, og þær
fá færri en vilja. — Stórkostlegur
uppþurrkunarskurður verður
gerður frá Arnarstöðum út að
Núpufelli, strax og vélar fást til
verksins — og er búið að mæla
fyrir honum. — Er ætlast til að
akbraut verði lögð meðfram
lionum til að nota uppgröftinn.
Þetíta aðhefst nú „syfjaða"
fólkið í sveitunum. — Fólkið,
sem óheillaöflin í landinu segja
að „Hriflu-andinn" hafi fært í
dróma fávizku og ómenningar. —
Fólkið, sem þessi öfl segja að búi
í húsum, sem einhverjar djöfla-
myndir séu málaðar á.
H. J.
Gólfteppi •
með tækifærisverði, til
sölu og sýnis á afgreiðslu
Dags.
Veiðimenn!
Höfuni eins og áður gotít úrval
af allsk. veiðitækjum, svo sem:
Laxa- og silungalínu, m. teg.
Girni, frá 6—33 tbs.
Flugur, ein- og tvíkrækjur.
Flugur, eins- og tvíkrækjur,
með enskum önglum.
Spæni.
Flotholt.
Lykkjur.
Öngla, 10 stærðir.
ENNFREMUR:
Eina Hardy laxastöng, 16 feta.
Brynjólfur Sveinsson h/f
Sími 129. Akureyri.
86 þús0 króna gjöf til
Sjúkrahússins frá fé
lagsmönnum KEA
Á aðalfundi KEA. á öndverðu
ári 1944 var samþykkt, að stjórn
félagsins skyldi gangast fyrir
fjársöfnun á félagssvæðinu til
styrktar nýju sjúkrahúsi á Akur-
eyri. Á aðalfundi félagsins 2. maí
sl. skýrði stjórnin frá árangri af
þessari fjársöfnun. Félagsmenn
KEA. liöfðu þá gefið kr.
86.337.00 til sjúkrahússins og var
upphæðin innborgúð í KEA.
100 ára dánarafmæl-
is Jónasar Hallgríms
sonar verður minnzt
með hátíðahöldum í
• •
Oxnadal
Ungm ennafélag Öxnadals hef-
ir ákveðið að gangast fyrir há-
tíðahöldum í Öxnadal hinn 26.
maí næstk. í itilefni af 100 ára
danarafmæli Jónasar Hallgríms-
sonár. Ekki er að fullu gengið frá
dagskránni, en ákveðið er að
lialda minningarguðsþjónustu í
Bakkakirkju og síðan samkomu
í skólahúsinu á Þverá. Þar mun ,
Bernharð Stefánsson alþm. flytja
erindi. Auk þess verður söngur,
upplestur úr ritum Jónasar o. fl.
dagskrárliðir.
Vorþing Umdæmisstúku Norður-
lands verður haldið á Siglufirði dag-
ana 12.—13. maí næstkomandi.
Samkomur í Zíon. Uppstigningar-
dag (þakkar- og bænasamkoma). —
Sunnudag almenn samkoma. Kl. 8.30
báða dagana.