Dagur - 09.05.1945, Side 8

8
BAGUR
Miðvikudaginn 9. maí 1945
Óeirðir á götum Rvíkur í gærkvöldi
Brezkir sjóliðar fóru með óspektum og óvirtu ís-
lenzka fána — Lögreglan notaði táragas
Aðalfundur KEA:
Áburðarverksmiðja fyrir forgöngu sam
vinnufélaganna, ef ríkið ræðst ekki í
framkvæmdir tafarlaust
15 þúsund krónur veittar til skógræktarmálanna
r"...— .
Úr bæ og byggð
V...... .. ....................
I. O. O. F. 12751181/2
KIRKJAN. Messað í Lögmannshlíð
á upstigningardag kl. 12. Ferming og
altarisganga. — Messað á Akureyri
næstk. sunnudag kl. 2 e. h.
Messur í Grundarþingaprestakalli:
Saurbæ sunnudaginn 13. maí kl. 1. —
Grund hvítasunnudag kl. 1 (ferming).
— Munkaþverá 2. hvítasunnudag kl.
1 (ferming).
Fermingarmesstur í Möðruvallakl.-
prestakalli: Sunnudaginn 13. maí að
Bægisá. — Hvítasunnudag á Möðru-
völlum og annan í hvítasunnu á
Bakka. Kl. 1 e. h.
Áheit á Strandarkirkju. Frá N. N.
kr. 25.00. Frá D. J. kr. 10.00. Frá N.
N. kr. 20. Móttekið á afgr. Dags.
Róstur nokkrar urðu hér í bænum
að kvöldi vopnahlésdagsins, 8. maí.
Kom til átaka milli lögreglumanna
og erlendra sjómanna við Hótel
Norðurland. Höfðu þeir brotið þar
rúðu og haft aðrar óspektir í frammi.
Einn lögreglumaður og annar Islend-
ingur fengu lítilsháttar áverka.
Bæjarstjórnarfundur verður hald-_
inn hér í bænum síðdegis í dag. A
dagskrá er meðal annars álit frá
meiri hluta hinnar nýju sjúkrahúss-
nefndar um vandkvæðin á því, að
reisa sjúkrahúsið í brekkunni sunnan
gamla spítalans. Vill þessi meiri hluti
láta reisa húsið á svonefndu Boga-
túni, vestan Þórunnarstrætis, norðan
Vesturgötu.
Á þessum fundi verður einnig tek-
in ákvörðun um málaleitan Verzlunar-
mannafélags Akureyrar, Kaupfélags
Eyfirðinga, Kaupfélags Verkamanna
og Pöntunarfélags Verkalýðsins um,
að reglugerð um laugardagslokun
verzlana á sumrin verði breytt þann-
ig, að lokun kl. 1 e. h. hefjist 1. júní
i stað 15. júní svo sem nú er.
Dagskrá, tímarit Sambands ungra
Framsóknarmanna, 3. hefti 1. árg., er
nýkomið út. Ritið flytur þessar grein-
ar: Mold eftir Hermann Jónasson,
Bæir og kauptún, eftir Jens Hólm-
geirsson, Hvernig verður hægt að
tryggja næga atvinnu, þýtt úr hvítri
bók brezku stjórnarinnar, Nýsköpun
fyrir fimmtán árum, eftir Þór. Þórar-
insson, Ferðasaga frá Italíu eftir Hörð
Þórhallsson.
Auk þess er grein um ameríska
stjórnmálamanninn Charles Sumner
og fleira til fróðleiks og skemmtunar.
Ritið er 72 bls., mjög vandað að frá-
gangi og hið læsilegasta. Ritstj. eru
Jóhannes Elíasson og Hörður Þór-
hallsson.
Karl Kristjánsson, oddviti, Húsa-
vík, verður fimmtugur á morgun.
Friðarins minnzt
um allt ísland.
(Framhald af 1. síðu).
herrar sameinuðu þjóðanna voru
ákaft hylltir. Guðsþjónusta var í
dómkirkjunni og að henni lok-
inni var klukkum um land allt
hringt í 10 mínútur.
Norræna félagið efndi til hóp-
göngu itil bústaða sendiherra
Danmerkur og Noregs. Tóku
þúsundir manna þátt í henni.
Voru sendiherrarnir ákaft hyllt-
ir af mannfjöldanum.
Á-lsafirði, Siglufirði, Neskaup-
stað, Ólafsfirði, Akranesi,
Blönduósi, Hafnarfirði og rnörg-
um öðrum stöðum á landinu var
hins mikla dags minnzt með sam-
komum, guðsþjónustum eða á
annan hátlt.
NÝJUSTU FRÉTTIR.
Ameríkumenn hafa handtekið
Hermann Göring í Austurríki.
Þjóðverjar halda enn uppi loft-
áyásum á Prag.
Aðalfundi KEA. lauk 3. maí.
Tillögur stjórnarinnar um ú't-
hlutun arðs, er greint var frá í
síðasta blaði, voru samþykktar.
— í áburðarverksmiðjumálinu
gerði fundurinn svohljóðandi
samþykkt:
„Aðalfundur KEA., haldinn 2. og 3.
maí 1945, telur það aðkallandi pauð-
syn landbúnaðarins, að áburðarverk-
smiðju sé komið upp í landinu, nægi-
lega stórri til þess að fullnægja þörf
landsmanna um köfnunarefnisáburð í
náinni framtíð. Fundurinn felst í aðal-
atriðum á frumvarp það um áburðar-
verksmiðju, sem lagt var fyrir Alþingi
1944 og lætur í ljós undrun á með-
ferð málsins hjá núverandi stjórn og
meirihl. Alþingis. Skorar fundurinn á
þing og stjórn, að taka málið upp aft-
ur og hrinda því í framkvæmd tafar-
Þjóðverjar gefast upp
Framhald af 1. síðu
Algjör isgur yfir Japönum væri
takmarkið. Hann sagði, að kjör-
orð Bandaríkjaþjóðarinnar nú
ætti að vera: Vinna, vinna,
vinna. '
Stalin tilkynnti stríðslok í gær-
kvöldi, en Rússar átti í orrustum
í Tékkó-Slóvakíu í gærdag. Til-
kynningin þýðir endalok ófriðar-
ins fyrir Rússland, þvi að Rúss-
ar eiga ekki í stríði við Japan. —
Friðarins er minnst í Rúss-
landi í dag.
Norðurlönd. Hinn 4. maí gáf-
ust Þjóðverjar upp á vígsvæði
Montgomerys marskálks. Þar
með var Danmörk leysit undan
oki nazismans. Fregnin vakti
mikinn fögnuð hvarvetna. Hinn
5. maí ávarpaði Kristján kon-
ungur X. þjóð sína í útvarp. Ný
stjórn var mynduð, forsætisráð-
herra er Vilhelm Bulil, en utan-
ríkisráðherra Ghristmas Möller.
Brezkur her er kominn til Dan-
merkur og starfar að afvopnun
þýzka Tersins. Nokkrar óeirðir
hafa orðið í Danmörku. Danskir
frelsisvinir hafa áöt í bardögum
við Þjóðverja og kvislinga og
hafa margir menn fallið og særst.
Allt er nú með kyrrum kjörum
þar.
Hákon Noregskonungúr og
Nygaardsvold forsætisráðherra
ávörpuðu norsku þjóðina í út-
varpi frá London í gær og til-
kynntu, að Noregur væri frjáls
aftur. Sendinefnd frá Banda-
mönnum er komin til Oslo til
þess að semja um uppgjöfina í
einsitökum atricfum við Þjóð-
verja í Noregi. Búizt er við, að
norska stjórnin og konungurinn
hverfi heim nú á næstunni.
Hátíðahöld. í gær var friðin-
um fagnað með ofsalegri gleði í
löndum Bandamanna. Hvar-
vetna var mikill manngrúi á göt-
um úti, hús voru fánum skreytt
og blómum. Almennur frídagur
var i Bretlandi og Bandaríkjun-
um og í mörgum öðrum lönd-
um. 1 dag er þakkardagur í Bre't-
landi og almennur frídagur.
laust. Fari svo, að ekki verði ákveðið
á næsta Alþingi, að hefjast þegar
handa um byggingu áburðarverk-
smiðju, leggur fundurinn eindregið
til, að SIS. taki að sér forgöngu um
byggingu og rekstur hennar og telur
rétt, að> sambandsfélögin leggi fram
lánsfé til stofnunarinnar með hag-
kvæmum vaxtakjörum, t. d. í sömu
hlutföllum og áburðarkaup þeirra
hafa numið undanfarin ár. Þá telur
fundurinn sjálfsagt, að ríkissjóður
leggi fram ríflegan styrk til verk-
smiðjubyggingarinnar, jafnframt því,
sem Alþingi veiti SIS. einkaleyfi til
framleiðslu og sölu á tilbúnum áburði.
Ennfremur lætur fundurinn það álit
í ljós, að heppilegast muni vera að
reisa verksmiðjuna á Akureyri eða í
nágrenni."
Tillagan var samþykkt með 125
atkvæðum gegn 1..
Samþykkt var að félagið legði fram
15000 kr. til Skógræktarfélags Ey-
firðinga til þess að koma upp uppeld-
isstöð fyrir trjáplöntur. Fleiri sam-
þykktir voru gerðar á fundinum og
verður vikið að þeim í næsta blaði.
Guðmundur Kamban skot-
inn til bana í Danmörku
Þau tíðindi bárust frá Dan->
mörku nú um helgina, að Guð-
mundur Kamban, rithöfundur,
liefði verið skotinn til bana af
dönskum skæruliðum á matsölu-
húsi í Kaupmannahöfn, s.l.
laugardag.
Fjórir menn komu til hans og
vildu hafa hann á brotít með sér.
Neitaði hann að fara með þeim.
Ætluðu þeir þá að taka hann
fastan, en hann mun hafa snúizt
til varnar. Var hann þá skotinn
og andaðist samstundis.
Nánari tildrög að þessum
hroittalega atburði eru ekki
kunn. Ekki var vitað, að Guð-
mundur Kamban hefði verið í
flokki nazista, þótt fregnin um
viðureign þessa virðist gefa það
til kynna.
Karnban var fæddur 1888.
Hann var einn af kunnustu rit-
höfundum íslands og hafði ritað
leikrit, skáldsögur og ljóð, er
mikla athygli vök'tu.
Fjölyrkjar
hentugir fyrir litla
kartöflugarða
Brýnsluvélar
fyrir sláttuvélablöð
Kaupfélag Eyfirðinga
Véla- og varahlutadeild.
BARNAVAGN
og leikgrind til sölu. —
Afgr. vísar á.
Um klukkan 6 í gærkvöldi hóf-
ust talsverðar róstur og óeirðir á
götum Reykjavíkur, í nánd við
höfnina. Upphaf þeirra mun
hafa verið það, að ölvaðir, brezk-
ir sjóliðsmenn, sem fóru um göt-
urnar reyndu að rífa niður ís-
lenzka fána, t. d. á Hótel Heklu.
Skárust þá íslendingar í leikinn
og magnaðist ófriðurinn fljót-
lega. Er leið á kvöldið var fjöldi
manns frá báðum aðilum kom-
inn í leikinn og gekk þá á grjót-
kas'ti í nágrenni Varðarhússins.
Lögreglan kom brátt á vettvang
en fékk ekki við neitt ráðið.
Brezk lögregla kom og á vett- !
vang og hafði samvinnu við ís-
lenzku lögregluna. Ekki tókst að
hafa hemil áhinum drukknu sjó-
liðum, héldu þeir uppi grjót-
kasiti og gengu um og brutu rúð-
ur. Greip lögreglan þá til þess
um kl. 11,30 í gærkvöldi, að nota
táragas til þess að dreifa mann-
fjöldanum. Var komin á ró um
miðnætti. — í fregnum í morgun
segir, að rúður séu brotnar í
flestum verzlunarhúsum í mið-
bænum og muni tjónið nema
mörgum tugum þúsunda króna.
Brezki aðmírállinn í Reykjavík
mun hafa reynt að sitilla til frið-
ar í gærkvöldi, en tókst það ekki.
Sömuleiðis mun borgarstjórinn
þar hafa reynt að koma á ró, en
án árangurs.
Amerískt herlið óg lögregla
lét viðureignina afskiptalausa.
í Reykjavík er talið, að ölvun
sjóliðanna og agaleysi þennan
dag, eigi rnegin þáttinn í því, að
svona fór. Nánari fregnir voru
ekki fyrir hendi er blaðið fór í
pressuna.
íbúð óskast
til leigu. Há leiga og nokkur
fyrirframgreiðsla ef óskað er.
Sigurður Heílgason,
Sími 299.
Til sölu:
Borð, dívan og kommóða.
Afgr. vísar á.
KAPPREIÐAR
Hestamannafélagið Léttir á Akureyri gengst fyrir kapreiðum á skeið-
velli félagsins við Eyjafjarðará sunnudaginn 27. þ. m. — Ef nægileg
þátttaka fæst, verður keppt í eftirfarandi hlaupum:
Stökk, 350 m., 1. verðl. kr. 300, 2. verðl. kr. 150, 3. verðl. kr. 75
Stökk, 300 m., 1. verðl. kr. 200, 2. verðl. kr. 100, 3. verðl. kr. 50
Folahl.,250 m., 1. verðl. kr. 125, 2. verðl. kr. 60, 3. verðl. kr. 30
Skeið, 250 m., 1. verðl. kr. 300, 2. verðl. kr. 150, 3. verðl. kr. 75
Auk þess verða veitt flokkaverðlaun, í folahl. kr. 25, í öðrum hlaup-
um kr. 50., og metverðlaun í stökki kr. 400. — Þátttökugjald, í folahl.
kr. 15, í öðrum hlaupum kr. 25. — Veðbanki verður starfræktur. —
Þátttaka tilkynnist fyrir 20. þ. m. Birni Halldórssyni eða Jóhannesi
Jónassyni.
STJÓRN HESTAMANNAFÉLAGSINS LÉTTIS.
Nýkomið:
FATNAÐUR á ungbörn
NET-SOKKAR, hentugir sumarsokkar
SILKIS0KKAR, verð kr. 6.35
HÖRDÚKAR, verð kr. 7.10 mtr.
BRAUNS VERZLUN
Páll Sigurgeirsson
iSVISSN ÉSKIR
SILKISOKKAR
fást nú
Verzlunin Eyjafjörður h.f.