Dagur - 27.11.1993, Blaðsíða 7

Laugardagur 27. nóvember 1993 - DAGUR - 7
Daníel Snorrason, lögreglufull-
(rúi, á skrifstofu sinni í lög-
rcglustöðinni á Akureyri. „Það get-
ur vcrið spcnnandi að konia að
sakamáli, þar scm engar vísbend-
ingar virðast vera...,“ segir Danicl
m.a. í viðtalinu. Mynd: óþh
Rannsóknarlögreglu-
menn þurfa oft á tíðum
að fást við heldur ógeð-
felld verkefni og segja
má að allt að því dag-
lega séu þeir í nálægð
við þá skuggahlið mann-
lífsins, sem hinum al-
menna borgara er ekki
sýnileg. Blaðamaður
settist niður með Daníel
Snorrasyni, lögreglufull-
trúa á Akureyri, og
ræddi við hann um
þessa skuggahlið og al-
mennt um starf rann-
sóknarlögreglumanna.
„Lögrcglumcnn ganga í gcgnum
lögregluskólann og fá þar mikils-
vcröa mcnntun, cn vissulcga cr
reynslan bcsti skólinn.
Ol't á tíðum vcröur maður aö
brynja sig og taka sig á áöur en
ntaöur fcr í crfið vcrkcfni. Þaó cr
til dæntis oft ntjög crlitt aö fara á
slysstað. Sérstaklcga rcyna þau
slys vcrulega á ntann þar scnt
börn hala slasast cöa látist."
Yfirheyrslurnar eru erfiðar
Eitt af því erfiöasta scnt rannsókn-
arlögreglumcnn fást við, að sögn
Danícls, cru yfirhcyrslur í vió-
kvæmum málum. „Til þcirra þarf
mjög aö vanda og viö vcróum aö
hafa aö leiðarljósi aö fórnarlambiö
verói ckki fyrir mcira hnjaski en
þcgar cr oröiö. Þaó getur til dæmis
vcrið afar viókvæmt l'yrir stúlku-
barn aö skýra frá því aö faðir cöa
lösturfaðir hali misnotaö það kyn-
feröislcga." Ylirhcyrslur ntcga
lögum samkvæmt ckki standa yfir
í cinu í meira cn scx klukkustund-
ir og skiptir cngu þótt sá scrn cr
ylirheyrður vilji Ijúka yfirheyrslu,
sé hcnni ckki lokiö inn scx
klukkustunda.
„Það hcfur vcriö kcppikefii
okkar hér á Akureyri aö rcyna aö
afgrciða mál á cins mjúklcgan hátt
og hægt cr. Kröl'ur um gæsluvarð-
hald hafa aö mínu mati vcriö í lág-
marki og þaö tcl ég vcl. Aö svipta
rnann l'relsi og loka hann inni er
mjög alvarlcgur hlutur og kcmur á
allan hátt illa viö þann scm fyrir
því vcróur, ckki síst í litlu samfé-
lagi cins og Akurcyri, þar scm
hlutirnir cru lljótir aö spyrjast út."
Víðtækt starf
Á Akurcyri cru fjórir rannsóknar-
lögrcglumcnn og aðstæöur þcirra
cru því unt margt lakari cn kollcg-
anna í Reykavík. Þcir gcta ckki
sérhæft sig í ntálum, þurfa aö
ganga í öll verk, hvort scm unt cr
að ræóa brunarannsókn, rannsókn
á mannsláti, innbroti cöa umfcrö-
arslysi. „Viö þurfum aö hafa inn-
sýn í alla málallokka. Viö „vinn-
um vettvang", þ.e.a.s. lcitum aö
fingraförum, fótsporum cða öör-
um ummerkjum sem geta lcitt til
þcss að mál upplýsast. Viö þurf-
unt aö geta ljósmyndað og teiknað
upp aöstæöur á vettvangi. Starllö
cr mjög víótækt og okkur cr nán-
ast ekkert mannlcgt óviókomandi.
Fyrir utan þaó aö rannsaka allar
tcgundir albrota, ég ncfni sem
dænti innbrot, þjófnaöi, skjalafals,
líkamsárásir, fjárdrátt og fleira, þá
þurfum viö aö koma að öllum
slysamálum. Gildir einu hvort urn
cr að ræóa umferöarslys, sjóslys,
flugslys, andlát í heimahúsum,
sjállsvíg cða morð. Til þess aö
taka á öllum þessunt málum þurfa
rannsóknarlögreglumenn aö hafa
ákveöna grundvallarþekkingu.
Viö þurfurn aó geta komió
l'ram vió fólk, scm hefur oróiö fyr-
ir miklu áfalli, á þann hátt aó það
viröi okkur og þaó sem viö erum
aö gera. Viö þurfum oft að til-
kynna andlát og þaó er eitt af því
alcrl'iöasta scm maður lendir í."
Bindandi og slítandi
Daníel segir aó þaö hafi bæöi sín-
ar jákvæöu og neikvæðu hliðar aö
starl'a sem rannsóknarlögreglu-
maöur í litlu samfélagi. I litlu
samfélagi sé auðveldara aö alla
upplýsinga og hafa uppi á afbrota-
mönnunt. Hiö neikvæða sé hins
vegar „aö þurfa að taka á málum
vina og kunningja eöa ættingja."
Danícl scgir aó cl’ sú staöa korni
upp, þá taki einhvcr annar rann-
sóknarlögreglumaöur aö sér rann-
sókn viðkomandi niáls.
Danícl ncitar því ckki aö starf
rannsóknarlögregluntannsins sé
þrcytandi til lengdar. „Þó aö starf-
iö hafi neikvæðar hliöar, þaö cr
bæöi bindandi og slítandi, þá er þó
citthvað sem rekur niann áfrarn.
Þaö hcl'ur oft vcrið sagt aö starfió
sé strcituvaldandi, vegna þcss ^ð
svo crfitt er aö stjórna verkcfna-
llæöinu. En þaó veitir líka ánægju.
Þaö getur veriö spennandi aö
konta aö sakamáli, þar sem cngar
vísbcndingar virðast vera, en meö
því aö fcta sig cftir nokkrum vcik-
urn hálmstráum, tckst.manni aó
upplýsa málió."
Er og verð lögga
Rannsóknarlögreglumenn eru ol't
gagnrýndir af hinum almenna
borgara fyrir störf sín. Hvcrnig
tckur Danícl gagnrýni? „Ef gagn-
rýni cr réttmæt, þá reynir maður
aö læra af mistökunum og passa
aó slíkt komi ckki fyrir aftur."
Daníel segist oft hcyra óánægju-
raddir, stundum séu þær á rökum
reistar, en miklu oftar séu lög-
rcgluntenn bornir röngunt sökurn,
ekki síst af fólki sem tcngist við-
komandi málum.
Daníel segir að í llestum tilfell-
urn skilji fólk aö þaö sé hlutverk
rannsóknarlögreglumannanna aó
upplýsa mál, ekki sé um aó ræöa
persónulega óvild lögreglumann-
anna í garö þeirra sem hafi brotið
af sér.
„Auðvitaö hafa korniö þær
stundir sem ég hef spurt sjálfan
mig af hverju ég sé í þessu starfi. 1
fyrra fékk ég ársleyfi og tók aö
rnér starf skrifstofustjóra hjá ríkis-
saksóknara. En ég þurfti ekki
marga mánuöi til þess aö átta ntig
á því aö ég er lögga og verö
lögga."
Andvökunæturnar oft margar
„Þegar gróf og alvarleg mál koma
upp, ég gct ncfnt sem dæmi ýmsar
brunarannsóknir þar scm grunur
cr um íkveikju og hrottalcga
nauögun hér á Akureyri nývcrið,
þá hvíla þau eins og rnara á manni
og andvökunæturnar geta oröið
margar. Þegar slík mál upplýsast,
oftast cftir að gífurleg vinna hcl'ur
veriö lögö í þau, þá finnst manni
til cinhvers barist. Þaó er líka
ánægjulegt aö upplýsa mál, þar
scnt fólk hefur orðið fyrir miklu
cignatjóni, og verða þannig til
þess aö fólk fái tjónið bætt aö
fullu.
Eitt af því sem mér finnst já-
kvætt viö starf rannsóknarlörcglu-
mannsins og gerir það fjölbreytt,
eru samskipti vió fjölda fólks. Vió
tölum og glímum við fólk af öll-
- spjallað
við Daníel
Snorrason
um starf
rannsóknar-
lögreglu-
manna
um stéttum. Þaó er aö mínu mati
afskaplega mikilvægt að við í lög-
reglunni gefum okkur tíma til þess
aö ræöa viö börn og unglinga sem
misstíga sig og leiðast út í ein-
hverja vitleysu. Oft koma þau
samtöl ýmsu góöu til leiðar og
þaö cr ánægjulegt aö sjá þegar
ungt lólk kcmst aftur inn á réttar
brautir og veröur hinir nýtustu
þjóðfélagsþegnar. Oft höfum við
lögreglumennirnir eignast þessa
krakka aö kunningjum og þess eru
mörg dæmi aó þeir hafi leitað til
okkar í sínunt vandræðum, svo
sem varöandi atvinnulcit og jafn-
vcl pcningalán."
Ddlukarl
Viö beindum talinu aö öðru og ég
spurði Daníel hvaö hann gerði ut-
an vcggja iögreglustöðvarinnar.
„Þaö má eiginlega segja aö ég
sé hálfgerður dellukarl. Iþróttirnar
eru cfstar á blaði. Eg fer í sund á
hverjum morgni. Eg var svo hepp-
inn, ef svo ntá segja, aö lötbrotna í
fótbolta meö félögum mínum í
lögreglunni fyrir 11 árunt síðan,
og þegar ég losnaði vió gipsið, fór
ég í sund og þaó má segja aó ég
hafi synt á hverjum degi síóan.
Mér finnst ég ekki geta tekist á
við verkcfni dagsins fyrr en ég er
búinn aö synda, fara í pottinn,
ræða við sundfélagana og taka
nokkrar léttar „Möllers-æfingar".
Innan lögreglunnar er rnikill
áhugi fyrir íþróttum og hér á Ak-
ureyri spilum vió knattspymu
tvisvar í viku. Eg tel nauðsynlegt
fyrir lögreglumcnn, sem þurfa oft
að taka á honum stóra sínum, að
koma saman og fá útrás í fótbolt-
anum. Lögreglumenn af öllu land-
inu koma saman á hverju ári og
reyna með sér í knattspyrnu og
skemmta sér á eftir. Á þessum
mótum fá lögrcglumenn gott tæki-
færi til að kynnast hver öörum og
þau kynni koma sér oft vel í
starfinu.
Auk sundsins og knattspym-
unnar vil ég nefna borðtennis,
ljósmyndun og bókalestur. Eg vió-
urkenni aö leynilögreglusögurnar
eru ofarlega á blaði, einkum er ég
hrifinn af bókunum eftir jtau Per
Wahlö og Maj Sjövall. Ymislegt
sem þar kemur fram þekkir maóur
vel úr starfinu."
Lítið um skýrslugerð hjá
Derrick
Daníel brosti breitt þegar hann var
spuröur aö því hvort hann horfói
ekki á sakamálaþætti í sjónvarp-
inu. „Derrick er mitt uppáhald og
af honum má ýmislegt læra. Eg
get til dæmis nefnt hvernig Derr-
ick kernur aö málurn og hvernig
hann byrjar aö ræöa viö sakbom-
inga. En ég neita því ekki að ég
hef alltaf öfundaö Derrick af því
að sleppa vel frá skýrslugerðinni.
Stór hluti af starfi rannsóknarlög-
reglumanna hér er aó skrifa
skýrslur. Derrick leysir hin flókn-
ustu morðmál, en við sjáum hann
aldrei sitja vió ritvél!!“ sagöi
Daníel Snorrason. óþh