Þjóðviljinn - 07.04.1973, Side 2
2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 7. apríl 1973
Af prestskosningum
Ég er bókstaflega að
drepast úr forvitni. Mig
langar svo ósegjanlega
mikið til að fá að vita,
hvort prestsfrúin gengur
í sokkum eða sokkabux-
um.
Þetta merkilega mál
eraðvísu komiðtil kasta
Guðfræðideildar
Háskóla fslands, en í
blaðagrein, sem ég rakst
á um daginn,kom það i
Ijós, að nú er svo komið
að starfsaðferðirnar við
prestskosningar virðast
farnar að ganga fram af
guðfræðistúdentum við
þessa menntastofnun.
„Hingað og ekki
lengra,” sögðu prests-
efnin, „nú er mælirinn
fullur". Þeirri furðusögu
hafði sem sagt verið
komið á kreik að ein af
prestfrúnum, sem átti
mann sinn í framboði,
gengi aldrei í sokkabux-
um, heldur í sokkum.
Haldið þið að það sé,
maður! Þar sem ekki
þykir leika nokkur vafi á
því, að atriði eins og
þetta með sokkabuxur,
eða öllu heldur sokka
maddömmunnar, geti
haft afgerandi áhrif á
úrslit prestskosninga í
landinu, vilja nú guð-
fræðinemar hætta að
kjósa eftir gamla laginu
en taka upp nýjar
aðferðir, sem ég hef nú
ekki haft tíma til að
kynna mér til hlítar.
Persónulega vil ég
ekki láta leggja prests-
kosningar með gamla
laginu niður. Mér finnst
alltaf einhver notaleg
stemmning yfir fyrir-
brigðinu, hvort sem tveir
eða fleiri guðsmenn
bítast um brauðið. Leik-
reglurnar eru eitthvað
svo sérstæðar, að ekki sé
nú talað um, ef „gott
brauð" er í veði.
Það kann að vera, að
gömlu boðorðin gleymist
stundum í hita leiksins,
þegar orrahríð prests-
kosninga stendur sem
hæst og fyrsta og síðasta
boðorðið virðist vera að
ófrægja frambjóðendur
á báða bóga, og það svo
hressilega að þeir eigi
sér helzt ekki viðreisnar
von, hvorki í þessu lífi né
heldur því næsta.
Ef sannur væri
helmingurinn af því sem
sagt hefur verið í mín
eyru um vissa klerka, af
stuðningsmönnum og
konum annarra klerka,
væru í klerkastétt slík
úrþvætti að óhætt væri
að reikna með því að öll
heila hersingin færi boð-
leið beint til Helvítis
ásamt hyski sínu, þegar
það loksins geispaði
golunni.
Ég segi nú bara: Guði
sé lof að maður veit
betur.
Það voru einmitt
prestskosningar í minni
sókn á dögunum, og það
verð ég að segja að ég
hélt um tíma að himinn
og jörð væru að farast.
Ef minnsta mark hefði
verið takandi á ummæl-
urn sumra þeirra, sem
fundu sig til knúða að
veita manni óumbeðnar
upplýsingar, þá fór ekki
milli mála, að þarna
leiddu saman hesta sína
tvö fúlustu illmenni, sem
sögur fara af.
Sem betur fer þekki ég
til beggja mannanna og
veit að þeir eru báðir
valinkunnir heiðurs-
menn, þótt þeir séu nú
einu sinni prestar.
Sannleikurinn er sá, að
það er f yrir hreint slys að
ég er í Þjóðkirkjunni:
hef raunar, eins og sá
ágæti maður Helgi
Hóseasson, harla lítinn
áhuga á þeim himna-
feðgum og þjónustuliði
þeirra, en það fer ekki
hjá því að manni blöskri
þegar maður verður
vitni að því að and-
skotinn sé látinn leika
lausum hala hvað eftir
annað í prestskosningum
hérlendis.
Mér er nær að halda að
illmælgi, rógur og níð
eigi drjúgan þátt í úrslit-
um flestra prests-
kosninga hérlendis og er
ekki fráleitt að láta sér
detta í hug að hans
hátign Kölski stjórni hér
ferðinni eins og svo oft
áður.
Það út af fyrir sig ætti
að geta verið verðugt
umhugsunarefni fyrir
geistlegheitin í landinu.
Voru þeirekki kallaðir
skólaspekingar, sem
sátu á miðöldum ár eftir
ár á kirkjuþingum og
deildu um það meðal
annars, hvað margir
englar gætu dansað á
einum nálaroddi og
annað í svipuðum dúr?
Ekki man ég betur.
Nú finnst mér að rétt
væri að hefja umfangs-
miklar rannsóknir og
umræður við Guðfræði-
deild Háskóla íslands
um það, hvort æskilegra
sé að prestsfrúr gangi í
sokkum eða sokkabux-
um. Mætti síðan taka
þetta merkilega mál upp
á prestastefnunni og
reyna að komast endan-
lega til botns í því eða
svo notuð séu orð
skáldsins:
„Menn hafa verið að
hugsum
hvort hún hafi verið í
buxum"
Sjálfsagt er að leggja
síðan þennan þátt
klæðaburðar prests-
frúnna í landinu til
grundvallar í prests-
kosningum, að af-
staðinni athugun, sem
valinkunnir sér-
fræðingar inntu af
hendi, og þyrftu þá
sóknarbörnin væntan-
lega ekki að efast um
það, hvar setja ætti
krossinn, þegar kosið er.
Þegar öll kurl koma til
grafar,hve djúpur sann-
leikur er þá ekki fólginn
í þessum tveim versum
úr sálminum góða, sem
sálmaskáldið ástsæla
reit með fjöðurstaf við
grútatýru endur fyrir
löngu:
Mikil er mæða í heimi,
mannvonzkan alls
staðar,
illmælgin er á sveimi
enda prestskosningar.
Klerkar með kapp í huga
kosningu vilja ná,
eitt mun þá ekki duga
„amen halelújá"
Flosi
Opið bréf til Ólafs Jónssonar fulltrúa Alþýðubandalagsins í Húsnœðismálastjórn:
Allt ber þetta að sama brunni
Heill og sæll.ölafur —
1 ágætu viðtali er Þjóðviljinn
birtir i marz svarar þú spurning-
unni hvort ekki sé dýrara að
byggja úti á landi á þessa leið:
,,Allt innflutt byggingarefni er
dýrara úti á landi, en á móti þvi
kemur aö gjöld fyrir lóðir og
þjónustu bæjarfélaganna eru þar
lægri. Ég hef oft undrazt, að i
öllum umræðum um byggða-
Gjaldeyris-
samvinna
EBE
LÚXEMBORG — Settur hefur
verið á laggirnar gjaldeyrissam-
vinnusjóöur Efnahagsbanda-
lagsins, og er byrjunarfjármagn
hans 1,4 miljarðar dollara.
Gegnir hann þvi hlutverki að
styðja gjaldeyrisgengi hjá
aðildarrikjunum, og verður hann
þvi eins konar seðlabanki EBE.
Lita ýmsir á sjóðinn sem fyrsta
skrefiö i þá átt aö EBE-löndin
taki upp sameiginlegan gjald-
miöil.
stefnu og jafnvægi í byggð
landsins skuli aldrei hafa verið
lagt til aö lána hærri lán til íbúða
úti um land þar sem fólk vantar
(til ?) vinnu við útflutningsat-
vinnuvegi þjóðarinnar. Þvert á
móti hefur rikisvaldið lagt fram
stórfé til þess að leysa húsnæðis-
vandræöi Reykjavíkurborgar.
Það hefur verið gert með stór-
lánum til þessað útrýma heilsu-
spillandi húsnæði og með samn-
ingum um Framkvæmdanefnd
byggingaáætlunar, sem eingöngu
byggir i Reykjavik.”
Það er undravert hafir þú
aldrei heyrt óánægjuraddir af
landsbyggðinni, vegna þess hve
henni og Reykjavik var mis-
munað með þeim samningum er
þú nefnir. Voru þeir ekki gerðir til
lausnar vinnudeilu?
,,------skuli aldrei hafa verið
lagt til” segir þú. Hverjir eiga að
leggja til svo eftir sé tekið?
Heldur þú að einhver alþingis-
manna mundi þora að leggja til
svoddan nokkuð? Gæti verið
Björn Pálsson? 6g held varla.
Þeir mundu sko ekki leggja til að
svifta Reykvikinga Breiðholts-
kjörunum en afhenda lands-
byggðinni. Og slikt frumvarp frá
rikisstjórn fengi áreiðanlega ekki
bliðari móttökur frá stuðnings-
mönnum á þingi en sum hver sem
að undanförn hafa veriö kæfð i
fæðingu. Enda voru þau Adda
Bára og borgarstjórinn sammála
um það i sjónvarpsþætti um
daginn að langt væri i það að
húsnæöisþörf Reykvikinga væri
fullnægt, er þau voru að tala til
kjósenda i borginni. Enginn vafi
er á að þau sögðu satt.
I tillögum að greinargerö um
verkefnaskiptingu rikis og
sveitarfélaga, er Samb. isl.
sveitarfélaga gaf út fyrir
ÞREMUR ARUM, er á bls. 20
getið um reglugerð nr. 78/1967 um
ibúðaby^gingar rikisins og
Reykjavikurborgar (Breiðholts-
áætlunin). Þar segir m.a. „Ýmis
sveitarfélög munu hafa óskað
eftir samvinnu við rikiö um bygg-
ingu núsnæðis á grundvelli þessa
lagaákvæðis og er það eflaust
vegna hinna sérstöku lánafyrir-
greiðslu, ”------.
Slik kjör til sveitarfélaganna
voru itrekuö meö samþykkt aðal-
fundar Samb. sveitarfélaga i
Austurlandskjördæmi s.l. haust.
Slfk kjör til sveitarfélaganna
voru itrekuð með samþykkt aðal-
fundar Samb. sveitarfélaga i
Austurlandskjördæmi s.l. haust.
Nei, Ólafur, það vantar ekki,
þetta hefur oftsinnis veriö „lagt
til”, en aðeins af þeim sem eru
mátulega langt i burtu til að geta
haft teljandi áhrif á löggjafann.
Seint i nóvember var Húsnæðis-
málastjórn svo vinsamleg að
bjóða nokkrum bæjar- og sveitar-
stjórum, sem þá voru staddir i
Reykjavik, til hádegisveröar og
notaði tækifærið til að skýra fyrir
þeim starfsemi stofnunarinnar.
Um leið og ég, undir lokin,
þakkaði fyrir hið ágæta boð,
leyfði ég mér að skýra frá þvi
hvernig skipzt höfðu lánveit-
ingar til ibúðabygginga frá
Byggingasjóöi rikisins og Stofn-
lánadeild landbúnaðarins árið
1971, milli hinna ýmsu kjördæma.
Þar kom m.a. fram. að lán pr.
ibúa i Reykjavik var kr. 5.150,- en
i Vestfjarðarkjördæmi kr. 1.830,-
og að Reykjavfk og Reykjanes-
kjördæmi meö 59% landsmanna
hafði fengið 72% af lánsfénu. Hin
kjördæmin meö 41% af lands-
lýðnum höföu fengið aðeins 28%
heildarlána. Ekki varð séð að
neinn viö háborðiö hefði hugmynd
um þessi skipti. Þegar á allt er
litiö þá finnst mér þiö vita litiö
Ólafur minn, — um það sem hér
er gert að umtalsefni.
En aðrir munu vita betur. A
Alþingi munu vera einir 32 þing-
menn sem heima eiga á Stór-
Reykjavíkursvæðinu. Þeir munu
vera ánægðir. Hinir hafa ekki lýst
óánægju sinni, — en við blðum
eftir þvi.
Vikjum aftur að Vestfjarðar-
kjördæmi. Mér er tjáö aö sam-
'kvæmt þingskjali 171/1973 um
niðurskurð fjárlaga 1972, séu þau
skorin niður um kr. 298.00 pr. ibúa
i Reykjaneskjördæmi en hvorki
meira né minna en kr. 2.145.00 pr.
i Vestfjarðakjördæmi. Segir þetta
nokkuð? Kannski ekki.
Allt ber þetta að sama brunni,
það sjáum viö báöir.
Ég legg þann skilning i ummæli
þin, er ég nefndi i upphafi bréfs-
ins, að þú teljir vænlegt til að við-
halda jafnvægi i byggð landsins
að veita hærri lán til ibúðabygg-
inga út um land. Undir þetta vil
ég heilshugar taka. Að sjálfsögðu
þarf fleira að koma til. En enginn
einn þáttur getur ráðið eins miklu
um búsetu, eins og slikt átak i
húsnæðismálum. En það er kú-
vending sem ekki verður tekin af
öðrum en þeim sem stýra.
Beztu kveðjur,
Jóhann Klausen.