Þjóðviljinn - 23.03.1975, Blaðsíða 3

Sunnudagur 23. mar* 1975. ÞJOÐVILJINN — SIÐA 3
-
RÆTT VIÐ
ÁGÚST
PÁLSSON
UM
Agúst Pálsson heima hjá sér — þar sér ekki I veggina fyrir bókum
Óspjallaðar
meyjar á
kr. 20.000
— Ég er ekki vélsmiður,
þótt ég vinni í Héðni,
heldur tjlheyri ég annarri
þeirra tveggja starfsstétta
hér á landi sem hafa fyrir
vana að setja orðið „bara"
fyrir framan starfsheiti
sitt, þegar þær nefna það.
Þessar tvær stéttir eru
húsmæður og verkamenn.
Ég er sem sagt „bara"
verkamaður.
Sá sem svo mælir er Ágúst
Pálsson frá Snotru i Landeyjum,
nú starfsmaður i Héðni, en hefur
áður unnið flest störf til lands og
sjávar hérlendis, og i hjáverkum
hefur hann komið sér upp einu af
merkari bókasöfnum, sem til
munu i einstaklingseigu hér á
landi. Kjallarinn i gömlu húsi við
Brekkustiginn, þar sem Agúst
býr, er beinlinis svo troðfullur af
bókum að það er rétt að hann
sjálfur komist þar fyrir. Alls
segist hann eiga um sex þúsund
bindi, og öllum þeim bókum hefur
hann raðað snyrtilega upp i hillur
og hólfað þær niður eftir efni. —
Þótt maður sé einn, leiðist manni
ekki ef maður hefur bækur, segir
Agúst.
Á þessum siðustu og mestu
túrismatimum eru það miklu
minni fréttir að reykvikingur
skreppi til Kanrarieyja eða
Maljorka en til Akureyrar eða
Isafjarðar, en til ýmissa landa
fjær og nær hafa samt sem áöur
ennþá heldur fáir islendingar
komið. Eitt þessara landa er
Gambia, smáriki i Vestur-Afriku,
til skamms tima bresk nýlenda.
Ágúst er nýkominn heim úr
ferðalagi þangað á vegum þess
kvensama danska ferðaskrif-
stofustjóra Spies, og af þvi tilefni
hafði bjóðviljinn tal af Ágústi og
spurði hann frétta af högum
manna i þessu fjarlæga og litt
kunna landi.
— Hvernig stóð á þvi að þér
datt i hug að ferðast til Gambiu,
Ágúst?
Konur við þvott
— Ég sá Gambiuferð auglýsta
hjá Ferðaskrifstofunni úrval og
datt i hug að bregða mér þetta.
Ég fór svo til Kaupmannahafnar
og þaðan með ferðaskrifstofu
Spies til Gambiu. Við vorum
barna þrir islendingar með fe'rða-
mannahópi, sem annars voru i
aðallega sviar og danir. t Gambiu
bjuggum við i stóru og nýtisku-
legu baðstrandarhóteli, sem
Spies á þar. Þarna eru komnar
upp miklar byggingar til ibúða og
þjónustu fyrir ferðamenn.
— Er þetta skammt frá höfuð-
borginni, Bathurst?
— Já, eða Banjól, eins og
landsmenn kalla hana alltaf.
Þetta er ekki stór borg, enda er
landið sjálft ekki stórt, aðeins
ellefu þúsund ferkilómetrar, mjó
spilda uppmeð Gambiufljótinu.
Og landið er inni i miðju Senegal.
— Hvað gerði ferðafólkið þarna
sér til gamans?
— Sumir voru nú mest heima á
hótelinu og á ströndinni, en aðrir
fóru viðar. Fyrir ofan fjöruna
tekur við þéttur og mikill skógur,
sem var gaman að labba um. Við
fórum einu sinni i langa göngu-
ferð þangað, tveir islendingarnir,
og það var reglulega skemmtilegt
og fróðlegt, að kynnast lifi
fólksins þar. Við vorum búnir að
ganga þarna i skóginum i þrjá
klukktima, þegar við komum að
brunni, þar sem konur voru að
þvo þvott. Þá vorum við nokkuð
þyrstir orðnir af göngunni, enda
er hitinn þarna að sjálfsögðu
miklu meiri en við áttum að
venjast, og auk þess meiri þarna
inni i skóginum, þegar fjær
dregur sjónum. Brunnarnir eru
einhver mestu mannvirkin þarna
i Gambiu: margir þeirra þetta
tuttugu metra djúpir. Þrátt fyrir
það er vatnið úr þeim glóðvolgt.
— Gáfuð þið ykkur þá á tal við
konurnar við brunninn?
— Það var þarna ein kona, sem
kallaði á okkur og sagði okkur að
koma, sem við gerðum, og hún
gaf okkur vatn. begar við erum
búnir að drekka, kemur hún með
fat, hellir i það kókosmjólk og
hrærir svo baunum út i, fær okkur
svo skeiðar og býður okkur i mat.
— Hvernig bragðaðist súpan?
— Ekki sérlega vel, en á þvi
furðaði ég mig mest hve góð
kókosmjólkin er við þorsta.
Drekki maður eitt glas af henni
að morgni, finnur maður ekki til
þorsta þann daginn. Eins kom
mér á óvart hve hreinlegt og
snyrtilegt var i kofunum hjá
þessum skógarbúum. Þarna voru
konurnar að straua, en þær voru
nú ekki með rafmagnsstraujárn,
heldur þessi gömlu sem maður
þekkti fyrir eina tið, hituð yfir
eldi.
— Hvernig er klæðabúnaður
þeirra gambiumanna?
— Þeir eru mest i ýmiskonar
léreftsflikum, kvenfólkið i skó-
siðum pilsum en þeir oft i
sloppum ekki ósvipað og
arabarnir. t höfuðborginni er
fatatiskan farin að breytast i
áttina til þess sem er i Evrópu, en
annarsstaðar sér maður þess
hvergi merki. Þar klæðist fólk
eftir fornum vana landsins.
Enska
opinbera máliö
— Landsmenn þarna eru að
sjálfsögðu allflestir blökkumenn?
— Þeir eru svartir þarna
flestir, en þó sjást smávegis
merki blöndunar, bretinn var
þarna skamms tima og hefur
skilið eitthvað eftir. Opinbert
tungumál er enska, en hún skilst
takmarkað þegar komið er út i
þorpin. Auk enskunnar ganga ein
þrjú mál afrisk i landinu.
— Og hvernig likaði þér við
fólkið?
— Þetta er ósköp vingjarnlegt
og gott fólk. Þegar ég bauð þvi
sælgæti, sem ég hafði með mér,
kom það með hnetur til að gefa
mér i staðinn.
— Er Gambia orðin mikið
ferðamannaland?
— Nokkuð svo, og aðallega
sækja þangað sviar og danir. Við
vorum oft spurðir að þvi islend-
ingarnir, hvort við værum frá
Sviþjóð eða Danmörku. Mér
virtist lika sem sviarnir væru vin-
sælli en danirnir. En það sem mér
þótti skrýtnast var að þeir skyldu
aldrei minnast á bretann. Við
vorum aldrei spurðir hvort við
værum frá Bretlandi. A tsland
hafði auðvitað enginn maður
þarna heyrt minnst.
Útvarp mesti
lúxusin n
— Hvernig eru húsakynnin
þarna hjá almenningi?
F'ramhald á 22. siðu.
Til vinstri er sonur vegamálastjórans i þvf landi Gambiu og til hægri
gambisk vinkona Agústs.
Þeir bregða utan um sig reipi og þjóta svo upp stofnana eins og elding.
Dæmigert hús I gambisku þorpi. Stráþakið er látiö slúta langt útfyrir
veggina, sem eru úr leirteningum, svo aðúr verði sólskýli.
Gata i Banjól, höfuöborg Gambiu. Til vinstri er rakari við vinnu sina út
undir beru lofti, eins og þarna tfðkast.