Þjóðviljinn - 23.03.1977, Blaðsíða 16

18 StDA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagur 23. mars 1»77
Ný handbók fyrir
forðagæslumenn
Búnaðarþing afgreiddi erindi
Búnaöarsambands Suöurlands
um útgáfu handbókar vegna
starfa foröagæslumanna meö
svofelldri ályktun:
Búnaöarþing telur mikilvægt
aö störf forðagæslumanna séu
unnin af alúö og nákvæmni og
aö öruggt sé, aö ekki fari milli
mála, hvert mat foröagæslu- og
fóöurskoöunarmanna sé á til-
tækum fóöurforða á hverjum
bæ, fóöurástandi búfjárins og
aöbúö þess.
Til þess aö auövelda þessi
störf, væri hentugt aö foröa-
gæslu- og fóöurskoöunarmenn-
irnir gæfu á hverju búi
skoöunarvottorö, þar sem fram
kæmu sem fyllstar upplýsingar
um fóöurbirgöir, fóörun og
aöbúö búfjárins. Þvi telur Bún-
aðarþing æskilegt aö Búnaöar-
félag Islands gefi út hentug
ar handbækur fyrir foröagæslu-
og fóöurskoöunarmenn i þessu
skyni.
—mhg.
| FRÁ BÚNAÐARÞINGi:
Skípulagníng búvöru-
framleiðslunnar
Fyrir nýafstöönu Búnaöarþingi
lágu umsagnir og tillögur
búnaöarsambanda um skipu-
lagningu búvöruframleiöslu.
Búnaöarþing afgreiddi máliö meö
eftirgreindri ályktun:
Búnaöarþing telur aö aöstæöur
i islenskum landbúnaöi séu meö
þeim hætti, aö nauösynlegt sé aö
beita skipulagsaögerðum til aö
auka hagkvæmni búvörufram-
leiöslunnar. Þingiö telur, aö þar
komi til greina bæöi skipulagning
i einstökum landshlutum og i
landinu öllu, svo að sem best nýt-
ist kostir hverrar jarðar til bú-
vöruframleiðslu svo og markaös-
skilyröi á hverjum staö, en byggö
haldist sem mest órofin.
Búnaöaring leggur þvi til, aö
hafist veriö handa um öflun
þeirra gagna, sem nauðsynleg
eru, svo aö Framleiösluráö land-
búnaöarins, Stofnlánadeild land-
búnaöarins og aörir aöiiar, sem
hlut eiga aö máli, geti beitt á
skynsamlega hátt áhrifum sinum
til aö sveigja framleiösluna aö
æskilegri framleiöslu á hverri
j<»-ö meö hliösjón af framleiöslu-
og markaösaöstöðu. I þvi sam-
bandi veröi lagt mat á búskapar-
hæfni hverar jarðar. Búnaöar-
þing telur eölilegt, aö mat þetta
veröi framkvæmt af starfsmönn-
um búnaöarsambandanna i sam-
vinnu viö ráöunauta Búnaöarfél.
Islands, en verkiö veröi kostað aö
meira eöa minna leyti af Fram-
leiösluráöi landbúnaöarins og
iandshlutasamtökum sveitar-
félaga. Einnig væri eölilegt aö
leita um þetta mál samstarfs viö
Byggöastofnunina og Fasteigna-
mat rikisins.
Búnaöarþing felur stjórn
Búnaöarfél. tslands aö hafa for-
göngu um samstarf ofangreindra
aðila aö þessu verkefni.
1 greinargerö segir:
Búnaöaring 1976 geröi ályktun
út af erindi um skipulag búvöru-
framleiðslu. Var i ályktuninni
ákveöiö aö óska umsagnar
búnaöarsambandanna i landinu
um þetta efni i formi spurninga-
lista. Þetta geröi stjórn Búnaöar-
fél. Islands meö bréfi til búnaðar-
sambandanna . 17. mars 1976.
Svör hafa borist frá öllum sam-
böndum nema tveimur, Búnaðar-
samb. S-Þingeyjarsýslu og
Búnaöarsamb. Austurlands. Eru
þau aö visu mjög misiíarleg, allt
frá þvi aö vera vandlega unniö
yfirlit um bftskaparaöstööu og
búskaparkosti i stórum dráttum I
viökomandi héraöi, (Búnaöar-
samb. Eyjafjaröar). Meginatriöi
i svörum sambandanna eru
þessi:
1. Yfirleitter taliö réttaö leitast
viö aö skipuleggja búvörufram-
leiösluna og haga vali búgreina
eftir landkostum og markaösaö-
stæöum og viöa gerö nokkru
nánari grein fyrir þvi meö tilliti
til viökomandi héraös. Sums-
staöar er talaö um öfugþróun I
héraöinu, sem vinna þurfi gegn
einkum samdrátt mjólkurfram-
leiöslu þar sem hún liggur vel viö.
2. t flestum svörunum er taliö
réttmætt aö beita lánakerfinu til
aö sveigja framleiösluna til hag-
kvæmara skipulags. Lagst er
gegn lánveitingum til búskapar
stærri en „fjölskyldubúa” og
einkum til „verksmiöjubúa”, (en
þar mun einkum átt viö hænsna-
og svinabú I stórum einingum,
sbr. spurningalista).
3. Skoðanir eru skiptar um
svæöaverölagningu og meömæli
bundin viö, aö sliku yröi eingöngu
beitt þar sem um er aö ræöa
mjólkurskort á einangruöum
markaössvæöum.
4. Ekki veröursagt,aö bent sé á
aörar aöferðir til aö skipuleggja
búvöruframleiösluna i svörum
búnaðarsambandanna, en aö
framan greinir.
Eölilegt er aö undirbúa skipu-
lagsaögeröir með þvi aö leggja
mat á búskaparhæfni og aöstööu
hverrar jaröar til markaösaö-
stööu. Mat þetta ætti aö fram-
kvæma af mönnum, kunnugum I
viökomandi héraöi, og veröur
ekki séö, aö aörir séu til þess hæf-
ari en héraösráöunautar og aörir
starfsmenn búnaöarsamband-
anna, en samræming verksins
veröi hjá Búnaöarfél. íslands og
þeim stofnunum, sem um er
fjallað I ályktuninni. —mhg
Búnaöarþing
Telur útvarpið brjóta hlut-
leysisreglur
Nýafstaöið Búnaöarþing
afgreiddi erindi frá allsherjar-
nefnd þingsins vegna áróöurs
gegn landbúnaöi. Fer hér á eftir
ályktun þingsins:
Búnaðarþing lætur i Ijósi
undrun sina á þvi, aö rikisút-
varpiö skuli útvarpa á hverjum
degi ieiöurum úr dagblöðum,
þar sem ráöist er aö einstak-
íingum, stofnunum og heilum
atvinnustéttum meö rógi og
staölausum fullyröingum án
þess, aö viökomandi aöilum
gefist færi á aö koma á framfæri
ieiöréttingum eöa athugasemd-
um.
Búnaöarþing telur þessa
framkvæmd útvarpsins brjóta i
bága viö hlutleysisreglur þess
og vera alvarlegt brot á rétti
hvers einstaklings til aö koma
fram leiðréttingu á sama vett-
vangi og rógurinn er fluttur.
Búnaöarþing skorar þvi á út-
varpsráö aö taka til alvarlegrar
athugunar breytingu á þessu og
tryggja, að varnarréttur manna
i þessu efni sé ekki brotinn.
1 greinargerö segir:
Rangfærslur og augljósar
blekkingar koma stundum fram
i forustugreinum dagblaöanna,
sem lesnar eru I rikisútvarpiö á
hverjum morgni. Þeir, sem
fyrir sliku óréttlæti veröa, eiga
þess engan kost aö koma á
framfæri leiöréttingum á sama
vettvangi.
Sem dæmi má nefna, aö veru-
legar rangfærslur og augljósar
blekkingar voru i forustugrein
Dagblaðsins sem lesin var i út-
varpiö fimmtudaginn 3. mars,
s.l.
Upplýsingaþjónusta landbún-
aðarins óskaöi þá eftir, aö eftir-
farandi athugasemdir viö
umrædda grein yröu lesnar á
sama tima og ætiaöur er til
lesturs úr forustugreinum
dagblaöanna:
I. „Sagt var aö framlag rikis-
ins til landbúnaöar næmi 10
milljöröum kr. Þessi upphæö
fær ekki staðist. Láta mun
nærri, aö framlag rikisins til
landbúnaöar nemi 3.158 millj.
kr., þegar útflutningsbætur, aö
upphæö 1.800 millj., eru taldar
meö.
Niöurgreiöslur á búvöruverö
eru ekki framlag til landbúnaö-
arins, ekki frekar en söluskattur
á kjöt er skattur á bændur.
Niðurgreiöslur voru ákveönar
á sinum tima til aö draga úr og
hafa hemil á verðbólgunni.
Neytendur jafnt i þéttbýli og
strjálbýli njóta góðs af niöur-
greiöslum á verði búvara. Ef
niðurgreiöslum yröi hætt og
jafnframt yrði söluskattur felld-
ur niður á kjöti, þá mundu flest-
ar kjötvörur lækka i verði.
II. önnur fullyröing i
umræddri forustugrein var
þannig:
„Þaö gæti þvi leyft innflutn-
ing landbúnaöarafuröa, enda er
slikt leyft viöast hvar i heimin-
um”.
Þetta er ekki rétt, þvi óviða ef
þá nokkursstaðar mun óheftur
innflutningur landbúnaðaraf-
uröa vera leyföur. I Bandarikj-
unum og öllum löndum Evrópu
eru verulegar takmarkanir á
innflutning búvara. Þau höft,
sem sett hafa verið, eru mjög
mismunandi og geta náö til
flestra landbúnaöarafuröa.
A tslandi er þó aöeins inn-
flutningi búfjárafuröa sett
ákveðin takmörk”.
Otvarpsstjóri synjaöi beiðni
þessari.
Búnaöarþing telur slikt
óviöunandi, og litur svo á, aö
slikt samrýmist ekki hlutleysis-
reglum rikisútvarpsins.
Höfudstöðvar Búnaðarfél. ís-
lands verði áfram í Reykjavík
Forsætisráðherra óskaöi eftir
þvi viö Búnaöarþing aö þaö kvæöi
upp úr meö skoöun sina á tillög-
um Stofnananefndar aö þvi er
varöaöi Búnaöarfélag tslands og
starfsemi þess. Búnaöarþing
varö við ósk ráöherrans og af-
greiddi meö svolátandi ályktun:
Búnaöarþing 1977 lýsir sig sam-
þykkt þeim þjóðfélagslegu
meginmarkmiöum, sem tillögur
Stofnananefndar byggjast á, þ.e.
dreifingu valds, atvinnutækifæra
og sérþekkingar út frá höfuö-
borgarsvæöinu I þvi skyni, aö
jafna aöstööu til atvinnu- og
menningarlifs milli landshluta.
Meö tilliti til eölis og uppbygging-
ar Búnaöarfél. tslands telur
þingið þó heppilegast aö
höfuöstöövar þess séu áfram i
Reykjavik.
Jafnframt lýsir Búnaöarþing
fyllsta stuöningi viö þá þróun
siöari ára, aö æ meiri hluti af
starfsemi búnaöarfélagsskapar-
ins hefur færst út I héruö landsins,
þ.e. til búnaöarsambandanna og
telur, að jafnan beri aö skoöa
vandlega hvaöa þætti i þjónustu-
störfum Búnaðarfél. Islands,
nýja jafnt sem eldri, megi vinna
meö jafngóöum árangri úti á
landi eins og i aöalstöövunum.
1 greinargerö segir:
Búnaöarfélag tslands er ekki
rikisstofnun, heldur er þaö byggt
upp af félögum bænda um land
allt og stjórnaö af kjörnum full-
trúum þeirra, Búnaöarþingi.
Engin breyting á stööu þess eöa
högum getur þvi gerst nema fyrir
atbeina Búnaöarþings.
Meinverkefni Búnaöarfél. ís-
lands er aö vera miöstöö
leiöbeiningaþjónustu land-
búnaöarins, auk þess sem þvi
hafa veriö falin af rikisvaldinu
ýmis önnur verkefni, svo sem
framkvæmd mikilvægra laga
sem landbúnaöinn snerta. Enn-
fremur er samvinna og marg-
slungin tengsl viö ráöuneyti,
rannsóknarstofnanir og fleiri
aöila tengda landbúnaöi meöal
daglegra verkefna þess.
A þaö skal sérstaklega minnt,
aö leiöbeiningaþjónusta land-
búnaðarins er engan veginn
Framhald á bls. 18.
Auka þarf
fjölbreytni
atvinnulífs
í dreifbýli
Fyrir Búnaöarþingi lá erindi
frá Búnaöarsambandi Suöur-
lands um könnun á þvi aö auka
atvinnu i sveitum landsins.
Þingið afgreiddi máliö meö eftir-
farandi ályktun:
Búnaöarþing telur nauösyn aö
auka atvinnulif sveitanna og gera
þaö fjölbreyttara. Þingið felur
stjórn Búnaöarfélags tslands aö
gera athugun á þvi, i samráöi viö
áætlanageröarnefnd I Land-
búnaöi og búnaöarsamböndin
meö hvaöa hætti þaö gæti oröiö. t
þvi sambandi bendir þingiö á
eftirfarandi:
1. Rekstur trésmiöa-, járnsmiöa-
og vélaverkstæða.
2. Rekstur prjóna- og sauma-
stofa.
3. Hagnýtingu jaröhita, t.d. til
garö- og ylræktar.
4. Stundun aukabúgreina.
5. Nýting hlunninda til sjós og
lands.
6. Þjónustustarfsemi.
t greinargerö segir:
Búnaðarþing telur miklu varöa
aö kannaöar veröi sem flestar
leiöir til þess, aö æskufólk sveit-
anna geti I sem rlkustum mæli átt
ævistarf sitt 1 sinni heimabyggð
og meö þvi treyst þaö samfélag,
sem hefur fætt þaö og fóstraö.
Nú hefur vélvæöingin og
vinnslustöövar landbúnaöarins
heldur fækkaö þvi fólki, sem
kemst aö viö heföbundinn land-
búnaö, og þvi er fólksflóttinn úr
sveitunum frekar vaxandi, þar
sem ekki hefur veriö fariö inn á
nýjar brautir i atvinnulifi sveit-
anna. Hér er þvi viö mikiö vanda-
mál að eiga og er helst forystu aö
leita til úrbóta i búnaöarfélögum
sveitanna og hjá heildarsamtök-
um þeirra hjá Búnaöarfélagi ts-
lands sem best væri treystandi til
þess aö gera sem vlötækasta
könnun á atvinnumöguleikum
Framhald á bls. 18.