Dagblaðið Vísir - DV - 27.03.1999, Blaðsíða 19
LAUGARDAGUR 27. MARS 1999
lýtlönd
19
Slobodan Milosevic þarf nú að
standa við stóru orðin. Hann komst
til valda með lýðskrumi um að hann
myndi verja Serba gegn árásum
allra óvina þeirra. Nú stendur hann
frammi fyrir stórfelldum loftárásum
Atlantshafsbandalagsins (NATO)
vegna þvergirðingsháttar síns í deil-
unni um framtíð Kosovo-héraðs.
Lendur Milosevic hafa skroppið
mikið saman á undanförnum árum,
í kjölfar stríðanna i Króatíu og
SK ■ ■
æml
JmmMlls
Erient
.
I
fréttaljós
Bosníu. Fjögur lýðveldi af þeim sex
sem til samans mynduðu
Júgóslavíu gömlu hafa sagt skilið
við móðurríkið og farið eigin leiðir.
Engu að síður hefur Milosevic tek-
ist að halda i völd sin og jafnvel
styrkja þau með kænskubrögðum.
Tólf ára ofríki
Milosevic hefur ríkf yfir Serbum
í tólf ár, fyrst sem forseti Serbíu en
síðan sem forseti sambandsríkis
Serbíu og Svartfjallalands, eða leif-
anna af gömlu Júgóslavíu, eins og
landið er stundum kallað. Hann hef-
ur verið iðinn við að kveikja ófrið-
arbál þjóðernisátaka allan þennan
tíma og um leið hefur hann komið
því svo fyrir að hann er Vesturveld-
unum ómissandi þegar kemur að
því að reyna að slökkva bálið.
Sú varð raunin einu sinni enn
þegar það var undir Milosevic kom-
ið hvort friður yrði saminn í
Kosovo, vöggu serbneskrar þjóðern-
isstefnu. Þar eru nú hins vegar níu
af hverjum tíu íbúum af albönsku
bergi brotnir.
Augu umheimsins
Allra augu beindust að Milosevic
á mánudag og þriðjudag þegar Ric-
hard Holbrooke, sendimaður Banda-
rikjastjómar, gerði úrslitatilraun til
að fá hann til að fallast á gerðan
rammasamning um frið í Kosovo.
En Milosevic gaf ekkert eftir. Átök
við NATO voru því óumflýjanleg.
Milosevic virðist hins vegar hafa
reiknað dæmið skakkt, eins og Ala-
in Richard, varnarmálaráðherra
Frakka, ýjaði að á fimmtudagsmorg-
un. Sennilega hefur Milosevic ekki
átt von á öðru en að Vesturveldin
myndu hætta við loftárásir á síð-
ustu stundu vegna andstöðu Rússa,
helsta bandamanns Serba.
Hugsanlegt er líka að Milosevic
hafi komist að þeirri niðurstöðu að
loftárásir væru þó illskárri kostur
en hinn að iáta Kosovo af hendi án
þess að berjast við erlenda óvininn.
Slobodan Milosevic er 58 ára gam-
all, fæddur í bænum Pozarevac, suð-
austur af Belgrad. Faðir hans var
guðfræðikennari. Sjálfur lærði
Milosevic lögfræði.
Milosevic var á sínum tíma emb-
ættismaður í stjórnkerfi kommún-
ista í Júgóslavíu og starfaði um
tíma sem forstjóri ríkisrekinnar
gasveitu. Hann komst með bola-
brögðum i fremstu röð stjórnmála i
Júgóslavíu í valdatóminu sem varð
við dauða Titos marskálks, einræð-
isherra Júgóslavíu eftir heimsstyrj-
öldina síðari. Fræg eru þau orð
Milosevics við Serba að engum ætti
að líðast að berja þá.
Kunnum að berjast
„Við kunnum kannski ekki að
vinna en við kunnum sko að berj-
ast,“ sagði Slobodan Milosevic við
hóp reiðra Serba í Kosovo árið 1987.
Serbarnir voru að mótmæla kerfinu
sem Tito hafði komiö á laggirnar
þar sem hann atti þjóðarbrotum
Júgóslavíu hverjum gegn öðrum og
tókst þannig að viðhalda viðkvæmu
jafnvægi í ríkinu. Kosovo naut
einnig á þeim tíma víðtækrar sjálf-
stjómar.
Orð Milosevics voru ekki aðeins
forsmekkurinn að því að sjálfstjórn
Kosovo var afnumin 1989, heldur
einnig að sundurlimun Júgóslavíu í
blóðugustu átökum í Evrópu frá lok-
um heimsstyrjaldarinnar síðari.
Milosevic spilaði á þjóðernis-
kennd Serba í stríðunum í bæði
Króatíu og Bosníu. Hann leyfði hins
vegar mönnum eins og Radovan
Karadzic, stjórnmálaleiðtoga Bosn-
íu-Serba, og Ratko Mladic, herfor-
ingja þeirra, að gera öll skítverkin í
tilraununum til að stofna „Serbíu
hina meiri“. Karadzic og Mladic
vora þó látnir róa þegar orðið var
óþægilegt að hafa of mikið samneyti
við þá.
Jafningi Clintons
Hátindiu- ferils Milosevics sem
þjóðarleiðtoga hefur sennilega verið
þegar hann undirritaði, ásamt öðrum
þjóðaleiðtogum, þar á meðal Bill
Clinton Bandarikjaforseta, Dayton
friðarsamningana sem bundu enda á
stríðið í Bosníu. Einn þeirra sem til
sáu segir að Milosevic hafl „virst líta
á sig sem jafningja þeirra sem hann
var að semja við“.
Allur sá góðvilji sem Milosevic
kann að hafa áunnið sér þá er fyrir
löngu rokinn út í veður og vind.
En Milosevic hefur ekki aðeins
þurft að glíma við Vesturveldin, held-
ur hafa landsmenn hans einnig látið í
ljós óánægju sína. Skemmst er að
minnast samfylkingar stjórnarand-
stæðinga og námsmanna, Zajedno,
sem efndi til mikilla mótmæla gegn
stjómvöldum á árinu 1996. Þegar óá-
nægjualdan reis hæst gekk háif millj-
ón manna um götur borga Serbíu til
að mótmæla kosningasvikum. En með
kænskubrögðum, eins og að gefa
stjórnarandstæðingum eftir gjald-
þrota borgir og bæi, tókst Milosevic
að sundra fjendum sínum og stofna til
innbyrðis átaka þeirra í meðal.
Á árinu 1997 tókst honum að fara í
kringum lög sem bönnuðu honum að
bjóða sig aftur fram til forsetaembætt-
isins í Serbíu með því að gera sig að
forseta Júgóslavíu. Því embætti
breytti hann úr skrautfjöður í raun-
verulega valdastöðu.
Slobodan Milosevic er kvæntur
Mirjönu, nýkommúnista og lektor í fé-
lagsfræði við háskólann í Belgrad.
Hún þykir hafa mikil áhrif á bónda
sinn og bera andstæðingar hennar
henni ekki fallega söguna. Slobodan
og Mirjana eiga tvö börn, son og dótt-
ur, sem bæði eru mjög áberandi í
samkvæmislífinu í Belgrad.
Milosevic veitir sjaldan viðtöl og
kemur lítið fram opinberlega. Og
þrátt fyrir allar hörmungarnar sem
hann hefur leitt yfir Serba telja þeir
hann margir hverjir vera fremstan
samtíðarmanna sinna.
Byggt á Reuter
ÖUuim seldu«v» hjá
okkur fylglr gelslasþUar! ú\
hennafí tnánuð.
BÍLAHÚ8IÐ
(í húsi Ingvars Helgasonar og Bílheima) • Sævarhöfða 2 • Reykjavík
Símar: 525 8020 - 525 8026 - 525 8027 • Símbréf: 587 7605
jr ■
^Euro•úlsa-raðfre'iðsiur +<( 36 iMár>« os enjrir ábyrgéar'toen'ft'
-U
Nissan Terrano 1991 152 þús. Ssk.
5. Verð 1.190.000.
Útsöluverð 1.050.000.
Jeep Grand Cherokee Laredo 1993
110 þús. Ssk. 5. Verð 2.050.000.
Útsöluverð 1.800.000.
Isuzu crew cab DLX 1992 115 þús.
Bsk. 4. Verð 1.090.000.
Útsöluverð 800.000.
Ford Ranger super cab 1992 190
þús. Bsk. 3. Verð 720.000.
Útsöluverð 600.000.
Ford Explorer 1991 100þús. Bsk.
4. Verð 1.250.000.
Útsöluverð 1.000..000.
MMC Pajero 3,0 A/T 1992 122
þús. Ssk. 3. Verð 1.350.000.
Útsöluverð 1.100.000.
Nissan Terrano I11996 77 þús. Bsk.
5. Verð 2.250.000. Útsöluverð
2.150.000.
Nisssan double cab 1996 91 þús.
Bsk. 4. Verð 1.650.000.
Útsöluverð 1.250.000.
Toyota Hilux d/c bensín 1992 156
þús. Bsk.Verð 4 1.140.000.
Útsöluverð 950.000.
Lada Sport 1,7 1994 73 þús. Bsk.
3. Verð 420.000. Útsöluverð 250.000.
Nissan Terrano 1991 120 þús. Ssk.
5. Verð 1.300.000.
Útsöluverð 1.000..000.
Daihatsu Terios 1998 30 þús. Bsk.
Verð 5 1.780.000.
Útsöluverð 1.520.000.
Nissan Terrano 2,4 1992 105þús.
Bsk. Verð 3. 1.050.000.
Útsöluverð 800.000.
Toyota Hilux d/c bensín 1992 190
þús. Bsk. 4. Verð 1.050.000.
Útsöluverð 800.000.
Nissan Terrano 1991 123 þús. Ssk.
5. Verð 1.380.000.
Útsöluverð 1.150.000.