Dagblaðið Vísir - DV - 27.10.2000, Blaðsíða 12

12
FÖSTUDAGUR 27. OKTÓBER 2000
Skoðun i>'Vr
Erlend lán út á auðlindina
„ Tökum ekki endalaust lán til aö greiöa af þeim gömlu. “
• s
Sannleikurinn um sjávarútveginn
ipurning dagsins
Hvað hræðistu mest?
Margrét Magnúsdóttir kennari (Björk
Gísladóttir):
Að fá sprautur er það hryllilegasta
sem til er.
Heigi Kristjánsson sölumaður:
Sprautur eru t.d. ekki mín deild.
Alda Ægisdóttir nemi:
Flughræðsla plagar mig.
Steinþór Árnason bakari:
Ég hræðist mest jarðskjálfta, aö allt
klofni í tvennt.
Þórdís Björnsdóttir nemi:
Ætli þaö séu ekki kóngulær.
Svandís Daðason nemi:
Ég hræðist vonda menn (perra).
Kristján Sigurðsson
skrifar:
Skilar sjávarútvegurinn í þjóðarbú-
ið þeim arði sem hann ætti að gera?
Það væri fróðlegt að vita hve stóan
þátt sjávarútvegurinn á í heildar-
skuldum þjóðarinnar. Er hugsanlegt
að sjávarútvegurinn í heild sinni sé
orðinn byrði á þjóðinni? Það hefur
lengi verið staðreynd að sjávarútveg-
urinn gæti náð sama aflamagni úr
hafinu með mun færri skipum og um
leið mun minni skipum. Heildarskuld-
ir okkar íslendinga vegna skipakaupa
erlendis eru orðnar hrikalegar. Þær
eru greiddar af landsmönnum öllum.
Það er ekki sjávarútvegurinn sem ber
einn afborganirnar af erlendum ián-
um, við skulum gæta að því. Það eru
hér öflugar og sífellt vaxandi atvinnu-
greinar sem eru orönar mun sjálfbær-
ari en sjávarútvegur.
Heildarskuldir okkar Islendinga
eru nú taldar vera rúmlega 400 millj-
arðar króna. Það er hærri tala en við
getum staðið undir. Alveg sama hve
mörg sjávarútvegsfyrirtæki hér legð-
ust á eitt að greiða þessa upphæð, það
Jón Trausti Halldörsson
skrlfar:
Ef láglaunafólk - já, bara breið-
fylking almennings - á að gera
stundað spamað, þótt í litlu sé, þarf
að afnema bankafjármagnstekju-
skatt, þennan 10% skatf Og til að
auka sparnað á íslandi þarf að
hækka laun láglaunahópanna. Eða
á fólk innan þeirra ekki að geta
talist til þeirra sem geta sparað?
Leyfum þessu fólki að fá réttan
(eða alla vega sanngjarnan) arð af
þjóðarframleiðslu og hinum erlenda
innflutningi. Hinir háu herrar sem
stjórna ríkinu eru ekki jafnfáfróðir
um þessi mál og ætla mætti af orð-
um sumra sem segjast vera i for-
svari fyrir þvi að þrýsta á um úr-
„Ástœða er til að upplýsa
þjóðina sem fyrst um erlendar
skuldir hennar og hlut sjdvar-
útvegsins í þeim. Ekki bara til
að skella skuld d þá atvinnu-
grein eða þá sem standa þar í
stafni heldur til að lands-
menn geri sér grein fyrir þeim
skilmálum sem okkur hafa
verið settir...“
tækist ekki með þeirri fjárfestingu
sem sú atvinnugrein hefur lagt í. Við-
bótar stóriðjuver gera lítið meira en
standa undir virkjanaframkvæmdum,
og það á óralöngum tíma. Ferðaþjón-
usta, hugbúnaðarframleiðsla og versl-
un og viðskipti gera líka kröfur til
fjárfestinga. Og fyrir erlent lánsfé að
langmestu leyti. Menntun, listir, heil-
brigðiskerfið og félagsleg þjónusta er
lika rekið fyrir erlent lánsfé að miklu
leyti, og skuldir hlaðast upp vegna
þeirra.
Það miðar í áttina, m.a. með
réttlátum sköttum, réttlátri
skiptingu þjóðartekna og lífs-
gæða. Sparnað einkaaðila á
t.d. ekki að skattleggja, hann
á að vera kvaðalaus með
öllu.“
bætur fyrir hina lægst launuðu.
Ráðherrar og stjórnvöld, þ.m.t. emb-
ættismennirnir, eru sér vel meðvit-
andi um hin bágu kjör sem þjaka
láglaunafólkið en þora ekki að taka
af skarið af ótta við að verða að at-
hlægi.
Það verður að treysta afkomu-
Við höfum til þessa ímyndað okkur
að „auðlindin", hafið og íiskurinn, sé
sá stóri og sterki þáttur atvinnulífsins
sem við höfum upp á að hlaupa. Er-
lend lán eru tekin, meira og minna út
á þessa „auðlind" sem er stórlega of-
metin, og raunar fráleitt að túlka
hana á þann hátt fyrir erlendum lán-
ardrottnum, þótt þeir láti blekkjast
eða líti í gegnum fingur sér enn sem
komið er.
Núna er þó komið í ljós, að flestir
fiskstofnamir í sjónum eru stórlega
ofmetnir og því getur skyndilega kom-
ið að því að erfitt reynist að greiða er-
lendar skuldir samkvæmt umsömdum
kjörum. Við tökum ekki endalaust lán
til að greiða af hinum gömlu eins og
tíðkast hefur.
Ástæða er til að upplýsa þjóðina
sem fyrst um erlendar skuldir hennar
og hlut sjávarútvegsins í þeim. Ekki
bara til að skella skuld á þá atvinnu-
grein eða þá sem þar standa í stafni
heldur til að landsmenn geri sér grein
fyrir þeim skilmálum sem okkur hafa
verið settir í lánsfjármálum gagnvart
erlendum lánardrottnum.
hringrásina, ekki síst til að treysta
fjölskyldurnar og hjónaböndin, til
þess m.a. að koma í veg fyrir tilvist
vandræðaunglinga og vandræðafor-
eldra. Og ekki má gleyma íjár-
málaaganum, sem verður líka að
vera til innan hverrar fjölskyldu, já,
á hverju heimili.
Við erum smáþjóð sem vill vera
stórþjóð á öllum sviðum mannlífs-
ins. Margur einstaklingurinn hefur
komist í álnir og rétt sig af, sem bet-
ur fer. En betur má ef duga skal. Og
það miðar i áttina, m.a. með réttlát-
um sköttum, réttlátri skiptingu
þjóðartekna og lífsgæða. Sparnað
einkaaðila á t.d. ekki að skattleggja,
hann á að vera kvaðalaus með öllu.
Á morgnana
með Rás 1
Guðný hringdi:
Á sama hátt og
gagnrýna ber það
sem miður fer í dag-
skrá fjölmiðla ber
og að þakka það sem
vel er gert. Þannig
er það með morgun-
þáttinn RÚV á rás
eitt. Að mínu mati
glóir þessi þáttur
sem gimsteinn á
fjölmiðlahaugnum.
Tónlistin í þættinum er frábær og um-
sjónarmaðurinn flytur fróðlegar og
skemmtilegar kynningar með sinni
prýðilegu útvarpsrödd og hefur því
óviðjafnanlega nærveru. Mættu marg-
ir taka hann sér til fyrirmyndar. Árla
dags er þessi vandaði þáttur sannköll-
uð rós í hnappagat Ríkisútvarpsins.
Ég þakka Vilhelm G. Kistinssyni frá-
bæran þátt.
Pósturinn burt
úr Norðurmýri
Eygló hringdi:
Ég verð að bera mig upp við þenn-
an vel þekkta dálk ykkur á DV vegna
þess að hér í Norðurmýrinni í Reykja-
vík er búið að fjarlægja alla póstkassa
sem fram að þessu hefur mátt fmna á
nokkrum stöðum. Einnig er búið að
loka pósthúsinu á Rauðarárstíg og við
verðum að ganga (þeir sem það geta)
alveg norður á Hlemm til að koma
bréfl í póstinn. Þetta er því bagalegra
sem þetta hverfi hýsir mikið af öldr-
uðu fólki sem þótti þægilegt að hafa
póstkassa í næsta nágrenni. En svona
minnkar þjónustan sifellt og samt er
talað um að tæknin og þjónustan sé
aðalsmerki þess að búa í borg!
Lúsin lifir sumarið
Ung móðir skrifar:
Mér er aldrei
sama þegar
krakkarnir
byrja í skólan-
um á haustin.
Þá fæ ég titring
og horfi stíft á
hárið á þeim
litlu þegar þau
koma heim úr
skólamnn. Læt
þau í bað á
hverju kvöldi
og kíki með stækkunargleri í hár-
svörðinn. Já, ég er að leita lúsa, að
sjálfsögðu. En hvers vegna kemur
þessi óværa sífellt á haustin? Ég er
með skýringu. Hún er sú að lúsin
komi ekki með börnunum, lúsin lifi
hins vegar sumarið af í viðkomandi
skóla (því ekki eru allir skólar lúsug-
ir) og spretti svo upp til atlögu á ný
þegar krakkarnir koma. Sem sé: lúsin
er til staðar í skólunum og lifir sum-
arlangt af blóðinu sem hún safnar yfir
veturinn.
RÚV og týndi
sonurinn
Ari skrifar:
Dæmi um hérahátt þann sem op-
inber fjölmiöill eins og Ríkisútvarp-
ið sýnir af sér mátti heyra í hádeg-
isfrétt RÚV sl. miðvikudag þegar
sagt var frá „týndum" manni sem
nú var skyndilega kominn í leitim-
ar. Hafði verið í Ameríku í ein 12 ár
án þess að segja múkk eða láta ætt-
ingja vita, skilríkislaus með öllu en
borubrattur við heimkomu, að sögn.
Ekki vOdi ríkisfréttastofan láta
áheyrendur vita nafn þessa týnda
sonar. Er þar enn um sama héra-
háttinn að ræða og þegar ekki má
birta mynd af týndum mönnum á
rjúpu eða sleða og sem hafa álpast
út á hjamið til að skjóta eða renna
sér. Að vísu las ég svo nafn þessa
einkennilega manns í DV seinna
sama dag. En samur er héraháttur
ríkisfjölmiðilsins fyrir það.
DV Lesendur
Lesendur geta hringt allan sólarhring-
inn í síma: 550 5035.
Eöa sent tölvupóst á netfangiö:
gra@ff.is
Eöa sent bréf til: Lesendasíöa DV,
Þverholti 11,105 ReyKJavík.
Lesendur eru hvattir til aö senda mynd
af sér til birtingar með bréfunum á
sama póstfang.
Dagfarí
Eftirlitslaus villidýr
Vertíð skotveiðimanna er nýlega hafin.
Hægt er að skilgreina íslenska skotveiði-
menn með tvennum hætti. Annars vegar
eru þeir sem virða lög og reglur og hægt er
að tala um sem sportveiðimenn. Hins vegar
hrein villidýr sem ráfa um hálendi landsins
blóðugir upp fyrir axlir og helst löngu fyrir
leyfllegan veiðitíma og á friðuðum svæð-
um.
Villidýrin líta gjaman á sig sem sport-
veiðimenn og gorta sig af miklum afla
manna á meðal. Þessi villidýr eru líka til í
hópi stangaveiðimanna. Oftar en ekki er
þessum mönnum hampað í fjölmiðlum sem
snjöllum veiðimönnum og birtar stórar
myndir af aflanum. Aflanum sem oftar en
ekki samanstendur af fuglum eða fiskum
sem drepnir hafa verið á ólöglegan eða siðlausan
hátt.
Þetta er vitanlega þungur dómur yfír stórum
hluta íslenskra veiðimanna en réttur.
í DV nýverið birtist nýlega frétt þess efnis að
Tröllatunguheiðin fyrir vestan hefði verið blóði
og fiðri drifm er sannir veiðimenn mættu þar til
veiða 15. október sl. Greinilegt var að villidýrin
höfðu mætt á heiðina fyrir veiðitíma og opinber-
að enn og aftur siðleysi sitt og heimsku. Athygli
Athygli hefur vakið að viðbrögð
hafa ekki enn borist frá steingeld-
um samtökum skotveiðimanna og
engu líkara en að menn þar á bœ
láti sér fátt um finnast.
hefur vakið að viðbrögð hafa ekki enn borist frá
steingeldum samtökum skotveiðimanna og engu
líkara en að menn þar á bæ láti sér fátt um
finnast.
Vitanlega er erfitt að hafa hendur í hári
villidýranna. Löggæsla á hálendinu og á
heiðum uppi er engin og þar geta villidýrin
athafnað sig að vild, utan lögbundins veiði-
tíma og á friðuðum svæðum eins og dæmin
sanna. Stormað síðan til byggða og gortað
sig af mikilli veiði. Samtök skotveiðimanna
eru steingeld samtök. Það hafa þau sannað
með aðgerðaleysi sínu síðustu daga.
Umrædd samtök eru eini aðilinn sem
þrýst geta á yfirvöld um aðgeröir en frá
þeim heyrist hvorki hósti né stuna.
Á meðan villiidýrin ráfa óhindrað um
veiðilendur, fyrir veiðitíma og á friðuðum
svæðum, eru allar niðurstöður rannsókna
og friðunaraðgerða marklausar. Stjómvöld eru
veruleikafirrt í málinu. Umhverfisráðherrann
boðar friðunaraðgerðir vegna rjúpunnar og
dómsmálaráðherrann dregm- úr löggæslu þrátt
fyrir loforð um annað. Fjölmiðlamenn mæta á
vikulega blaðamannafundi ráðherranna og vinna
síðan fréttir upp úr marklausu hjalinu.
Á meðan valsa villidýrin óhindrað og eftirlits-
laust um veiðilendur rjúpunnar. ^ n .
Fjármagnstekjuskattur af bankainnstæðum
'jjf?
Vilhelm G.
Kristinsson út-
varpsmaður.
Lúsln, lúsin, lúsin
lúmsk.