Dagblaðið Vísir - DV - 08.05.2002, Blaðsíða 15

15
MIÐVKUDAGUR 8. MAÍ 2002
DV
—
Sigtryggur Bjarni Baidvinsson
myndlistarmaöur
DV-MYND E.ÓL.
tök úr tónlist. „Ég tek þessar ljósmyndir eins og
lag, set þær inn í tölvuna og remixa eða endur-
þlanda þær, breyti litum, breyti áherslum. Þetta
er gert í poppinu núna, það koma kannski út tíu
útgáfur af sama Bjarkarlaginu. Svo prenta ég
skissumar út og mála eftir þeim á klassískan
hátt með olíu á striga. Tölvan er mun betri
skissubók en vatnslitablokk þar sem allar breyt-
ingar á litum taka óratima."
Til að skapa dýpt í myndimar eru sums stað-
ar ský bak við laufskrúðið, stundum eintóna bak-
grunnur, stundum grunnur sem þykist vera ein-
tóna en blekkir augað. „Ég hef gaman af hlutum
sem augað nemur án þess að átta sig alveg á
hvað er að gerast,“ segir Sigtryggur og brosir
stríðnislega. „Það hefur lengi verið hluti af verk-
unum mínum að plata svolítið."
Á stöku mynd eru rendur i bakgrunninum
sem minna á eldri verk Sigtryggs en hann segir
að þetta sé líka vísun í sóltjöldin sem fólk notar
úti í garði til að verjast norðangarranum. Það
passar við vorlaufið.
Einn málandi karimaður á launum
Sigtryggiu- er líka með sýningu í Hallgríms-
kirkju um þessar mundir þar sem hann hyllir
Abstrakt raunsæi
Sigtryggur Bjarni Baldvinsson sýnir í Englaborg myndir sem virka abstralct en eru í raun fótórealismi
Ekki er það ónýtt fyrir listmálara að eiga hús
á besta stað í bœnum meö úrvalsvinnustofu sem
breytist eins og hendi sé veifað í glœsilegan sýn-
ingarsal. Vinnustofan er ílöng, afar há til lofts
og með gríðarmiklum noróurglugga, þannig að
birtan er góö en aldrei óþœgilega mikil.
Svona heppinn maður er Sigtryggur Bjami
Baldvinsson sem býr í sjálfri Englaborg, húsinu
sem Jón Engilberts listmálari lét teikna og reisa
handa sér á horninu á Flókagötu og Rauðarár-
stíg. Þar býr Sigtryggur á neöri hæðinni með
konu sinni og tveimur litlum bömum en á efri
hæðinni vinnur hann og sýnir. Og einmitt núna
sýnir hann þar splunkuný málverk. „Kostimir
og gallamir við þetta skipulag eru eiginlega þeir
sömu,“ segir hann. „Kosturinn við að sýna
heima hjá sér er sá að maður ræður hvenær
maður sýnir, en gallinn er þá sá að það er auð-
velt að slá sýningum á frest. Til dæmis átti þessi
sýning að koma upp í október í fyrra! Maður
ræður öllu, uppsetningu og lit á veggjum og gólfl,
en maður verður líka að gera allt sjátfur. Svo má
líka benda á að það er rosalega stutt í vinnuna
þegar maður vinnur heima hjá sér en líka stutt
úr vinnunni!"
Vorið heillar
„Þessar myndir era talsvert ólíkar eldri verk-
um minum og ég er ánægður með breytinguna,"
segir Sigtryggur Bjami meðan við göngum um
salinn og rýnum í litríkar iðandi myndimar.
„Þannig var að vorið 1999 var ég á gangi hér í
Norðurmýrinni - líklega á svipuðum tíma og
núna en brumið var þó komið aðeins lengra. Þá
heillaðist ég eins og venjulega af fyrstu laufunum
á trjánum sem gægðust fram, skærgræn, en á
þessum tíma sér maður líka svo vel strúktúrinn
í trjánum, hrynjandina í þeim, og mér datt í hug
að þetta mætti nýta í myndlist. Ég náði í mynda-
vélina mína og tók myndir en komst að þvi að
það er erfltt að fókusera inn á tré og brum, þetta
er svo þrívítt, og líka var vandi að vinna beint
upp úr þessum ljósmyndum. Svo ég keypti mér
tölvu sem ég átti ekki fyrir og fór að grufla í
photo-shop tækninni. Ég skannaði myndimar
inn á tölvuna, skildi kjamann frá
hisminu, nam greinarnar burtu
þangað tO laufauppbyggingin var
ein eftir eins og á skuggamyndum.
Og það er hún sem þú sérð héma á
myndunum. Þó að þær virki rosa-
lega abstrakt þá er þetta nánast
fótórealismi!"
- Er þá náttúran abstrakt þegar
vel er að gáð?
„Viðfangsefhi málara í áratugi
hefur verið að finna hinn náttúra-
lega ryþma og menn hafa nálgast hann æ meir.
Til dæmis er þessi ryþmi orðinn nánast inn-
byggður í Kristján Davíðsson. En þama fer ég
aðra leið að viðfangsefninu, ekki kannski bein-
línis vísindalega - og þó. Ég hef ekki þessa hrynj-
andi innbyggða i mig og get ekki málað eins og
Kristján, en ég get fundið aðra leið að sama
marki.“
Gaman að plata
Yfirskrift sýningarinnar er „Treemix - Rem-
ix“ enda flnnst Sigtryggi henta vel að nota hug-
verk bandaríska málarans Marks Rothko, og
hann reynist vera aðdáandi bandaríska ex-
pressjónismans, Jackson Pollock, Rothko og
Newman sem komu Bandaríkjunum á
módemíska kortið. „Mér fínnst þeir hafa náð
ákveðnum hápunkti í málaralistinni með trú
sinni á málverkið og getu þess. Þeir trúðu þvi að
þeir gætu nálgast hið háleita og mikla með list
sinni. Það er erfltt að gera það sama núna, þvi nú
er allt eitthvað svo tvöfalt í roðinu.“
- Er erfitt að vera ungur myndlistarmaður á
Islandi núna?
„Þetta er auðvitað þaö sem ég
vil gera, en ég segi ekki að það sé
auðvelt," svarar hann hikandi.
„Þessu starfi fylgir mikið fjárhags-
legt óöryggi. Síðast sóttu 250 um
starfslaun úr myndlistarsjóði en
32 fengu, þar af aðeins einn
málandi karlmaður, svo likumar
eru orðnar hverfandi! Það hefur
verið reiknað út að meðalskussi í
myndlist geti búist við sex mánaða
starfslaunum á tíu ára fresti! Þá skipta þau ekki
lengur neinu máli. Hverjum listamanni er nauð-
synlegt að ná samhangandi vinnutíma ef hann á
að þróast eðlilega. Ég er samt ekki að segja að
ríkið eigi að halda öllum listamönnum uppi,
starfslaunin era bara einn þáttur. En umhugsun-
arvert er að þessi sjóður hefur ekkert stækkað þó
að myndlistarmönnum hafi fjölgað mikið síðan
hann var settur á stofn. Þessu þarf að breyta."
Sýningin í Englaborg er opin daglega frá kl. 14-18 til
19. maí. Sýningin í Hallgrímskirkju stendur til 20. maí.
|
Tónlist
Tónlistin ein
Rannveig Fríða Bragadóttir stigur fram á
sviðið af sama látleysi og á eftir að einkenna
söng hennar á þessu matinée í Ými sl. sunnu-
dag: svartklædd og stuttklippt. Eflaust hefur
hvarflað að sumum áheyrendum að hér væri
komin einhver manneskja sem ætlaði að fara
að kynna Rannveigu Fríðu. En það er þá hún
sjálf, látlaus í fasi og klæðaburði, og byrjuð að
syngja áður en menn vita af. Hún byrjar að
sama skapi á lágu nótunum í litlu og ljúfu lagi
eftir Wolfgang Amadeus frá því hann var ell-
efu ára: Óður til gleðinnar.
Rannveig Fríða hefur makalausa rödd,
sterka og hljómmikla, og söngur hennar svo
fyrirhafnarlaus að það er eins og hún þurfi
ekkert að taka á. Tvö dramatískari lög eftir
Mozart fylgja, bæði frábærlega flutt og af sama
fyrirhafnarleysinu, túlkunin gersneydd til-
gerð. í efnisskránni er vel úthugsuð stígandi:
Mozart, Schubert og Mahler fyrir hlé, Páll P.
Pálsson og Manuel de Falla eftir hlé. Hér eru
heldur engin augsýnileg glansnúmer, líkast til
hugsunin sú að tónlistin ríki ein. Gerrit
Schuil er á píanóinu, nákvæmur og óskeikull.
Tónlistarhúsið Ýmir hefur verið umdeilt
hvað hljómburð varðar og sýnist sitt hverjum
um það mál en bergmál er þar töluvert sem
hentar hinum ýmsu hljóðfærum misvel. Píanó
getur þar orðið helst til hljómmikið og hvellt,
kannski aðallega þegar um er að ræða leik
með einsöng, og nokkuð fer að bera á þessu i
lögunum eftir Schubert. Píanóparturinn í
þeim hefur reyndar sjálfstætt líf og á það
einnig við um flest þeirra verka sem á eftir
koma en á stundum er eins og hljómurinn í pí-
anóinu beinlínis keppi við söngkonuna og á
þessu ber reglulega út konsertinn. Hér er
varla við Gerrit að sakast heldur miklu frem-
ur húsið sem hefur lag á að gera jafnvel flnleg-
asta píanóspili of hátt undir höfði í hljómi - ef
til vill mættu samt píanóleikarar vera sér
meira meðvitandi um þennan bersýnilega
karakter hússins.
Þau Rannveig og Gerrit enda á þremur lög-
um eftir Mahler fyrir hlé úr Des Knaben
Wunderhom; íhugul og margslungin sönglög
túlkuð á blæbrigðaríkan og flnlegan hátt sem
fyrr.
Eftir hlé frumflytja þau svo þrjú lög eftir Pál
P. Pálsson sem samin eru sérstaklega fyrir
Rannveigu Fríðu við þýskan texta eftir teikni-
myndahöfundinn Wilhelm Busch. Lög Páls
eru skemmtilega grallaraleg og ólíkindaleg en
það í miðið rólegt með fallegu einfoldu undir-
spili og þau lýsa vel andrúmsloftinu í textun-
um. ÖU era þau listilega vel flutt.
Hápunktur dagskrárinnar eru svo sönglögin
sjö eftir Manuel de Falla í lokin en þar á Ger-
rit Schuil glæsilegan leik í oft geysihröðu og
erfiðu undirspili. Hér hefði spænsk söngkona
án efa borist mikið á og farið hamfórum i túlk-
un á mörgum af þessum dramatísku lögum
Falla en Rannveig Fríða skilar þeim á hamd-
ari hátt, þó ávallt með þeirri sönnu og einlægu
tilflnningu sem einkennir hana og gerir, ekki
síður en röddin, söng hennar jafnfagran og
þokkafullan og raun ber vitni.
Hrafnhildur Hagalin
DV-MYND E.ÓL
Rannveig Fríða og Gerrit
Vinir og samstarfsmenn okkur til yndis.
___________________Menning
Umsjón: Silja Aðaisteinsdóttir silja@dv.is
Snillingamir Bergþór Pálsson barítón og
Jónas Ingimundarson píanóleikari efna til
tónleika í Salnum annað kvöld, uppstigning-
ardag, kl. 20. Þar verður í fyrsta skipti á ljóða-
tónleikum gerð tilraun til að varpa íslenskum
þýðingum upp á skjá fyrir ofan flytjendurna
til þess að auðvelda áhorfendum skilning á
því sem fram fer.
Á efnisskránni verða ljóðaflokkurinn
Dichterliebe eftir Schumann og frönsk ljóða-
lög eftir Chausson, Gounod, Duparc og Ravel.
Lagaflokkurinn Dichterliebe eða Ást skálds-
ins samanstendur af sextán sönglögum við
texta eftir Heinrich Heine. Schumann var þrí-
tugur þegar hann samdi þau árið 1840 og ást-
arsamband hans við Clöru Wieck var í fullum
blóma, enda gengu þau í hjónaband seinna
það ár. Schumann hafði þá þegar samið mörg
af glæsilegustu verkum sínum fyrir píanó en
hann hafði líka næma tilfinningu fyrir skáld-
skap og hún gerði honum kleift að komast 1
beint og þráðlaust samband við ástríðuna, bit-
urleikann, þunglyndið og tilflnningaauðgina í
skáldskap Heines, segir Halldór Hansen í efn-
isskrá.
Rússnesk hönnun
í tengslum við hina miklu sýningu sem nú
stendur yfir á rússneskri list í Listasafni ís-
lands verður fyrirlestur um rússneska hönn-
un á árunum 1900-1930 í safninu á fóstudag kl.
12.30. Það er Ksenia Ólafsson innanhússarki-
tekt sem fyrirlesturinn flytur og talar á ensku.
Leiðsögn er um sýninguna kl. 14 á laugar-
daginn og fyrir böm kl. 15 sama dag.
Fljúgandi Hollendingur
Á morgun kl. 17 kynnir El-
ísabet Indra Ragnarsdóttir
óperu Wagners, Hollending-
inn fljúgandi, á Rás 1. Óper-
an verður sem kunnugt er
frumsýnd í Þjóðleikhúsinu á
opnunardegi Listahátíðar á
laugardaginn og ræðir Elísa-
bet Indra við listamenn sem
koma við uppsetninguna.
Óperublaðið er einnig komið út með Hol-
lendinginn fljúgandi sem aðalefni. Þar eru
lika fluttar þær fréttir af íslensku óperunni að
í september verði Rakarinn í Sevilla eftir
Rossini frumsýndur með Kristni Sigmunds-
syni, Gunnari Guðbjömssyni, Ólafl Kjartani
og Sesselju Kristjánsdóttur, og eftir jól fáum
við að sjá Macbeth eftir Verdi með Ólafi Kjart-
ani, Elínu Ósk Óskarsdóttur, Davíð Ólafssyni
og Jóhanni Friðgeiri Valdimarssyni.
Spænska í farangrinum
Endurmenntun Hí býður upp á stutt og
laggott vomámskeið fyrir þá sem hyggja á
ferðalög til spænskumælandi landa í sumar.
Þar læra þátttakendur hagnýtan orðaforða og
gnmnreglur í málfræði, sem gerir þeim kleift
að bjarga sér við algengustu aðstæður á ferða-
lögum. Kennari er dr. Margrét Jónsdóttir,
lektor í spænsku við HÍ, sem jafnframt er
reyndur fararstjóri. Námskeiðið hefst 22. maí.
Frekari upplýsingar eru á vefsíðunni
www.endurmenntun.is.
Eftirlætisbækur
í virðingarskyni við ný-
látna heiðurskonu endurút-
gefur Mál og menning allar
þrjár bækur Astrid Lindgren
um hina óviðjafnanlegu Linu
langsokk í einni bók, í þýð-
ingu Sigrúnar Ámadóttur, og
þar að auki hina vinsælu bók
Á Saltkráku sem segir frá líf-
inu í sænska skerjagarðinum
Áiaitkráku
eitt unaðslegt sumar.
Á Saltkráku er sannköfluð
„saga fyrir alla fíölskylduna"
því söguhefíur eru á öllum
aldri, seinheppni faðirinn
Melker og börnin hans fíög-
ur, Malin sem er tæplega tví-
tug og laðar að sér stráka
eins og ljósið flugur, tveir
strákguttar á unglingsaldri
sem kynnast tveimur val-
kyrjum á sama aldri á eynni og svo strákur-
inn Palli sem vingast við stelpurnar Stínu og
Skottu. Það er sú síðamefnda sem á hundinn
Bátsmann... Þýðandi er Silja Aðalsteinsdóttir.