Dagblaðið - 30.08.1976, Blaðsíða 13

!)A(IMI,AÐIÐ. — .MA.Xl'DAUUK 30. ACUST 1976.
13
\
MUGHES 277 MILLJARÐA?
Iilul;if'óla”sin> mmi .■ nær öll
fyrirtæki Hughesveldisins —
Lummis formann stjórnar
félagsins. Lummis er 47 ára
gamall og er nú fyrsti stjórnar-
formaður Summa síðan Hughes
stofnaði hlutafélagið 1972.
Hversu lengi lifir
gamla frú Lummis?
Lummis er ekki með öllu
ókunnugur rekstri Hughes-
fyrirtækjanna. Hann hefur
gegnt lögfræðistörfum fyrir
Hughes um margra ára skeið —
og hefur notið nákvæmrar
þjálfunar Summa-forstjóranna
álíka lengi. Hann hefur að auki
þegið gilda sjóði úr höndum
þeirra og notið virðingar þeirra
allra. Heldur er þó talið ólíklegt
að Lummis muni hafa mikil
völd, að því er segir í banda-
ríska fréttaritinu Newsweek
nýlega, jafnvel þótt félagi hans
í lögfræðifirmanu, Milton H.
West, hafi einnig tekið sæti í
stjórn Summa. Raunveruleg
völd munu að því er virðist
verða í höndum forstjóra
fyrirtækisins, 55 ára gamals
lögfræðings, Franks W. Gay.
Með því að skipa Lummis for-
mann stjórnarinnar eru Gay og
félagar hans — ráðgjafinn
Chester C. Davis, varaforstjór-
inn Nadine Henley og gjaldker-
inn William Rankin — greini-
lega að fylgja stefnu sem veltur
Howard Hughes 1947. Níu
árum áður samdi hann
erfðaskrá sem aldrei var undir-
rituð en stjórn SUmma
Corporation mun hugsanlega
leggja fram á næstunni.
Fiugmennirnir, sem fluttu Howard Hughes í hinzta sinn, lýstu
honum svona fyrir bandarískum fréttateiknara. Hughes lézt um
borð í flugvél á leið á sjúkrahús í Bandaríkjunum 7. apríl í vor.
á hve lengi frú Lummis lifir. Ef
hún lifir nægilegá lengi til þess
dómstóiar úrskui'ði hana réttan
erfingja Ilughes verður sonur
liennar að sjálfsögðu na»sti
erfingi. I’annig má telja vist að
núyerandi valdamenn Summa
Gorporalion haldi sinni stöðu
innan l'yrirta'kisins og haldi þvi
jáfni ramt i sinum höndum.
En fari sv.o að l'rú l.ummis
hveríi á fund feðra sinna áður
en dómstólarnir komast að
niðurstiiðu — og ekki er búizt
við henni í nokkur ár — þá á
nýi stjórnarformaðurinn ekki
frekari kröfu til auðæfa
Hughes en hver annar af
fjórtán frændum og frænkum
Hughes. Þar með hæfist örugg-
lega löng og flókin barátta um
auðæfi og völd.
Erfðaskró fró 1938
Ef Hughes hefði undirritað
erfðaskrána, sem samin var
fyrir rúmum tuttugu árum
þegar læknarannsókna-
stofnunin var sett á laggirnar,
ÓMAR
VALDIMARSSON
hefðu Gay og félagar hans ekki
átt í teljandi erfiðleikum með
að halda um stjórnvöl hluta-
félagsins því * þeir eru fyrir
trúnaðarmenn stofnunarinnar í
Miami. Og það sem meira er, þá
hefði Summa Corporation ekki
staðið andspænis því að eiga
yfir höfði sér reikning fyrir
erfðaskatti — sem gæti verið
allt að 75% þess sem fyrir-
tækjakeðjan er metin á. Spurzt
hefur að Summa-stjórnin hafi í
hyggju að leggja fyrir dómstóla
óundirritaða erfðaskrá Hughes
frá árinu 1938 þar sem hann
getur þess að trúlega muni
hann eftirláta auðæfi sín til
læknarannsókna, ef til vill til
stofnunar sem hann muni
sjálfur setja upp. Þannig væri
hægt að komast hjá því að
greiða nefnda skatta. En ekki er
taiið líklegt að það plagg verði
tekið gilt fyrir rétti. Líklegast
þykir að Summa Coporation
neyðist til að selja eitthvað af
fyrirtækjum slnum — kannski
það spilavíti í Las Vegas sem
minnst geftir af sér — til að
borga skattinn.
Þar með hefði sérvizka
Hughes kostað fjármálaveldi
hans þrjá fjórðu af verðgildi
þess, eða 277.5 milljarða króna
skv. gildandi gengi.
Hœstaréttarlögmaður kœrður
fyrir þjófnað og óvísanamisferli
Þótteiginkonan sé ekki beinn
þátttakandi er málið vægast
sagt mikill álitshnekkir fyrir
hana, bæði sem lögmanns og
ekki síður sem kennara í lögum
við Háskóla íslands.
Miðlarinn (,,leigubílstjórinn“)
er maður sem „allir hlæja að,“
eins og segir i sakamáls-
kærunni.
Málavextir eru í grófum
dráttum þessir: Leigubíl-
stjórinn kemur til manns, sem
nýlega hafði selt húseign sína
og fengið útborgaðar 1,2
milljónir króna. Kvaðst leigu-
bílstjórinn þekkja „merkan
hæstaréttarlögmann í Reykja-
vík, sem gæti ávaxtað þetta fé
fyrir hann með mjög hag-
stæðum kjörum,“ eins og segir í
kærunni.
Tveir 600 þús. kr.
gúmmítékkar
Þetta var í október í fyrra.
Veitti maðurinn hæstaréttar-
lögmanninum lánið til eins
mánaðar, en í staðinn fékk
hann tvo tékka að upphæð 600
þúsund krónur hvor. Báðir
voru þeir útgefnir mánuði
síðar, eða 25. nóvember.
Útgefandi var hæstaréttarlög-
maðurinn. Fyrsta og þriðja
desember framvísaði svo lán-
veitandinn tékkunum í banka-
útibúi í heimabæ sínum
skammt frá Reykjavík og fékk
þá greidda. Áttunda desember
heimtaði svo útibúið féð af
manninum. þar sem íijós hefði
komið. að ekki væri innistæða
fyrir fénu á reikningi hæsta-
réttarlögmannsins.
I ljós kom, að hæstaréttarlög-
máðurinn hafði lokað þessum
reikningi sinum 10. nóvember
1975 eða sextán dögum eftir að
lánið var veitt og fimmtán
dögum áður en tékkarnir áttu
að innleysast.
Hœstaréttarlögmaðurinn
sveik sœttina
í janúarmánuði leitaði
lánveitandinn til lögfræðings
og var hæstaréttarlög-
manninum sent kröfubréf 12.
janúar. Jafnframt var honum
stefnt. Lyktir uróu þær, að
dómsátt var gerð 3. febrúar og
skuldbatt hæstaréttarlög-
maðurinn sig til að greiða 200
þúsund krónur mánaðarlega.
Við þessa sátt stóð hann ekki og
hefur i dag ekki greitt eyri
til baka af „láninu". I sakamáls-
kærunni segir lögmaður
lánveitandans: „Að mínum
dómi er því sáttin frá upphafi
refsiverð svik af hans hálfu."
Þegar öll loforð höfðu verlð
svikin sneri lögmaður
lá'nveitanda sér til eiginkonu
hæstaréttarlögmannsins að
góðra manna ráðum og reyndi
hún að tala við eiginmann sinn.
„Leigubílstjórinn
útti að borga “
1 kærunni til sakadóms segir
síðan orðrétt:
„Hún kvaðsl strax skyldu
tala við eigirtmann sinnog biðja
hann að tala vió nug. Þetta
gerði hann líka og blessaði inig
i bak og fyrir og kvaðst mundu
greiða mér i allra síðasta lagi
innan hálfs mánaðar eða 24.
júní 1976. Auðvitað datt honum
ekki i hug að virða mig viðtals á
þessu timabili. Ég gerði þvi
tvær tilraunir til að tala við
(eiginkonuna)og tjáði henni.að
ég mætti ekki til þess hugsá að
fara að skrifa sakgmálskæru á
hendur eiginmanni hennar. í
seinna viðtalinu sagði hún mér,
að þau ætluðu að tala við
manninn, sem ætti að borga
Kjallarinn
Halldór Halldórsson
þetta. Ég spurði liver sá væri og
fékk svario. úeigubílstjórinn).
Ég tjáði henni samstundis, að
það væri maður, sem allir
hlægju að og að enginn tæki
mark á. Loks talaði ég við (eig-
inkonuna) í þriðja sinn og þá
bað hún mig um að gefa sér
örstuttan frest. Ég sagði henni.
að ég gerði það eingöngu henn-
ar vegna og hún þakkaði mér
fyrir."
Síðar reyndi lögmaðurinn
svo að gera fjárnám hjá hæsta-
réttarlögmanninum. Um það
farast honum svo orð í saka-
málskærunni:
„Kollegarnir“
hrœddir
„Ég reyndi fyrir mér hjá
hverjum stéttarbróðurnum af
öðrum. Einn sagðist ekki hafa
kjark í sér til að gera það, ann-
ar hafði verið íþróttafélagi
hans í Svíþjóð fyrir mörgum
árum og kvaðst þess vegna ekki
geta það. Sá þriðji kvaðst vera
að vinna með honum að ein-
hverju verkefni og því ekki
geta annazt þetta. Sá fjórði
lofaði að gera fjárnámið fyrir
mig og sagðist hafa aðra fjár-
námskröfu á hendur honum og
hélt, að sér væri ekki margt að
vanbúnaði að taka mina kröfu
með. Þegar til kom sveik hann
loforð sitt. Þá leitaði ég til
fimmta lögfræðingsins, ungs
manns, sem ég hef aldreiséð og
hann gerði fjárnámið hjá
hæstaréttarlögmanninum 24.
maf 1976. Fjárnámið reyndist
með öllu árangurslaust, því að
hann kvaðst ekki geta greitt og
ekki geta vísað á neinar eignir
til fjárnáms."
Kærunni lýkur þannig:
„Nú er svo ástall, að þessi
hjón hafa kaupm ua með sér,
þannig að konan á miklar eign-
ir, þará meðal stóra fasteign á
mjög góðum stað, en maðurinn
á ekki neitt nema botnlausar
skuldir. Hjónin reka lögmanns-
skrifstofu sína í félagi og virð-
ist því svo sem konan beri
þegar af þeirri ástæðu full'a og
ótakmarkaða ábyrgð á skuldum
eiginmanns sins og félaga, enda
tel ég hana samseka um glæp
eiginmannsins.
Ég verð því að beiðast þess,
að þér, herra yfirsakadómari,
hlutizt til um, að málefni þetta
sæti sakamálsrannsókn og að
henni lokinni, að þeim hjónum
verði dæmt að sæta þyngstu
refsingu, er lög leyfa, skv.
XXVI. kafla almennra hegning-
arlaga, svo og til að greiða
skjólstæðingi mínum fullar
skaðabætur fyrir frekara tjón,
ef því er að skipta.“
Kæra sú, sem hér hefur verið
rakin, var send yfirsakadómara
15. júlí og fékk tiltekinn rann-
sóknarlögreglumaður málið til
meðferðar. Ég hafði samband
við lögreglumanninn á föstu-
dag og sagði hann, að málið
væri aftur komið í hendur yfir-
sakadómara. Hann er í fr-íi.
Þótt rannsóknarlögreglu-
maðurinn væri helzti fámáll
skildist mér helzt á honum, að
til álita kæmi, að sakadómur
vísaði málinu frá sér í annað
umdæmi, þar sem lögmanns-
hjónin eiga lögheimili.
Nú er þvi liðinn nær því einn
og hálfur mánuður frá því mál-
ið var kært, en ekkert hefur
enn verið gert af hálfu dóm-
vörzlunnar.
Ofangreint var dæmi úr fjár-
málasögu íslands, eitt litið af
mýmörgum.
Að lokum er skylt að taka það
sérstaklega fram, að samkvæmt
öruggri vissu minni er engin
persónanna I þessari sögu á
lista Seðlabankans vegna
ávísanahringsins.
Halldór Halldórsson.