Frjáls verslun - 01.05.1939, Blaðsíða 1
5. TBL.
X. ÁRG.
19 3 9
VERZLUNARMANNAFELAG
REYKJAVIKUR
FRJALS
VERZLUN
r\ RANGUR frjálsrar verzlunar er æfíð sá, að aðfluifur varningur verður
Ijölbreyffur, vandaður og ódýr.
Pað er skammf síðan Islendingar fengu verzlunarfrelsi, og enn skemmra
síðan fil varð frjáls íslenzk verzlunarsféff. Á þessu sfufta fímabili hefir sú
mikla breyfing orðið á innflutningsverzluninni, að verð flestra vara í þessu af-
skekkta landi, með hinar ótryggu hafnir og siglingarleiðir hefir orðið svipað
og i nágrannalöndunum, og vöruskortur sjaldan i landinu.
Aðalskilyrðið fyrir hagstæðri innflutningsverzlun er þekking og skilsemi.
Oessi skilyrði hefir íslenzka verzlunarsféttin reynt að gera að lögmáli.
Þegar innflutningshöftin voru seft, snerist þetta lögmál gjörsamlega við,
þar sem áhrif sfjórnarvaldanna komusf að. Höfuðáherzlan hefir verið lögð á
það að draga innflutningsverzlunina úr höndum verzlunarfróðra manna. Sér-
þekking dæmd einskis nýt, en pólitísk þjónslund gerð að skilyrði.
Stjórnin hefir yfirleitt gert innflytjendum að skilyrði, að þeir greiddu ekki
vörurnar strax. Sjálft hefir ríkið keypt á frest, sex mánaða, tólf mánaða og
átján mánaða frest. Og þegar þessir 6, 12 eða 18 mánaðir voru liðnir, var
alloft enga greiðslu að fá, aðeins ný loforð. Lögmálið varð: litil þekking, lé-
leg skil.
Sá sem lánar vörur, verður að fá vexti af fé sínu. Pað hækkar vöruverðið.
Séu skuldastaðir ótryggir, verður enn að leggja á fyrir áhættunni. Hversu
mikið þessir verzlunarhættir hafa hækkað þá upphæð, sem þjóðin verður að
greiða fyrir heildarinnflutninginn, verður ekki með vissu vitað. En eflaust
skiptir það míljónum króna.
Innflutningshöftin áttu að draga úr gjaldeyrisþörfinni, en hafa á þennan
hátt aukið hana um milljónir.