AvangnâmioK - 01.06.1958, Blaðsíða 19

nr. 2
139
AVANGNÅ'MIOK'
dlutik. 1790-me tatdlimanik arfagsimåput mardlung-
nigdlo silulivdlutik. taimaingmat ukiune akugdliu-
ssune nåpartarssuit (aningaussat) 2200 atortugsså-
ngortisimavait orssivik KuerssuaK atausiusimagaluar-
toK nutånik mardlungnik taorserdlugo. arfangniar-
fiuvdlo inue Dalagerip inoKuterpagssuit nautsorssfl-
tiginagit 122-ngordlutik. kisiånile AgdlutoK (NiaKor-
naK) arfangniarneriingitsukut piniarfilugtukasiuvoK,
taimaingmat nunaKarfiup inue ukialernerit tamaisa
ajorssartaKingmata ikifltitortfneKartarput. 1794-me a-
jorssavigsordluinarsimåput, ardlagdlitdlo toKussarsi-
mariarmata Inuit ilarpålugssuisa arfangniarfik Ki-
magsimavåt 76-it kisimik unigdlutik. ukiup tugdlia-
ne pingasunik arfagput kingornalo pissaKarnerussa-
lerdlutik, imågdlåtdlo arfangniarfik Inuit kingumut
nugterfigåt 1798-ime 95-ingordlutik.
AgdlutoK] nangminerssordlune Dalager pissor-
taralugo arfangniarfingne ingerdlavdluartorssusima-
vok ukiut tamaisa ardlaligssuarnik tåssane arfang-
niat arfagtartorsstisimangmata, nauk piniagagssat av-
dlat tungaisigut piniarfigigsorssfisimångikaluardlune.
1799-mile C. C. Dalager, arfangniarfiup Agdlutup
NiaKornåne autdlarnissua ingerdlatitsissualo uperna-
lernerane aprilimigoK toKuvoK 73-nik ukioKardlune.
pissortaK tåuna silatoK toKoriarmat arfangniarfik nå-
kariartuleratånguarpoK pissakitdliortalerdlutik ilånilo
ukiumut sussårtalerdlutik. taimailermat arfangniarfik
nangminerssorungnaersitdlugo niuvertoKarfingmut
Agpanut atortineKalerpoK inuilo kingorna ikiliartu-
lerdlutik. åmame arfangniarfingme orssut pilgssåi-
nik nåpartagssaileKineK nåkariartornermut patsisau-
vok. 1813—16-mut arfangniarfik isaterdlugo autdlar-
tipat inuisalo Kimagalerdlugo. Christoffer Carl Dala-
gerip ernerisa ilåt formand Jens Jakob Dalager i-
noKutinilo kisimik tåssane uningalerput najugkamik
sianigingnigtuvdlune, tamatuma kingorna Agdlutume
atautsiåkånik arfagtoKatdlagtåraluartoK ajornaKingmat
uk. 1840 tåssane arfangniarneK taimaitivigsorneKåi-
narpoK.
igdlo ineKarfiugaluaK — igdlorssuaK — 1854-
me årKigssorneKarpoK pisiniarfigtalerdlugo niuverto-
rwtsimut inigssångordlugo igdlorssuardle angneK K’e-
Kertarssuarmut pisstineKarsimavoK tåssanilo sanar-
Kigdlugo Kangerssuatsåmut autdlartineKarpoK tåssa-
ne niuvertugssamut inigssångordlugo.
tamatuma kingorna AgdlutoK sule inugpålo-
KartarsimavoK 1850-me 56-nik; kisiåniligoK inue se-
Kajuvdluinarput igdlulugtuvigssfivdlutigdlo. igdlugdK
atausInaK pitsaunerupajugpoK kissarssuteKardlunilo.
ukiuvdle 1870-ip migssåne tåssa nunaKarfik tåuna
inuerutdluinarsimavoK najornérutdlune. niuvertorut-
sip igdlorssuångua mingutåK tåssane napajuaraluar-
poK angalassunut akånitarfiuvdlune kisalo 1911-me
isaterdlugo niuvertoruseKarfingme K'.eKertame Kuer-
ssuångortitausimavdlune.
uvanga atåtigut atsiortunga infisugtoralångtlv-
dlunga tåssunarKukångama igdlorssuånguaK tåuna
takussarnarpoK unuivfigissardlugulo. igdlup sanimut
silissusia tamåkerdlugo angitigissumik initaKarpoK
pårssuaussaKardlune. inip igai atsiornerpagssuaKar-
put Kilåvatalo atinguatigut igkap timerdliup Kulåtu-
ngåtigut nånumik Kalipagkamik åssiliartaKardlune
amfssuvngoK Riis Carstensenip amersimassånik. ig-
dlorssup agfå timerdleK mardlunguanik inéraKarpoK
pisiniarfiusimagunartunik. igdlorssuånguaK portusu-
mik KaliaKarpoK, tåussumalo avåmut isua Kutsialår-
tukut Kitermigut mikissunik igalålik avåmut uvingang-
mat sagdliligarssuarnik plankenik mardlungnik nu-
namut igdlup igalåvisa avatdlit såtsiånguånut torru-
tanik ajagutsersimavoK. Kalia iserfigfngfnavko so-
KarnersoK naluvara. iluveKarfia igdlorssuångup Kulå-
ne Kutsialårtume fsimagaluartoK sumivfia nalugavko
takusarsimångilara uvfa Dalagerit nagguvigssuavta,
Købmand Christoffer Carl Dalagerip, ilorfa najorsi-
måsagaluardlugo, nauk sordliussoK nalugaluaruvku-
lunit.
C. C. Dalager toKUsimalermat arfangniarfik nå-
kariartuinalersoK tusarérparput. ukiutdlo ardlaKångit-
sunguit Kångiungmata Dalagerip nuliatalo — tai-
mane uvigdlarnerulersup — ernerisa nukardlersåt
arfangniarfingme sujugttissoK Jacob Dalager niaKor-
dlersimavoK. taimane inuit isumamikut taima nåpau-
teKalersut agsorssuaK amilårineKartarput ajortumit
pulassaussutut isumaKarfigineKartaramik. ilame pf-
ssuseK tamåna ungasingitsunguamut agdlåt åtåne-
KarpoK månale KujanaKissumik taima nåpautigdlit
ersiginerutdlutik nagdligineKartalerput. angut tåuna
taineKartoK niaKordlerame nalinginardlo OKalugtaler-
dlune åreingneK ajuleriarame ilane arnilo, Dalageri-
tomap uvigdlarnera, OKarfigissalersimavai autdlaiv-
dlune toKorKuvdlune sujorasårtalersimavdlugitdlo
taimailiorumångigpata ilane toKoråsagamigit méma-
nilo nerfsagamigit. arnå ånilånganermit uipatdlera-
me nukardleKune niaKulårtoK korortflmik autdlaisi-
mavå toKutdlugo, uvfalo nunaKarfingme tåssane ki-
simitdlutik. pisimassoK tamåna amilårnaKissoK piv-
dlugo arnaK tåuna KanoK pineKarsimångilaK, encartu-
ssissut (nålagkersuissut) isumaKarsimagamik patsi-