Vísir - 13.04.1971, Blaðsíða 8

8
VISIR . Þriðjudagur 13. apríl 1971
VISIR
Otgefémdi: Reykjaprent bf. ‘
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri • Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Bröttugótu 3b. Slmar 15610 11660
Afgreiösla- Bröttugötu 3b Simi 11660
Ritstjón: Laugavegj 178. Slmi 11660 (8 llnur)
Askriftargjald kr. 195.00 á mánuöi innanlands
t iausasölu kr. 12.00 eintakiö
Prentsmiöja Vtsis — Edda hf. __________
L-jsammmmmMmmmeammmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmrnmmm
Bezta leiðin var valin
ótti er ástæðulaus, að alþjóðlega hafréttarráð-
stefnan árið 1973 muni samþykkja einhverjar regl-
ur, sem hindri okkur í að taka upp fiskveiðilögsögu,
er nái yfir allt landgrunnshafið. Til slíks þyrfti tvo
þriðju hluta atkvæða á ráðstefnunni Og þegar er ljóst,
að þau ríki, sem vilja víða fiskveiðilögsögu, verða
þá orðin svo mörg, að þau geta hindrað samþykkt
þröngrar lögsögu.
Það er samdóma álit sérfræðinga okkar á þessum
sviðum, að hafréttarráðstefnan verði okkur til styrkt-
ar í landhelgismálinu, að hún muni leiða til almennr-
ar viðurkenningar á þeirri staðreynd, að sum strand-
ríki þurfi mjög víða fiskveiðilögsögu. Og það er aug-
ljóst, að almenn viðurkenning á 50—70 mílna fisk-
veiðilögsögu okkar er meira virði en einhliða útfærsla,
sem aðrar þjóðir viðurkenna ekki.
Við fórnum engu með því að taka tillit til sjónar-
miða erlendra ríkja. Um það sagði Emil Jónsson ut-
anríkisráðherra í lokaumræðu alþingis um landhelg-
ismálið: „Við munum færa út fiskveiðitakmörkin, ef
samkomulag næst ekki, en það er engin ástæða til
þess að espa aðrar þjóðir upp á móti okkur.“ Og við
sama tækifæri sagði Jóhann Hafstein forsætisráð-
herra, að hann teldi tímabært að færa fiskveiðitak-
mörkin út án tafar, ef ráðagerðir erlendra þjóða um
stóraukna sókn á íslandsmið koma til framkvæmda.
Þessi ummæli oddamanna ríkisstjórnarinnar sýna,
að stjómvöld hyggjast leiða landhelgismálið til sig-
urs með einurð og festu, en án þess að önnur ríki fái
höggstað á framkomu okkar í málinu. Þessi leið gef-
ur okkur áreiðanlega beztu og mestu fiskveiðilög-
söguna.
Þingsályktunartillaga ríkisstjórnarinnar, sem al-
þingi samþykkti síðasta starfsdag sinn fyrir páska,
miðar einmitt að því, að sem mestur árangur náist.
Þar er haldið opnum nokkmm útfærslumöguleikum,
því að enn er ekki fullvíst, hvaða leið er heppilegust.
50 mílna lögsagan kemur þar aðeins fram sem vara-
skeifa, ef ekki tekst að fá viðurkenningu á víðari
landhelgi, sem miðist við 400 metra dýptarlýnur eða
nýtanleg mörk landgmnnsins.
Þessi leið tekur væntanlega noldcm lengri tíma en
sú leið stjómarandstæðinga, að landhelgin verði 50
mílur 1. september 1972. En hún gerir líka ráð fyrir,
að strax, jafnvel á þessu ári, megi friða stór hafsvæði
utan fiskveiðilögsögunnar, ef fiskifræðingar telja
hættu á ofveiði. Við tökum því enga áhættu frá sjónar-
miði verndunar fiskistofnanna, þótt sjálf úrfærslan
frestist í nokkra mánuði fram yfir 1. september 1972.
Þjóðaratkvæðagreiðsla um málið er óþarfi, því að
allir eru sammála um markmiðið. Og alþingi hefur nú
samþykkt þá tillögu, sem gefur okkur mesta mögu-
leika á að halda rétt á spilunum, að velja á hverjum
tíma beztu leiðirnar, og að ná sem beztum árangri.
„SEZTU, EÐA ÉG LEM
ÞIG í KLESSU"
Richard Daley borgarstjóri i Chicago,
siðastur einvalda stórborganna, sigraði með
yfirburðum eftir 16 ár i embætti
„Sérfræðingamir segja,
að engin leið sé að
stjórna stórborgunum.
Hvem þremilinn vita sér
fræðingar um það?“ —
Þetta eru dæmigerð orð
Richard Daleys borgar-
stjóra og „einvalds“
milljónaborgarinnar Chi
cago, sem í síðustu viku
var enn kjörinn með yf-
irburðum eftir 16 ár í
embætti borgarstjóra. —
Daley hefur verið kall-
aður „síðasti einvaldur-
inn í stórborg í Banda-
ríkjunum", en hans líkar
voru í nær öllum borg-
unum fyrir nokkrum ára
Aumari ræöumaður er vand-
fundinn en Richard Daley, en
milljónir kjósenda flykkjast
undir merki hans og „vél-
ina“.
þessi „hefnd“ blaðamanna hati
kostað Humphrey þau atkvæð'
setn munaði á honum og Nixon
„Ekkert netna innrás fráMars
getur fengið Chicagobúa til aó
kjósa annan en Daley“ Þetta
sagði blaðamaður bandariska
tímaritsins Newsweek fyrir borg
arstjórakosningamar sfðastlið-
inn þriðjudag. Blaðamaðurinn
sagði um Ieið að engri stórborg
væri jafnvel stjómað og
Ohicago.
Daley kemur hlutunum fram.
Framkvæmdir borgarinnar eru
miklar einmitt vegna hörku
hans og raunverulegs áhuga á
starfinu. Daley hefur ekki alið í
brjósti drauma um sæti í öld
ungadeild eða forsetastóli. —
Ekkj einu sinni rikisstjóraemb-
ætti hefur hann dreymt. Daley
vildi vera maðurinn á bak við
stjömumar, sá sem fær þing-
menn og forseta kosna.
Repáblikönum helzt illa á
mönnum sfnum f Ghicago. —
Flestir þeirra, sem góðu lofa
veltast fyrr eða síðar inn í raö
ir demókrata.
Reykir ekki,
drekkur lítið
írinn Ricihard Daley reykir
ekki og bragðar nær aldrei vín.
Hann er trúmaður og „fjöl-
skyldumaður'*. Hann er vinur
fjármálamanna, enda setur hann
þeim þá kosti sem þeir verða
að hlíta. Hann er leikbróðir
margra helztu verkalýðsforingja
Chicago frá bamæsku. Hann er
„alþýðumaður” 1 útliti, einræðis
herra og meinlætamaður að inn
ræti. Hann er úr þjóðemisminni
hluta, Iri, sem hefur undir niðri
óþökk á hinum engilsaxnesku
Bandaríkjamönnum, hinni hefð-
bundnu yfirstétt. Hann hefur
sem slíkur samúð annarra minni
hlutahópa. Svertingjar kjósa
hann af ákefð. Italir, að með-
töldum gangsterum styðja hann
yfirleitt, svo að ekki sé minnzt
á blessaða írana.
„Guð blessi
borgarstjórann“
Nýlátinn er einn fulltrúi i
borgarstjórn, sem oft tmflaöi
borgarstjórnarfundj með því að
hrópa: „Guð blessi borgarstjór
ann okkar. mesta borgarstjóra
í heimi.“ Svo mæla þeir i
Chicago.
Daley borgarstjóri hefur ieitt
Chicagobúa með sér i hverj-
um forsetakosningunum á
fætur öðrum. Til dæmis kaus
meirihluti þeirra Hubert
Humphrey.
tugum.
Stýrir risavél
Demókrataflokksins
Hnarreistur brunar einvaldur
Chicago niöur ganginn, fjórir
leynilögreglumenn og hópur að
stoðarmanna keppast við að
fylgja honum. „Sælir, herra
borgarstjóri" segir ungur lög-
reglumaður. „Daginn“, segir
borgarstjórinn, en köldum blá-
um augum starir hann fram og
lítur hvorkj til hægri né vinstri.
„Úr vegi, úr vegi“, kalla lög-
regluþjónamir. Þeldökkur stjórn
málamaður úr flokki borgar-
stjórans stendur með fullar hend
ISBIIIIIIlll
M) IMÍM
Umsjón: Haukur Helgason
íuna í Chicago. Hann er viður-
kenndur „heiðursmaður" sem
ekki megi vamm sitt vita.
Aumari ræðumaður er vand-
fundinn er Richard Daley. Am-
bögur hans I stjórnmálaræðum
eru landfleygar. Ræður hans eru
fluttar „hálfkerlingalega“.
ur af beiðnum frá óbreytturngneyd^ar kímni. Bros má heita
kjósendum. „Herra borgarstjóri. óþekkt á andiiti borgarstjórans
Hér em nokkrir menn sem
„Sæll,“ muldrar borgarstjórinn
og hverfur inn um dymar í herb
ergj sitt.
í sextán ár hefur Daley trón
að í ráðhúsi borgarinnar. Hann
stýrir risavaxinnj og nákvæmri
pólitískri „vél“ Demókrata-
flokksins, eins og einu sinni
gerðist í New York og öðrum
borgum. Þeir tímar em liðnir
þar. EÍkki f „glæpaiborginni“
Chicago, þar sem eitt morð er
framiö dag hvern að meðaltali.
Repúblikömnn hefur reynzt von
laust meö öllu að hnekkja veldi
borgarstjórans. Yfirgnæfandi
meirihluti borgarbúa hefur fylgt
foringja sínum, kosið Kennedy
og Stevenson, Humphrey og
Johnson, þegar hendi var veif-
að.
Ambögur borgarstjóra
landfleygar
Þótt margir, og líklega flest
ir íbúar Chicago tali um „vél-
ina" hans Daleys og aö hún hafi
of mikil völd, þá kemur bað
aldrei fram í kosningum, að
betri kostir séu. Enginn hefur
borið borgarstjóranum á brýn
neins konar samband við Maf-
á opinberum vettvangi.
Daley er íri, „írskur uppruni
minn segir mér, að ég geti gert
eitthvað við þig“. segir hann
og steytir hnefann framan í and
stæðing sinn. „Og ef til vill geri
ég það áður en þessi dagur er
liðinn", segir hann. „Seztu,
bannsettur, eða ég lem þig í
klessu", segir borgarstjórinn
við repúblikana, sem honum leiö
ist.
„Ekkert nema innrás frá
Mars getur fellt Daley“
Richard Daley er borgarstjóri
1 annarri stærstu borg Bandaríkj
anna. Menn hafa ekki veitt hon-
um mikla athygli erlendis. —
Helzt voru það deilurnar eftir
flokksþing Demókrataflokksins
árið 1968 þegar lögregla barði
á óðum hippum, sem beindu at-
hyglinni að Daley. Fréttamenn.
sem fylgdust með flokksþinginu
og kjöri Hubert Humphreys sem
forsetaframbjóðanda, urðu fyrir
barsmíðum af lögreglu. Frétta-
menn urðu reiðir við og báru
Daley og vinj hans Hubert
Humphrey illa söguna i kosn-
ingabaráttunni. Sumir segja. að