Vísir - 13.04.1971, Blaðsíða 13

VlSIR . Þriðjudagur 13. apríl 1971.

Hjónabandslöggjöfin er víða til endurskoðunar nú. Á myndinni eru aðilar í skilnaðarmáli mættir fyrir rétti í Þýzkal.
Fleiri gifta sig og
fleiri skilja nú en
— fólk giftir sig yngra — lögskilnabir k>rettán
sinnum tiðari nú en fyrir 70 árum
JVylega var lagt fram á alþingi
frumvarp til laga um stofn
un og slit hjúskapar. í athuga
semdum við frumvarpið segir
m.a. að lögin um stofnun og
slit hjúskapar séu nákvæmlega
hálfrar aldar gömul.
Þá segir að margvíslegar
þjóðfélagsbreytingar og um-
byltingar hafi orðið síðan lög
þessi hafi verið sett. Siðgæðis-
leg og félagsleg viöhorf hafi um
margt tekið breytingum og hafi
það mjög sett mark sitt á fjöl-
skyldur og fjölskyldulíf og á
hjúskapinn sem samlífsform. —
Þrátt fyrir það sé hjúskapurinn
enn langtíðasta sambúðarform-
ið.
Af tölum sem teknar séu úr
Hagtíðindum, janúarhefti 1971,
megi ráða að 1. des. 1970 hafi
vertð hér á landj alls 40.504 fjöl
skyldukjarnar, þar sem um sam
búð karls og konu sé að ræða.
Af þeirri tölu nemi hjónabönd
al'ls 38.824 en óvígð sambúð
takj til 1680 tilvika. Samkvæmt
þessu verði hundraðstölur: sam
búð í hjúskap 95,85, en óvfgð
sambúð 4,15. Niðurstaðan verði
næstum hin sama, þegar um
böm sé að ræða og þessi sam-
búðarform borin saman. Óvígða
sambúðarformið verði þó aðeins
undir 4% við þær aðstæður. Þá
er sagt frá því, að fjölskyldu-
stærðin sé og örlítið minni að
meðaltal; við óvígðu sambúðina
en hina vígðu. Þess er getið, að
sennilega komi ekki öll óvígð
sambúð til bókfærslu í hag-
skýrslum.
Meðalaldur brúðguma
lækkað ört og aldurs-
munur brúða og brúð-
guma minnkað
Fleiri ganga í hjúskap hlut-
fallslega en áður. Miðað við
íbúafjölda, sem raunar sé ekki
örugg viðmiðun hafi hjónavígsl
ur numið 7,9 af þús. ibúa að
meðaltalj árin 1956 — 60. en 5.9
af þús. íbúa árin 1936—40. —
1969 sé þessi tala nálega 8,5 af
þús. Hafi tala hjónavígslna
hækkað mjög frá stríðsbyrjun.
Sé tala hjónavígslna hér á landi
mjög svipuð og á hinum Norð-
urlöndunum, lægst í Svíþjóö 6
en hæst í Finnlandi 8,7, í Dan-
mörku 8, Noregi 7,7. Þessar
tölur séu frá 1969.
Þá er sagt frá þeirri mikil-
vægu breytingu, aö fólk giftir
sig nú miklum mun yngra en
áður hafi verið. Um aldamótin
var meðalaldur brúðguma rösk-
lega 30 ár, en meðalaldur brúða
28 ár. Árið 1969 var tneðalald
ur brúðguma 25,5 ár og brúða
23.3 ár, áður ógiftra brúðguma
24.3 ár og áður ógiftra brúða
22.3 ár. Árin 1951—55 voru 17%
brúða innan 20 ára aldurs, en
um 26% árið 1969, hliðstæöar
tölur um brúðguma voru tæp-
lega 2% og rösfclega 6%. Brúðir
á aldursskeiöi 20-24 ára námu
47,5% 1951—55, en um 50%
1969, og hliðstæðar tölur um
brúöguma voru 41% og um
58%. Meðalaldur brúðguma hef
ur lækkað ört hin síðustu ár og
aldursmunur brúða og brúðguma
minnkað.
mun
áður
Höfum kannski Norður-
landamet í hjónaskiln-
uðum fyrir árið 1969
En um leið og hjónavígslum
hefur fjölgað hefur hjónaskiln-
uðum einnig fjölgað. Á fyrstu
árum aldarinnar komu hér 15
hjónaskilnaðir á hver 1000
hjónabönd, sem stofnað var til.
Áriö 1969 hafði þessi tala hækk
að í 153. Hliðstæðar tölur í
Danmörku eru 70 árið 1923 og
180 árið 1967. Það er sagt
frá því, að i byrjun aldarinnar
hafi hjónaskilnaöir hér verið
næsta fátíðir. Með tölum er
rakiö að lögskilnaðir séu nú
13 sinnum tíðari nú en fyrir
um það bil 70 árum.
Þegar tíðni lögskilnaða er
miðuð við giftar konur og gerð
ur samanburður á lögskilnuðum
hér og á hinum Noröurlöndun-
um vekur það athygli, að skiln
aðartala hér á land; 1969 er í
Fjölskyldan
fyrsta skipti hærri en í Svíþjóð.
1 athugasemdinni segir að svo
megi fara, að skilnaðartalan ’69
verði hærri hér á landi en I
nofckru öðru norrænu landi,
þótt ekki verði um það fullyrt.
Hins ber; að gæta, að
töluverðar sveiflur séu í þessum
tölum, sérstaklega hér á landi.
Það er vakin athygli á þvi aö
hér á landi séu fjöiskyldur
jafnaðarlega mun bamfleiri en
annars staðar á Norðurlöndum.
Verði því mun hærri hlutfalls-
tala barna hjá foreldmm, sem
sfcilja en sé í hinum norrænu
löndunum.
Og höfum metið í fjölda
óskilgetinna barna
Þá segir: „Fátt setur meir
svip á fslenzkt fjölskyldulff f
augum annarra þjóða en hin
háa tala óskilgetinna barna. Er
sú hundraðstala um 30% 1967
til 1969. Árið 1967 vom hundr-
aðstölur óskilgetinna bama, mið
að við heildartölu fæddra bama
það ár þessar: Danmörk 11,1
Finnland 4,8, Noregur 5,1 og
Svfþjóð 15,1.
„Athygli er vafcin á því, að
hundraðstala óskilgetinna bama
hefur allt frá síðari hluta 19.
aldar verið há hér á landi, og
er þetta því ekki nýtt félagslegt
fyrirbrigði. Hún var t.d. 20,2%
árin 1876—1885, en lægst hef
ur hún orðið 1916—1920, en þá
var hún 13,1. Talan hætokaði
1936—1940 upp í 23,2% og
hefur yfirleitt ávallt farið hæfcfc
andi síðan, en hin síðustu ár-
in hefur hún verið fast aö eða
f námunda við 30%. Víðtækar
félagslegar rannsóknir vantar
hér á landi á þessu fyrirbrigði.
Marg)- kemur hér til. Félagsleg
viðhorf em sjálfsagt nokkuð á
aðra lund hér en á hinum Norð-
urlöndunum. Nokfcur hluti þess
ara bama eru böm fólks, sem
býr saman f óvígðri sambúö,
en enn er allmikill hlut; böm
foreldra, sem giftast sfðar, og
fær bam þá réttarstöðu skilget
inna barna. Hagskýrslur miða
hér viö hagi foreldra á þeirri
stundu, sem bam fæðist, en
taka ekki í þessu sambandi til
lit til hjúskapar síðar.“
Hér hafa nokkur atriði fmm-
varpsins verið rakin til fróð-
Ieiks og verður nánar sagt frá
öðrum atriöum síðar.
og heimilið
Trésmiðjan
YÍÐIR h.f.
Kaupið nytsamar og góðar fermingargjaflr á góðu verði
og með sérstaklega hagkvæmum greiðsluskilmálum.
# 1000,— kr. út og 750,— kr. á mánuði.
Skrifborð — Snyrtiborð — Speglakommóður — Skatt-
hol — Skrifborðsstólar — o. m. fl.
• Verzlið þar sem úrvalið er mest og kjörin bezt.
auglýsir:
Q Nú geta allir keypt nytsamar fermingargjafir.
Trésmiðjon VÍÐIR h.f.
Símar 22222 og 22229