Vísir - 07.07.1971, Page 9

V f SIR. Miðvikudagur 7. JúM 1971
aw——wwm iiMwn—iw—wi
Flugið, þetta ævintýri 20. ald
arinnar, er oröið stór þáttur í
öllu lífi manna. Ekki bara þeirra,
sem hafa atvinnu beint eða ó-
beint af flugi, heidur nálega
allra manna. Samgöngur flytj-
ast meir og meir á loftvegina,
og það skiptir ekki orðið máli
hvort flytja á fólk eða fénað,
flugið er sannarlega orðið sam-
göngumáti okkar tíma.
Þeir fjöldamörgu, sem hafa
key.pt sér farmiða með fiugvéi-
iiE, hvort það er nú til Kaup-
mannahafnar eða Kópaskers,
gera sér fæstir grein fyrir því,
að á flugvél þeirra hvílir ,,al-
sjáandi auga“. A. m. k. er
fyigzt náið með flugvélinni og
öryggis hennar er gætt eftir
fremsta megni. Líklega vita
fæstir að flugið fer fram eftir
ströngum umferöarreglum sem
flugumferöarstjórarnir sjá urn
að séu haldnar i heiðri.
Uppi á 6. hæð í nýja flugturn
inum á Reykjavlkurflugvelli
sitja flugumferðarstjórarnir,
sem stjórna umferðinni á stóru
svæði við Norður-Atlanzhaf. Á
,,taflborðum‘‘ s'inum hafa þeir
mynd af taflstöðunni e\ns og
ún er hverju sinni. Á rekkun-
um fyrir framan flUgumferöar
stjórana hafa þeir skráða hverja
einustu flugvél, sem þeir hafa
viðskipti við. Viðskiptin fara
fram á stuttbylgjum eöa ör-
bylgjum.
„Viðskiptin núna eru mun
ópersónulegri en héma áður
fyrr“, segir Arnór Hjálmarsson,
yfirflugumferöarstjóri, sem lok
iö hefur aldarfjóröungs þjónustu
í þessu starfi, en hann og nokkr
ir aðrir voru frumherjar á sín
um tíma, þegar íslendingum var
falið að sjá um íslenzka úthafs-
flugstjórnarsvæðið.
Árið 1946 voru flugvélar í
förum milli landa ■ tiltölulega
fáar, flugumferöarstjórarnir
höfðu llka betri tíma til að
ræða við hvern og einn, því
flugvélar þá voru hægfleygari
en nú er, og oft sköpuðust kynni
með ílugumferðarstjórunum og
þeim sem svifu i loftförunum í
20 þúsund feta hæð eða lægra.
í dag koma þoturnar inn á eftir
litssvæöið íslenzka og eru von
@ „Þetta starf er líkt og að sitja að tafli — en
£§! í staðinn fyrir 32 taflmenn höfum við kannski
@ á annað hundrað flugvélar á 4,taflborðinu“
m okkar“. Þetta sagði Arnór Hjálmarsson, yfir-
@ flugumferðarstjóri við okkur, þegar okkur
® var sýndur sá trúnaður að stíga inn í stöðvar
% flugumferðarstjóranna á Reykjavíkurflug-
© velli, en þar sitja þeir raunar í hálfgerðri ein-
% angrun frá öllu því sem gerist utan veggja —
© nema flugumferðinni á þeirra svæði. — Að
© henni beinist athygli flugumferðarstjóranna
© óskipt. Hér má enginn utanaðkomandi stíga
© fæti inn. Aðeins söludrengur frá Vísi smaug
© inn meðan við stöldruðum við, en þeir komast
@ líka víðast hvar inn með vöru sína.
/ gær voru 25 ár libin siðan Bretar afhentu
Islendingum Reykjavikurflugvöll — Þá tóku
Islendingar við gæzlu flugsfjórnarsvæðisins
við landið
Amór Hjálmarsson, yfirflugumferðarstjóri, — „sambandið
var mun persónulegra í gamla daga..
MEÐ Á ANNAÐ HUNDRAÐ
bráðar horfnar inn á nýtt svæði.
Starfið er ópersónulegt að méstú
og öþörf oröaskipti eiga sér ekki
staö. En þannig er vVst nútím-
inn meö alla sína streitu, ys
og þys.
En í hverju er starfið fólgið?
Það er fólgið I þvi að sjá
um að hver flugvél hafi sína á-
kveðnu hæð, — sinn eigin veg
i loftinu, ög að sjá um að bilið
millí vélá haldist eðlilegt'T á
alla vegu. Þetta þarf nákvæmni
við enda flugvélarnar mismun
and; hraðfleygar. Án
mikillar skipulagningar á jörðu
niðri væri flugstarfsemi í nútíma
formi útilokuð, og eftirlitiö með
fluginu er sömuleiðis algjört
nauðsynjamál, enda er geysi
Valdimar Ólafsson og Hrafnkell Sveinsson, tveir I hópi reyndustu flugumferðarstjóranna
em hér í sambandi við innanlandsflugið, en til baka á myndinni em þeir Ingvar Valdimars-
son og Bragi Óiafsson og ræða við erlendar vélar, sem eiga leið hjá garði.
mikið fjármagn notað í þessu
•TT skyhi og borgaði alþjóðaflug-
málastofnunin IGAO alls 106
mil'ljónir króna tii þessarar þjón
ustu á síöasta ári, en þá fóru
alls 20.913 farþegaþotur um
svæðið okkar. Þotur þessar
voru nær 70% af þeim flugvél-
um sem um svæðið fóru, skrúfu
vélar voru 3.887, her-skrúfu-
vélar voru 3459 og herþotur
2167 talsins. Alls eru þetta
30.426 flugvélar, hátt í hundrað
á dag. Aukningin varð nær 20%
á einu ári.
Á veturna fellur umferðin
verulega niður, en þessa dag-
ana eru flugumferðarstjórarnir
á kafi 1' verkefnum, — ferða-
mannatlminn stendur í blóma
og hver fiugvélin rekur aðra.
Það er i sífellu skipzt á orö-
sendingum við flugmennina,
sem eru einhvers staöar úti í
fjarska, því svæöi íslenzku flug
umferðarstjóranna er víðáttu-
mikið. Fiugvélar koma og fara.
Þúsundir farþega halla sér
makindalega í sætum sínum og
sötra sæt vín, eða þá aö þeir
snæöa dýrindis mált'iðir meðan
þeir bíða þess að „hoppa“ miHi
stórborga meginlandanna á milli.
Einn hefur þó ljóður verið á
þjónustunni á okkar svæöi í
N-Atlanzhafsifluginu. Hér hef-
ur enginn radar verið ti! þessa.
Radarinn er orðinn algjör nauð-
syn en riú er von á að úr ræt
ist innan skamms. Hér er um
mikið fyrirtæki að ræöa, senni
lega upp á hundruð milljóna,
— en öryggi farþega og flug-
, véla verður aldrei of dýru
verði keypt, og því er lagt út í
inikinn kostnað þeirra vegna.
Arnór Hjálmarsson kvaö við-
skiptin við flugvélarnar yfir-
leitt ganga snuröu'aust fyrir
sig. Þó kemur það fyrir aö kæra
berst á hendur flugumferðar-
stjórnum frá flugstjórum véla.
Flugstjórarnir eru marg'ir metn-
aðargjarnir, vilja fá að fljúga í
hæð sem kemur vel út peninga-
1 /ií i • -i 'l í iífcítto O
lega fyrir flugfélagf þeirra. Mik-
il eldsneytiseyðslá getur verið
þvi samfara að þurfa að taka
flugvélina upp í mikla hæð, eða
breyta mikið um hæðir, en hæð
unum úthluta flugumferðarstjór
arnir eftir þvi, hvemig á stendur
hverju sinni.
Flugumferöarstjórar hafa líka
verið vitni að hrollvekjandi ævirj
týrum flugmanna sem hafa ver
ið að basla við að ná landi á
slöustu bensíndropunum og hafa
á alla lund reynt að stappa
stálinu í flugmenn, sem e. t. v.
voru að gefa upp vonina. Slikt
er óvenjulegt, en störf sem
þessi geta oröið spennandi, enda
þótt „rútínan“, þetta dagsdag-
lega, sé auðvitað það sem flug-
umferðarstjórar fást við. ,,May-
day“, eða maídagur, alþjóðlega
hjálparbeiðnin í fluginu. heyrist
varla nema einu sinni á ári1
í flugtuminum okkar.
Héðan ér beint samband við
Prestvik í Skotlandi, Gander á
Nýt'undalandi og Syðra-Straum
fjörð f Grænlandi, tveir síð-
ustu staöirnir með 2 Iínur, en
ein við Skotana. Gegnum þessar
l’inur berast ógrynnin öll af
fréttum um flugvélar, sem eru
að leggja upp og ná’gast stjórn
svæðið hér við land. Aðkeypt
þjónusta er fengin frá Lands-
simanum (Gufunesi) og Veð-
urstofu Islands en veðurþjón-
ustan er að sjálfsögðu ákaflega
mikilvæg fyrir þá sem leið eiga
um loftin blá. Þá er þjónusta
þeirra Gufunesmanna ekki sið
ur mikilvægur hlekkur og það
sem allt hvílir á. þvf öl! fjar-
skipti fara um garð hjá þeim.
I gær átti Reykjavíkurflug-
völlur 25 ára afmæli sem (slenzk
ur flugvöllur. Alls eru fjórir
menn hjá Flugmá’astjórn bún-
ir að • vinna þennan tima og
starfa enn þeir Stsurður Jóns
son í loftferðaeftirlitinu Gunn-
ar Sigurðsson flugv.stióri Lár-
us Þórarinsson varðstjóri og
Arnór Hjálmarsson. —JBP
ififl
ioý