Vísir - 16.05.1975, Blaðsíða 19

Visir. Föstudagur 16. mal 1975.
19
ÚTVARP OG SJÓNVARP UM HELGINA
„Liljur vallarins" í sjónvarpinu annað kvöld:
Sidney Poitier — fyrsti blökkumaðurinn,
sem varð kvikmyndastjarna í Hollywood
Það var árið 1964, Söngva-
myndin Tom Jones var óskars-
verðlaunamynd ársins en bezti
leikarinn var þó ekki valinn dr
þeirri mynd, heldur Ur mynd-
inni „Liljur vallarins.” Þetta
var Ieikarinn Sidney Poitier,
sem þarna hlaut sln fyrstu
óskarsverðlaun.
Næsta stórmynd Sidney
Poitier kom fram 1966. Þetta
var myndin „To Sirwith Love,”
þar sem hann lék svartan kenn-
ara,semaölokum kemur á friöi
og spekt I bekk, þar sem hvitum
villingum hefur veriö hrdgaö
saman.
Næsta stóra myndin þar á eft-
ir varö Cskarsverölaunamynd.
Þetta var „t hita nætur” meö
Rod Steiger i hinu aöalhlutverk-
inu. Rod Steiger sýndi áþreifan-
lega sterkan leik I myndinni,
enda hlaut hann óskarsverö-
launin fyrir. Sidney hefur nú
leikiö i yfir 30 kvikmyndum, en
hann hóf feril sinn í kvikmynda-
heiminum áriö 1950 með leik i
myndinni „No Way Out.”
Poitier fæddist 1 Miami á
Flórida áriö 1927. Faðir hans
var eigandi tómatræktunarbú-
garös i Nassau á Bahamaeyj-
um. Poitier gekk i skóla I
Nassau en hélt aftur til fæðing-
arborgar sinnar fimmtán ára aö
aldri. Þar sem dvölin þar var
honum erfið tók Jiann lest til
New York þar sem hann fékk
Ihlaupavinnu viö diskaþvott.
Sautján ára laug hann til um
aldur og skráði sig i bandariska
landgönguherinn. Eftir tvö ár i
hemum hætti hann og sneri sér
aö ýmsum borgaralegum störf-
um, svo sem vörzlu á bifreiða-
stæöum, byggingarvinnu, vöru-
bilaakstri og eyrarvinnu.
Eftir þetta allt ákvaö hann að
svara auglýsingu eftir leikara,
sem American Negro Theatre i
New York haföi sett i eitt blaö-
anna. „Ég hélt að þetta væri
auöveld leið til að vinna fyrir
sér,” sagöi Sidney Poitier eitt
sinn.Hannkomst þó fljótlega að
raun um aö hann haföi rangt
fyrir sér.
Hann var látinn lesa upp smá-
stykki til prufu og var strax
hafnað vegna Vestur-Indiu
framburöarins, sem var allt að
þvi óskiljanlegur eyrum New
York-búa. En þessi ágalli
slökkti þó ekki löngunina I
brjósti Poitier, heldur sann-
færöist hann einungis um þær
takmarkanir sinar sem hann
yröi aö yfirvinna.
„Mér uröu augljósir á augna-
bliki allir minir vankantar sem
efni I leikara,” segir Sidney
Poitier. „Ég hét sjálfum mér
þvl aö losa mig viö þennan
framburö og sýna leikstjóran-
um, aö ég gæti orðið leikari á
stuttum tlma.”
Sidney Poitier fór nú aö fága
framburö sinn meö þvi aö hlusta
á útvarp öllum mögulegum
stundum og endurtaka aftur og
aftur þaö sem þar var sagt.
Arangurinn varð sá að hann var
álitinn nægilega góöur fyrir
American Negro Theatre....
sem dyravöröurog sviösmaöur.
En hann vann sig fljótlega
upp I þaö aö leika smárullur 1
verkum er verið var aö flytja og
aö lokum aöalhlutverk. Siöan
birtist hann á sjálfum Broad-
way I uppfærslu á Lýsiströtu.
Þetta var áriö 1948 og strax áriö
1950 var hann farinn aö æfa fyrir
sitt fyrsta kvikmyndahlutverk,
sem áður er getið.
Sidney Poitier haföi þar meö
skipað sér sess i bandarískri
sögu sem fyrsti svertinginn,
sem vann.sér sess i kvikmynd-
unum sem kvikmyndastjarna,
sem hafði fyrst og fremst upp á
leikaöbjóða en ekki aðeins dans
eöa söng. Svartir leikarar I
bandariskum kvikmyndum
höföu hingað til mest leikiö
þjóna, bilstjóra og undirtyllur
hvita mannsins I kvikmyndum.
I „Liljur vallarins” (1964)
leikur Sidney Poitier Homer
Smith, ungan, léttlyndan og
óbundinn þúsundþjalasmið.
Hann samþykkir gegn vilja sin-
um aö hjálpa fimm nunnum er
flúiöhafa Austur-Þýzkaland aö
byggja kapellu I miöri Arizona
eyöimörkinni, en þar hafa þær
ákveöið aö setjast aö.
Fyrir aö túlka þá „góöu per-
sónu”, sem einkennt hefur mik-
iö af myndum hans, fékk Sidney
Poitier aö þessu sinni Óskars-
verölaunin. „Undanfari þessa
augnabliks hefur verið langur
og erfiöur”, sagði Poitier viö
móttöku verölaunanna. Ekki er
vitað hvort hann átti þá við þann
tima sem liöiö haföi frá þvi hann
kom fyrst til greina sem óskars-
verölaunahafi fyrir myndina
„The Defiant Ones” árið 1958
eöa fimmtlu ára baráttu
blökkumanna i heild fyrir að fá
sinn virta fulltrúa inn I Holly-
wood kvikmyndirnar. Þetta var
I fyrsta sinn i langri sögu
Óskarsverðlaunanna sem negri
haföi veriö heiöraður á þennan
hátt. — JB
Sidney Poitier.
Cr myndinni „To Sir with Love”
frá árinu 1967.
Sidney Poitier og Rod Steiger i
Óskarsverðlaunamyndinni „1
hita nætur” frá árinu 1967.
„Elsku pabbi" í sjón-
varpinu annað kvöld:
Tilboð eða
bónorð
Þaö er smávegis oröaleikur
á feröinni I þættinum „Elsku
pabbi” annaö kvöld.
Máliö er nefnilega þannig
vaxiö, aö pabbi vaknar timbr-
aður eftir mikla veizlu og man
litiö eftir atburöum kvöldsins
áöur. Hann rámar þó eitthvaö
I aö hafa rætt viö einkaritara
umboösmanns sins og borið
upp viö hana bónorö, sem heit-
ir „proposition” á enskunni,
en „proposition” getur einnig
haft aörar merkingar, og um
þetta snýst misskilningurinn
hjá „Elsku pabba” sem hefst
eftir fréttir I kvöld. —JB
íþróttaþátturinn
á laugardaginn:
ÚRSLIT
BIKAR-
KEPPNINNAR
ÓSTYTT
Aöeins eitt efni veröur á
dagskrá iþróttaþáttar sjón-
varpsins á morgun. Þaö er
úrsíitaleikurbrezku knatt-
spyrnuliðanna Westham og
Fuiham um enska bikarinn.
Leikur þessi veröur sýndur
óstyttur meö öllum tilheyr-
andi serimónium og konung-
legum verölaunaafhending-
um. —JB
ÚTVARP #
LAUGARDAGUR
17. mai
7.00 Morgunútvarp Veður-
fregnir kl. 7.00, 8.15 og 10.10
Morgunlcikfimi kl. 7.15 og
9.05. Fréttirkl. 7.30. 8.15 (og
forustugr. dagbl.), 9.00 og
10.00 Morgunbænin er
svo kl. 7.55. Siöan Morgun-
unstund barnanna kl. 8.45:
Jóna Rúna Kvaran les
„Disu ljósáfl” eftir Roth-
man sögulok (6). Veöriö og
viökl. 9.15 Borgþór H. Jóns-
son veöurfræöingur talar.
Tilkynningar kl. 9.30. Létt
lög milli atriða. óskalög
sjúklinga kl. 10.25: Kristin
Sveinbjörnsdóttir kynnir.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veöurfregnir.
Tilkynningar. Tónleikar.
13.30 íþróttirUmsjón: Jón Ás-
geirsson.
14.15 Aö hlusta á tóniist XXIX
Atli Heimir Sveinsson flytur
lokaþátt sinn.
15.00 Vikan framundan
Magnús Bjarnfreðsson
kynnir dagskrá útvarps og
sjónvarps.
16.00 Fréttir. 16.15 Veður-
fregnir. tslenzkt málÁsgeir
Bl. Magnússon cand. mag.
flytur þáttinn.
16.40 Tiu á toppnum örn
Petersen sér um dægur-
lagaþátt.
17.30 Sögulestur fyrir börn:
„Urðarköttur” Grænlenzkt
ævintýri I endursögn Alans
Bouchers. Helgi Hálfdanar-
son fslenzkaöi. Þorbjörn
Sigurösson les.
18.00 Söngvar i iéttum dúr.
Tilkynningar.
18.45 Veöurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Fréttaauki. Til-
kynningar.
19.35 t mörg horn aö líta Árni
Helgason stöövarstjóri talar
viö Kristjönu Hannesdóttur
I Stykkishólmi fyrrum
skólastjóra á Staöarfelli.
20.00 Hljómplöturabb Þor-
steinn Hannesson bregöur
plötum á fóninn.
20.45 „Fyrirheitna landiö”
Kristmann Guömundsson
rithöfundur les upphafs-
kafla „Dægranna blárra”,
annars bindis ævisögu sinn-
ar.
21.15 Frá norska útvarpinu
Sinfóníuhljómsveit útvarps-
ins leikur létta tónlist eftir
norska höfunda, öivind
Bergh stjórnar.
21.45 „Ættmold og ástjörö”
Andrés Björnsson útvarps-
stjóri les ljóö eftir Nordahl
Grieg I þýðingu Magnúsar
Ásgeirssonar.
22.00 Fréttir.
22.15 Veðurfregnir Danslög
23.55 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.
Nauðungaruppboð
annaö og síöasta á v/s Orion RE-44, þingl. eign Köfunar-
stöövarinnar h.f., fer fram eftir kröfu Fiskveiöasjóös ís-
lands o.fl. viö eöa á skipinu I Reykjavikurhöfn þriöjudag
20. mai 1975 ki. 16.00.
Borgarfógetaembættiö I Reykjavik.
SJÓNVARP •
Laugardagur
17. maí 1975
16.30 íþróttir. Knattspyrnu-
kennsla.
16.40 Enska knattspyrnan.
Úrslitaleikur bikarkeppn-
innar.
18.30 Ivar hlújárn. Bresk
framhaldsmynd, byggö á
sögu eftir Sir Walter Scott.
4. þáttur. Þýöandi Stefán
Jökulsson.
19.15 Þingvikan. Þáttur um
störf Alþingis. Umsjónar-
menn Björn Teitsson og
Björn Þorsteinsson.
19.45 Hlé
20.00 Fréttir og veöur
20.25 Dagskrá og auglýsingar
20.30 Elsku pabbi. Breskur
gamanmyndaflokkur.
Kostaboö. Þýöandi Dóra
Hafsteinsdóttir.
20.55 Ugia sat á kvisti. Get-
raunaleikur með skemmti-
atriöum. Lokaþáttur. Um-
sjónarmaöur Jónas R. Jóns-
son.
21.50 Á hlaupabrautinni.
Stutt, tékknesk mynd um
hesta og kappreiöar.
22.05 Liljur vallarins (Lilies
of the Field). Bandarisk
biómynd frá árinu 1963,
byggö á sögu eftir William
E. Barrett. Leikstjóri Ralph
Nelson. Aðalhlutverk
Sidney Poitier, Lilia Skala,
og Stanley Adams. Þýöandi
Jón O. Edwald.
Myndin gerist I Bandarikj-
unum. Ungur blökkumaöur
hittir nokkrar þýskar nunn-
ur, sem flúið hafa frá
heimalandi sinu og sest aö I
bandarlsku sveitahéraði.
Nunnurnar eru sannfæröar
um að pilturinn sé sendur af
himnafööurnum, til þess að
byggja þeim kirkju, en hann
er tregur til aö trúa þeirra
kenningu.
23.40 Dagskráriok