Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1933, Blaðsíða 5

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
389
Jóns Sigurðssonar-herbergið í Alþingishúsinu. Þarna sjeSt m. a. rúm
hans og náttborð. Til hægri handar er sporöskjulagaða borðið, sem var í
skrifstofu hans, sem getið er um í greininni, og sjest ofurlítið á setbekkinn,
sem stendur við vegginn.
mennina. Hann var þátttakandi
í samræðum, sívakandi og
greip inn í, til þess að sveigja
talið í þá átt sem honum best
líkaði, og leiðbeindi skorinort
og skýrt, þar sem honum þótti
við þurfa.
í húsbóndasæti við gestaborð
var hann fyrst og fremst ,,kav-
allér“. Hafði hann sem borð-
dömu þá konu, sem virðulegust
var, að dómi húsfreyju. Man
jeg frú Lichtenberg í því sæti,
og fleiri. — Húsfreyja rjeði
mannaskipun við borðið.
Oft man jeg, að undir borð-
um var rætt um stjórnmál Dana
og þá einkum um viðureign
Hægri- og Vinstrimanna. Lagði
Forseti stund á, að heina huga
íslendinga til þess flokksins, er
vinveittari var íslendingum.
Ekki þótti mjer Forseti að
öllu leyti „radikal“ á þeim ár-
um. Hann var t. d. ekki með-
mæltur kvenrjettindum. Jeg
hafði lesið nýlega kvenrjett-
indarit Stuart Mill, og var gagn
tekinn af. Ræddi jeg eitt sinn
um þau við hann. En hann
vildi ekki heyra kvenrjettindi
nefnd.
Þá kom Ingibjörg húsfreyja
til sögunnar. Hún var á minni
skoðun, og djarfmælt.
Þá sagði Forseti: „Nú hafið
þjer fengið konuna mína með
yður, og þá er ómögulegt að
,,diskutera“ við yður“.
SPILAÐUR ,,GOÐI“.
Eftir borðhaldið var farið í
hornherbergið aftur. Þar var
sest við sporöskuborðið og spil-
aður ,Goði‘. Það þótti íslenskast
spil í þá daga.
I „Goða“ var notað kotruspil,
teningur og töflur, en kotru-
borðið notað til að kasta ten-
ingnum á. Kotrutöflur eru 16
hvítar og 16 svartar, og fengu
þátttakendur í upphafi 1 hvíta
og 1 svarta töflu hver, svo
lengi sem þær hrukku. Svört
tafla gilti 2, en hvít tafla 1.
Byrjaði leikurinn með því,
að varpað var teningi um það
hver ætti að vera goði. Var
það gert með því, að kasta
einum tening 6 sinnum í röð.
Kæmi upp fjórir (í einhverju
af 6 köstunum), var sá, sem
kastaði, genginn úr leik, að
verða goði, en kastaði hann 6
sinnum án þess að fá 4 upp,
var hann goði.
Þessi formáli var sagður áð-
ur en maður kastaði tening,
til þess að freista þess að verða
goði:
Heima ræð eg goða minn,
bæði vel og lengi,
súrt smjer og rengi,
að þú sitjir hjá mjer lengi,
í góðu gengi;
og nú kasta jeg fyrir þig,
og var hver hending sögð um
leið og kastað var.-
Sá, sem varð goði, heimtaði
goðagjald, einn (þ.e. eina hvíta
töflu) af öllum þáttakendum.
Síðan kastaði hann teningi
„upp á þann næsta“, þ. e. sessu
naut sinn til hægri handar við
sig. Ef hann fekk 6, var borg-
unin 2, frá þeim, sem kastað var
uppá, ef hann fekk einn upp,
vann hinn einn, en annars ekk-
ert.
En þegar goði fekk 4 upp á
teningnum, var hann oltinn úr
goðatign, og varð þá að kasta
um það að nýju, hver væri goði.
Þegar að því kom, að ein-
hver ekki gat greitt, það sem
honum bar, þá fór hann á
sveitina, hjá þeim sem hann
átti að greiða. Þótti það miklu
varða, hjá hverjum maður
komst á sveitina. Einkum ljet
húsfreyja sjer það miklu skifta,
og gerði sjer mannamun í leikn-
um. Þeir, sem á sveitinni voru,
tóku jafnt þátt í teningskasti
sem hinir. En þeir köstuðu ten-
ingnum á ábyrgð sveitarhöfð-
ingja síns, og gat að leik þeirra
orðið bæði gróði og tap fyrir
goða þeirra. En leikurinn helt
áfram, uns einn v)ar orðinn
goðinn og allir hinir á sveit-
inni.
• TODDÝ.
Að enduðum goðaleik, var
gestum borið toddý. Var það
koniaks-toddý, blandað er inn
kom, og veikt, svo enginn gat
orðið ölvaður af.
Voru nú teknar upp viðræð-
ur að nýju, skrafað og skegg-
rætt fram til miðnættis. — En
lengur sátu gestir ekki á heim-
ili Forseta í þá daga, húsráð-
epdur það aldurhnigin, að eigi
þótti rjett að valda þeim nætur-
vökum.
Aldrei sá jeg vín á Jóni Sig-
urðssyni. En sú saga gekk í
Höfn, að eitt sinn hefði það
komið fyrir, að á honum hefði
sjest vín, og þóttu þau tíðindi,
að sagan geymdist í minni
manna. Var það í veislu einni,