Lesbók Morgunblaðsins - 02.10.1960, Qupperneq 1

1
Frásagnir Jóns Sverrissonar
Fjárrekstur í byl á
LANDMANNALEIÐ liggur milli
Skaftártungu og Landssveitar,
fyrir norðan Torfajökul og Heklu,
og eru þar um 200 km. milli
byggða. Leiðarmerki voru þar fvrr-
um og öll tölusett og talið frá austri
til vesturs. Voru þau um 800. Var
þetta talin 16 stunda reið að sum-
arlagi, og því hægt að komast
byggða milli á einum degi.
Á þessum slóðum er víða ann-
áluð náttúrufegurð, enda er Land-
mannaleið talin einhver fegursti
fjallvegur á íslandi þegar vel viðr-
ar. En það er sitt hvað að ferðast
þarna um hásumar, sér til skemmt-
unar, eða fara þar með fjárrekstur
á haustin í snjó og stórhríðarbylj-
um. En það urðu Skaftfellingar að
gera árum saman og komust þá oft
í hann krappan. Fræg er orðin för
þeirra bræðra Eyólfs og Runólfs
Runólfssona á Maríubakka í Fljóts-
hverfi, er þeir fóru þessa leið með
fjárrekstur 1858 og voru 10 daga á
fjöllum í stórhríðum og frosti.
Þótti sú för meir gerð af kappi en
forsjá.
Margar aðrar haustferðir urðu
sögulegar og spurði eg því Jón
Sverrisson hvort hann gæti ekki
sagt mér eitthvað af þeim. Jú,
hann kvaðst geta sagt mér af einni
haustferð, er hann fór sjálfur þessa
leið með sauðfjárrekstur, og var sú
saga á þessa leið;
EFTIR að eg var kosinn deildar-
stjóri Álftaversdeildar í Sláturfé-
lagi Suðurlands, var það eitt af
skylduverkum mínum að sjá um
að sláturfé kæmist til sláturhúss-
ins í Reykjavík í tæka tíð. Það var
ákveðið fyrirfram hvenær hver
deild skyldi slátra sínu fé, og væri
féð ekki komið á vissum degi. gátu
af því hlotist árekstrar og óþarfa
tafir.
Að þessu- sinni höfðum við í
Álftaveri samið við Skaftártungu-
menn um samrekstur yfir fjöllin.
Hafði það verið gert einu sinni áð-
ur og gafst vel að því leyti, að þá
komst hvor deildin af með einum
manni færra við reksturinn, og
varð því kostnaður minni, en ef
rekið var í tvennu lagi.
Samfylgd bregzt
Samið hafði verið um að leggja
á stað úr Skaftártungu á fimmtu-
fjöllum
Jón Sverrisson
degi. En þar sem við áttum lengr}
leið, lögðum við á stað á miðviku-
degi, og vorum þrír rekstrarmenn
með rúmlega 200 fjár. Þennan
fyrsta dag urðum við að fara yfir
þrjú vötn, Skálm, Hólmsá og
Tungufljót. Það gekk allvel, en er
við komum í Skaftárttmgu, frétt-
um við að þeir hefði lagt á stað
með sinn rekstur a þriðjudag, og