Lesbók Morgunblaðsins - 09.07.1978, Blaðsíða 13

Aö ofan: Mercedes Benz 300 SL
árgerö 1955 og aö neðan: Árgerð
1978 af Mercedes Benz 450, sem
sýnir hvernig þróunin hefur oröiö.
Sami bíll
eftir
23 ár
Árið 1955 voru liðin 10 ár frá stríðslokum
og Þýzkur bílaiönaður farinn að rétta úr
kútnum. Mercedes Benz lagöi þá mikla
áherzlu á að endurheimta Það oröspor, sem
farið hafði af Benzinum fyrir stríð. Meðal
annars var hannaður nýr sportbíll, sem var
Þá mikið framúrstefnutæki: Mercedes Benz
300 SL, sem var aðeins 4,5 sek að ná 100 km
hraða og hámarkshraðinn var 221 km á klst.
Hurðirnar voru vökvaknúnar og opnuðust
upp og mikill íburður í innréttingunni.
Nú heitir samsvarandi gerð Mercedes Benz
450 SL og er vissulega venjulegri í útiiti, enda
ekki litið á hann sem neinskonar framúr-
stefnubíl. Nú eru línurnar hreinni og beinni,
rúðurnar stærri og tvær venjulegar hurðir.
Viðbragðiö er aöeins minna: 5 sek sléttar og
hámarkshraðinn 217.
Danska blaðið Bilen — motor og sport —
reynsluók báðum pessum bílum nýlega og
peirra menn komust að peirri niðurstöðu að
mikið heföi áunnizt á pessum 23 árum. Að
vísu pótti peim mikið „oplevelse“ aö aka
peim gamla 300 SL. En peim pótti borða-
hemlarnir ópægilega seinvirkir, hávaðinn á
100 km hraða var 81 decibel og mikla
einbeitingu purfti til að halda honum í réttri
rás á miklum hraða.
Munurinn var sá, aö peim nýja 450 SL var
hægt að aka á slíkri ferð án pess að nokkur
fyrirhöfn væri aö halda honum á veginum.
Hávaðinn á 100 km hraða var aöeins 69 db
og diskahemlarnir samsvarandi góðir og
viðbragðið. Svo ótrúlegar framfarir hafa oröið
á pessum tíma í ökuhæfni og pær nýjungar,
sem oft eru fyrst reyndar í bílum af pessu
tagi, koma síðar hinum almenna bílkaupanda
til góöa og gera venjulega bíla öruggari
farartæki. Hinsvegar náði Mercedes Benz 300
SL tilætluðum áhrifum á sínum tíma og varð
ásamt með öðru til pess aö Benzinn
endurheimti fyrri virðingarsess. Danir kom-
ust að peirri niðurstöðu, að hann væri „Et
studie í skenhed" og formiö er svo sígilt, aö
hann gæti eins verið nýr af náiinni. Þarna
hafa Þjóðverjar tekið miö af brezkum
sportbílum, svo og peirra eigin Porsche, en
núna er Benz 450 SL meö öll höfuðeinkenni
pýzkra bíla og straumlínunni hefur verið
fórnað fyrir aukið rými og bætt útsýni.
Aö ofan: Stýri og mælaborð í Þeim nýja. Að neðan: Meöal Þess sem vakti mesta
athygli á sínum tíma voru huröirnar, sem opnuðust upp.
AÐ
hlusta
bak
viö
oröin
í RAUN
0G VERU
Þœttir eftir
Margaret
Haikola
Öll höfum við reynt stundum að „lesa
milli línanna". En flestir menn, sem viö
höfum umgengni viö, láta tilfinningar
sínar ekki í Ijós í rituðu, heldur töluöu
orði. Því varðar þaö miklu að geta
„hlustaö bak við oröin“.
Aö baki orðum mannsins er að finna
kvíða hans — eða öryggi. Við mennirnir
erum því vanastir að fela tilfinningar
okkar bak við tjald sjálfsstjórnar.
Dag einn dvaldi ég nokkra tíma hjá
vinkonu minni, sem nýlega hafði misst
ástvin sinn. Á stundum sem þessum er
erfitt að vita, hvað ræöa skal. En
vinkona mín réð sjálf umræðuefninu og
talaöi látlaust um hégómlega hversdags-
hluti. Hvernig getur hún? hugsaöi ég, og
fannst hún vera úthverf manneskja í
meira lagi.
Nokkrum árum seinna kom svipaö
fyrir mig sjálfa. Þá rann upp fyrir mér,
að hversdagslegt samtal getur verið
nauðsynlegt mótvægi gegn alvöru-
þrungnum hugsunum. Mönnum hlítur að
hafa fundizt af framkomu minni, að ég
hugsaði lítt um þann, sem var mér
horfinn, þó að ég í mínum innra manni
talaöi viö hann, hvenær sem tóm gafst
til. Hvernig áttu aðrir að geta skilið
hræringar míns innra lífs? Orð, sem lýsa
okkar innstu hugrenningum, forðumst
við að segja til þess að eiga ekki á hættu
að verða misskilin.
Sjálfsreynsla mín á að kenna mér að
skilja aðra menn. Vinkonu mína, sem eitt
sinn geröi mig forviða, sé ég nú í nýju
Ijósi. Orðræða hennar bar ekki vott um
úthverfu, heldur öryggisleysi. Ég haföi
dæmt hana ranglega.
Við dæmum samferöamenn okkar
ranglega, þegar við dveljum viö ytri orð
þeirra. Hversu oft hef ég dæmt táning-
inn, sem er fullur af sjálfsöryggi og
mótþróa! Þó veit ég, að þessi framkoma
hans stafar af því, að hann hefur
yfirgefið heim bernskunnar og á ekki
enn heima meðal fullorðinna. Ég ætti að
vera næm á öryggisleysiö og kvíðann að
baki orðum hans. Hugsaöu, að hann sé
þitt eigið barn ...
Erfiðust er aöstaöan, þegar oröin
særa. Gefur trúin á mögulerka kristin-
dómsins svo mikinn kraft, að ég hafi
mátt í mér aö ganga til móts viö
táninginn og taka á mig eitthvaö af byröi
hans? Getur hann, ef svo væri, skiliö, að
ég geri það til þess að sýna, aö ég hafi
fyrirgefið honum!
Ég held, að hann skilji það löngu
séinna í lífinu — án þess að það komi
nokkru sinni fram í orðum hans. Þegar
viö mennirnir vinnum eitthvaö í kærleika,
felur það í sér, að við erum að sá
fræjum, sem hafa líf í sér fólgið.
Kristur leit að baki orðum og gjörðum
mannanna og fyrirgaf. Til þess að geta
lifað saman verða menn að kunna að
fyrirgefa hver öðrum. Það eigum við
auðveldara með, ef við skiljum öröug-
leika hver annars og sjáum, að mann-
eskja, sem af einhverju tilefni hefur misst
öryggi sitt, heyr harða baráttu.
Við höfum marga slíka menn kringum
okkur. Ef við hlustum, heyrum viö hvísl
þeirra og hróp. Meöal þeirra er maður,
sem gengur meö sjúkdóm, maöur, sem
reynir sársauka hjónaskilnaöar, maður,
sem er orðinn atvinnulaus — og margir
fleiri. Allir hafa þeir misst eitthvað af því
öryggi, sem þeim fannst svo sjálfsagt
áður. Það er oft skortur á öryggi, sem
gerir manninn eigingjarnan, hann hegð-
ar sér frekjulega í hreinu sjálfsvarnar-
skyni.
Margir líta svo á, að menn á okkar
dögum séu úthverfari en þeir, sem fyrr
voru uppi. Við tölum minna um andlega
hluti. En þetta getur líka stafaö af því,
að við reynum ný vandamál, þar sem
okkar gömlu orö falla ekki að og
fulinægja ekki. Því er það erfiðara en
áöur — en mikilvægara — að kunna að
hlusta — á bak við oröin.
Við dæmum mennina utan frá,
jafnvel þótt viö pekkjum ekki erfiðleika
Þeirra innan frá.
Aö láta mann i friöi Þýöir oft aö skilja
hann eftir í ófriði.