Lesbók Morgunblaðsins - 03.02.1979, Blaðsíða 11

eru félagar hans á ööru máli, þau eru öll á
móti bjórnum. En öll segjast þau hafa
smakkað vín þetta kvöld, þó ekki sé þaö
merkjanlegt.
„Hallærisplanið
eini staöurinn...“
í Fógetagarðinum var strjálingur af
unglingum. Einn þeirra stendur á miöri
gangstétt og sýpur af stút. Hann er dálítið
óskýr í máli en viðræöisgóður og
einlaegur í svörum.
„Hvort ég kem hér oft? Ég er alltaf á
planinu á föstudögum og laugardögum.
Þetta er eini staðurinn fyrir krakka eins og
mig að skemmta sér. Ég er 16 ára og
þessi þarna líka en hinn strákurinn
fermdist í vor. Við erum allir saman. Við
eigum heima í Breiðholtinu."
Komst þú ekki í Tónabæ þegar hann
var opinn“
„Ég kom þar tvisvar. Staðurinn var svo
leiöinlegur. Þar var allt bannaö. Sjónvarp-
ið eyöilagði stuðiö á kvöldin. Krakkarnir
héngu yfir því í staðinn fyrir að skemmta
sér. Eins og maöur geti ekki horft á
sjónvarpið heima hjá sér.“
Ertu ekki í skóla?
„Nei, ekki núna. Ég féll í þriðja bekk.
Mér gekk ekkert illa, var bara svo latur að
ég svaf í tímunum. Kennarinn sagöi líka
að ég væri alltaf rólegur en hinir
krakkarnir létu eins og fífl. Hann var alltaf
að reka einhvern út eða fara sjálfur. Þetta
var lélegasti bekkurinn sem nokkurn tíma
hefur veriö í skólanum.”
Ertu í vinnu?
„Já, hvort ég er. Ég sem er tekjuhæsti
maðurinn í fjölskyldunni. Fyrst vann ég í
frystihúsi, svo fór ég í ölgerðina og núna
er ég kominn í öskuna. Þar er besta
kaupiö, um 60 þús. krónur á viku. Ég er
að reyna aö safna mér fyrir bíl, en þaö
gengur bara ekki. Ég er alltof eyðslusam-
ur.“
í hvað eyðir þú mest?
„Brennivín og sígarettur og svo ýmis-
legt annaö. Ég kaupi alltaf eina flösku á
viku og tvo sígarettupakka á dag.“
En þú ert of ungur til að mega kaupa
víniö sjálfur?
„Enginn vandi, alltaf hægt að fá
einhvern til þess. Elnu sinni baö ég róna,
sem ég hitti á Laugaveginum að fara fyrir
mig í „ríkiö“, og sagöist skyldi borga
honum 500 krónur fyrir og einn sopa úr
flöskunni þegar hann kæmi meö hana. Og
mikið var ég hissa þegar hann kom og
skipti við mig á fimmhundruð-kallinum og
flöskunni. Það hefði verið betra fyrir hann
að hafa bara flöskuna sjálfur. Ég var að
lesa í blaði um daginn að sá sem drykki
eina flösku á hverri helgi væri orðinn
alkóhólisti. Þá krossbrá mér; þaö er
einmitt þaö sem ég geri sjálfur."
13—15 ára unglingar
vilja skemmtistaö
eins og Tónabæ
I Kolasundi gengum við fram hjá
krakkahóp, sem voru að brjóta flöskur.
Hvers vegna brjóta krakkar flöskur að
gamni sínu?
„Bara til að fá útrás" sögðu þau, en
útrás fyrir hvað vissu þau ekki. í þessum
hóp voru 13—15 ára krakkar. Þau
sögöust smakka vín annð slagið. Einn 14
ára fullyrti aö hann hefði drukkið vín öðru
hvoru síðan hann var 8 ára; en ekki fannst
mér fullt mark takandi á þeirri yfirlýsingu.
„En hvað ert þú að gera hér? Ertu frá
blöðunum eða útvarpinu? Viltu þá skrifa
um okkur og Hallærisplaniö?"
Hvað á aö skrifa um ykkur? Hvað liggur
ykkur þyngst á hjarta?
„Við viljum hafa einhvern stað, þar sem
viö getum verið inni í staöinn fyrir að vera
hér á Hallærisplaninu. Hann má vera eins
og Tónabær var, t.d. diskótek eins og var
þar. Það þarf ekki brennivín, bara stað
þar sem yngri krakkar geta veriö og haft
það skemmtilegt saman. Tónabær var
ágætur fyrir 12—15 ára, en þar var of
mikiö af eldri krökkum. Þeir áttu ekki
samleið með okkur. Við vildum hafa
Tónabæ fyrir okkur. Segðu frá því í
blöðunum eða útvarpinu, ef þú getur.“
ÁSTRÍKUR Á GOÐABAKKA
/ CAMLA DA6A, ÞE6AR. A'LLT L/
BÆRtNN KYRRIATUR V/Ð V,
LIFÐU HAMIN6JUSAMIR 06)
áTANPA / 8IRRÖVUM T/L A>
BANKASTJÓRUM...
—
r N£J, HEVRÐUNU, N
SESA RPÚ VERÐUR
AP SKYRA ÞETTA
SK/PULA6 ÚTFYR/k
OKKUR!
' REóLUSTR/KUR ERU
Oft MBS LÆV/SAR FYR)
ítlanjr

Félagslegt misræmi
Svo mörg eru þau orð og auðséö að
ekki eru allir á sama máli um ágæti
Tónabæjar sáluga. Á leiðinni heim af
Hallærisplaninu veröur mér hugsaö til
þess fólks sem á mínum unglingsárum
þræddi þessar sömu slóöir. Mesta
samfélagsbylting sem sögur fara af á
íslandi hefur gerst á því tímabili og
félagsleg viðhorf allra aldursflokka tekið
stórum breytingum. Mér sýnist allt benda
til þess, aö þeir sem voru 18—20 ára í
byrjun fimmta áratugsins hafi gert
hliðstæðar kröfur til skemmtanalífs og
þeir 13—15 ára unglingar, sem nú kjósa
helst aö hafa sinn Tónabæ áfram. Hvar
ætti þá samkvæmt því að ætla fólki frá 16
ára til tvítugs, stað í samkvæmismenn-
ingu borgarinnar á því herrans ári 1978?
Er hin samfélagslega forsjá ekki komin úr
takti við tímann og þróunina með því að
viðhalda úreltum lögum og reglum, sem
banna þessum aldurshópum aðgang að
almennum skemmtistöðum og dæma um
leið ungt fólk til útigangs á Hallærisplan-
inu. í þvi máli má sjálfsagt finna
mismunandi sjónarmið.
Frá félagslegu sjónarmiði má ef til vil
best skýra tilurð Hallærisplansins sem eit'
af mörgum dæmum um augljóst misræmi
sem átt hefur sér stað í menningarlegr
þróun íslensks þjóðfélags á síðustL
áratugum.
í þessu tilfelli er, að mínu áliti
ekki við unglingana, sem safnast saman ;
Hallærisplaninu, að sakast, heldur hin.
eldri, ráðandi kynslóð sem virðist lok;
augum fyrir þeirri staðreynd, að breyttii
samfélagshættir hennar hljóta að leiða t;
samsvarandi breytinga hjá yngri kynslóð
inni á hverjum tíma.