Lesbók Morgunblaðsins - 17.05.1997, Blaðsíða 10

4
FELLA- OG HÓLAKIRKJA
SEUAKIRKJA
FORRÁÐAMENN Kirkjulistarhá-
tíðar hafa dottið niður á góða
hugmynd og merka nýjung sem
á eftir að setja svip á sumar
kirkjur Reykjavíkurprófasts-
dæmis. Þeir hafa fengið þekkta
listamenn til að vinna að hug-
myndum og útfæra myndir, sem
nú er hægt að skanna inn á myndir úr kirkj-
um og sjá all nákvæmlega hvernig viðkom-
andi listaverk liti út ef það væri komið á
sinn stað í fullri stærð. Einhveijum varð á
orði, að ekki veitti nú af og hefur verið
vakin á því athygli, meðal annars í mínum
skrifum í Lesbók, að flestar nýjar kirkjur,
bæði í höfuðstaðnum og annarsstaðar, eru
fátæklegar með tilliti til kirkjulistar.
Arkitektar hafa fengið aðfinnslur vegna
þess að oft virðist sem þeir geri ekki ráð
fyrir altaristöflum eða annarri kirkjulist.
Þeir eru þó ekki einir í sökinni, því sóknar-
nefndir hljóta að samþykkja þær tillögur
og teikningar sem byggt er eftir. Eftirá
kemur í ljós að eitthvað þýðingarmikið vant-
ar; öll þessi steinsteypa að viðbættu stóru
og dýru orgeli er ekki nóg.
Það eru samt ekki sóknarnefndimar eða
arkitektarnir sem hafa hrint af stað þeirri
nýsköpun sem hér er á ferðinni, heldur það
fólk sem skipar stjórn kirkjulistarhátíðar.
Þar eiga sæti í Yfírnefnd Þóra Kristjánsdótt-
ir, sr. Guðmundur Þorsteinsson, sr. Ragnar
Fjalar Lárusson og sr. Gylfi Jónsson. í fram-
kvæmdanefnd eru: Hörður Askelsson, for-
maður, Andrés Narfi Andrésson, Gunnar
Harðarson, Jóhann E. Björnsson og Sigríður
Jóhannsdóttir.
Hugmyndin spratt raunar af þýzkri sýn-
ingu í Die Neue Samlung í Múnchen. Þar
voru þegar tilbúin listaverk sem ætluð voru
í ákveðnar kirkjur ljósmynduð í kirkjunum,
en fengin að láni og sýnd á sýningunni.
Fyrst í stað stóð til að fá þessa sýningu
til landsins og það hefði verið hægt. En þá
kom upp sú hugmynd að fá 9 nýjar kirkjur
úr prófastsdæmum Reykjavíkur til sam-
starfs. Að þeim standa 16 arkitektar.
Stjórn Kirkjulistarhátíðar valdi síðan
listamenn til þess að vinna tillögur. Þeir
fengu fullt frelsi til að vinna að þessum
verkefnum; máttu útfæra tillögur sínar í
hvaða efni og stærð sem þeir kusu. Við-
fangsefnin skyldu þó að sjálfsögu vera af
EFTIR
GÍSLA SIGURÐSSON
Sú hlió Kirkjulistarhátíóarinnar sem snýr aó mynd-
list mun vekja veruleqa athyqli oq marka tímamót
í þá veru aó nú er líklegt aó nýjar kirkjur í Reykja-
víkurprófastsdæmum eignist góóa qripi.
trúarlegum toga. Þetta var gert án skuld-
bindinga af hálfu kirknanna og listamann-
anna um frekari útfærslu og uppsetningu,
en kirkjurnar eiga þess kost að láta vinna
verkin og setja þau upp, ef þær kjósa svo
og allir eru því samþykkir.
Fyrsta skrefíð var að sóknarnefnd, prest-
ur og arkitekt hverrar kirkju voru beðin um
að tilnefna tvö verkefni fyrir viðkomandi
kirkju. Stjóm Kirkjulistarhátíðar valdi síðan
annað verkefnið og í framhaldi af því var
valinn listamaður til að vinna að því. Lista-
verkið skyldi ekki vera einskorðað við kirkju-
skipið sjálft, heldur allt rými kirkjunnar,
forkirkju, safnaðarheimili og einnig um-
hverfi kirkjunnar.
Listamennimir fengu sumsé ekki að velja
sér kirkju, heldur var það stjóm Kirkjulistar-
hátíðar sem ákvað kirkju fyrir hvern lista-
mann. En það sem er nýstárlegt og mun
áreiðanlega vekja athygli á sýningunni í
Hallgrímskirkju, er sú tækni sem notuð er
til þess að áhorfandinn geri sér sem bezt
grein fyrir því hvernig verkin mundu líta út
á sínum fyrirhuguðu stöðum. Þar kemur
tölvutæknin til sögunnar. Ragnar Th. Sig-
urðsson ljósmyndari hefur tekið litmyndir
af tillögum listamannanna og hann hefur
einnig myndað það rými í kirkjunum, þar
sem verkunum er fyrirhugaður staður. Með
því að skanna myndirnar af listaverkunum
inn á myndirnar úr kirkjunum, fæst sá sýnd-
arveruleiki sem hér er byggt á. Má ætla
að myndirnar gefí í þessari útfærslu all
nákvæma mynd af því, hvernig verkin líta
út í kirkjunum og hvernig þau ríma við
annað í næsta umhverfi.
Þannig er frá þessu gengið á sýning-
unni, að unnið hefur verið módel af verkun-
um, nema tveimur málverkum Sigurðar
Örlygssonar og Þorbjargar Höskuldsdóttur.
Jafnframt eru sýndar stórar ljósmyndir af
verkunum eins og þau koma fyrir í kirkjun-
um og þá í því rými sem þau eru hugsuð
í. Einnig eru til sýnis vinnuteikningar og
útskýringar á trúarlegum táknum.
Sýningin stendur til 1. júní. í tengslum
við hana verður haldið málþing 24. mai í
GRAFAR'
NYSKOPUN FYRIF
10 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 17. MAÍ 1997