Alþýðublaðið - 25.04.1995, Side 5

ÞRIÐJUDAGUR 25. APRÍL 1995
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
5
■ Nærmynd af Halldóri Ásgrímssyni, utanríkisráðherra og formanni Framsóknarflokksins
Brúnaþungur
gleðimaður
Halldór Ásgrímsson formaður
Framsóknarflokksins og utanríkis-
ráðhena er maður sem er í góðu jarð-
sambandi, hefur jafnaðargeð en
þunga skaphöfn. Engu að síður á
hann létt með að bregða á gamanmál
og er hrókur alls fagnaðar á
skemmtifundum flokksins. Halldór
lætur fjölskylduna og ættina ganga
fyrir í Mtíma sínum. Þykir gaman að
vera úti í náttúmnni og skíðamaður
góður. Hann er þtjóskur og stundum
ósveigjanlegur en þó sanngjam.
Jafnréttissinni og þekkir alla kjós-
endur Austurlands.
Þetta er í stómm dráttum það sem
samferðamenn Halldór Ásgrímsson-
ar höfðu um hann að segja í samtöl-
um við Alþýðublaðið. Þar komu ekki
fram neinar óvæntar upplýsingar
■ Mörður Árnason,
íslenskufræðingur og
varaþingmaður
Þjóðvaka
Minnir mig á
bjamdýr
„Ég þekki manninn svo gott sem
ekki neitt. En mér virðist honum
hafa tekist að ná fullri stjóm á Fram-
sóknarflokknum sem var ekki alveg
Ijóst í upphafí. En góða útkomu
flokksins í kosningunum tel ég þó
vart hægt að þakka hans persónu né
flokknum heldur lögðust kosning-
amar þannig. Þó Halldór sé heldur
gamaldags í framgöngu þá er hann
fulltrúi einhverrar endurnýjunar í
Framsóknarflokknum. Það em tvær
hliðar á því: Annars vegar er sam-
vinnuhreyfingin ekki til lengur og
flokkurinn hefur nálgast ákveðið
frjálslyndi í efnahagsmálum. Flokk-
urinn er ekki eins mikill miðstýring-
arflokkur og hann var áður. Hins
vegar má segja að Halldór sé á
hinum vængnum miðað við vinstri
svipinn, þann andíhaldssvip, sem var
á Framsóknarflokknum undir for-
ystu Steingríms Hermannssonar.
Þetta tvennt vil ég þó ekki tengja
saman. Halldór virðist ekki hafa fé-
lagshyggjuhjartsláttinn sem Stein-
grímur hafði sem gat vitnað í pabba
sinn: „Allt er betra en íhaldið." Og ef
við drögum til gömlu foringjana þá
er Halldór líkari Ólafi Jóhannessyni
en Steingrímur Eysteini Jónssyni.
Halldór hefur minnt mig svolftið á
bjamdýr, hann er svona hægur og ró-
legur, en mér hefur sýnst að þegar
hann er espaður þá geti menn átt fót-
um fjör að launa. En þetta er hið ytra
borð, eins og áður sagði þekki ég
hann ekkert persónulega. Mér skilst
að hann geti verið skemmtílegur af
þeim sem hann þekkja og hafi ein-
hveija húmorhlið sem hann sýni ekki
opinberlega. Halldór er kannski ekki
hinn snjalli ræðumaður eða leiftrandi
í tilsvörum né að það geisli af honum
gáfumar og ekki svo að hann hafi
beinan sjarma en það er kannski ekki
það sem íslendingar em að biðja um.
Allavega er hann á leið inn en Jón
Baldvin og Ólafur Ragnar ekki. En
það verður líka metið við Halldór að
það frýr honum enginn vits. Hann
hefur fullt vit og fullt vald á þeim
málum sem hann hefur tekið að sér
og ég man ekki eftir því að það hafi
nokkum tíma komið fyrir að hann
hafi feilað neitt í því sem hann hefur
tekið að sér þannig að hann verður
örugglega góður samningamaður.
Hann á örugglega eftir að leysa vel
það höfuðverkefni að semja um haf-
svæðin hér í kringum landið. Hins
vegar þarf ekki að búast við nokkm
fmmkvæði í neina aðra átt en varða
þrengstu hagsmuni íslands í utanrík-
ismálum. Ég á ekki von á því.“
heldur komu sömu Iýsingarorðin
upp hvað eftir annað í þeim dúr sem
að framan segir. Hér á eftir fara um-
mæli vina og kunningja Halldórs.
Halldór þrjóski
„Ég kynntist Halldóri lyrst árið
1983 þegar ég átti sæti í þriggja
manna nefnd sem hafði það hlutverk
að útfæra kvótakerfið. Þetta var unn-
ið í nánu samstarfi við Halldór sem
þá var sjávarútvegsráðherra og
stundum fundað með honum einu
sinni eða tvisvar á dag þegar mest
lét. Halldór gætti þess vel að bátar
frá Homafirði fengju ekki meiri
kvóta en aðrir, enda sögðu Homfirð-
ingar þá að þeir ættu engan ráð-
herra,“ sagði Helgi Laxdal, formað-
ur Vélstjórafélags íslands. Helgi
sagði að stundum hefði verið heitt í
kolunum þegar verið var að koma
kvótakerfinu saman en Halldórhefði
ekki haggast. Hann væri óhemju
þrautseigur og þijóskur.
„Það var einhveiju sinni á þessum
tíma að boðaður var kvöldfundur hjá
Halldóri f ráðuneyti til að fara yfir
texta. Það vom sífellt að koma kröf-
ur um breytingar en ekki auðvelt að
fá þær samþykktar. Á þessum fundi
var einn ágætur maður sem rak strax
augun í að ekkert tillit hafði verið
tekið til þeirra breytinga sem hann
hafði beðið um. Maðurinn brást hinn
versti við og rauk upp með hávaða.
Sagðist ekkert hafa hér að gera og
rauk á dyr. Það sló þögn á hópinn
uns Halldór lyfti bollanum og sagði
sallarólegur: „Ég er nú að hugsa um
að klára kaffið mitt.“
Halldór er afskaplega heilsteyptur
og heiðarlegur maður. Hreinn og
beinn í öllum samskiptum og mikill
húmoristi. Ég hef oft leitað til Hall-
dórs með ýmis mál sem okkur varða
og hann hefur alltaf reynt að gera sitt
besta. Ef hann tekur jákvætt í eitt-
hvað þá gengur hann í að vinna það.
Öfugt við ýmsa aðra þingmenn er
hann ekki að hnippa í mann síðar og
minna á að hann hafi gert hitt eða
þetta," sagði Helgi Laxdal.
Halldór jafnréttissinni
„Ég hef trú á að kona komi sterk-
lega til greina sem þingflokksfor-
maður og einnig munu konur verða
nefndar varðandi aðstoðarráðherra
flokksins. Þegar Halldór tók við for-
mennskunni byijaði hann á að standa
fyrir því að koma tveimur konum að
í stjóm flokksins og varamenn þeirra
em líka konur. Halldór er jafnréttis-
sinni. Það er hans viðhorf að aukin
áhrif kvenna innan flokksins verði
að koma að ofan,“ sagði Kristjana
Bergsdóttir, formaður Landssam-
bands ffamsóknarkvenna.
Kristjana skipaði 4. sæti á fram-
boðslista Framsóknarflokksins á
Austurlandi við síðustu kosningar.
Hún lætur vel af samstarfinu við
Halldór Ásgrímsson.
„Það fer mikill tími í ferðalög í
kosningabaráttunni og það er ákaf-
lega þægilegt að ferðast með Hall-
dóri af því hann hefur svo mikið
jafnaðargeð. Alltaf jafh rólegur og er
ekkert að æsa sig upp. Auk þess er
hann þrælskemmtilegur. Hann er
mjög heilsteyptur og stendur alltaf
við sitt. Þó að trillukarlar ætli að éta
hann í sig segir hann nákvæmlega
það sama við þá og aðra. Hann er
maður sem vill standa og falla með
sfnum skoðunum.
Halldór hefur mikla ánægju af því
að umgangast sitt fólk og á stóra fjöl-
skyldu. Hann ræktar vel samband
sitt við þetta fólk og þar er mjög náið
samband. Þau Sigurjóna kona hans
eru mjög samhent og góð heim að
sækja. Það eru jafnan famar sumar-
ferðir framsóknarmanna á Austur-
landi yfir helgi og þá er Halldór allt-
af yfirgrillmeistari og leikur á alls
oddi. Er potturinn og pannan í stuð-
inu. En hann er ekki maður sem
hangir í partíum og ættingjar hans og
fjölskylda ganga fyrir í þeim tóm-
stundum sem gefast," sagði Kristj-
ana Bergsdóttir.
Halldór innilokaði
„Af pólitíkus að vera kann það að
vera galli hvað Halldór virkar stund-
um þungur. Hins vegar held ég að
meðal alls þessa léttleika meðal
stjómmálamanna þá sé þetta sá þátt-
ur í fari hans sem kannski dregur til
hans núna. Halldór er svolítið inni-
lokaður og virkar jafnvel eins og
hann sé feiminn. Hann er með fullt
jarðsamband og hlær ekki að öllum
hlutum. Halldór er mjög traustur
maður sem er ekki alltaf flaðrandi
upp urn menn að fyrra bragði en á
létt með að víxla yfir í húmorinn ef
því er að skipta og getur farið á kost-
um á þeim sviðum,“ sagði Níels
Árni Lund, deildarstjóri í landbún-
aðarráðuneytinu.
„Ég hef oft verið með Halldóri þar
sem hann hefur þurft að halda létta
tölu og þar tekst honum vel upp.
Segir gamansögur af Austfirðingum
og öðmm og á auðvelt með að fá
fólk til að hlæja. Ég þekki ekki til
þess hvað hann gerir í tómstundum <
en hann hefur gaman af því að vera «
úti í náttúmnni og er fyrst og fremst
Austfirðingur. Hann hefur verið á -o
togumm og þekkir það af eigin raun
hvemig það er að vinna fyrir sér með
höndunum. Þama fer ákaflega
traustur maður og er heill og óskipt-
ur í því sem hann er að vinna hveiju
sinni," sagði Níels Ámi. Hann
kvaðst vita að Halldór Ásgrímsson
leitaði álits hjá ýmsum mönnum.
Eins og Snorri á Húsafelli hefði
haft sfna drauga uppi í gili, sem vom
bara menn sem hann gaf að borða og
fékk fréttir hjá, hefði Halldór sína
varðmenn víða og leitaði ráða hjá
þeim. Níels Ámi taldi að þeir Hall-
dór Ásgrímsson og Davíð Oddsson
ættu gott með að vinna saman og
samstarf þeirra byggðist á gagn-
kvæmu trausti.
Halldór sómadrengur
„Þetta er sómadrengur og ég er
búinn að þekkja Halldór síðan hann
var í skóla. Þá vomm við pabbi hans
stundum á fylleríi á Hótel Borg og
því stóð ekki alltaf vel á þegar Hall-
dór kom þangað," sagði Aðalsteinn
Jónsson, Alli ríki, á Eskifirði. Aðal-
steinn sagði Halldór ekki mega
vamm sitt vita og hann hefði mikið
■ Egill Jónsson, þing-
maður Sjálfstæðis-
flokksins á Austfjörðum
Varð fljótlega
Ijóst hvert
stefndi
„Halldór er traustur maður og að
sjálfsögðu íylginn sér einsog menn
kannast við. Hann er góður í sam-
skiptum um málefni kjördæmisins
og hefur góða yfirsýn yfir mál sem
það varða. Hann er maður samninga,
þrátt fyrir einbeitni, og gengur ekki á
bak orða sinna.
Hvemig hann er á framboðsfund-
um eystra? Sameiginlegir fundir em
nú orðnir fáir í seinni tíð, en þar er
Halldór rökfastur og ákveðinn. Mér
finnst þægilegt að umgangast hann á
slíkum fundum.
Halldór hefur setið lengi á þingi
og menn sáu, held ég, fljótlega að í
honum bjó foringjaefhi. Okkar kynni
höfðu heldur ekki staðið lengi þegar
ég sá hvert stefndi."
álit á honum þó að þeir ættu ekki
samleið í pólitík.
„Hann fer mikið á milli hér í kjör-
dæminu á hverju ári tíl að heilsa upp
á fólk og þekkir hvem mann hér í
kjördæminu. Við emm stórvinir og
það gengur ekki hnífurinn á milli
okkar varðandi fiskveiðistefnuna.
Ásgrímur faðir Halldórs er einhver
besti maður sem ég hef kynnst á æv-
inni. Þeir feðgar em miklir dugnað-
armenn," sagði Aðalsteinn Jónsson.
Halldór þungi
„Sem pólitískur andstæðingur var
Halldór mjög fastur fyrir og gat ver-
ið býsna harður í hom að taka. Hann
er hins vegar ekki persónulegur í
ádeilum sínum," sagði Helgi Seljan
fyrrverandi þingmaður Alþýðu-
bandalagsins á Austurlandi.
„Okkar samskipti vom ágæt og
þegar því var að sldpta átti hann ekki
erfitt með að slá á léttari strengi.
Hann hefur hins vegar fremur þunga
skaphöfn og er því ekki allra. Hall-
dór gat orðið býsna heitur í umræð-
um ef því var að skipta en það var
allt á málefnalegum nótum. Það hef-
ur ekki komið mér á óvart að hann
hefur náð þetta langt. Halldór sýnir
ákveðna hógværð og festu en maður
fann það fljótt að hann hafði ekkert á
mótí frekari metorðum og sótti raun-
ar fram tíl þess. Halldór er ekki mjög
sveigjanlegur maður en jafnffamt er
hann býsna sanngjam. Hann er mik-
ill talnamaður sem fór ofan í efna-
hagsmálin í víðu samhengi af kunn-
áttu endurskoðandans og það hefði
ekki komið mér á óvart þótt hann
hefði orðið fjármálaráðherra núna.
Ég held að Davíð og Halldór muni
fljótt finna að þeir fara ekki lengra
með hvor annan en góðu hófi gegnir.
Það sem þeir taka ákvörðun um nær
fram því báðir hafa sterk tök á sínum
flokkum," sagði Helgi Seljan.
Halldór káti
„Mér finnst það einkenna Halldór
hvað hann er óhræddur við að segja
sína meiningu og gerir það á mjög
einlægan hátt. Fólk veit hvar það
hefur Halldór og þetta er bráð-
skemmtilegur maður. Það er mikill
misskilningur að halda að hann sé
eitthvað þungur í skapi og fáir kátari
en hann á góðri stundu,“ sagði Arn-
þrúður Karlsdóttir varaþingmaður
Framsóknarflokksins í Reykjavík.
„Það er mjög gott að eiga samstarf
við Halldór vegna þess hve hann er
einlægur og hreinn og beinn. Þar em
aldrei nein undirmál. Halldór er
maður sem hægt er að treysta,“ sagði
Amþrúður.
Halldór skíðamaður
,,Ég hef þekkt Halldór Ásgrímsson
mjög lengi og þetta er alveg bráð-
skemmtilegur maður og góður
húmoristí. Hann tekur kannski þjóð-
málin mjög alvarlega en að þeim
slepptum er stutt í gamansemina,“
sagði Pétur Einarsson, lögfræðingur
og fyrrverandi flugmálastjóri. „Hall-
dór er ágætur íþróttamaður, til dæmis
góður á skíðum. Hann hefur verið á
sjó, bæði áður fyrr á Homafirði og
síðar í fríum þannig að hann heldur
tryggð við frumatvinnuvegina þó að
hann sé þingmaður eða ráðherra.
Halldór er að mínu matí mjög vel
gerður maður bæði til líkama og sálar
sem vill láta gott af sér leiða. Ég kann
ekki að nefna neina galla á Halldóri,
nema kannski það að hann er heldur
of feitur," sagði Pétur Einarsson.
■ Jón Baldvin Hanni-
balsson, formaður Al-
þýðuflokksins
Honum dettur
kannski helst
til fátt í hug
„Halldór hefur til dæmis þann
kost að hann er ekki heimalningur úr
lögffæðideild alinn upp í Heimdalli.
Hann er öðruvísi, nefnilega upp-
fóstraður á Vopnafirði þar sem er
blágrænt haf og gróðursæl sumur.
Hann leynir á sér. Við fyrstu sýn
virðist hann vera venjulegur fram-
sóknarþumbari en við skál lumar
hann á kímilegum og skreytnum
mannlífssögum af körlum og kerl-
ingum á Austfjörðum.
Styrkur Halldórs ætla menn að sé
fastheldni við tvöfalt bókhald - veik-
leiki hans er dittó. Það er að segja,
honum dettur kannski helst til fátt í
hug.“
Vinir Dóra
I samtölum við þá hafa átt samskipti
við Halldór Ásgrímsson kemur fram að
þeir sem tilheyra hópi innsta kjarna
vina hans og ráðgjafa eru reyndar þeir
sömu og standa fremstir í flokksappar-
atinu. Samráðherrar hans úr flokknum,
þeir Finnur Ingólfsson og Guðmund-
ur Bjarnason eru oftast nefndir sem
hans helstu ráðgjafar og samstarfs-
menn. Jón Sveinsson lögmaður frá
Akranesi starfaði náið með Halldóri
þegar unnið var að nýjum stjórnarsátt-
mála en þeirra leiðir lágu saman fyrir
rúmum tveimur áratugum þegar Jón
var aðstoðarmaður Steingríms Her-
mannssonar Jóhannes Geir Sigur-
geirsson, bóndi á Norðurlandi og fyrr-
verandi alþingismaður, hefur einnig
verið nefndur sem náinn samverka-
maður Halldórs en hann tók við af hon-
um sem formaður efnahags- og við-
skiptanefndar Alþingis á síðasta kjör-
tímabili. Atli Ásmundsson starfar á
flokksskrifstofu Framsóknarflokksins og
hefur átt náin samskipti við Halldór eins
og reyndar við formenn flokksins, en
Atli hefur verið lengi á flokksskrifstof-
unni. Einn viðmælenda blaðsins sagði
Halldór hafa mjög gott persónulegt
samband við flesta æðstu stjórnar-
menn í embættiskerfinu. Pórður Frið-
jónsson hjá Þjóðhagsstofnun er sér-
staklega nefndur í því sambandi. Þá er
Halldór í mjög góðu persónulega sam-
bandi við ýmsa aðila erlendis, til dæmis
á Norðurlöndum þar sem hann var tvö
síðustu ár formaður þingflokks miðju-
hópsins i Norðurlandaráði. Halldór er
einnig í góðum samböndum í Þýska-
landi frá því hann var sjávarútvegsráð-
herra. Porsteinn Ólafsson er góöur
vinur Halldórs og ráðgjafi, en hann var
efnahagsráðgjafi hjá Steingrími og
starfar nú í Helsinki hjá norrænum
samtökum. Halldór er sagður hafa lagt
sig í framkróka um að vera í góðum
tengslum við kvennaarm Framsóknar-
flokksins og segja heimildarmenn Al-
þýðublaðsins að hann eigi góð sam-
skipti við þær Ingibjörgu Pálmadótt-
ir, Unni Stefánsdóttur gjaldkera
flokksins og Drífu Sigfúsdóttur.
Ferill Halldórs
Halldór Ásgrimsson fæddist 8. sept-
ember árið 1947 á Vopnafirði. Foreldrar
hans eru Guðrún Ingólfsdóttir hús-
móðir og Ásgrímur Halldórsson út-
gerðarmaður og fyrrum kaupfélags-
stjóri á Höfn i Hornafirði. Halldór er
annar í röð fimm systkina. Hin eru þau
Ingólfur sem er skipstjóri, Anna Guð-
ný sem er skrifstofumaður, Elín er
fóstra og Katrín er garðyrkjufræðingur.
Kona Halldórs er Sigurjóna Sigurðar-
dóttir læknaritari og eiga þau þrjú
börn: Helgu, Guðrúnu Lind og írisi
Huld.
Halldór lauk prófi frá Samvinnuskól-
anum árið 1965 og árið 1970 varð hann
löggiltur endurskoðandi. Árin 1971 til
1972 var Halldór í Björgvin í Noregi og
stundaði þarframhaldsnám í endur-
skoðun og reikningshaldi í Verslunar-
skólanum þar. Árin 1972 og 1973 var
hann í Kaupmannahöfn í sömu erinda-
gjörðum. Með námi starfaði Halldór
sem endurskoðandi hjá Gunnari R.
Magnússyni eða á árunum 1965 tii
1971. Á árunum 1973 til 1975varHall-
dór lektor í endurskoðun og reiknings-
haldi við Háskóla Islands. Þingmaður
Framsóknarflokksins í Austurlandskjör-
dæmi varð Halldór frá og 1974 til 1978
og frá og með 1979. Sjávarútvegsráð-
herra var Halldór 1983 til 1987 í stjórn
Steingríms Hermannssonar og í
stjórn Porsteins Pálssonar 1987 til
1988. Dóms- og kirkjumálaráðherra var
Halldór 1988 til 1989. Og nú utanríkis-
ráðherra frá 1995 í stjórn Davíðs
Oddssonar. Hann var samstarfsráð-
herra Norðurlanda 1985 til 1987.
Önnur störf Halldórs eru þau að hann
varð varaformaður Framsóknarflokks-
ins 1981 og tók við sem formaður af
Steingrími Hermannssyni sem fór í
Seðlabankann í apríl 1994. Halldór var
formaður blaðstjórnar Tímans 1981 til
1983. í bankaráði Seðlabankans sat
Halldór á árunum 1976 til 1983. Hann
hefur einnig verið í Norðurlandaráði frá
1977 til 1978,1979 til 1983 og frá 1991,
varamaður 1974 til 1977. Halldór var
endurskoðandi SIS 1977 til 1983 og f
stjórn Kaupfélags Austur- Skaftfellinga
frá 1992. Hann var í endurskoðunar-
nefnd Norræna fjárfestingabankans
1979 til 1983.
Halldór hlaut Riddarakross Hinnar ís-
lensku fálkaorðu 1991.
Byggt á fslenskum samtíðarmónnum.