Alþýðublaðið - 11.12.1996, Blaðsíða 1

MMMIIUBIl
Miðvikudagur 11. desember 1996
Stofnað 1919
187. tölublað - 77. árgangur
■ Aðstæður ungmenna til umræðu á Alþingi
Islendingar brjota Barnasáttmála SÞ
Rannveig Guðmundsdóttir: Það er
sárt að segja en satt að í kjölfar of-
beldisverka ungmenna hefur ekki
verið brugðist við með neinum
aðgerðum.
Samkvæmt bamasáttmála SÞ mega
ungir afbrotamenn ekki afplána dóma
með fullorðnum afbrotamönnum en
það hefur verið eina úrræðið hérlendis
fyrir sjálfráða ungmenni 16 til 18 ára.
Lengst af hafa tveir til þrír unglingar
verið dæmdir til afplánunar hér á ári
„í þessu spjalli verð ég aðallega að
velta fyrir mér ímynd Bólu-Hjálmars,
hvemig hans samtíð leit á hann og síð-
an hvernig afstaða manna til hans
breytist eftir að hann öðlast viður-
kenningu," segir Þórarimi Eldjám sem
í kvöld flytur fyrirlestur um Bólu-
Hjálmar í Skólabæ við Suðurgötu.
„Bólu-Hjálmar er lengi framan af
þekktur sem mðskáld, hagyrðingur og
sjálfur hefur hann kannski um tíma
ekki litið á sig sem skáld,“ segir Þór-
arinn. „Kannski hafði hann meiri
metnað á þeim tíma sem útskurðar-
maður, en svo virðist sem hann leggi
þá list alveg á hilluna um leið og hann
- segir Kristján Pálsson Sjálfstæð-
isflokki um frumvarp sem felur í
sér heimildir til veðsetningar afla-
heimilda. Valgerður Sverrisdóttir
Framsóknarflokki: Ekki kaup
kaups.
„Mér finnst ótrúlegt ef tengja á
þessi mál: Að afsala sér sameigninni
fyrir leiðréttingu á greiðslum úr Lána-
sjóði íslenskra námsmanna. Ég ætla
ekki að þræta fyrir að ýmislegt getur
gerst en ákvæði um að fiskurinn sé
sameign þjóðarinnar er grundvallarat-
riði og það er ekki hægt að vera með
nein hrossakaup varðandi þau mál,“
segir Kristján Pálsson þingmaður
hveiju en síðastliðin tvö til þijú ár hef-
ur sú tala tvöfaldast. Engin laga-
ákvæði er að finna um skyldur lög-
reglu varðandi börn og rannsókn
mála. Hvorki um að upplýsa mál að
fullu né um skyldur gagnvart barni
sem liggur undir grun.
Þetta kom meðal annars fram í máli
Rannveigar Guðmundsdóttur alþingis-
manns en hún boðaði til utandagskrár-
umræðu á þinginu í gær um vaxandi
ofbeldi meðal bama og unglinga og
bað um að forsætis-, heilbrigðis- og
áttar sig á því að styrkur hans liggur í
skáldskapnum. En svo er hann auðvit-
að sláandi dæmi um hæfileikamann
sem aðstæðumar hefta. Um hugmynd-
ir nútímamanna um Bólu-Hjálmar
segir Þórarinn: „Ég hef einhvem veg-
inn á tilfmningunni að það sé litið á
hann sem eins konar tröll.“
Þegar Þórarinn er spurður um álit
sitt á verkum skáldbróður síns segir
hann: „f þeim ljóðum Hjálmars sem
við metum finnst mér hann vera skáld
sem býr yfir gífurlegum frumkrafti
sem skilar sér, en auðvitað liggur af-
skaplega margt eftir hann sem getur
ekki höfðað til nútímamanna."
Sjálfstæðisflokksins. Alþýðublaðið
hefur heimildir fyrir því að hugsanlegt
sé að Framsóknarflokkurinn gefi eftir
í fmmvarpi um veðsetningu aflaheim-
ilda gegn því að hugmyndir þeirra um
samtímagreiðslur og endurgreiðslu-
birgði í Lánasjóðsmálinu fái fram að
ganga. Valgerður Sverrisdóttir for-
maður þingflokks Framsóknarmanna
sagði í samtali við blaðið að það kæmi
í ljós hvað felst í fmmvarpi til laga um
samningsveð og er nú til umljöllunar
hjá þingmönnum flokksins. „Það er að
fara frá okkur og við leggjum blessun
okkar yfir eitthvað. Það þarf að ná
saman í málum, bæði í þessu málinu
og hinu málinu, en þetta eru ekki kaup
félagsmálaráðherra yrðu til andsvara.
Félagsmálaráðherra vakti athygli á
því að Island gerði fyrirvara við þetta
atriði bamasáttmálans á sínum tíma en
Rannveig svaraði á móti að þrátt fyrir
það hefði stjómvöldum borið siðferð-
isleg skylda til að leggja höfuðáherslu
á að uppíylla þetta.
„Þetta var mjög góð umræða,“
sagði Rannveig. „Það kom fram að
vissulega er verið að skoða ýmis mál
sem taka til barna og unglinga til
dæmis lög um bamavemd. En það er
■ Staða Halldórs Guðbjarnar-
sonar bankastjóra hjá Lands-
bankanum auglýst laus
Halldór er
rétt að byrja
- segir Sverrir Hermannsson.
„Já, það er víst skylda. Menn em
bara ráðnir til sex ára eða jafnvel
fimm núna eftir nýju reglunum. Jafn-
vel þó ekkert standi til,“ segir Sverrir
Hermannsson bankastjóri Landsbank-
ans í samtali við Alþýðublaðið. Staða
bankastjóra við Landsbankann hefur
verið auglýst og rennur umsóknar-
frestur út 27. desember.
kaups. Við tökum eitt mál fyrir í einu,
náum saman og þetta gengur svo vel
og er svo gaman,“ segir Valgerður um
samstarfið við Sjálfstæðisflokkinn
sem þegar hefur lagt blessun sína yfir
frumvarpið. Kristján segir skiptar
skoðanir um málið. „Með því að
heimila veðsetningu aflaheimilda er
verið að festa aflaheimildina, þannig
við skip að ef einhvem tíma á að af-
létta þessu kerfi eða breyta verður það
illmögulegt nema með því að greiða
upp allar veðskuldir sem hvíla á ís-
lenska fiskveiðiflotanum," segir Krist-
ján sem er andsnúinn ffumvarpinu.
„Ég sé einnig þá annmarka að ef
skip gerist brotlegt gagnvart lögum
sárt að segja en satt að í kjölfar þess-
ara ofbeldisverka hefur ekki verið
bmgðist við með neinum aðgerðum
að hálfu ríkisvaldsins. Ég var að vona
að svörin yrðu á þessa leið: „Við emm
við að breyta þessu og þetta emm við
að skoða.“ En svo var ekki. Sérstakt
meðferðarúrræði fyrir 16 til 18 ára
unglinga er mjög brýnt og hækkun
sjálffæðisaldurs til að gera bamavernd
kleift að ná til þessara ungmenna. Ég
var meðal annars að vekja athygli á
þessu.“
„Þetta er reyndar ekki mín staða,
hún var auglýst fyrir tveimur áram.
Þetta er staða Halldórs Guðbjamar-
sonar, hann er búinn að vera sex ár og
þá er skylda að auglýsa stöðuna. Það
gildir um aðrar stöður í kerfinu núorð-
ið. Sjálfsagt þykir þetta formsatriði.
Halldór er ekki að hætta - ekki aldeil-
is - hann rétt er að byija,“ segir Sverr-
ir. „Ég hef ekkert um auglýsinguna að
segja," sagði Halldór Guðbjamarson.
„Svona er þetta samkvæmt lögum. Að
sjálfsögðu verð ég að sækja um og
mun gera það. Það er ráðið til sex ára í
senn. Ég hef ekki hugmynd um hvort
ég fæ stöðuna, ffekar en það hvort það
verður sól eða snjór á morgun. Þetta er
lagaskylda, síðan er ráðið í stöðuna.
Þetta hefur gerst með stöðu Sverris
Hermannssonar og Sólons Sigurðs-
sonar í Búnaðarbankanum."
um stjóm fiskveiða og sé svipt veiði-
leyfi þá standist sviptingin á viðkom-
andi skipi tæplega, þar sem sviptingin
gæti þýtt það að þú ert farinn að rýra
veðið sem búið er að heimila sam-
kvæmt lögum. Er þarna verið að
brjóta eða rýra það ákvæði sem er í
lögunum um refsingu gegn brotum á
lögunum um stjóm fiskveiða? En að-
alatriðið í þessu máli er hvort það
stangist ekki á við 1. grein laga um
stjórn fiskveiða um að fiskurinn í
sjónum sé sameign þjóðarinnar. Með
þessu ákvæði sýnist mér að búið sé að
negla niður eignarétt útgerðarmanna á
veiðiheimildunum um ókomna fram-
tíð,“ segir Kristján.
■ Bókaútgáfan Leifur Eiríksson
vinnur að samræmi enskra
þýðinga á íslendingasögunum
Hlutu sex milljóna
styrk frá ESB
Nýlega hlaut bókaútgáfan Leifur
Eiríksson tæpar sex milljónir króna
í styrk frá Ariane-áætlun Evrópu-
sambandsins. Styrkurinn var veitt-
ur vegna samræmingar enskra
heildarþýðinga á Islendingasögum
sem útgáfan stendur fyrir. Sam-
ræming þýðinganna er brautryðj-
endastarf, samstarfsverkefni þar
sem iagðir eru saman kraftar fjölda
fræðimanna frá ýmsum löndum.
Safnað hefur verið gögnum og úr
þeim unnið til þess að bregða yfir
þýðingarnar ákveðnum heildarblæ
og gera þær trúverðugri. Verkefni
af þessu tagi hefur ekki verið unnið
annars staðar svo útgáfunni sé
kunnugt og hlýtur því að teljast til
tíðinda á sviði heimsbókmennta.
Styrkurinn var meðal annars veitt-
ur á þeim forsendum, hluta hans á
að verja til að kynna verkefnið með-
al fræðimanna.
■ Orðsending til 39,5 prósent
flokksins
Skáld á
jólafundi
Jólafundur jafnaðarmanna verð-
ur haldinn í Hlaðvarpanum, Vest-
urgötu 3, næstkomandi laugardag
14. desember frá klukkan 16-19. í
orðsendingu frá áhugafólki um
samstarf jafnaðarmanna segir að
þar verður hugguleg litlu-jóla
stemmning með jólalögum og jóla-
glöggi. Rithöfundarnir Einar Kára-
son, Guðmundur Andri Thorsson,
Hallgrímur Helgason og Vigdís
Grímsdóttir flytja pólitískar hug-
vekjur hvert með sínum hætti.
Gestgjafar eru aþingismennirnir
Ásta R. Jóhannesdóttir og Gísli S.
Einarsson. Jólafundur jafnaðar-
manna er haldinn að tilhlutan Sam-
starfs jafnaðarmanna í samráði við
einstaklinga úr Regnboganum,
Hlaðvarpahópnum, ungliðahópnum
og flokkunum.
■ Þórarinn Eldjárn spjallar um Bólu-Hjálmar
Eins konar tröll
■ Prangað um veðsetningu aflaheimilda og Lánasjóðsmálið innan stjórnarinnar?
Eignaréttur útgerðarmanna negldur niður um alla framtíð
Póstur og sími býður viðskiptavinum sínum sérstakt jólapakkatilboð fyrir jólapakkana
innanlands. Skilyrði er að sendingin sé send í sérstökum umbúðum (sjá mynd).
Þegar þú sendir jólagjafirnar með Póstinum í þessum umbúðum greiðir þú aðeins
310 kr. fyrir pakkann, þyngd hans skiptir ekki máli. Þetta jólapakkatilboð gildir
frá 1.-23. desember 1996 og skiptir þá engu hvert þú sendir pakkann hér innanlands.
Svo lengi sem hann er í þessum umbúðum kostar sendingin aðeins 310 kr.
Umbúðir stærð BJ
(23x31x12 cm.)
+ burðargjald = 310 kr.
Má senda hvert sem er
innanlands.
Umbúðirnar eru til sölu á öllum póst-og
símstöðvum. Með því að nota jólapakkatilboð
Póstsins hefur þú valið eina fljótlegustu, öruggustu
og ódýrustu leiðina til að senda jólagjafirnar í ár.
PÓSTUR OG SÍMI