Morgunblaðið - 21.08.2001, Blaðsíða 32
FYRIR skömmu barst inn ámörg heimili á höfuðborg-arsvæðinu kynningarblaðum Suðurhlíðarskóla sem
söfnuður Sjöunda dags aðventista
rekur í Fossvogsdaln-
um. Margir gætu hald-
ið að um nýjan skóla
væri að ræða en svo er
ekki. Aðventistar starf-
ræktu Barnaskóla að-
ventista á ýmsum stöð-
um í Reykjavík alveg
frá árinu 1928 en skól-
inn hlaut núverandi
nafn þegar hann flutti í
eigið húsnæði í Suður-
hlíð 36 árið 1990.
Þegar til stóð að
flytja í nýtt og stærra
húsnæði kom fram
þrýstingur frá foreldr-
um um að hægt yrði að
ljúka grunnskólaprófi frá skólanum
og var orðið við því en skólinn er fyr-
ir nemendur í 1.–10. bekk. Þar með
þurfti að breyta nafninu og var hann
þá nefndur eftir götunni sem hann
stendur við.
Ánægðir foreldrar
auglýsa best
Jón Karlsson, sem er skólastjóri
Suðurhlíðarskóla segir að ekki hafi
mikið verið gert af því í gegnum árin
að auglýsa skólann. „Okkar besta
auglýsing hefur verið ánægðir for-
eldrar og við höfum látið það duga
hingað til. Við hittum þó alltaf öðru
hverju fólk sem aldrei hefur heyrt
skólann okkar nefndan. Nýstofnuðu
hollvinafélagi skólans þótti því full
ástæða til þess að láta vita af tilvist
hans,“ segir Jón.
Jón segir ekki mikið um að börn af
landsbyggðinni sæki skólann en aft-
ur á móti séu þar nemendur úr öllum
sveitarfélögum á höfuðborgarsvæð-
inu. Suðurhlíðarskóli getur tekið við
75 nemendum en
smæðin gerir það að
verkum að bekkjar-
deildum er kennt sam-
an.
„Við segjum stund-
um að við séum með
sveitaskóla hér í miðri
höfuðborginni vegna
þess að við erum með
samkennslu. Yfirleitt
er fyrsta og öðrum
bekk kennt saman,
þriðji og fjórði bekkur
eru saman og svo koll
af kolli,“ segir hann.
Samkennsla er algeng
á landsbyggðinni, og
áætlar Jón að þannig hátti til í 25–
30% grunnskóla á landinu.
Kennslufræði á
kristnum grunni
Rekstur Suðurhlíðarskóla hvílir á
sama grunni og rekstur annarra
einkaskóla á höfuðborgarsvæðinu.
Skólinn fær mánaðarlegt framlag
með hverjum nemanda frá því sveit-
arfélagi sem hann kemur frá, en síð-
an greiða foreldrar skólagjöld sem
eiga að standa undir þeim kostnaði
sem út af stendur.
„Við bjóðum fólki að dreifa
greiðslu skólagjaldanna yfir heilt ár
til þess að gera greiðslu þeirra við-
ráðanlegri,“ segir Jón og bætir við
að auk kennslunnar fái börnin aðstoð
við heimanám eftir að kennslu lýkur
og yngstu börnin fái gæslu.
Skóladagurinn í Suðurhlíðarskóla
er samfelldur og í hádeginu geta
börnin keypt heitan mat. Jón segir
að þessi þjónusta sé mikið notuð.
„Börn eru samt oft matvönd og þau
eru misjafnlega spennt fyrir því sem
á boðstólum er,“ segir hann og bros-
ir.
Að sögn Jóns eru aðventistar með
mjög öfluga skólastarfsemi víða um
heim í yfir 5.000 skólum. „Þetta er
allt frá grunnskólum eins og Suður-
hlíðarskóla upp í virta háskóla. Sam-
eiginlegt með þeim öllum er að mikil
áhersla er lögð á kristilega siðfræði
og gömul en góð gildi sem eru mikið
á undanhaldi, að því er manni virðist.
Við byrjum hvern dag með morgun-
bæn og hér eru kenndir heldur fleiri
tímar í kristinfræði á viku en víðast
hvar tíðkast. Við reynum að láta
siðaboðskap kristinnar trúar koma
fram í öllu skólastarfinu.
Mikil áhersla er lögð á góð sam-
skipti meðal barnanna og við förum
eftir gullnu reglunni sem Kristur
kenndi okkur: „Það sem þér viljið að
aðrir menn gjöri yður, það skuluð
þér og þeim gjöra.“ Við viljum einnig
brýna fyrir börnunum það sem segir
í Orðskviðum Salómons að „gott
mannorð er dýrmætara en mikill
auður“. Það skiptir miklu máli
hvernig við komum fram hvert við
annað og hvernig við kynnum okk-
ur,“ segir Jón.
Hann segir að í öllu starfi skólans
sé tekið mið af boðskap Biblíunnar
en auðvitað sé framsetningin aðlög-
uð að aldri barnanna. „Þau sem eru
yngst læra biblíusögurnar sínar, en í
eldri bekkjunum leggjum við meiri
áherslu á að kenna meginreglur
kristinna lífsgilda. Kjarni hins
kristna boðskapar er auðvitað kær-
leikurinn,“ segir Jón og bætir við að
nemendur skólans séu ekki einungis
aðventistar heldur komi þeir frá
ýmsum kirkjudeildum og söfnuðum.
Jón segir að enda þótt skólastarf
við Suðurhlíðarskóla hvíli á kristileg-
um grunni sé að sjálfsögðu farið eftir
aðalnámskrá grunnskóla sem gefin
var út af menntamálaráðuneytinu.
Skólastarf í
kristnum anda
Suðurhlíðarskóli/ „Við segjum stundum að við séum með sveitaskóla hér í
miðri höfuðborginni vegna þess að við erum með samkennslu,“ segir Jón
Karlsson skólastjóri í samtali við Ragnheiði Harðardóttur. Aðventistar eru
með öfluga skólastarfsemi víða um heim í yfir 5.000 skólum.
Gullna reglan er hátt skrifuð í skóla
aðventista í Reykjavík.
„Ef nemendum líður ekki vel í
skólanum njóta þeir sín ekki.“
Jón Karlsson
MENNTUN
32 ÞRIÐJUDAGUR 21. ÁGÚST 2001 MORGUNBLAÐIÐ
M
ér finnst
skemmtilegt að
lesa hetjusögur
úr íslenzkum
hversdegi. Slíkar
sögur hleypa fersku lofti um
hugann, snerta hjartað, rétta úr
bakinu og endurnýja trúna á lífið
og tilveruna. Þessar sögur eru af
ýmsum toga, en sú sem ég ætla
að segja hér fjallar um viðskipti
almennra Íslendinga og Kerf-
isins, eins konar tilbrigði við
stefið um Davíð og Golíat.
Sjálfur hef ég, eins og flestir
aðrir, háð mína glímu við Kerfið.
Af þeim viðureignum fer engum
sögum. Ég er enginn Davíð. En
ég hef velt Kerfinu fyrir mér,
þessum andlitslausa óskapnaði,
sem leggst yfir flesta kima
mannlífsins og krefst þess að al-
múginn sitji
og standi sem
honum þókn-
ast. Ég held
að í þessum
vangaveltum
hafi ég komizt
næst því að fá
mynd af Kerfinu í sandormum
Franks Herbert á plánetunni
Dune. Lengra nær nú skilningur
minn á skepnunni ekki.
Það breytir þó ekki því, að ég
les spenntur allar sögur um
Kerfiskallana og fólkið í landinu.
Beztar þykja mér þær sögur, þar
sem Kerfið hefur skipað fólki á
einhvern bás en mannskepnan
gerir uppreisn og rís af eigin
rammleik úr öskustónni. Þessar
sögur birtast ekki í tímaritum
sem segjast fjalla um fólk. Þær
gerast bara alls staðar í kring
um okkur.
Ein slík saga hefur verið að
gerast norður í landi í mörg ár.
Fyrr í sumar urðu í henni kafla-
skipti, þegar segja má að sögu-
hetjurnar hafi eftir langt stríð og
hart, líkt og bláeyga sandfólkið á
Dune, komist á bak sandorm-
inum og beizlað hann.
Sagan hefst þar sem ung hjón
flytja í norðlenzka sveit og vilja
láta drauminn um hrossabúskap
rætast. Eins og flestir aðrir
verða þau að leita á náðir Kerf-
isins.
En Kerfið á sér engan draum.
Það bara deilir og drottnar. Svo
á það sér gæludýr, en því miður
fyrir söguhetjur okkar eru hross
langt í frá að vera gæludýr Kerf-
isins þá stundina. Þess vegna
hafnar Kerfið umsvifalaust um-
sókn um fyrirgreiðslu til hest-
hússbyggingar. Og kemur fyrir
ekki, þótt draumurinn sé látinn
rætast á pappírum fyrir framan
nefið á því. Kerfið vill nefnilega
ekki sjá hrossabúskap. Gæludýr
þess eru loðdýr. Því eru minkur
og refur á ferli í einu og sama
Kerfinu. Hrossabúskapur á ekki
upp á pallborðið. Er ekki láns-
hæfur, segir Kerfið og slettir í
góm!
Vill unga fólkið ekki bara
sækja um lán til loðdýraræktar?
Gjöra svo vel. Nógir peningar
þar. En ekki tala meira um
hross. Fólk má svo sem hafa
nokkra hesta til að skrattast á á
björtum sumarnóttum, þegar
tóm gefst til frá loðdýrunum. En
hestar eru ekki alvörubúpen-
ingur og því fæst ekki króna úr
Kerfinu til að byggja hesthús.
Bónleið til búðar sjá ungu
hjónin ekki aðra leið en ganga í
loðdýrabjarg Kerfisins. Og
stendur þá ekki á lánsfé. Það
liggur hreint og beint við að
söguhetjur okkar drukkni í pen-
ingum, svo hratt og örugglega
berast þeir. Þar sem að morgni
er melur einn stendur reisulegt
hús að kveldi. En betri tíð með
blóm í haga lætur bíða eftir sér.
Einn góðan veðurdag hriktir í
undirstöðum loðdýrabúsins. Svo
hrynur það. Söguhetjur okkar
eru nú enn nær því en áður að
drukkna í lánsfénu. Nema hvað
nú er uppi á því annar kantur.
Fólkið situr í skuldasúpunni, en
það er súpa, sem sumir fitna af,
en almenningur fær ekki etið sér
til þrifa.
Verður nú fátt um reiðtúra hjá
söguhetjum vorum og er þó ekk-
ert lát á björtum sumarnóttum.
En okkar fólk neitar að láta
erfiðleikana smækka sig, heldur
gengur tvíeflt á hólm við þá.
Hendur eru látnar standa fram
úr ermum hvar sem færi gefst.
Hestunum er haldið til haga. Og
það er fyrir hross að bær þeirra
ber orðstír.
Kemur þar sögunni að það
verður annaðhvort að hrökkva
eða stökkva með hrossin, því
ekki er lengur stætt á öðru en að
byggja yfir þau. Eftir talsverðar
vangaveltur verður það ofan á að
breyta loðdýrahúsinu í hesthús!
Því er það, að á fyrsta sumri
nýrrar aldar bjóða söguhetjur
okkar til hófs í einu glæsilegasta
og hugvitssamlegasta hesthúsi
landsins. Þeir eru margir, sem
mæta til að samfagna og dást að
þrautseigjunni og dugnaðinum.
Mest eru þetta hestamenn, vinir
og vandamenn en kerfiskarlar
sjást engir. Eins og þeir hefðu
þó gott af að ganga í gegn um
húsið og hafa hausaskipti í leið-
inni.
Þar sem áður eltu loðdýr skott
sín í girtum búrum standa nú
frýsandi gæðingar við stalla;
aukabúgreinin, sem Kerfið hafn-
aði, er orðin höfuðbúskapurinn á
bænum.
Auðvitað er allt gott sem end-
ar vel. Það má bara ekki gleym-
ast, hvað það hefur kostað að
komast á rétta braut; ár, blóð,
svita og tár. Allt hefði þetta orð-
ið með öðrum brag, ef Kerfið
hefði makkað rétt í upphafi.
Reyndar er rangt að tala um
sögulok. Ævintýrið er rétt að
byrja. Það verður gaman að lesa
það.
Þetta er auðvitað ekki eina
sagan sinnar tegundar sem er að
gerast eða hefur gerzt á okkar
landi. Það er bara spurning,
hvort við sjáum þær í gegn um
fánýtan fyrirgang fjölmiðlanna í
kring um fólk, sem þeir segja
okkur að sé fólkið í landinu.
Þessi gæludýr tímaritanna eru
þó hvergi heima, þar sem ég rek
inn nefið. Þar hitti ég bara fyrir
fólk, sem þegjandi og hljóðalaust
breytir sínu böli í betrunarhús.
Hetjusaga þess fólks verður
aldrei of oft sögð. Í hvert eitt
sinn er það hún, sem heldur
þræðinum í sjálfstæði fólksins í
landinu. Og minnir okkur á,
hvers konar Sumarhús það eru,
sem teljast eilífðarinnar smá-
blóm í Íslands þúsund árum.
Dýrvitlaus
hetjusaga
Hér segir af hvunndagshetjum
sem þraukuðu þar til aukabúgrein,
sem Kerfið hafnaði, varð höfuð-
búskapurinn á bænum.
VIÐHORF
Eftir Freystein
Jóhannsson
freysteinn-
@mbl.is
MENNING 2000 – menningar-
áætlun Evrópusambandsins, til-
kynning:
Árið 2002 verður áhersla á
styrki til verkefna á sviði samtíð-
armyndlistar (modern and con-
temporary visual arts) en einnig
verða veittir styrkir til 33 verk-
efna á sviði menningararfleifðar
og sviðslistar (tónlist, leiklist og
dans). Þá verða veittir styrkir til
þýðinga á evrópskum bók-
menntum.
Skilafrestur umsókna fyrir eins
árs samstarfsverkefni þriggja
Evrópulanda er til 15. nóvember.
Skilafrestur umsókna fyrir 2–3
ára samstarfsverkefni/samstarfs-
samninga fimm Evrópuþjóða
verður til 30. nóvember.
Nánari upplýsingar eru veittar
hjá Upplýsingaþjónustu menning-
aráætlunar ESB í síma 562 6388,
tölvupóstur: ccp@iff.is.
Upplýsingatækni-
áætlun ESB
Skilafrestur fyrir umsóknir í 7.
verkefnalýsinguna í þemaáætlun
Evrópusambandsins um upplýs-
ingasamfélagið (IST), sem heyrir
undir 5. rammaáætlun ESB um
rannsóknir og tækniþróun, er til
17. október nk.
Þetta er í síð-
asta sinn sem
lýst er eftir umsóknum í þema-
áætluninni um upplýsinga-
samfélagið en áætlunin hóf göngu
sína í lok árs 1998 og henni lýkur
árið 2002. Árið 2003 tekur svo 6.
rammaáætlunin við. Að þessu
sinni eru í boði 450 milljónir evra,
eða 40 milljarðar íslenskra króna.
Sérstakt vefsvæði fyrir 7. verk-
efnalýsinguna er að finna á vef
áætlunarinnar á slóðinni
www.evropusamvinna.is.
Opið er fyrir umsóknir í eft-
irfarandi lykilsvið:
– Upplýsingakerfi og þjónusta
við borgarana.
– Nýir vinnuhættir og rafræn
viðskipti.
– Margmiðlunarefni og tól.
– Grunntækni og innviðir.
Nánari upplýsingar veitir Ei-
ríkur Bergmann Einarsson hjá
Rannsóknaþjónustu Háskóla Ís-
lands, netfang: eirikur.berg-
mann@hi.is.
Herferð um
netviðskipti
Í haust fer af stað herferð sem
Upplýsingaskrifstofa Evrópumála
á Íslandi (Euro
Info) tekur þátt
í ásamt upplýs-
ingaskrifstofum
17 annarra Evr-
ópulanda og
nefnist á ensku
„Euro Info
Centre e-business campaign“.
Takmarkið er að ná til lítilla og
meðalstórra fyrirtækja sem selja
vörur sínar á fyrirtækjamark-
aðnum og hafa áhuga á að nota
Netið til viðskipta, kynna fyrir
fulltrúum þeirra þá hagræðing-
armöguleika sem Netið býður upp
á og aðstoða þau við að stíga
nauðsynleg skref í átt til þátttöku
í viðskiptum á Netinu. Herferð-
inni verður formlega hrundið af
stað í september og gert er ráð
fyrir að hún standi í allt að eitt
ár.
Upplýsingar um herferðina og
netviðskipti almennt verða birtar
á heimasíðu Upplýsingaskrifstofu
Evrópumála,
http://www.icetrade.is/euroinfo.
Upplýsingaskrifstofur um Evrópumál