Morgunblaðið - 05.12.2001, Blaðsíða 60
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 MIÐVIKUDAGUR 5. DESEMBER 2001 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
VON er á úrskurði EFTA-dómstólsins á næstu
vikum í máli sem Hörður Einarsson hrl. höfðaði
gegn íslenska ríkinu, en hann telur að virðisauka-
skattur sem lagður er á erlendar bækur stangist
á við EES-reglur. Málflutningi í málinu er lokið.
Bæði Eftirlitsstofnun EFTA (ESA) og fram-
kvæmdanefnd Evrópusambandsins hafa skilað
inn greinargerðum til dómstólsins þar sem tekið
er undir sjónarmið Harðar.
Samkvæmt lögum er innheimtur 24,5% virð-
isaukaskattur af bókum á erlendum tungum en
bækur á íslensku bera aðeins 14% virðisauka-
skatt. Hörður taldi að þessi mismunun væri í
ósamræmi við skattaákvæði EES-samningsins
sem bannar að mismuna vörum eftir uppruna.
Sjónarmiðum hans var hins vegar hafnað af emb-
ætti tollstjóra og í ríkistollanefnd.
Hörður stefndi íslenska ríkinu fyrir Héraðs-
dóm Reykjavíkur þar sem hann taldi að brotinn
hefði verið á sér réttur. Samkomulag varð um að
héraðsdómur leitaði eftir ráðgefandi áliti EFTA-
dómstólsins eins og heimilt er að gera þegar um
er að ræða álitamál sem varðar túlkun á EES-
samningnum. Spurningin sem héraðsdómur lagði
fyrir EFTA-dómstólinn er hvort svona mismunun
í skattlagningu væri brot á EES-samningnum.
Jafnframt var spurt hvaða lög ættu að gilda ef
dómstóllinn kæmist að þeirri niðurstöðu að virð-
isaukaskattslögin væru andstæð EES-samningn-
um, en þar með eru lögin í andstöðu við EES-
lögin sem Alþingi hefur samþykkt. Þá er í reynd
komin upp sú staða að tvenn lög stangast á og þá
vaknar sú spurning hvor lögin eru æðri.
Eftirlitsstofnun EFTA sendi inn greinargerð
um málið þar sem tekið er undir sjónarmið Harð-
ar og það sama er gert í greinargerð sem fram-
kvæmdanefnd Evrópusambandsins sendi dóm-
stólnum um málið. Eftirlitsstofnun EFTA telur
að þar sem virðisaukaskattslögin og EES-lögin
stangist á beri að fara eftir EES-lögunum. Í því
sambandi er vísað til bókunar 35 við EES-samn-
inginn.
Íslensk stjórnvöld hafa hafnað því að um mis-
munun sé að ræða í þessu máli. Þau hafa m.a.
bent á að talsvert af íslenskum bókum sé prentað
erlendis. Íslensk stjórnvöld hafa ennfremur bent
á réttlætisrök í málinu þar sem reglan miði að því
að vernda íslenska tungu. Þessu hefur Eftirlits-
stofnun EFTA hafnað og bent á að það ættu eng-
ar réttlætingarreglur við í þessu máli. Ríki geti
verið með mismunandi skattþrep á vörum svo
framarlega að það leiði ekki til þess að þeirra eig-
in framleiðsluvörur séu ekki markvisst minna
skattlagðar heldur en innfluttar vörur. Ef Ísland
vilji hafa bækur í lægra skattþrepi ætti sú regla
að gilda um allar bækur jafnt innlendar sem inn-
fluttar.
ESA tekur undir sjónarmið Harðar Einarssonar
Virðisaukaskattur á er-
lendum bókum of hár?
Í UNDIRBÚNINGI er stofn-
un nýs íslensks flugfélags,
svonefnds lággjaldaflugfélags.
Samkvæmt heimildum Morg-
unblaðsins hafa nokkrir aðilar,
einkum lögfræðingar, tekið
sig saman um undirbúning
stofnunar slíks flugfélags og
hefur Jóhannes Georgsson,
sem eitt sinn var fram-
kvæmdastjóri SAS á Íslandi,
verið í forsvari fyrir hópnum.
Fundur með samgöngu-
ráðherra í vikunni
Jóhannes hefur, samkvæmt
upplýsingum Morgunblaðsins,
lagt ákveðin gögn inn til kynn-
ingar hjá samgönguráðuneyt-
inu og jafnframt hefur hann
óskað eftir fundi með Sturlu
Böðvarssyni samgönguráð-
herra, sem líklegt er að geti
orðið síðar í vikunni, jafnvel á
morgun.
Að sögn hefur verið unnið
að stofnun félagsins í tvö ár
og verður beitt nokkuð óhefð-
bundnum aðferðum í rekstri
til að ná niður kostnaði. Sam-
kvæmt upplýsingum Morgun-
blaðsins eru áætlanir félagsins
á lokastigi og hafa þeir sem
staðið hafa að undirbúningn-
um safnað allnokkru hlutafé.
Hugmynd þeirra mun vera
sú, að fá aðila í London, sem
hafa flugrekstrarleyfi, til þess
að fljúga í sínu nafni, fáist til-
skilin leyfi íslenskra stjórn-
valda, og munu þeir þannig
vilja stefna að því að hefja
áætlunarflug á nokkra áfanga-
staði í Evrópu með næsta
vori.
Þeir áfangastaðir sem rætt
er um að yrði flogið til eru
Kaupmannahöfn, London og
París. Það mun þó ekki vera
endanlega ákveðið.
Vilja
stofna
lág-
gjalda-
flugfélagNÝJAR langtímarannsóknir áþroskaferli fyrirbura sýna fram á
aukna tilhneigingu þeirra til að eiga
við hegðunarvandamál eins og at-
hyglisbrest og ofvirkni að stríða á
skólagöngu. Sé gripið nógu snemma
inn í mál fyrirbura með meiri stuðn-
ingi og handleiðslu við foreldra
barnanna og betri aðbúnaði á sjúkra-
húsum þegar eftir fæðingu má sam-
kvæmt sömu rannsóknum fyrir-
byggja eða minnka margs konar
þroskaörðugleika. Mikill sparnaður í
heilbrigðiskerfinu gæti verið sam-
fara aukinni áherslu á umönnun fyr-
irbura og mætti þá minnka kostnað
við sérkennslu í skólum í framtíðinni
en um 4% barna greinast að jafnaði
með ofvirkni hér á landi.
Flest þeirra barna sem fæðast fyr-
ir tímann ná eðlilegum þroska en
fyrirburar eru þó í áhættuhópi fyrir
þroskakvilla. Þessi óvissa um þroska
og framtíðarhorfur fyrirbura eykur
þörf fyrir snemmtæk íhlutunartil-
boð, þ.e. sérstaka örvun, sem for-
eldrar þurfa handleiðslu við. Tilboð
af þessu tagi eru mikilvæg til að ná
sem bestum þroska hjá fyrirburum.
Hægt að
draga úr
námserf-
iðleikum
Fyrirburar/30
GRANDI hf. keypti í gær frystitog-
arann Venus HF af útgerðarfélaginu
Hval í Hafnarfirði, ásamt veiðiheim-
ildum en þær eru um 2.900 þorsk-
ígildistonn. Kaupverðið er samtals
1.621,5 milljónir króna. Að sögn
Kristjáns Loftssonar, framkvæmda-
stjóra Hvals hf., er ástæða þess, að
ákveðið var að selja skipið, sú að
veiðiheimildir hafa verið skornar
mikið niður á undanförnum árum og
því ekki lengur grundvöllur fyrir því
að gera skipið út. Kristján segir að
kvóti skipsins hafi minnkað jafnt og
þétt síðan þá. Hann segist ekki sjá
fram á að kvótinn verði aukinn á
næstunni. Kristján segist ekki alfar-
ið hættur störfum í sjávarútvegi,
Hvalur hf. eigi um 25% hlut í Granda.
Grandi kaupir/20
Grandi kaupir
Venus HF af Hval
Kvótinn
orðinn of
lítill
TRILLAN Snotra RE 165 var hætt
komin vegna bilunar í stýri við
Lundey, skammt frá Viðey, í gær-
kvöldi og mátti litlu muna að bát-
urinn strandaði. Björgunarsveit-
inni Ársæli barst tilkynning um
bilunina kl. 18:49 og voru þrír bátar
sendir á staðinn, björgunarbátur,
harðbotnabátur og slöngubátur.
Tveir menn voru um borð í
Snotru sem rak upp að eynni þegar
stýrið bilaði og tók trillan nokkrum
sinnum niðri við fjöruna á rekinu
en strandaði þó ekki. Skv. upplýs-
ingum björgunarsveitarmanna
tókst bátsverjum Snotru með lagni
að koma í veg fyrir að trilluna ræki
upp í fjöru. Gott var í sjóinn og
ágætt skyggni og gekk vel að koma
taug í bátinn og draga hann út. Tók
björgunarbáturinn Henrý Hálfdán-
arson Snotru síðan í tog og kom
með hana til hafnar í Reykjavík um
kl. 20 í gærkvöldi. Amaði ekkert að
mönnunum um borð. Skv. upplýs-
ingum björgunarsveitarmanns
mátti ekki miklu muna að verr færi.
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
Björgunarbáturinn Henrý Hálfdánarson kom með Snotru í togi inn í Reykjavíkurhöfn um kl. 20 í gærkvöldi.
Trilla hætt komin við Lundey
ÞJÓÐHAGSSTOFNUN spáir því að
landsframleiðsla minnki um 1% á
næsta ári og dragist töluvert meira
saman en gert var ráð fyrir í þjóð-
hagsáætlun í byrjun október. Þetta
kemur fram í endurskoðaðri spá
Þjóðhagsstofnunar sem birt var í
gær. Að baki liggja lakari efnahags-
leg skilyrði og meiri samdráttur þjóð-
arútgjalda en áður var gert ráð fyrir.
Áætlað er að hagvöxtur á yfirstand-
andi ári verði ívið meiri en gert var
ráð fyrir í síðustu spá, eða 2,2% í stað
1,9%.
Reiknað er með að viðskiptahalli
minnki mun meira en spáð var í haust
og verði um 49 milljarðar í ár og 38
milljarðar á næsta ári en í þjóðhags-
áætlun var gert ráð fyrir að viðskipta-
hallinn yrði 46 milljarðar á næsta ári.
Spáð er 6,1% hækkun neysluvöru-
verðs á milli áranna 2001 og 2002, útlit
er fyrir meiri vöxt á vöruútflutningi á
næsta ári og spáð er 2% atvinnuleysi.
Þá hefur stofnunin endurskoðað
mat á kaupmætti ráðstöfunartekna.
Telur hún að gera megi ráð fyrir að
kaupmáttur ráðstöfunartekna haldist
óbreyttur á næsta ári en í síðustu spá
var gert ráð fyrir 1% samdrætti.
Þjóðhagsstofnun endurskoðar þjóðhagsspá
Meiri samdráttur
landsframleiðslu
♦ ♦ ♦