Morgunblaðið - 24.01.2002, Blaðsíða 24
ERLENT
24 FIMMTUDAGUR 24. JANÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
VÆGIR jarðskjálftar, kuldi og úr-
hellisrigning hafa orðið til að auka á
eymd hundraða þúsunda manna í
norðausturhluta Lýðveldisins
Kongó þar sem 40% af Goma,
stærstu borg svæðisins, eyðilögðust
í eldgosi. Eldgosið í Nyiragongo-
fjalli 17. janúar sl. hefur valdið því að
10.000 fjölskyldur hafa ekki þak yfir
höfuðið og hundruð þúsunda hafa
misst lífsviðurværi sitt.
Jarðskjálftar hafa haldið áfram að
skekja jörð á svæðinu og sumir
hverjir eru það öflugir að þeir valda
skemmdum á byggingum sem
sluppu við þrjá gríðarmikla hraun-
strauma sem runnu um miðborg
Goma. Segja vísindamenn að gosinu
sé lokið en að jarðskjálftar muni
halda áfram á meðan goskvikan
kólnar.
Hinum megin við landamærin, í
Rúanda, segja yfirvöld að 288 hús og
19 skólabyggingar hafi eyðilagst í
jarðskjálftum. Bresku hjálparsam-
tökin Oxfam greindu líka frá því í
gær að tilkynnt hefðu verið 300 kól-
erutilfelli í bænum Ruhengeri í Vest-
ur-Rúanda en þangað flúðu hópar
fólks frá skjálftasvæðinu eftir eld-
gosið í síðustu viku. Ekki væri hins
vegar hætta á frekari útbreiðslu
sjúkdómsins nú þegar búið væri að
tryggja aðgang að fersku vatni.
Stjórnin í Rúanda sökuð um að
hindra aðstoð við fórnarlömbin
Stjórnvöld í Rúanda neituðu í gær
staðhæfingum stjórnvalda í Kongó
þess efnis að þau hindruðu aðstoð
við fórnarlömb náttúruhamfaranna í
Goma, en bærinn lýtur stjórn upp-
reisnarmanna sem njóta stuðnings
yfirvalda í Rúanda.
Skrifað var undir friðarsamninga í
Lýðveldinu Kongó árið 1999 en
fimm nágrannaríki þess höfðu átt
aðild að borgarastríði í landinu.
Ákvæðum samningsins hefur hins
vegar aldrei verið hrint í fram-
kvæmd að fullu og landið skiptist
enn í svæði sem lúta stjórninni í
Kinshasa annars vegar og uppreisn-
armönnum hins vegar.
Smáskjálftar og
úrhellisrigning
auka á eymdina
!!"
!"
#
#
$%&'&
$
%
&
'
&
(#)
&*$+&
#""
$%&'(%
%)*+%
$
,
$,, -,,'
-
,
-.%)
.
%)
%
/%
)
$%
)
(% ( # )
*./ 0#&$ 12 -$3&14 + (#)
#
/5
6$7'8
-
*
$9 6&/$8
0 1
2
23
43
$
:
%3 $ 5
2
23
*
62/78
-
123
.
(#)
Goma, Gisenyi og Kigali í Rúanda. AFP.
MÓTMÆLAAÐGERÐIR hælis-
beiðenda í Woomera-flótta-
mannabúðunum í Ástralíu stig-
mögnuðust í gær, þegar nokkrir
tugir flóttamanna tóku inn eitur-
efni.
Yfir 200 afganskir flóttamenn í
Woomera hafa tekið þátt í hung-
urverkfalli sem staðið hefur á
aðra viku. Eru þeir að mótmæla
seinagangi við afgreiðslu ástr-
alskra stjórnvalda á hælisum-
sóknum. Margir mótmælendanna
hafa gripið til þess ráðs að sauma
saman varir sínar, til að koma í
veg fyrir að unnt sé að neyða of-
an í þá mat, og svo virðist sem
nokkrir foreldrar hafi einnig
saumað fyrir varir barna sinna
gegn vilja þeirra. Áströlsk yf-
irvöld hafa flutt um tíu börn úr
búðunum og fjarlægt úr þeim
sauma.
Þá reyndu um fjörutíu mót-
mælendur að innbyrða eitrað
hreinsiefni í fyrrinótt og voru sjö
þeirra fluttir á sjúkrahús. Líðan
þeirra var eftir atvikum í gær.
Áströlsk stjórnvöld halda uppi
strangri stefnu í innflytjendamál-
um og hafa gefið til kynna að
mótmælaaðgerðirnar muni ekki
hafa áhrif þar á. Neville Roach,
formaður ráðs um fjölþjóðasam-
félag í Ástralíu og ráðgjafi rík-
isstjórnarinnar í innflytjendamál-
um, sagði af sér í gær til að
mótmæla þessum ósveigjanleika
stjórnvalda.
Um 3.000 hælisbeiðendur
dvelja nú í fimm flóttamannabúð-
um í Ástralíu. Margir flóttamenn
hafa þurft að bíða í allt að fimm
ár eftir að mál þeirra hljóti af-
greiðslu og er þessi seinagangur
uppspretta mótmælanna. Þá hef-
ur það vakið reiði meðal afg-
anskra flóttamanna að mál þeirra
voru sett í bið eftir fall talib-
anastjórnarinnar í lok síðasta árs.
Fregnir bárust af því í gær að
flóttamenn í Maribyrnong-búðun-
um í Melbourne, þar sem meðal
annars er fólk frá Pakistan og
Úkraínu, hefðu einnig gripið til
mótmælaaðgerða.
Örvænting í flóttamannabúðum í Ástralíu
Hælisbeiðendur
taka eitur og sauma
saman varir sínar
Reuters
Tvær telpur í Woomera-flótta-
mannabúðunum virða fyrir sér
rústir bygginga sem flóttamenn
lögðu eld að í mótmælaskyni.
Adelaide, Sydney. AFP, AP.
„UK er OK“, þ.e. „allt í góðu í Bret-
landi“, eru einkennisorð ferða-
mannaátaks sem breska ferða-
málaráðið hyggst efna til. Ein-
kennisorðunum var varpað á hið
þekkta kennileiti Lundúnaturninn
(Tower of London) þegar ferða-
málaráð kynnti átakið í gær en von-
ast er til að hægt að verði að auka
fjölda ferðamanna í Bretlandi á nýj-
an leik eftir heldur erfitt ár í fyrra.
Þá reið yfir gin- og klaufaveiki-
faraldur, með slæmum afleiðingum
fyrir breskan ferðamannaiðnað,
síðan atburðirnir 11. september
með tilheyrandi áhrifum á ferða-
mannaiðnað hvarvetna og loks var
gengi breska pundsins heldur óhag-
stætt ferðamönnum í fyrra, sem olli
því að margir kusu að fara annað.
Reuters
Allt í góðu í Bretlandi
PER Stig Möller, utanríkisráðherra
Danmerkur, hefur greint frá því að
danskur ríkisborgari sé meðal fang-
anna sem Bandaríkjamenn vista nú í
Guantanamo-herstöðinni á Kúbu. Er
hann grunaður um að vera í al-Qaeda,
samtökum Osama bin Ladens.
Möller greindi frá þessu í fyrir-
spurnatíma á danska þinginu og bætti
því við að danska stjórnin myndi leita
frekari upplýsinga um manninn hjá
stjórnvöldum í Washington, og reyna
að sjá honum fyrir nauðsynlegri að-
stoð.
Ráðherrann nafngreindi manninn
ekki en talið er að hann eigi danska
móður en að faðir hans sé frá Mar-
okkó. Segir í netútgáfu danska blaðs-
ins Extrabladet að hann heiti Hassan
Mai Mouni. Hann mun hafa verið í
hópi liðsmanna al-Qaeda sem hand-
samaðir voru fyrir jól er þeir reyndu
að flýja frá búðunum í Tora Bora-
fjöllum í Afganistan yfir til Pakistans.
Möller lét þess ekki getið hvort far-
ið yrði fram á framsal mannsins til
Danmerkur en verði það gert er
hugsanlegt að hann verði sóttur til
saka fyrir föðurlandssvik, að því er
sagði í Berlingske Tidende í gær.
Holger Nielsen, leiðtogi Sósíalíska
þjóðarflokksins, sem er í stjórnarand-
stöðu, krafðist þess að danska stjórn-
in léti sendinefnd á sínum vegum
kanna aðbúnað Danans á Kúbu en
Nielsen hefur gagnrýnt harkalega
það sem hann kallar „ómannúðlega
meðferð“ Bandaríkjamanna á föng-
unum.
Anders Fogh Rasmussen forsætis-
ráðherra forðaðist hins vegar að taka
undir gagnrýni Nielsens og kvaðst
þess fullviss að Bandaríkin stæðu við
gefin fyrirheit um að skilmálar al-
þjóðasamninga um meðferð fanga
verði hafðir í heiðri.
Dani meðal
fanganna á Kúbu
Kaupmannahöfn. AFP.
GEORGE W. Bush Bandaríkja-
forseti hefur upplýst, að tengda-
móðir hans hafi verið á meðal
þeirra hluthafa í Enron Corp. sem
töpuðu fjármunum á gjaldþroti
Enron. Jenna Welch tapaði alls um
810.000 krónum á viðskiptunum.
Bush sagði að hann væri „mjög
reiður að starfsmenn hefðu ekki
fengið að vita allar staðreyndir.
Tengdamóðir mín keypti hlutabréf
síðastliðið sumar og þau eru einskis
virði núna,“ sagði hann.
Bush sagði að Welch „hefði ekki
vitað allar staðreyndirnar“ um fjár-
hagsstöðu Enron. „Margir hluthaf-
anna voru ekki upplýstir og það er
rangt,“ sagði forsetinn, sem tjáði
sig ekki nánar um viðskiptin.
Talsmenn Hvíta hússins upplýstu
síðar að Welch
hefði keypt 200
hluti í Enron á
um 41 krónu á
hlut í september
1999. Hún seldi
hlutinn þann 4.
desember sl.,
tveimur dögum
eftir að Enron
var lýst gjald-
þrota og gengi
hlutabréfa þess hrundu í um 42
krónur á hlut.
Þúsundir starfsmanna Enrons,
sem höfðu keypt hlutabréf í fyrir-
tækinu, töpuðu á gjaldþrotinu.
Hlutabréf í Enron voru metin á 90
Bandaríkjadali á hlut haustið 2000
en fóru undir einn dal eftir hrunið.
Bush forseti æfur vegna Enron-málsins
Tengdamamman tap-
aði 800.000 krónum
George W.
Bush
Charleston, Vestur-Virginíu. AP.