Morgunblaðið - 24.01.2002, Blaðsíða 44

MINNINGAR
44 FIMMTUDAGUR 24. JANÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Ólafur GuðfinnurSigurður Karv-
elsson fæddist í
Hnífsdal 10. febrúar
1924. Hann lést á
Landspítalanum í
Fossvogi 15. janúar
síðastliðinn. Foreldr-
ar hans voru Ólafía
Guðfinna Sigurðar-
dóttir, húsmóðir í
Hnífsdal, f. 4. októ-
ber 1886, d. 15. febr-
úar 1924, og Karvel
Halldór Jónsson
skipstjóri, f. 13. nóv-
ember 1884, d. 26.
mars 1943. Móðursystir Ólafs,
Helga Sigurðardóttir og eigin-
maður hennar, Alfons Gíslason,
tóku Ólaf og systur hans tvær í
fóstur eftir lát móður þeirra.
Systur Ólafs eru Ólöf, f. 1916, og
Sigríður Viktoría, f. 1920. Fóst-
ursystkini eru Ólafía Guðfinna, f.
1924, Helga, f. 1927, Þorvarður, f.
1931, og Grétar Gísli, f. 1939, d.
1946.
Ólafur kvæntist 25. júlí 1954
eftirlifandi eiginkonu sinni Sig-
ríði Sigurðardóttur. Hún er dóttir
hjónanna Halldóru Jónsdóttur og
Sigurðar Ólafssonar rakarameist-
ara. Barn Ólafs og Sigríðar er
Halldóra, starfsmaður hjá Skelj-
ungi hf. Hennar son-
ur er Ólafur Sig-
urðsson. Fósturbarn
Ólafs og Sigríðar
var Arnbjörn Gísli
Hjaltason, f. 1956, d.
1998. Börn hans eru
Esra og Erla.
Ólafur hóf sjó-
mennsku á togurum
17 ára gamall. Hann
lauk prófi frá Sam-
vinnuskólanum 1943
og frá Stýrimanna-
skóla Íslands árið
1945. Ólafur stund-
aði sjómennsku
næstum óslitið í 25 ár, lengst af á
togurum útgerðar Tryggva
Ófeigssonar; Júpiter og Neptún-
usi, sem háseti og stýrimaður og
skipstjóri á togaranum Úranusi
1952–1954. Þá var hann skipstjóri
á togaranum Ísborgu frá Ísafirði
árin 1955 og 1956. Eftir það fer
hann í land, er af og til á sjó næstu
árin en gegnir síðar ýmsum versl-
unar- og skrifstofustörfum, er
m.a. sölustjóri hjá Reykjafelli hf.
Hann er fulltrúi hjá Innkaupa-
stofnun ríkisins frá árinu 1977
þar til hann lætur af störfum fyrir
aldurs sakir árið 1994.
Útför Ólafs fór fram í kyrrþey
frá Áskirkju 23. janúar.
Það kom ekki á óvart að Ólafur
skyldi heyja langvinna baráttu við
„manninn með ljáinn“. Ólafur var
staðfastur og fylginn sér ef hann vildi
það við hafa og ekki fyrir að gefast
upp fyrr en í fulla hnefana. En það fór
eins og alltaf, dauðinn verður ekki
umflúinn. Móðir Ólafs lést fimm dög-
um eftir fæðingu hans. Á þeim árum
var algengt að stórfjölskyldan byggi
undir einu þaki. Þannig hagaði þá til í
Stekkjarhúsinu í Hnífsdal. Þar
bjuggu þrjár fjölskyldur, foreldrar
hans, nýgift móðursystir, móðurafi og
-amma. Faðir Ólafs var löngum fjarri
heimilinu vegna atvinnu sinnar. Hann
var lengi skipstjóri á ýmsum bátum
tengdaföður síns og meðeigandi. Því
fór svo að Ólafur og systur hans voru
tekin í fóstur af móðursystur þeirra,
Helgu og eiginmanni hennar Alfons,
sem sjálf eignuðust sitt fyrsta barn
rúmlega þremur mánuðum eftir fæð-
ingu Ólafs. Síðar bættust þrjú börn
þeirra í hópinn. Ólafur minntist þessa
ávallt með þakklæti og lét svo um-
mælt á 100 ára afmælisdegi fóstur-
föður síns. Fósturforeldrarnir voru:
„vandanum vaxin og reyndust þau
okkur fósturbörnunum hinir bestu
foreldrar og gerðu aldrei upp á milli
okkar og sinna eigin barna, nema síð-
ur væri. Það var okkur fósturbörn-
unum mikil gæfa að fá að alast upp á
þessu ágæta heimili, þar sem fjöl-
skyldan var sameinuð en ekki sundr-
uð, eins og oft þurfti að gera í þá daga
við svipaðar aðstæður.“
Aldursmunur var nokkur á milli
Óla og þess, er línur þessar ritar. Því
varð ekki af því að við værum leik-
félagar á barns- og unglingsárum.
Það breyttist hins vegar er við full-
orðnuðumst, þótt hann væri lengi til
sjós. Minnisstætt er mér, þegar Óli
fer ungur að heiman fyrir tilstilli föð-
ur síns til að hefja sjómennsku fyrir
alvöru. Við það hækkar gengi mitt.
Ég flyt í herbergi afa okkar og fæ að
taka við sem hjálparmaður við neta-
veiðar, aðallega kola og grásleppu,
næstu sumur. Afi okkar, Sigurður
Þorvarðarson, hafði lengi stundað
umsvifamikinn atvinnurekstur ásamt
syni sínum Þorvarði, bæði í Hnífsdal
og á Langeyri við Álftafjörð. Þegar
hér var komið sögu var hann sestur í
helgan stein enda kominn yfir átt-
rætt. Skiprúmi hjá afa fylgdu ýmis
forréttindi eins og að fara inn á Ísa-
fjörð á vörubílspalli ásamt öðrum
jafnöldrum, selja þar aflann í skip
sem fluttu fisk til Bretlands á stríðs-
árunum. Áður en haldið var til baka
var vinsælt að koma við í Norska bak-
aríinu, Gamla bakaríinu eða Fé-
lagsbakaríinu, kaupa smjörköku og
gæða sér á henni á leiðinni til baka
fótgangandi til Hnífsdals. Við ólumst
upp í flestu við svipaðar aðstæður,
þótt aldursmunur væri.
Leiðir skilja síðan árið 1941, þegar
hann fer sem háseti á togarann Óla
Garðar. Hlé er gert á sjómennskunni
til þess að stunda nám í Samvinnu-
skólanum, en frá honum tekur hann
próf árið 1943. Eignaðist hann þar
góða kunningja og vini, sem hann hélt
ávallt sambandi við. En aftur liggur
leiðin á sjóinn á togara. Síðan í Stýri-
mannaskóla Íslands, þar sem hann
lýkur brottfararprófi eftir eins vetrar
nám með einum besta vitnisburði
þess árgangs. Eftir það liggur leiðin
upp á við í stýrimann, annan, fyrsta
og síðan til skipstjóra á Úranusi 1952.
Fyrir greiðasemi fékk undirritaður
að vera háseti á Úranusi sumarið
1952 í skólafríi. Upphaf fyrstu veiði-
ferðarinnar er minnisstætt. Land-
festar eru leystar frá Ægisgarði og
vaktin er hafin. Landkrabbinn kunni
lítt til verka á dekki og því best að
setja hann í að gera hreint í íbúð skip-
stjórans í upphafi veiðiferðar. Veður
var lygnt en þegar komið er út úr
höfninni gerir vestan undiralda vart
við sig og þyngist stöðugt eftir því
sem utar dregur í Faxaflóann. Velgju
sótti að hreingerningarmanninum,
sviti og vanlíðan. Verkið sóttist seint
því nauðsynlegt var að stelast upp í
brúarvæng af og til að viðra sig. Skip-
stjórinn sagði fátt, en hafði lúmskt
gaman af. Svo orðfár og yfirvegaður
sem hann var, gat hann þó verið harð-
ur í horn að taka, ef honum líkuðu
ekki vinnubrögðin og látið mannskap-
inn á dekkinu fá það óþvegið. Þannig
kynntist ég honum einnig. Ekki vílaði
hann fyrir sér að fara á dekkið, ef
trollið var rifið og bætingin gekk ekki
nógu fljótt fyrir sig. Eftirminnilegast
fyrir hann sem skipstjóra á Úranusi
hygg ég vera fund gjöfulla karfamiða
út af Julianehåb á Grænlandi, en
þangað áttu margir eftir að sækja
góðan afla. Að sögn Tryggva Ófeigs-
sonar, auðugustu karfamið við Græn-
land.
Árið 1954 ganga Ólafur og eftirlif-
andi eiginkona hans Sigríður í hjóna-
band. Fyrstu tvö árin er heimili
þeirra á Ísafirði, þegar Ólafur er skip-
stjóri á togaranum Ísborgu. Þau
flytja síðan til Reykjavíkur, þar sem
þau hafa átt falleg og smekkleg heim-
ili síðan. Ólafur unni konu sinni mikið
og með þeim ríkti sönn vinátta.
Þannig hagaði til að þegar undirrit-
aður kom heim frá námi erlendis,
tóku Óli og Sigga fjölskyldu mína,
konu og litla dóttur, upp á arma sína
meðan við vorum húsnæðislaus í
nokkra mánuði. Með þeim var gott að
búa og Almut er þakklát fyrir allar
leiðbeiningar og hjálp frá þeim meðan
hún var að ná áttum í framandi landi.
Eftir að hafa stundað sjóinn, með
nokkrum hléum seinni árin, í um 25
ár, fer Ólafur alfarið í land. Hann fæst
við verslunarstörf í fyrstu, lengst af
sem sölustjóri hjá Reykjafelli hf., en
ræðst sem fulltrúi til Innkaupastofn-
unar ríkisins árið 1977 og starfar þar
óslitið þar til hann lætur af störfum
árið 1994 fyrir aldurs sakir.
Ólafur og Sigríður höfðu nokkru
fyrir andlát hans flutt í íbúð í Árskóg-
um 6, þar sem þau hugðust njóta elli-
áranna. Örlögin höguðu því þannig,
að hann náði einungis að búa þar í
nokkra daga, en þá ágerðust erfið
veikindi og ströng sjúkdómslega á
spítölum tók við uns yfir lauk 15. jan-
úar. Góður drengur, fósturbróðir og
frændi er farinn yfir móðuna miklu.
Eftir lifa ljúfar minningar.
Fjölskyldan vottar Sigríði mág-
konu, dóttur þeirra og dóttursyni
hjartanlega samúð og biður þeim
blessunar Guðs.
Þorvarður.
Frændi minn Ólafur Karvelsson
frá Hnífsdal við Ísafjarðardjúp lést í
síðustu viku eftir erfið veikindi. Ólaf-
ur ólst upp í Hnífsdal á fjölmennu
heimili í Stekkjarhúsinu og hóf starfs-
feril sinn við vinnu hjá fjölskyldunni.
Faðir hans Karvel Jónsson frá
Kirkjubóli í Skutulsfirði var farsæll
skipstjóri um margra ára skeið. Ólafi
kippti í kynið og fór ungur um borð í
togara eins og margir Hnífsdælingar
gerðu á þeim árum. Ekki var í þá
daga spurt um álag þegar togarajaxl-
ar fengu unga menn til uppeldis held-
ur ættir og ákafa til vinnu. Hann
stundaði sjóinn á togurum sem háseti,
stýrimaður og síðast sem skipstjóri.
Margar sögur eru til um þann ákafa
sem einkenndi sjósókn togaraskip-
stjóranna á þeim árum en þeir voru
margir í því starfi frá Hnífsdal.
Móðir Ólafs, Ólafía Guðfinna, lést
við fæðingu hans. Þau systkinin Ólöf,
Sigríður og Ólafur nutu þess þá að
eiga góða að en þau bjuggu þá á heim-
ili móðurforeldra sinna Halldóru
Sveinsdóttur og Sigurðar Þorvarðar-
sonar. Á heimilinu bjó einnig móður-
systir þeirra Helga Sigurðardóttir og
eiginmaður hennar Alfons Gíslason
og gengu þau Ólafi í foreldra stað.
Móðir mín Ólöf hefur oft haft orð á því
hve mikið þau ættu afa sínum og
ömmu og Helgu og Alfonsi að þakka.
Ólafur var ekki margmáll maður en
traustur og trúr sínum, prúðmenni og
góður drengur. Þannig kynntist ég
honum á heimili foreldra minna og
síðar á lífsleiðinni. Ólafur þótti góður
námsmaður og lauk prófi frá Sam-
vinnuskólanum og Stýrimannaskól-
anum. Hann var mikill áhugamaður
um bridge og spilaði mikið. Hann hef-
ur eflaust fengið spilabakteríuna frá
Alfonsi en hann og aðrir Hnífsdæl-
ingar voru miklir spilamenn og marg-
ar sögur til af „stólpagröndum“ af
þeim bæ. Ólafur vildi öllum hjálpa og
reyndist vinum sínum vel. Vísa Guð-
mundar Friðjónssonar frá Sandi í Að-
aldal á vel við um frænda minn:
Þegar ég heyri góðs manns getið
glaðnar yfir mér um sinn.
Þá er eins og dögun dafni,
drýgi bjarma um himininn,
vonum fjölgi, veður batni,
vökni af döggum jarðarkinn.
Lífsförunautur Ólafs var Sigríður
Sigurðardóttir, mæt kona og góð sem
hefur ávallt sýnt fjölskyldu hans
mikla tryggð og vináttu. Fyrir hönd
fjölskyldu minnar færi ég Sigríði,
Dórýju og fjölskyldum þeirra okkar
innilegustu samúðarkveðjur.
Kristján Pálsson.
Að morgni 15. þessa mánaðar lést á
Háskólasjúkrahúsinu í Fossvogi góð-
ur vinur minn Ólafur Karvelsson eftir
erfið veikindi. Þó daginn sé tekið að
lengja, brá fyrir dökkri hulu á sjónum
þeirra sem þarna voru að missa náinn
ástvin og félaga. Ólafur tók veikind-
um sínum sem sönn hetja enda ekki
þeirrar gerðarinnar að kvarta þótt
eitthvað bjátaði á. Það er svo ótrúlegt
að hugsa til þess að hann sé allur.
Fyrir nokkrum mánuðum lék hann
á als oddi, fór í sund, keyrði sinn bíl og
hljóp um sem ungur maður. En við
vitum aldrei hvað næsti dagur ber í
skauti sér og þetta minnir okkur
óþyrmilega á að það sem við getum
gert í dag skulum við ekki draga til
morguns, t.d. að rækta sambandið við
vini og kunningja og láta okkur varða
líðan hver annars. Ólafur var fjarska
rólegur maður skarpgreindur, sagði
fátt en hugsaði þeim mun meira. Átti
hann til mikla kímni og hló af hjartans
lyst ef svo bar undir, traustur mjög og
heill til orðs og æðis. Ég kynntist
Ólafi og konu hans Sigríði Sigurðar-
dóttur árið 1965. Við Sigga höfðum
ákveðið að fara í síldarsöltun á Rauf-
arhöfn en hvorug vissi af hinni. En
það bregðast krosstré sem önnur, því
engin kom síldin. Var því ákveðið að
njóta góða veðursins fyrir norðan og
lá leiðin í Ásbyrgi. Þessi vika var okk-
ur öllum ógleymanleg. Þá kom í ljós
hvað Óli hafði gaman af söng og gít-
arspili og naut slíkra stunda til hins
ýtrasta. Ólafur átti því láni að fagna
að eignast ómetanlega konu, bæði
glæsilega og myndarlega til munns
og handa, og sem vildi gera allt það
besta fyrir mann sinn. Eignuðust þau
hjón stórglæsilegt heimili, fyrst í
Rauðagerði og síðar á Kleppsvegi,
var alveg sama hvenær borið var að
garði, alltaf var heimili þeirra opið öll-
um með tilheyrandi veitingum, allt
svo fágað og snyrtilegt enda bæði
smekkleg með afbrigðum. Ég man
hvað ég dáðist að samheldni þeirra
hjóna, ástúð, vináttu og virðingu
hvort fyrir öðru. Ég held að þau hafi
ekki fundið tilgang með lífinu nema í
fylgd hvort annars. Börnun sínum,
þeim Dórý og Bjössa, og barnabörn-
unum, Óla og Erlu, reyndist hann
hinn besti faðir og afi. Hann studdi
þau í einu og öllu sem þau tóku sér
fyrir hendur, enda elskuðu þau hann
og litu á allt sem hann sagði sem lög.
Það er tími til að kveðja, kveðja og
þakka margra ára góðan kunnings-
skap alla hjálpsemina og stuðninginn
í einu og öllu.
Óli minn,
Far þú í friði,
friður guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V. Briem.)
Elsku Sigga mín, Dórý, Óli, Erla
og aðrir aðstandendur. Megi góður
guð styrkja ykkur og styðja í sorg-
inni.
Ásrún Zóphóníasdóttir (Áa).
Ég kynntist Ólafi Karvelssyni um
miðbik nýliðinnar aldar þegar hann
kvæntist Siggu, vinkonu Ellu, systur
minnar. Vinskapur hafði lengi verið
með fjölskyldu minni og fjölskyldu
Siggu, er þær bjuggu í nábýli á Vatns-
stíg og Lindargötu. Tengslin styrkt-
ust þó enn frekar þegar Ella féll frá í
blóma lífsins og Sigga og Óli gengu
Bjössa, syni Ellu og Hjalta, í foreldra-
stað, en hann var þá aðeins tveggja
ára. Ólst hann upp á heimili þeirra
ásamt dóttur þeirra, Halldóru. Seint
verður þessum góðu vinum mínum
fullþökkuð sú fórnfýsi og það góða at-
læti sem þau veittu Bjössa, systursyni
mínum upp frá því. Sama ástúð og
umhyggja náði einnig til Erlu, dóttur
Bjössa, sem átti ávallt öruggt skjól
hjá þeim og var þeim mikill gleðigjafi.
Óli fór ekki í gegnum lífið með fyr-
irgangi heldur einkenndist fram-
ganga hans af prúðmennsku og góð-
vild eins og allir sem hann þekktu
geta vitnað um. Á sinn hljóðláta hátt
gekk hann að viðfangsefnum sínum
og leysti úr þeim af trúmennsku og
samviskusemi. Þegar gaf á bátinn í lífi
fjölskyldunnar var Óli alltaf sá klettur
sem hinir gátu reitt sig á. Hann var
fastur fyrir og ekki allra, en þeim
mun tryggari þeim sem hann tók.
Mér er ljúft að minnast samvistanna
við Siggu og Óla á liðnum árum, en
tengslin við þau voru meira í ætt við
fjölskyldusamband og samgangurinn
var mikill.
Ég óska Óla blessunar á eilífðar-
brautinni og þakka honum samfylgd-
ina. Siggu og öðrum aðstandendum
sendi ég samúðarkveðjur mínar og
barna minna.
Guðrún Claessen.
Með þessum fáu línum langar mig
að minnast góðs vinar míns, Ólafs
Karvelssonar. Honum kynntist ég
þegar hann kvæntist Sigríði Sigurð-
ardóttur, sem var vinkona mín og ná-
granni til fjölda ára.
Eins og við var að búast gat liðið
alllangur tími þar til við hittumst
vegna aðstæðna, en við vissum alltaf
hvert af öðru. Fyrir 25 árum fluttu
þau í næsta nágrenni við mig og voru
ekki fá skiptin sem ég kom þar á
heimilið og mætti alltaf góðri hlýju.
Ólafur var hlédrægur maður og
snyrtimenni fram í fingurgóma.
Við eigum mörg eftir að sakna
hans, en sárastur er söknuðurinn hjá
nánustu ástvinum hans, hjá þeim er
hugur minn og bið ég að góður Guð
gefi að fjársjóður minninganna, sem
Ólafur lætur eftir, verði þeim huggun
og styrkur í sorginni.
Guð blessi minningu Ólafs Karvels-
sonar.
Sigrún Þórarinsdóttir.
ÓLAFUR G. S.
KARVELSSON
Sími 562 0200
Erfisdrykkjur

 




 


   

 

 !
         
  

  
 "!
  #
$ ! $%!  !  $%!
! &'
()
'*
++
 ,
-" .
  "#$
 
%
&

 '   /%!0!!  1!