Morgunblaðið - 02.01.2004, Blaðsíða 33

KVIKMYNDIR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 2. JANÚAR 2004 33
Stórvi›bur›ur á
Kringlukránni
Gle›ile
ga
hátí›!
Söngvasveinar sjöunda
áratugarins bjó›a til veislu
Sannköllu› „sixties“ sveifla
- Beatles, Stones, Dylan,
Kinks, Spencer Davis,
Small Faces, Troggs o.fl.
föstudaginn 2. og laugardaginn 3. janúar
frá kl.
23:00
til kl.
03:00
Unglingahljómsveitin
ÞAÐ er ekki til annað sjónvarps-
efni sem þjóðin bíður jafn spennt eft-
ir og árlegt áramótaskaup enda gefst
helstu grínistum þjóðarinnar þar
tækifæri til að nota þá atburði sem
borið hafa til tíðinda á árinu sem hrá-
efni í langan skemmtiþátt. Þar er allt
mögulegt sem viðkemur mönnum og
málefnum líðandi stundar teygt og
togað á alla vegu og skoplegustu hlið-
arnar dregnar fram. Þetta er eini
vettvangurinn þar sem allt er leyfi-
legt og í raun betri mælikvarði á
hvað bar hæst en nokkur fréttaann-
áll. Það þarf varla að taka fram að
þetta á aðeins við þegar vel árar í
skaupmálum. Þegar grínið geigar
geta afleiðingarnar verið skelfilegar;
miklum mannafla, hugviti, tíma og
almannafé er sóað í ófrumlega flat-
neskju.
Því miður verður að segjast um
þetta áramótaskaup að það er langt
síðan önnur eins lágkúra hefur verið
borin á borð fyrir landsmenn við
þetta tækifæri. Ófrumlegheitin eru
algjör. Notast er við persónusköpun
sem er löngu þjóðþekkt: Þannig leik-
ur Örn Árnason Davíð, Pálmi Gests-
son Halldór Ásgrímsson, Bubba
Morthens og Ólaf Ragnar Grímsson
og Karl Ágúst Úlfsson Björn Bjarna-
son, allt karakterar og leikarar sem
sjást reglulega í Sjónvarpinu. Mun-
urinn er sá að yfirleitt hafa leikar-
arnir mun betri texta til að vinna
með. Margir aðrir leikarar sjást í
gervum sem komið hafa fyrir áður í
áramótaskaupum, eins og Erling Jó-
hannesson sem Jón Ásgeir, Edda
Heiðrún Backman sem Ingibjörg
Sólrún, Rúnar Guðbrandsson sem
Haraldur Johannessen og svona
mætti lengi telja. Aðrir, eins og Þór-
hallur Sigurðsson (Laddi), eru látnir
leika útvatnaðar versjónir af gömlum
grínhlutverkum, í hans tilviki ein-
setumanninn og lækninn. Það er ekki
hægt að treysta á sjálfkrafa viðbrögð
áhorfenda þegar þeir sjá leikarana í
þessum gervum þótt þau hafi virkað
einu sinni. Þessi ófrumleiki er átak-
anlegur, því þegar persónurnar taka
til máls hafa þær svo ekkert nýtt til
málanna að leggja. Það er eins og
kvikmyndaver í Hollywood hafi
ákveðið að gera framhaldsmynd af
vinsælli kvikmynd en ekki tímt að
hafa sömu handritshöfunda og leik-
stjóra og ætlað algjörlega að byggja
á vinsældum fyrri myndarinnar. Það
er ekki hægt að sætta sig við að ára-
mótaskaupið nái ekki meðal Spaug-
stofuþætti að gæðum, þætti sem
gerður er fyrir brot af því fé sem fer í
skaupið og á brotabroti af þeim tíma
sem aðstandendur skaupsins hafa til
umráða. Væri ekki best að láta leik-
arana sjálfa um textann því margir
þeirra hafa samið mun betra efni um
tíðina - Ragna Fossberg er náttúr-
lega ómissandi til að byggja upp útlit
persónanna og henni þætti án efa
ekki mikið mál að búa til nýjar per-
sónur sem þjóðin hefur ekki séð í
samvinnu við leikarana.
Þó að þetta skaup taki ósjálfrátt
þátt í keppninni um skelfilegasta
skaup allra tíma þá voru nokkur at-
riði sem náðu að vera fyndin og
nokkrir leikarar sem komu fram með
eitthvað nýtt og ferskt. Steinn Ár-
mann Magnússon fór á kostum í
nokkrum hlutverkum, m.a. sem Öss-
ur Skarphéðinsson (þó að hann sé
alltof brosmildur miðað við fyrir-
myndina) og sem eiginmaðurinn sem
var undir meðaltali hvað tíðni kyn-
lífsiðkunar varðar. Atriðið þar sem
hann, Örn Árnason og Gunnar
Helgason léku hvað mönnum fór
raunverulega á milli í hótelherberg-
inu í London var virkilega vel til
fundið. Sömuleiðis Linda Ásgeirs-
dóttir sem Siv Friðleifsdóttir í rúm-
inu með rjúpunni en mafíuatriðið
sem fylgdi í kjölfarið var of langt.
Kjartan Guðjónsson var líka
skemmtilegur Hannes Hólmsteinn,
en þetta stutta atriði minnir líka á
hve skaupið er unnið langt fram í
tímann og að aðstandendur þess hafa
misst af tækifæri til að gera síðustu
og verstu tíðindum í þeirri atburða-
rás skil. Guðlaug Elísabet Ólafsdótt-
ir var bráðfyndin með Evró-
visjón-lagið á heilanum og Helga
Braga var smellin í stuttri innkomu.
Atriðið þar sem grafarinn Björgólfur
grefur ofan af fjölskyldunum fjórtán
og kolkrabbanum var vel skrifað, en
leikurinn hefði mátt vera snarpari.
Það er kannski sárgrætilegast að
þegar alþekktar persónur úr Spaug-
stofunni eru látnar leika í svipaðri
auglýsingu og hefur skemmt sjón-
varpsáhorfendum um langa hríð þá
kemst eftirlíkingin ekki með tærnar
þar sem sú upphaflega hefur hælana.
Leiðinlegasti hluti spaugsins var
svo ofnotkun á þekktum lögum og
frámunalega lélegir og ófyndnir
textar sem var hnoðað saman af
þessu tilefni. Hvenær ætlar þeim
sem eru valdir til að skrifa áramóta-
skaup að lærast að það er mun erf-
iðara að koma brandara á framfæri í
söngtexta en blátt áfram í hefð-
bundnu leiknu grínatriði? Sömu per-
sónurnar, flestar löngu þekktar af
skjánum, komu fram aftur og aftur
með svipaða aulafyndni ýmist raul-
andi leirburð eða í andvana fæddum
bröndurum. Hvað kostuðu eiginlega
herlegheitin? Það þarf mun beittara
háð, skáldlegri söngtextahöfunda,
frumlegri efnistök, höfunda sem
þora að ganga fram af fólki og nýjar
persónur sem koma á óvart – en ekki
bara uppsuðu úr gömlu gríni.
Uppsuða úr
gömlu gríni
Morgunblaðið/Ásdís
Langt síðan önnur eins lágkúra hefur verið borin á borð fyrir landsmenn við þetta tækifæri, segir m.a. í dóminum.
Áramótaskaup
Sjónvarpið
Handrit: Ágúst Guðmundsson, Guð-
mundur Steingrímsson, Gunnar Helgason
og Jón Örn Marinósson. Leikstjórn:
Ágúst Guðmundsson. Kvikmyndataka:
Björn Helgason og Jón Víðir Hauksson.
Hljóðupptaka: Einar Sigurðsson. Tækni-
stjórn: Guðmundur Einarsson og Vilmar
Pedersen. Myndblöndun: Ragnheiður
Valdimarsdóttir. Gervi og hár: Ragna
Fossberg. Búningahönnun: Helga Rún
Pálsdóttir. Leikmynd: Ásta Björk Rík-
harðsdóttir. Klipping: Sævar Guðmunds-
son. Leikarar: Björk Jakobsdóttir, Bryn-
hildur Guðjónsdóttir, Edda Björg
Eyjólfsdóttir, Edda Heiðrún Backman,
Elma Lísa Gunnarsdóttir, Emil Gunnar
Guðmundsson, Erling Jóhannesson, Gísli
Alfreðsson, Gísli Rúnar Jónsson, Guðlaug
Elísabet Ólafsdóttir, Gunnar Helgason,
Halldór Gylfason, Helga Braga Jónsdóttir,
Hjálmar Hjálmarsson, Jóhann Sigurð-
arson, Jóhannes Kristjánsson, Karl
Ágúst Úlfsson, Katla Margrét Þorgeirs-
dóttir, Kjartan Guðjónsson, Linda Ás-
geirsdóttir, María Reyndal, Pálmi Gests-
son, Rúnar Guðbrandsson, Skúli
Gautason, Steinn Ármann Magnússon,
Þór Tulinius, Þórhallur Sigurðsson, Örn
Árnason og fjöldi aukaleikara.
Sveinn Haraldsson