Heimilistíminn - 20.02.1975, Blaðsíða 6

Nuhad Kanawati, líbanskur þjóöfélagsfræftingur var formaður finim kvenna nefndar,
scm eyddi niu mánuðum viðað taka viðtöl við konur iOman um kjör þeirra. Oft spurðu
konurnar nefndina öllu meira um lff þeirra. Hér er Kanawati með nokkrum ungum
konum i Oman.
— Við komum til að fá upplýsingar hjá
þeim, segir formaður nefndarinnar,
Nuhad Kanawati, — en þær röktu úr okk-
ur garnirnar. Við vorum spurðar um liti á
fatnaði, snyrtivörur, brúðarkjóla og
hvernig við kæmum fram gagnvart karl-
mönnum. Þetta var mjög eðlilegt. Við
vorum allar konur.
Það var að venju, að þegar rættvarvið
konu, kæmu eiginmaður hennar, vinir og
nágrannar til að hlusta og taka þátt.
Þannig var nefndarkonum oft boðið til
heimila þeirra eftir á. Þótt viðtöl við 350
konur ættu að fara á skýrslur, ræddum viö
við þúsundir kvenna.
Nefndin komst fljótt að þvi að konur i
þorpum Oman voru annað og meira en
verur sveipaðar blæjum og lokaðar inni i
kvennabúrum, eins og fólk á Vesturlönd-
um imyndar sér gjarnan. í Nizwa var
konan hluti af kerfinu, þrátt fyrir það aö
þar var skömm að láta sjá sig á markaðn-
um. Konur tóku ákvarðanir um allt, sem
varöaði heimilið og fjölskylduna.
Saga Amneh
t vinjarþorpinu A1 Uqaibah, skammt frá
Sohar, hittum við Amneh, dæmigerða
Omankonu að mörgu leyti. Hún var 35
ára, en leit út fyrir að vera mun eldri.
Andlit hennar var markað af eyðimerkur-
vindinum og sólinni. En bros hennar var
bjart og augun ljómandi af greind. Hún
smeygði sér úr ilskónum og heilsaði okk-
ur. Við fórum úr skónum og maður henn-
ar Rashed, sem einnig er frændi hennar,
vfsaði unkur inn i húsið, sem er aðeins eitt
herbergi.
Þegar inn var komið, sáum við á veggj-
um ótal spegla, að minnsta kosti 10—12, i
alla vega fallegum römmum. Einnig var
þar mynd af Qaboos soldáni.
Við vorum varla búin að koma okkur
fyrir, þegar húsið var orðið fullt af for-
vitnum vinum og grönnum. Við sátum á
meöan Amneh bjó til kaffi i eldhýsi sinu i
skúr úti i garði. Við fengum eggjaköku
með smjöri og púðursykri og borðuðum
með fingrunum. Kaffið var i tveimur ilát-
um, sem gengu á milli og allir supu á. Þá
settist Anmeh niður og sagði okkur ævi-
sögu sina.
Hún hafði verið gift áður, gömlum
manni, en þoldi ekki meðferð tengdamóð-
ur sinnar og mágkonu nema fá ár. Þótt
frændi hennar Rashed væri þegar kvænt-
ur og þriggja barna faðir, fann hann til á-
byrgðar gagnvart Anmeh og kvæntist
henni.
Karlmenn i Oman geta átt fleiri en eina
konu og er tákn um velmegun. Þeir fá sér
þó oft aðra konu vegna þess að sú fyrri
eða fyrsta er orðin of gömul og þreytt af
barnsfæðingum og vinnu eða vegna
skyldurækni við fjölskylduna eins og i
þessu tilfelli.
Dagur i lífi hennar
Anmeh hefur mikiö aö gera eins og allir
i þorpum Oman. Hún vaknar um dagmál,
biöur bænir sinar, bakar brauð og fram-
reiðir morgunverð handa fjölskyldunni:
te, brauð og egg.
Eftir morgunverð fer Rashed út á akra
sina, þar sem hann ræktar grænmeti, sem
fer á markaðinn i Muscat.
Anmeh lagar til og fer siðan að sækja
vatn i brunninn, en þangað er hálftima
gangur. Þar hittir hún fólk, þvær föt og
tekur vatn og kemur heim með þungar
byrðar á höfðinu. Stundum þarf hún að
sækja vatn i eldinn og alfalfa handa
skepnunum.
Siðan þarf hún að elda hádegisverð. Það
er aðalmáltið dagsins og yfirleitt sú sama
á hverjum degi: kássa, sem heitir
„falona” úr lauk, tómötum og annaðhvort
fiski eða kjöti, sem er sjaldgæfara, og
alltaf hrisgrjónum.
Eftir það, þvær hún upp, lagar kaffi og
fer með könnuna til nágrannans, þar sem
hún eyðir siðdeginu með vinum. Hún fer
heim til að búa til kvöldmatinn, te og
brauð. Þegar dimmir, fara allir að hátta.
öll gleði og allar sorgir lifsins fléttast
inn i þetta daglega mynstur og einhverj-
um þætti þetta ströng áætlun, en hún er
óðum aðlosna i reipunum. Anmeh segir:
— Soldáninn okkar gefur okkur margt
nýtt. Nú höfum við skóla, sjúkrahús og út-
varp. Við getpm hlustað á Kiraninn og
tónlist. Þetta eru allt nýir hlutir, sem eng-
inn i Oman hefur haft áður. Nú erum við
að byggja steinhús og dætur minar fara i
skóla. Þetta er nýtt lif... fyrir okkur öll-
um.
Myndin sett saman
Að setja saman nýja lifsmynd i Oman,
úr gömluog nýjuererfitt verk, en ánægju-
legt. Upplýsingarnar, sem nefndin sóttist
eftir hjá konunum eru margvislegar: ald-
ur, kynferði, menntun, vinna, hjúskapar-
staða, heimilishald, barnsfæðingar
þjónusta ljósmæðra, matargerð, hrein-
lætisaöstaða, veikindi og lækningar
þeirra, eignir, skepnur og hvað eina, sem
einhverju máli gat skipt.
Nefndin komst að þvi að stúlkur i Oman
komast á giftingaraldurinn um 10 ára og
brúðkaupið er merkilegasti atburður ævi
þeirra. 1 Hizwa giftist fólk mest innan
fjölskyldunnar, einkum til að eignir hald-
ist þar sem þær eru. Eiginmaður greiðir
föður brúðarinnar „brúðargjald” sem er
1500 til 3000 $ en ef konan vill skilja, þarf
l-'rainhald á lils. 3«
6