Sunnudagsblaðið - 10.05.1964, Blaðsíða 17

hann h^fði þó ekki. hvílt nema
rúm tvö ár í gröf sinni, þegar
Steinalækur gerði út um málin,
eins og fyrir hann hafði lagt ver-
iS. Verður nú að þeim atburðum
vikið.
Árið 1926 er orðið allmik’u þunn
skipaðra í Steinum en um það
leyti. sem kirkjan var lögð n'ður,
getið er aðeins tveggja bænda,
®jörns Jónassonar í Vesturbæ og
Ólafs Símonarsóhar í l'ppibæ,
sem stóð nokkrii nær fjallinu.
Áuk bæja þeirra Björns og Ólafs
vbru ennþá uppistandandi tveir
i?®ir litlu austar, en úr þeim var
flutt, þegar hér var komið sögu.
<®rið úrkomusamt var í desember
?rið 1926 á Suðurlandi, mæ’dist
mánaðarúrkoman í Vík í Mýrdal
505.1 mm En bó kastaði fyrst tólf-
unum ióialev ið. Á annan í iólum
'eyndi t úrkoman í Vík t. d. r(16.8
utm. sem er mesta sólarhringsúr-
koma, scm getið er nm á íslandi
siðan mæli.ngar hófust og hefur
t>ó margar dálaglega rumbuna gcrt
a okkar votviðrasama landi. Þetta
samsvarar meira en tveggja metra
lafnfö'lnum snjó, má af því marka
hyfJíkf gerningaveður hér var á
forð. enda lét það sig ekki án vitn-
i°burðar. Aðfaranótt þess dags,
Sem var sunnudagur. tók skriðu-
hlaup og vatnsflóð úr Steinalæk
aí bæina i Steinum og gróf þá
undir aur og grjóti. Frásögn af
atburðunum birtust á sínum tíma
í ísafold og segir þar m. a.:
..Klukkan nálægt þrjú aðfara-
hótt sunnudagsins 26. des., vakn-
aði fólkið á Stcinum við það, að
vatmflóð mikið skall á bænum.
^ylgdi fióðinu kolmórauð moldar-
ieðja og stórgrýtisurð. Flóð þetta
skali yfir með ógurlegum liraða,
°g varð fólki með naumindum
hjargað úr bæjunum. Bæirnir báð-
'r °g fjö'di ú'ihúsa, er stóðu í
byrpingu heima, fóru undir flóð-
tó. Kona Ólafs bónda var sjúkl-
higur (rúmföst). Varð henni bjarg
aó á þann hátt, að farið var með
hana upp á bæjarburst, og þar
var beðið með hana í nálægt tvo
tíma, meðan mesta flóðið var að
íjara. Má geta nærri, hvernig lið-
anin hafi verið, að vera þarna í
niðamyrkri og úrhellisrigningu
^eð veika konu, og geta á hverri
stundu búizt við, að flóðið sópaði
öllu burt.
Þegar búið var að bjarga fólk-
inu úr bæjunum, var farið að
bjarga skepnunum, er voru í hús-
um heima við bæinn ,en það var
erfitt verk, eins og nærri má geta.
Þegar komið var inn í fjós Ó'afs,
var vatnsflóðið orðið svo mikið
inni ,að það stóð kúnum í hnútu.
Þó tókst að bjarga kúnum. Erfið-
ara gekk að bjarga hestum Björns
bónda. Ógerningur var að komast
inn í hesthúsið, og var þá það ráð
tekið að rífa þakið. Þegar því yar
lokið, var vatnsflóðið orðið svo
í hesthúsinu, að hestarnir voru á
sundi. Þeir voru dregnir upp og
bjargað.
Tjónið af völdum flóðsins hefur
orðið gífurlegt. Engu var bjargað
úr bæjunum. Eru þeir nú undir
u’-ð. Sama er að segja um öll úti-
hús, er stóðu heima. Voru það tvö
fjós. fimm hesthús og þrjár hey-
hlöður. í einni heyhlöðunni voru
nólægt 300 hestar af töðu, og er
hún gereyðilögð. í annarri voru
nálægt 250 hestar af heyi, og er
helmingur þess eyðilagður. Þriðja
hlaðan hafði 150 hesta af heyi, og
þriðjungurinn ónýtt. Sex hey voru
heima við bæinn, og liefur nálægt
þriðjungur þeirra sópazt burt og
triðiungur eyðilagzt. Allir kál-
garðar, sem voru og góðir, hafa
gareyðilagzt; einnig gamall kirkju
garður, sem var heima við. Auk
þessarar eyð’leggingar á húsum
og munum heima. hefur skriðu-
h'aupið far’ð yfir ún og engiar
«v» va’d’ð stóvVostleeu tió.ni. Er
það minnst 200 hesta slægja af
túni, sem skriðan hefur eyðiiagt
og annað eihs af ágætu engi. Hljóp
skriðan alia leið fram í Holtsós,
er þar er fyrir framan“.
Þannig lauk sögu Steinabæjanna
gömlu undir Eyjafjöllum. Munn-
mælin höfðu reynzt sannspá. Ör-
lög’n urðu ekki umflúin. Þar sem
einu sinni glampaði á þil og
ehieea ‘orfbæianna gömlu undir
RteinafiaUi á sólbiörtum sumar-
degi e- nú ekki annað að vjá en
óveru’eg tóttarbrot, sem gægjast
fram undan hálfgróinni skrlðu. En
ofan af fjallsbrúninni seytlar ó-
sköp meinlætisleg iækjarspræna
niður Steinagilið og liverfur í
grjótið. Og fáir heyra nú messu
sungna í álfakirkjunni í Lambalág
um, síðan Margrét í Núpakoti leið.
Gestur Guðfinnsson.
„Þetta hlýtur að vera ein af bessum fyllibyttum. Hann drekk
ur einn“.
ALtÝBUBIABIÐ ' - EUNNUBAGíSBEðJr 353