Eintak - 24.03.1994, Blaðsíða 27

þrófa og sjá eitthvað nýtt. Það er
kannski orðið leitt á staðnum sem
það hefur stundað og grípur því
fegins hendi að færa sig á nýjan.
Það fýndna er að þó skipt sé um
húsnæði er yfirleitt ekkert nýtt að
gerast, það er sama fólkið sem er að
skemmta sér og tónlistin er oftast
mjög svipuð.
Meðal fyrsta merkis þess að stað-
ur sé að dala er þegar fólk fer að
koma seinna inn. Boðsmiðar á
laugardögum er líka vísbending urn
að eittthvað sé aðsóknin farin að
daprast og vínkynningar og
skemmtiatriði líka. Þessi atriði sem
eiga að laða fólk aftur inn á staðinn
virka einfaldlega ekki þegar komin
er hreyfmg á fólkið, það er mjög
erfitt að stöðva flóttann. Ég man til
dæmis eftir því vorið 1988, þá var ég
að vinna í Tunglinu og það var bú-
ið að vera fullt hús hjá okkur helgi
eftir helgi. Þá opnaði Sól og sandur
á Brodway og á einni helgi datt að-
sóknin að Tunglinu úr þúsund
manns niður í tíu manns. Og
Tunglið þufrkaðist hreinlega af
kortinu í nokkra mánuði eftir
þetta.“
Það hefur sýnt sig eftir að börum
fjölgaði í Reykjavík að mjög svipuð
lögmál gilda um þá og skemmti-
staðina. Að vísu þynnast barirnir
hægar út en skemmtistaðirnir en
ferlið er það sama, tekur aðeins
lengri tíma.
Atli Geir Grétarsson söngv-
ari, er einn af þeim mönnum sem
hefur eytt drjúgum hluta ævinnar á
reykmettuðum börum með viskí-
glas við höndina. Hann bendir á að
það er nauðsynlegt að fá smá til-
breytingu við og við, en það hangir
líka fleira á spýtunni.
„Viskiið bragðast eins alls staðar,
það vantar ekki, en maður verður
að skipta um stól við og við. Þessir
staðir eiga það til að sjúskast svo
hressilega. En það eru fleiri ástæður
fyrir þessari hreyfingu. Oft er það
þannig að það er einn þéttur hópur
sem byrjar að sækja einhvern stað
og myndar góða stemmningu. í
kjölfarið kemur hópur tvö til að
njóta þessa og er það í góðu lagi. En
þegar þriðji hópurinn kemur þarf
maður að færa sig. Þá er ástandið
kannski orðið þannig að þessi þriðji
hópur er búinn að fylla staðinn og
mynda röð fyrir utan hann vel fyrir
miðnætti og fastagestirnir eru
hreinlega tilneyddir til að finna sér
nýtt aðsetur. Svona gengur þetta
svo hring eftir hring.“
Ákveðinn hópur
fólks lykillinn
að vinsældum
Arnór Björnsson þekkir
skemmtanalífið bæði sem gestur og
Vm skemmtanastjóri en hann
stýrði Casablanca með góðum ár-
angri fyrir nokkrum árum. Arnór
er á því að það sé ákveðinn hópur
fólks hverju sinni sem þarf að sækja
stað til að hann nái vinsældum.
„Það er ákveðið lið sem skiptir
mjög rniklu máli að sæki stað ef
hann á að ganga vel. Það er einfald-
lega staðreynd að ákveðin andlit
trekkja. Ég man til dæmis eftir því
þegar ég sá um Casablanca þá fyllt-
ist staðurinn fyrstu helgina sem ég
tók við. Margir skýrðu þetta með
því að það hefði verið komin
ákveðin þreyta í annað sem var í
gangi og þetta hefði því verið full-
komlega eðlilegt. Það lá hins vegar
á bak við þetta þriggja vikna hörku-
vinna hjá mér þar sem ég hafði
hringt í þennan lykilhóp og kynnt
honum það sem ég var að fara af
stað með. Þetta var urn það bil tutt-
ugu til þrjátíu manna hópur sem
hver um sig tók annað eins af
mannskap með sér. Þegar þessi
andlit hætta síðan að sjást eru dagar
staðarins taldir. Þá er eitthvað ann-
að fólk farið að sækja staðinn sem
aldrei tekur þátt í að skapa
stemmningu heldur eltir bara eins
og fiskitorfa. Sá hópur stoppar
aldrei lengur en um það bil tvo
mánuði og er þá rokinn eitthvað
annað. Rósenbergkjallarinn er
dæmi um stað sem hefur náð að
halda mjög jöfnum vinsældum svo
til frá því að hann opnaði. Þar hefur
gert gæfumuninn að ákveðinn,
mjög góður kjarni hefur lengi hald-
ið tryggð við staðinn og alltaf trekkt
inn mikið af öðru fólki.“
Sólveig Grétarsdóttir hefur
svipaða sýn og Arnór á þessi mál
því hún hefur reynt bæði að vera
fastagestur og svo hefur hún líka
unnið á skemmtistað. I hennar
huga er ástæðan fyrir fallandi gengi
skemmtistaða ekki flókin.
„Þetta er ósköp einfalt, fólk verð-
ur leitt á því að vera alltaf á sama
staðnum eftir ákveðinn tíma og
þegar nýr staður opnar, eða lappað
er upp á gamlan, fer það þangað í
von um að eitthvað nýtt sé að ger-
ast. Það er nú oftast misskilningur
því þetta er gjarnan sami grautur-
inn, bara í nýrri skál.“
Sólveig er sammála Arnóri urn
að ákveðinn hópur skipti sköpum í
rekstri skemmtistaða. „Þetta byrjar
oft með því þegar sterk andlit hætta
að sjást, síðan fer fólk að koma
seinna inn og fer fyrr. Þegar húsið
er orðið hálf tómt um hálf þrjú
leytið er staðurinn búið spil.“
Landslagið er breytt
Skemmtanalífið á íslandi hefur
tekið miklum breytingum síðustu
fimm árin eða svo. Aragrúi pöbba
og kaffihúsa hefur skotið upp koll-
inum og breytt landslaginu hressi-
lega því þessir litlu staðir hafa vald-
ið því að stærri skemmtistaðir eiga
mun erfiðara uppdráttar en áður.
Sólveig talar sérstaklega um þessar
breytingar.
„Þetta var mun einfaldara fyrir
nokkrum árum. Þá voru bara örfáir
staðir starfræktir miðað við í dag.
Núna er fjölbreytnin orðin mun
meiri. Fólk hefur úr mörgum, mjög
ólíkum stöðum að velja og er fyrir
vikið mikið á ferðinni, kemur jafn-
vel við á nokkrum stöðum á einu
kvöldi. Svo er það dálítíð skrýtið,
þó það tengist þessu kannski ekki,
að vinsældir sumra skemmtistaða
virðist fara mikið eftir árstíðum,
hvernig sem stendur á því. Borgin
var til dæmis rnjög vinsæl nokkur
sumur í röð en dalaði alltaf á haust-
in og tími Ingólfscafé er vorin."
Hlynur tekur undir að margt sé
öðruvísi en áður.
„Mér finnst þetta hafa breyst
ntikið undanfarið. Þessar miklu að-
sóknarsveiflur milli staða voru
mun meira áberandi fyrir nokkrum
árum. Núna er hver staður kominn
með sinn hóp sem færir sig ekki svo
glatt þaðan. Ef ég tek tvö dæmi um
staði sem eru í gangi núna þá er
alltaf sama tegund af fólki í Casa-
blanca, það koma bara nýir árgang-
ar og ný andlit í stað þeirra sem
detta út. Sömu sögu má segja unt
Rósenberg, þar hefur sami hópur-
inn að grunni til verið í mjög lang-
an tlma og þetta fólk vill helst ekki
ver’a annars staðar. Og þessir tveir
staðir eru gjörólíkir heimar.
Það eru ekki allir skemmtistaða-
eigendur búnir að átta sig á því að
það er ekki lengur aðalmálið að
vera með eitthvað rosa ljósashow
og hljómkerfi og flottar innrétting-
ar. Það skilar sér ekki í aukinni að-
sókn. Það er stemmningin inni á
staðnum sem skiptir máli og hana
búa gestirnir að miklu leyti sjálfir
til.“ ©
E Q BIÐ AÐ HEILSA
Ólöglegur innflytjandi
og ormétin húsmóðir
14.03.1994.

EíNTAK
WTNSSTI& -4
?Q 1 - ££Y«fA»
-í-Í-^LaníD
fylSLAMDiA''
Randburg Suður-Afríku
Sælinú frá landi mannlegra and-
stæðna!
Héðan er ýmislegt gott að frétta
þó að óhætt sé að segja að sumar
fréttir frá þessu landi gætu þótt
miður góðar. Það hefur alla tíð
mátt teljast fullmikið upp í sig tekið
að segja að allt gott sé að frétta,
hvort sem það er af þessum stað
eða öðrum. Ætli við værum mikið
að væflast um bundin í ónefndan
kílóaljölda og háð ýmiss konar lög-
málum ef ekki rúmaðist agnarlítil
betrun á einhverjum sviðum okkar
jarðneska lífs? En sem sagt, hér er-
um við og sjáum bikar okkar hálf-
fullan í landi kynþáttabaráttu og yf-
irþyrmandi náttúrufegurðar, landi
atvinnuleysis og tækifæra, landi
hvítra og svartra.
Þrátt fyrir mikla umfjöllun um
atvinnuleysi hér í landi þá læðast
hingað yfir landamærin frá öðrurn
afríkuþjóðum hópar svertingja í leit
að betra lífi. Margir þeirra fínna sér
daglaunavinnu hér sem gefur ekki
mikið í aðra hönd en það sem upp
á vantar verða þeir sér úti um með
ýmsum hætti. Ekki er þá alltaf við-
urkenndum aðferðum beitt og sýn-
ir það sig meðal annars í mjög hárri
glæpatíðni, jafnt í þéttbýli sem í
sveitum þessa undurfallega lands.
Raunveruleiki þessa vandamáls hjó
óhugnanlega nærri heimaslóðum
nú á dögunum þegar varðhundarn-
ir okkar þrír urðu skyndilega mjög
æstir.
Þetta var einn af þessum heitu
dögum og húsbóndinn var í arfa-
tínslu í garðinunt. Mér þótti vissara
að athuga hvað angraði skepnurnar
en þegar ég kom í dyrnar sá ég hvar
minn ektamaður talaði í mjög
ákveðnum tón við einhvern svert-
ingja sem ég kannaðist hreint ekk-
ert við á meðan hann hélt aftur af
hundunum sem voru alls ekki sáttir
við andrúmsloftið. Af tvennu vissi
ég að ekki væri allt með felldu.
Annars vegar var það að sá ókunn-
ugi gat ekki hafa komist inn í miðj-
an garðinn eftir neinurn hefð-
bundnum leiðum án þess að ég yrði
þess vör og hitt var að minn maður
sýndi aðkomumanni ekki þá gest-
risni sem honurn er annars svo töm
þegar gest ber að garði. Hann var í
þann veginn að fylgja þessum hor-
aða og húfuklædda náunga út úr
garðinunt þegar allt í einu söng í
hjólbörðum bifreiðar sem snögg-
hemlaði á götunni fyrir utan. Út úr
bílnum stökk kraftalegur hvítur ná-
ungi með hrópum og skipaði okkur
að sleppa ekki manninunt. Hann
náði heldur óblíðum tökum á
„gestinum" og talaði eitthvað til
hans sem greinilega var ekki ætlað
til hughreystingar. Ég furðaði mig á
því að sá handsamaði gerði ekki
minnstu tilraun til að hlaupa þó að
hann hefði tækifæri til að reyna, en
ég skildi það betur þegar ég rak
augun í stærri gerðina af skamm-
byssu í buxnastreng kraftakarlsins.
Á þessu stigi atburðarásarinnar
fórum við furðu lostnir Islending-
arnir að ná áttum og spurði ég hvað
flóttamaðurinn hefði gert af sér.
„Hann er ólöglegur innflytj-
andi,"“svaraði aríinn. Með það
rykkti hann sakborningnum með
sér og skutlaði honum á hvolf inn
um dyr aftan á bílnum. Það var þá
sem við tókum eftir því að bíllinn
var þéttpakkaður af „ólöglegum
innflytjendum11. Ég velti fyrir mér
hvað hrærðist innra með starfs-
m a n n -
inum sem sat undir stýri
þessarar opinberu bifreiðar, en
hann var jafn svartur og félagarnir
sem hírðust aftur í eins og sardínur
í dós. Þar sem við stóðum ringluð
eftir atburðarásina fylgdumst við
með þeim vopnaða koma sér fýrir í
framsætinu við hlið bílstjórans.
Þegar hann svo teygði sig til að
skella bílhurðinni leit hann til okk-
ar og kallaði: „Thank you very
much“. Þar með voru þeir farnir.
Mig langaði að hlaupa á eftir bíln-
um og leiðrétta þetta, segja honum
að vera ekki að þakka mér, ég gæti
ekkert að þessu gert og þetta væri
ekki mér að kenna. Af þessari
reynslu lærði ég að köllun mín í líf-
inu er ekki sú að vera meðlimur í
suður-afrísku lögreglunni.
Á mínu heimili eru annars allir
hressir og heilsast vel. Að vísu mátti
ég leita læknis ekki alls fyrir löngu
þar sem ekki var allt með felldu í
meltingarstarfseminni. Sú starf-
semi fór að verða heldur hávaða-
söm og í kjölfarið fylgdi svo það
sem sérfróðir kalla steinsmugu. Ég
sá mitt óvænna og hlýddi læknin-
um þegar hann heimtaði sýni af til-
tekinni afurð, þar sem hann var far-
inn að tauta eithvað um salmonellu
með alvöru í svip. Mikill var því
léttir minn þegar orsökin reyndist
vera „paracitic infection“, sem er
barasta formlegra heiti heilbrigðis-
stéttarinnar á ormum. Já, meðan
húsmóðirin á heimilinu taldi sig
takmarkaða við að fæða skráða fjöl-
skyldumeðlimi reyndist hún hafa
fóstrað og nært óhemju frjósama
og hrausta þjóð þessarar tegundar
dýraríkisins um þó nokkurt skeið
án þess að hafa haft minnstu hug-
mynd um það. Það var dálítið
ónotaleg tilhugsun að vera ekki
kona einsömul af svo órómantísk-
um ástæðum, en allt er gott þá end-
irinn allra bestur verður og nú er ég
sem sagt hressari en nokkru sinni
fyrr og reynslunni ríkari. Enginn er
verri þótt örlítið ormétinn sé, en
samt sem áður kaupi ég nú orðið
allt ferskt grænmeti á viðurkennd-
um mörkuðum frekar en við vegar-
brúnina.
Það fer að styttast í endinn á
þessu bréfi þar sem Diana Mo-
kopagkosi bíður eftir að ég fýlgi
henni á nýja vinnustaðinn sinn.
Hún er svört vinkona okkar og
vinnukona að atvinnu, en hún var
að fá vinnu hér í næsta nágrenni.
Hana vantar bara aðstoð mína við
að endurskipuleggja herbergið sem
hún kemur til með að búa í. Vinnu-
konan sem bjó þar áður óttaðist
nefnilega hinn illræmda „Togkol-
osi“, en samkvæmt trú svartra er
hann andi sem ku stökkva upp f
rúm þeirra meðan þeir sofa. Hún
hafði því staflað málningardósum
og múrsteinum undir rúmið til að
sá svarti kæmist ekki upp í til henn-
ar, en rúmið náði upp í eins og
hálfs rnetra hæð frá gólft. Diana er
af Xhosa ættbálki og aðhyllist ekki
svona vitleysu, enda kona fylgin
Kristi Jesú. Hún vill því hafa sitt
rúm á gólfinu.
Héðan sendum við íslenskættað-
ar Afríkukveðjur og vonum að
snjókoma, skuldir og skammdegi
dragi ekki um of af sálartetri land-
ans á bestu eyju í heimi. Skamrn-
degið er jú á undanhaldi og vorið
skammt undan.
í einlægni hjartans,
Erla Bolladóttir
FIMMTUDAGUR 24. MARS 1994
27