Lesbók Morgunblaðsins

Ulloq
Ataaseq assigiiaat ilaat
Saqqummersitaq pingaarneq:

Lesbók Morgunblaðsins - 31.12.2005, Qupperneq 4

Lesbók Morgunblaðsins - 31.12.2005, Qupperneq 4
Mikil gróska hefur verið í danslistinnihér á landi undanfarin ár og aldreihafa jafnmargir höfundar stigið ásvið með frumsamin dansverk. Á árinu hafa fjölmargir dansarar lagt land undir fót og sýnt listina á erlendri grundu. Speglun sem skilar sér hingað heim fyrr en síðar. At- hyglisverðasta dansverk ársins finnst mér vera Við erum öll Marlene Dietrich FOR eftir Ernu Ómarsdóttur og Emil Hrvatin. Það var frumsýnt í febrúar og er eft- irminnilegast fyrir sannleikann sem í því finnst. Það fjallar um veru friðargæslusveitar í stríðs- hrjáðu landi og í því birtist látlaus sálarangist og kaldur raunveruleiki sem hreyfði við áhorf- endum og vakti spurningar. Íslenski Dansflokkurinn sýndi nokkur verk á árinu. Open Source eftir Helenu Jónsdóttur, dansverk með pedagógísku og gáfumannalegu yfirbragði. Eins konar verk um námskeið í skapandi hugsun. Helena hefur vakið athygli fyrir dansstuttmyndir sínar og sigraði hún í dansstuttmyndakeppninni Vidotanzpreis á veg- um Stiftung Kultur í Köln í janúar. Haust var yfirheiti 3ja dansverka sem Íslenski Dansflokk- urinn frumflutti í Kaupmannahöfn og sýnt var í Borgarleikhúsinu í nóvember. Verkin voru eftir þau Jóhann Frey Björgvinsson, Rui Horta og Peter Anderson. Sýningin var ágæt þó ekkert stæði upp úr sem væri meira og betra en gott. Þungu verksmiðjuhljóðin og síbyljutónlistin verður æ þreyttari. Dansflokkurinn á engu að síður lof skilið fyrir að gefa ungum danshöf- undum tækifæri til að vinna með flokknum. Annars er það að frétta af flokknum að hann sýndi 22 sýningar í 14 borgum erlendis á árinu og eru fleiri sýningar fyrirhugaðar á nýju ári. Góð landkynning þar. Ameríski dansflokkurinn Pilobolus fyllti Laugardalshöllina í mars. Sýningin var sérstök og áhugaverð. Hreyfingar dansaranna sem eru grófar og áreynslulausar standa utan við lærða og viðurkennda danstækni. Verkin voru smíðuð á snjallan hátt. Laugardalshöllin er reyndar ekki ákjósanlegur húsakostur fyrir sýningu sem er dönsuð í neðsta rými dansara því áhorf- endur sem sátu á gólffleti frá sviði að pöllum misstu af þeim hluta sem dansaður var niðri við gólf. Með komu Dansleikhússins og Reykjavík Dancefestival hefur skapast nýr sýningarvett- vangur fyrir unga dansara og danshöfunda. Sú gróska sem einkennt hefur íslenskt danslistarlíf undanfarin þrjú til fjögur ár á þessum hópum mikið að þakka. Dansleikhúsið kom með sína bestu sýningu til þessa sem hét Í tíma og rúmi. Þar mátti sjá fjögur heilsteypt vel unnin dans- verk. Minnisstætt er Í ræktinni eftir Katrínu Ingvadóttur. Í verkinu var kvennaleikfimitíska síðustu aldar skoðuð og tilheyrandi væntingar kvenna til leikfiminnar tíundaðar. Verkið var meinfyndið og grátbroslegt. Hægt er að segja um þau verk innlendra höfunda sem sýnd voru á árinu að þau séu vönduð, sum hver fáguð og nokkuð góð. Ég sakna þess þó að sjá ekki ein- lægari dansverk, persónulegri og sérstakari. Á Listahátíð sýndi Finninn Arja Raatikainen kærkomið dansverk en það var Flow. Andblær rósemi, einlægni og friðar einkenndi eft- irminnilegt dansverkið. Í nóvember frumsýndi svo Pars Pro Toto í samvinnu við og Íslensku óperuna tvö verk. Annars vegar Áróra Bórealis sem hafði náttúru landsins í forgrunni. Það er ætlað til sýningar í Aldrei fleiri frumsamin dansverk Morgunblaðið/Golli Við erum öll Marlene Dietrich FOR „Athyglisverðasta dansverk ársins finnst mér vera Við erum öll Marlene Dietrich FOR eftir Ernu Ómarsdóttur og Emil Hrvatin.“ Danslist Eftir Lilju Ívarsdóttur lilja@kraftaverk.is Þegar litið er yfir árið 2005 í myndlist-inni er margt að gerast á sviðinu, sen-an bókstaflega kraumar af lífi og þarægir öllu saman, metnaðarfullum sýningum, hatrömmum illdeilum, útrás og poppstjörnudraumum ásamt inn- og útflutningi íslenskra og erlendra myndlistarmanna. Það er því af nægu að taka í annál sem þessum og eng- in leið að gera öllu skil sem það ætti skilið. Allir eru þó sennilega sammála um hvað vakti mesta athygli á árinu en það var að sjálfsögðu mynd- listarþáttur Listahátíðar. Myndlistin tekin með trompi Við tökum samtímamyndlistina með trompi sagði Þórunn Sigurðardóttir og fylgdi orðum sínum eftir með gerðum, sýningum á yfir tutt- ugu sýningarstöðum á landinu öllu, opnunum sem stóðu samfleytt í tvo daga og hringflugi um landið á þær. Það var ung- ur sýningarstjóri, Jessica Morgan, sem hlaut það erfiða hlutskipti að velja og hafna milli íslenskra myndlistarmanna, þessa hóps sem sjaldan hefur getað komið sér saman um neitt. Val hennar olli enda miklum deilum og ýmsir voru stóryrtir í ásökunum sín- um. „Jessica með klíku?“ var fyrirsögnin í DV og þar var fjallað um ásakanir á hendur Jessicu fyrir að hygla vinum og vandamönnum. Hann- es Lárusson setti fram langan spurningalista varðandi upplýsingaskyldu umsjónaraðila Listahátíðar, skiptingu fjármagns, upphæðir og val á sýningarstjóra. Ekki minnist ég þess að hafa séð þessum spurningum svarað. Hann- es skrifaði einnig beitta grein um markaðs- setningu myndlistar í Tate Modern-safninu í London og sagði frá súrrealísku fimmtán mín- útna samtali sínu við Jessicu Morgan sýning- arstjóra sem var með úrið á lofti „dear!“. Ekki voru síður skiptar skoðanir um hlut listar Die- ters Roth og almennt um val listamanna sem þátt táku í hátíðinni, sumum þótti valið of eins- leitt og sú list sem sjá mátti mikið af sama toga, breiðari nálgun hefði verið æskilegri. Að mínu mati var hér um nútímalega sýningu að ræða sem endurspeglaði áherslur samtímalistar og sérstaklega var sú ákvörðun að dreifa sýning- unni á svo marga staði í anda strauma samtím- ans. Hvort sú viðleitni til að ná til áhorfenda sem nú er hæstmóðins sé svo einnig á borði en ekki bara í orði er síðan nokkuð mismunandi eftir listamönnum og sýningarstjórnendum og -stöðum en í heildina var þetta flott framtak og vel að því staðið. Eftirminnilegar sýningar Sýning á verkum Dieters Roth á Listahátið í samstarfi Listasafns Íslands og Listasafns Reykjavíkur var tvímælalaust sú eftirminnileg- asta á árinu. Að henni frátalinni var margt sem lifir í minninu, bæði smátt og stórt og af ýmsum ástæðum. Það var hrífandi að sjá fossa Rúríar heimkomna frá Feneyjum í Listasafni Íslands. Yfirlitssýning Harðar Ágústssonar á Kjarvals- stöðum var löngu tímabær en þegar litið er yfir árið vekur athygli að eldri listamenn eru ekki mjög sýnilegir á vettvangnum. Þessu hafa menn eins og Kjartan Guðjónsson og Einar Hákonarson vakið athygli á, Einar m.a. með sýningu í óvenjulegum salarkynnum í Hljóm- skálagarðinum. Einar vandaði Eiríki Þorláks- syni, fyrrverandi safnstjóra Listasafns Reykja- víkur, ekki kveðjurnar og sagði hann „hafa keyrt þrönga sýningarstefnu í tíu ár, haldið reyndum myndlistarmönnum fyrir utan sýn- ingarsali borgarinnar og farið vísvitandi með kolrangar tölur um aðsókn að Listasafni Reykjavíkur“. Ádeila Kjartans og Einars á list- fræðinga og safnstjóra er hatrömm og stendur enn, en án þess að taka beinan þátt í þeirri orð- ræðu þá tel ég að við búum yfir allnokkrum listamönnum af eldri kynslóðinni sem kominn er tími til að kynna aftur áður en þeir falla í gleymsku. Stefna nýs safnstjóra Listasafn Reykjavíkur, Hafþórs Yngvasonar, á eftir að koma í ljós en áhugi hans á list í opinberu rými finnst mér afar spennandi. Sýning sem beindi sjónum að fortíðinni og hlut kvenna stendur enn í Þjóðminjasafni, sýningin Huldukonur í sýningarstjórn Hrafnhildar Schram. Bók Hrafnhildar og bók Þóru Kristjánsdóttur Mynd á þili, sem einnig var fylgt úr garði með sýningu, eru tíðindi í ritun og útgáfu íslenskrar listasögu. Af minni sýningum má nefna ljós- myndir Hrafnkels Sigurðssonar í i8 þar sem hann gerir upp við neyslusamfélagið á ein- stakan máta. Sýning Jóhannesar Dagssonar í Hafnarborg var falleg, ljóðræn og heim- spekileg og hið sama má segja um sýningar Jóns Laxdal sem steig eftirminnilega fram á svið íslenskrar samtímalistar í ár. Gerðuberg var með flotta sýningu á verkum þýsku lista- konunnar Rosemarie Trockel í upphafi árs, ein sú besta á árinu. Hér mætti margt fleira telja. Verðlaun og starfslaun Hatrammar deilur komu einnig upp við út- hlutun starfslauna myndlistarmanna. Ari Matthíasson skrifaði grein þar sem deilt var á hagsmunatengsl þeirra sem sátu í úthlut- unarnefndinni og þeirra sem hlutu laun, einnig sagði hann að stjórn SÍM hlyti óeðlilega mikið úr sjóðnum. Kristinn G. Harðarson kom af fjöllum fyrir hönd nefndarinnar og dreg ég orð hans ekki í efa. Hann vakti athygli á því að eldri kynslóð myndlistarmanna sækti ekki um á jafn atvinnumannslegan máta og yngri listamenn og gæti það komið þeim illa. Hér kemur fram ólíkur tíðarandi, yngri listamenn kunna að koma sjálfum sér á framfæri, kynna sig, semja fréttatilkynningar og segja frá sjálfum sér. Markaðssetning er ekki neikvæð eins og hún þótti einu sinni, þvert á móti þykir hún nokkuð hipp og kúl. Íslensku myndlistarverðlaunin hafa loks litið dagsins ljós og ánægjulegt að kona hljóti þau í Útþrá, erjur og poppstjörnudraumar Morgunblaðið/Jim Smart Listahátíð „Að mínu mati var hér um nútímalega sýningu að ræða sem endurspeglaði áherslur sam- tímalistar og sérstaklega var sú ákvörðun að dreifa sýningunni á svo marga staði í anda strauma samtímans.“ Verk eftir Thomas Hirschhorn. Myndlist Eftir Rögnu Sigurðardóttur ragnahoh@simnet.is 4 | Lesbók Morgunblaðsins ˜ 31. desember 2005

x

Lesbók Morgunblaðsins

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.