Morgunblaðið - 27.05.2005, Blaðsíða 55
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 27. MAÍ 2005 55
MENNING
Á geisladiskinum Áföngum, sem gef-
inn var út fyrir síðustu jól, má finna
fimm tónverk eftir jafnmörg tón-
skáld.
Að útgáfu disksins stóðu hjónin
Sigurður Ingvi Snorrason klarín-
ettleikari og Anna Guðný Guðmunds-
dóttir píanóleikari en þau fengu til
liðs við sig fiðluleikarann Sigrúnu Eð-
valdsdóttur og sellóleikarann Bryn-
dísi Höllu Gylfadóttur. Öll hafa þau
unnið mikið saman í gegnum tíðina
við ýmiss konar verkefni.
Flest verkin á geisladiskinum voru
samin fyrir Sigurð Ingva og Önnu
Guðnýju og þykir þeim sérstaklega
vænt um það.
Tónskáldin, Atli Heimir Sveinsson,
Áskell Másson, Páll Pampichler, Jón
Norðdal og Leifur Þórarinsson heit-
inn, komu flest eitthvað að æfingum
og unnu með flytjendunum.
Verkin eru öll mjög ólík. Á meðan
tónverk Jóns er mjög íslenskt, hart
og kalt, er verk Atla samið í dönsku
umhverfi og er með suðrænu yfir-
bragði.
Sigurður Ingvi segir að þeim hjón-
um hafi fundist tilvalið að heiðra
minningu Leifs Þórarinssonar með
því að nefna diskinn eftir verki hans,
Áföngum. Umslagið er svo unnið eftir
teikningum Leifs og fengu þau mikla
hjálp frá börnum hans við vinnslu
disksins.
Fimm ólík tónverk á
geisladiskinum Áföngum
Morgunblaðið/Þorkell
Hjónin Sigurður Ingvi Snorrason og Anna Guðný Guðmundsdóttir.
Þetta eru pistlar sem ég skrif-aði í Viðskiptablaðið árið2004, frá miðjum janúar og
til ársloka,“ segir Ólafur Teitur
Guðnason blaðamaður en bóka-
félagið Ugla hefur gefið út fjöl-
miðlapistla hans í vænni kilju undir
heitinu Fjölmiðlar 2004.
„Til viðbótar við pistla síðasta
árs er í bókinni fyrsti pistill þessa
árs því hann fjallaði um áramóta-
annál Sjónvarpsins og auk þess ein
grein sem ég skrifaði um kvikmynd
Michael Moore, Farenheit 911.“
Pistlar Ólafs Teits hafa vakið at-
hygli og umræður þar sem hann
hefur verið óragur við að finna að
fréttaflutningi fjölmiðla og gagn-
rýna vinnubrögð fréttamanna. Að-
spurður hvað honum þyki sjálfum
athyglisverðast við pistlana þegar
þeir eru skoðaðir í samhengi segir
hann að sér komi næstum því á
óvart hve mörg dæmi hann hafi
fundið um aðfinnsluverð vinnu-
brögð fréttamanna. „Þetta er eig-
inlega meira en ég átti von á þegar
allt er tekið saman.“
En finnst honum ekkert erfitt aðgagnrýna kollega sína með
þessum hætti?
„Nei, ég er algjörlega ófeiminn
við það. Ég reyni að vera sann-
gjarn og ég sé það líka eftir á að ég
get staðið við allt sem ég hef sagt
og ég hef engu breytt eða þurft að
lagfæra í pistlunum frá því þeir
birtust í Viðskiptablaðinu á sínum
tíma.“
Þú hefur lagt talsverða vinnu í
þessi skrif því það má sjá að þú hef-
ur leitað víða fanga eftir upplýs-
ingum til að rökstyðja mál þitt.
„Já, það fer mjög mikill tími í
þessi skrif vegna þess að ég kasta
aldrei fram neinu sem ég get ekki
staðið við. Ég fullyrði t.d. aldrei að
einn fjölmiðill hafi fjallað meira en
annar um tiltekið mál, án þess að
skoða það nákvæmlega og setja
fram tölfræðilegar staðreyndir um
það. Þetta er eina leiðin til að það
sé einhvers virði að lesa þetta. Það
er offramboð á alls konar hugleið-
ingum manna í pistlum og greinum
í fjölmiðlum. Maður verður að sýna
lesandanum þá virðingu að í pistl-
unum séu bitastæðar staðreyndir
lagðar til grundvallar. Ég hef farið
í gegnum nokkur mál og haft fyrir
reglu að vitna í fréttir og bera sam-
an fréttaflutning þriggja eða fleiri
miðla og þetta tekur auðvitað mik-
inn tíma.“
Hefurðu verið gagnrýndur fyrirað staðsetja sjálfan þig póli-
tískt í skrifum þínum?
„Ég fer ekkert í felur með það að
ég er hægrimaður. Mér finnst sjálf-
sagt að fólk viti það og óhjákvæmi-
lega hefur það áhrif á skrif manns.
Mér finnst alltaf til bóta að það sé
bara uppi á borðinu hvaðan frétta-
menn koma hugmyndafræðilega.
Einstaka sinnum hef ég orðið fyrir
pólitískri gagnrýni. Ég var t.d. sak-
aður um það oftar en einu sinni að
vera málsvari ríkistjórnarinnar í
fjölmiðlamálinu í fyrra og nefnt að
ég hefði mætt í Kastljósþátt Sjón-
varpsins til að verja fjölmiðla-
frumvarpið. Í þeim þætti var ég
reyndar að mótmæla frumvarpinu
og líka hef ég verið sagður mál-
svari Sjálfstæðisflokksins.“
Framan á kápu bókarinnar er til-
vitnun í umsögn Guðmundar Magn-
ússonar, blaðamanns á Frétta-
blaðinu, sem hljóðar svo: „Skrif
Ólafs eru ekki í hávegum höfð
meðal fjölmiðlamanna …“ Þetta
virðist nú ekki vera sérlega já-
kvætt. Er þetta einhvers konar
grín?
„Bæði og. Öllu gamni fylgir
nokkur alvara. Ef þetta er rétt hjá
honum þá er það staðfesting á því
að fjölmiðlamenn kunna ekki að
meta sanngjarna og gagnlega
gagnrýni á störf sín. Ég hef fundið
fyrir því að fréttamenn hafa tekið
það óstinnt upp þegar maður legg-
ur fram réttmætar spurningar um
vinnubrögð við tilteknar fréttir. Í
einstaka tilfellum hefur verið
brugðist mjög illa við eða þá að við-
brögðin hafa verið engin. Hvort
tveggja er mjög skrýtið. Ég veit þó
ekki hversu almennt þetta sjónar-
mið Guðmundar er því margir fjöl-
miðlamenn hafa sagt mér að þeim
þyki skrif mín bæði skemmtileg og
þörf. Tilvitnunin er til marks um
það sem er að hjá sumum.“
Hvernig finnst þér frétta-
mennskan á Íslandi standast sam-
anburð við erlenda fjölmiðla?
„Það er allavega nóg um óvand-
aða fréttamennsku hjá þeim fjöl-
miðlum erlendum sem iðulega eru
sagðir virtir. Menn bera gjarnan
við tímaskorti hér heima en oft er
þetta ekkert annað en hugsunar-
leysi eða jafnvel leti við að afla sér
réttra upplýsinga.“
Þú hefur gagnrýnt hversu sterk
tengsl eru á milli eigenda fjölmiðla
og ritstjórnarstefnu þeirra.
„Það eru allavega mörg tilefni í
fréttum og umfjöllun fjölmiðla til
að benda á að tiltekin frétt eða um-
fjöllun sé nákvæmlega í samræmi
við hagsmuni eigendanna. Svo
gengur maður auðvitað skrefinu
lengra ef maður segir að þetta sé
allt saman vísvitandi gert. Ég hef
reynt að vera ekki með slíkar yfir-
lýsingar í pistlunum heldur benda
á svona tilvik og alls kyns ósann-
girni og rangfærslur. En um
ástæður þess hvers vegna þetta er
gert læt ég lesendum mínum eftir
að velta fyrir sér,“ segir Ólafur
Teitur Guðnason blaðamaður og
pistlahöfundur á Viðskiptablaðinu.
Offramboð á hugleiðingum
’„Það er offramboð áalls konar hugleiðingum
manna í pistlum og
greinum í fjölmiðlum.“ ‘
AF LISTUM
Hávar Sigurjónsson
Morgunblaðið/Sverrir
Ólafur Teitur Guðnason.
havar@mbl.is