Fréttablaðið - 23.11.2003, Blaðsíða 23

SUNNUDAGUR 23. nóvember 2003
verk sem eru fimm til sex. Og
verið er að hugleiða að fá stór-
stjörnu í hlutverk móðurinnar.
Þegar bókin kom út höfðu bæði
Annette Bening og Meryl Streep
samband við höfundinn og vildu
leika það hlutverk. Síðan eru
nokkur ár liðin og mér finnst þær
vera orðnar full gamlar í þetta.
Hlutverkið er æðislegt þannig að
ég geri ráð fyrir því að ekki verði
mikið mál að fá góða leikkonu í
það.“
Baltasar hafnar því að það vaxi
sér í augum að leikstýra kvik-
myndastjörnum og það á ensku.
„Það er ákveðin áskorun. 101 var
að stórum hluta á ensku og með
stórleikara innanborðs, Victoríu
Abril. Það gekk bara ágætlega.
Versta sem gerist er að ég fæ
rosalega vonda dóma og fer að
temja hesta í Skagafirðinum. Ég
get hugsað mér ýmislegt verra en
það. Maður verður bara að tefla,
tefla djarft.“ Fyrirhugað er að
myndin verði tekin til sýninga í
byrjun árs 2005.
Hafið undirstaðan
Ýmsum þætti þetta ærinn
starfi en það virðist ekki eiga við
Baltasar. Hann er nú einnig að
leggja drög að kvikmynd sem
heitir Larry Bird on Broadway
sem er kómedía sem Hallgrímur
Helgason er að skrifa. „Hún fjall-
ar um uppistandara sem á við það
að stríða að allir hans brandarar
snúast um fjölskyldu hans sem
svo orsakar það að fjölskyldan vill
ekki tala við hann. Ákveðin tog-
streita og ég hef trú á að sú mynd
geti náð langt. Við erum komnir
með þróunarstyrk frá Kvik-
myndasjóði til að ganga frá hand-
riti.“
Baltasar er jafnframt að leggja
drög að kvikmyndun sjálfrar
Njálu og er að vinna handrit í
samstarfi við Ólaf Egilsson leik-
ara. „Hana vildi ég helst gera á ís-
lensku. Miramax og fleiri fram-
leiðendur hafa sýnt henni áhuga.“
Baltasar hefur haft í mörg
horn að líta við að fylgja Hafinu
eftir en því starfi er nú að mestu
lokið. Hafið er sú íslensk mynd
sem hefur farið hvað víðast. „Haf-
ið hefur farið til 30 landa, hlaut
frábærar viðtökur hér og í aðal-
atriðum góð viðbrögð þó einstaka
gagnrýnanda hafi fundist hún full
harkaleg. En Hafið hefur aukið
trú á mér sem leikstjóra og er
undirstaða fyrir það sem koma
skal.“
Kotungsháttur
Talið berst að umdeildri ímynd
Íslands eins og hún á til að birtast
í íslenskum kvikmyndum.
Baltasar segir þá umræðu til
marks um kotungshátt. „Það
gleymist oft í þessari umræðu að
Íslendingar velja ekki þær mynd-
ir sem teknar eru til sýninga er-
lendis. Þær myndir sem hafa far-
ið út til sýninga eru þær sem hafa
vakið áhuga erlendra aðila. Eina
leiðin til að koma í veg fyrir það
væri þá að banna alla kvikmynda-
gerð sem ekki væri tekin í fögru
landslagi að sumri til. Þetta er
svona svipað og að eina tónlistin
sem styrkt yrði til útflutnings
væri ‘Ísland er land þitt’! Þetta er
náttúrlega banöl smáþorps-
umræða, hræðsla við það hvernig
fólk lítur á okkur. Mér finnst oft
ferlega leiðinlegt hvernig fólk
hérna er tilbúið að leika það sem
útlendingar ætla okkur að vera.
Þegar þeir koma til landsins setja
margir upp skrýtnar húfur, hlau-
pa til fjalla og fara að tala um álfa
og dverga. Af því að það er sú
ímynd sem Frakkar og Banda-
ríkjamenn hafa af okkur. Fæstir
sem ég þekki eru að spá í álfa
hérna á Íslandi. Það er minnimátt-
arkennd ef þú þorir ekki að standa
á þínu, að vera þú sjálfur. Vera
krúttlegur Íslendingur í stað þess
að vilja láta taka sig alvarlega.
Þetta finnst mér leiðinlegur kvilli,
mein á þjóðarsálinni.“
Hin genetíska árátta
Sem dæmi um anga af þessu
nefnir Baltasar umræðuna um
það hvort Ólafur Elíasson sé okk-
ar eða ekki.„Við ættum frekar að
hlúa að því sem hér er að gerast
fremur en að eigna okkur eitthvað
sem gerist annars staðar. Þessi til-
hneiging er í versta falli rasismi.
Það virðist skipta öllu máli hvaða
gen menn hafa þegar það starfs-
umhverfi sem menn velja sér
hlýtur að leika stærra hlutverk í
að ákvarða hver maðurinn er og
hvað hann hefur fram að færa.
Það er áhugavert hvað sprettur
upp úr íslensku umhverfi. Það
kemur okkur við. Ólafur Elíasson
er frábær en hann er ekki sprott-
inn upp úr íslensku umhverfi.
Björk er aftur á móti sprottin úr
íslensku umhverfi. Hér er gróðra-
stía sem er athyglisverð og áhuga-
verð sem hluti af Íslandi. Björk óx
upp úr ákveðnum blómapotti og
má ætla að fleiri blóm af svipuð-
um toga komi þar upp úr ef mold-
in er vökvuð. Hitt er eitthvað eins
og að vilja vera við hliðina á ein-
hverjum á mynd. Miklu mikil-
vægara er að taka útlendinga sem
koma hingað og velja sér Ísland
sem starfsvettvang og hlúa frem-
ur að þeim en að eltast við íslensk
gen úti í heimi og eigna okkur það
sem þau eru að gera. Það hefur
ekkert með Ísland að gera. Um-
hverfið mótar manninn. Það að
Ólafi gangi vel er frábært en hef-
ur ekkert með íslenskt listalíf og
menningu að gera.“
Kaffibar til sölu
Leikhúsið hefur setið hjá í
þessari umræðu en Baltasar hef-
ur þó ekki snúið baki við því.
Hann segist ekki hættur að leika
en sé orðinn áhugaleikari, eða
leikari í hjáverkum. Leikur nú af
áhuga og löngun.
„Svo er ég reyndar að fara að
leikstýra Þetta er allt að koma í
Þjóðleikhúsinu, sýningu sem
byggir á samnefndri bók Hall-
gríms Helgasonar.“
Það var og. Óttast Baltasar
ekkert að missa fókusinn og
dreifa orkunni um of þegar hann
er að argast í svo mörgu? Hann
segir það hugsanlegt. Hins vegar
sé þetta eðli kvikmyndagerðar.
„Og ég stend ekki einn í þessu.
Lykillinn er gott samstarfsfólk
eins og ég bý að í fyrirtæki mínu,
Sögn. Þar fer fremst í flokki
Agnes Johansen sem annast utan-
umhald. Ferli hvers verkefnis er
mislangt og óþolandi að verk-
efnastaðan hangi á einni spýtu.
Verkefni geta alltaf dottið upp
fyrir. Ekki þarf nema að einn
framleiðandi dragi sig til baka og
þá getur allt hrunið. Maður þarf
að vera með nokkur járn í eldin-
um. Það er bara hressandi. Pirr-
andi að vera bara einu háður. Nú
ætla ég að vera í kvikmyndagerð
af heilum hug. Ég hef því ákveð-
ið að draga úr öllum öðrum um-
svifum mínum. Til dæmis að
selja minn hlut í Loftkastalanum
og svo Kaffibarinn sem ég hef átt
árum saman. Ég hef áhuga á að
einbeita mér að þróun verkefna
og fylgja þeim eftir. Daglegur
rekstur fyrirtækja og umsýsla
fasteigna á síður við mig. Minn
styrkleiki felst í að þróa verk-
efni, skapa eitthvað og fylgja því
úr höfn.“
jakob@frettabladid.is
Maður þarf að vera
með nokkur járn í
eldinum. Það er bara hres-
sandi. Pirrandi að vera bara
einu háður. Nú ætla ég að
vera í kvikmyndagerð af
heilum hug. Ég hef því
ákveðið að draga úr öllum
öðrum umsvifum mínum. Til
dæmis að selja minn hlut í
Loftkastalanum og svo Kaffi-
barinn sem ég hef átt árum
saman.
,,
Á KAFFIBARNUM
Baltasar hefur ekki tölu á hversu mörg viðtöl hann hefur farið í einmitt á Kaffibarnum sínum. Hann hyggst nú einbeita sér að kvikmynda-
gerðinni og liður í því er að selja Kaffibarinn.
FRÉTTAB
LAÐ
IÐ
/RÓ
B
ERT