Fréttablaðið - 18.12.2004, Blaðsíða 24
Tekjuhæstu fjölskyldurnarbera mest úr býtum eftirskattabreytingar ríkis-
stjórnarinnar, ekki síst ef börnin
eru ung. Þetta kemur glögglega í
ljós í útreikningum, sem Frétta-
blaðið hefur látið gera. Fjögurra
manna fjölskylda með tvö börn
undir sjö ára aldri, tvær milljón-
ir í mánaðartekjur og 40 milljóna
króna skuldlausa eign græðir
1.774 þúsund krónur á ári á
skattabreytingum ríkisstjórnar-
innar. Þá er miðað við að skatta-
reglurnar 2007 séu í gildi í dag og
tekið tillit til breytinga á eigna-
skatti en ekki til skerðingar á
vaxtabótum. Í öðrum dæmum
hér á eftir er ekki tekið tillit til
breytinga á eignaskatti.
Fimm manna fjölskylda með
tvö börn undir sjö ára aldri og
eitt 11 ára gamalt og 400 þúsund
krónur í tekjur á mánuði græðir
hinsvegar 435 þúsund krónur á
skattabreytingum ríkisstjórnar-
innar á ári. Fjögurra manna fjöl-
skylda með tvö börn undir sjö ára
aldri og sömu mánaðartekjur og
fimm manna fjölskyldan græðir
400 þúsund kall. Munurinn er
mikill og reikningsdæmið auð-
velt. Þeir tekjuháu fá mest, þeir
tekjulágu minnst.
Við skulum kíkja betur á dæmin.
Fjórir með tvær milljónir í
mánaðartekjur
Fjögurra manna fjölskylda með
tvö börn undir sjö ára, tvær
milljónir króna í mánaðartekjur
og 40 milljóna króna skuldlausa
eign græðir tæplega 1,8 milljónir
króna á ári á skattabreytingum
ríkisstjórnarinnar. Fjölskyldan
greiðir rúmlega 1,5 milljónum
króna minna í staðgreiðslu en
áður og eignaskatturinn fellur
niður en var 181.944 krónur.
Ótekjutengdar barnabætur
hækka um tæplega 20 þúsund
krónur á barn.
Ávinningurinn nemur tæpum
helmingi af neysluútgjöldum
fjögurra til fimm manna fjöl-
skyldu í heilt ár miðað við tíma-
bilið 2000-2002.
Hjón með þrjú börn, þar af tvö
undir sjö ára aldri, og eina millj-
ón króna í tekjur á mánuði græða
rúmar 717 þúsund krónur á ári.
Hjónin greiða 677 þúsund krón-
um minna í staðgreiðslu og fá um
40 þúsund krónum meira í barna-
bætur.
Hjón með tvö börn undir sjö
ára aldri og eina milljón króna í
tekjur á mánuði græðir 717 þús-
und krónur. Þau greiða tæplega
680 þúsund krónum minna í stað-
greiðslu og fá sömu barnabætur
og í dæminu hér á undan.
Ávinningurinn af skattabreyt-
ingunum hjá þessum tveimur
fjölskyldum nemur því sem fjög-
urra til fimm manna fjölskylda
eyddi í mat og drykkjarvörur á
ári á tímabilinu 2000-2002.
Til Kanarí?
Fimm manna fjölskylda með tvö
börn undir sjö ára og eitt 11 ára
gamalt og 400 þúsund krónur í
tekjur á mánuði græðir 435 þús-
und krónur á skattabreytingum
ríkisstjórnarinnar. Fjölskyldan
greiðir þá rúmlega 244 þúsund
krónum minna í staðgreiðslu og
fær rúmlega 191 þúsund krónum
meira í barnabætur á ári.
Hjón með tvö börn undir sjö
ára aldri og 400 þúsund krónur í
mánaðartekjur fá 400 þúsund
króna ávinning. Inni í þeirri upp-
hæð er minni staðgreiðsla upp á
rúmlega 244 þúsund krónur og
hærri barnabætur sem nemur
156 þúsundum króna.
Fyrir ávinninginn geta fjöl-
skyldurnar tvær farið í hálfan
mánuð til Kanaríeyja á dýrasta
tíma miðað við verðlag í dag.
Ávinningurinn nemur kostnaði
við ferðir, uppihald og eyðslu.
Fyrir 400 þúsund kallinn er
einnig hægt að kaupa Opel Astra
árgerð 1999 sem ekinn er 122
þúsund kílómetra eða Volks-
wagen Golf árgerð 1996 sem
ekinn er 150 þúsund kílómetra.
Þeir tekjulægstu fá minnst
Hjón með tvö börn undir sjö ára
aldri og 150 þúsund krónur í mán-
aðartekjur græða 107 þúsund
krónur samanlagt á breytingunum.
Þar hafa barnabæturnar mest að
segja eða sem nemur 100.392
krónum.
Einstætt foreldri með eitt barn
undir sjö ára aldri og 150 þúsund í
tekjur á mánuði er í sama hópi.
Einstæða foreldrið greiðir rúm-
lega 98 þúsund krónum minna í
staðgreiðslu og fær tæplega 66
þúsund krónum hærri barnabætur
eða samtals 164 þúsund krónur á
ári.
Fyrir svipaða upphæð og nemur
ávinningnum af skattabreytingun-
um ætti viðkomandi fjölskylda að
geta keypt sér fatnað og skó í tæp-
lega eitt ár.
Barnlaus einstaklingur með 150
þúsund krónur í tekjur á mánuði
græðir ennþá minna á skattabreyt-
ingunum eða tæplega 100 þúsund
kall í lægri staðgreiðslu. Fyrir
þessa upphæð getur viðkomandi
hugsanlega haldið sér uppi hvað
mat varðar í tæplega hálft ár.
Forsjárlausir og tekjulitlir
einstaklingar sem greiða meðlag
með nokkrum börnum eru einnig
í þeim hópi sem hvað minnst
græðir. Forsjárlaus faðir, sem
greiðir meðlag með tveimur
börnum og hefur um 200 þúsund
krónur í tekjur á mánuði, fær
aðeins rétt rúmlega 100 þúsund
krónur útborgaðar þegar hann
hefur greitt meðlag og skatta.
Þá þykir forystumönnum eldri
borgara þeirra hlutur rýr.
Bjartsýni eða þensla?
Umræðan um skattalækkanirnar
hefur verið tvenns konar. Annars
vegar hefur ríkisstjórnin barið sér
á brjóst og talið lækkanirnar koma
þorra þjóðarinnar til góða. Ráð-
stöfunartekjur aukist um 4,5 pró-
sent til hækkunar að meðaltali í
landinu og meira eftir því um
hvers konar fjölskyldugerð er að
ræða. Þannig hækki ráðstöfunar-
tekjur hjóna með eitt til tvö börn
um 6-8 prósent, hjóna með 300 þús-
und í mánaðartekjur og tvö börn,
annað yngra en sjö ára, hækki um
9,5 prósent og ráðstöfunartekjur
einstæðra foreldra hækki um 6-10
prósent.
Ríkisstjórnin hefur talað um að
ástæða sé til bjartsýni í efnahags-
málunum, ríkissjóður standi vel og
hafi efni á því að lækka skatta
jafnvel þó að fjármálaráðuneytið
geri ráð fyrir 29 miljarða halla á
rekstri ríkissjóðs á árunum 2007
og 2008 þegar skattalækkanirnar
koma fram af mestum þunga.
Einar Oddur Kristjánsson,
varaformaður fjárlaganefndar,
segir ekki hægt að spá með vissu
um hagvöxt svona langt fram í
tímann. Hann telur að ýmis teikn
séu á lofti um að hagvöxtur haldi
áfram að minnsta kosti fram til
2010. „Ég trúi því í hjarta mínu og
það er ýmislegt sem ég þykist vita
um, en get ekkert fullyrt um eða
rökstutt með hlutlægum rökum.
Það er rétt að þetta er í samræmi
við það sem fjármálaráðuneytið
hefur birt,“ sagði Einar Oddur í
viðtali við Fréttablaðið.
Samtök launþega og margir
hagfræðingar hafa farið varlega í
gagnrýni sinni en varað við breyt-
ingunum, þær séu þensluhvetjandi
og eigi sér stað á óheppilegum
tíma. Tekjur ríkissjóðs skerðist
um 25 milljarða. Verðbólga verði
meiri en launahækkanir næstu
árin og því rýrni viðmiðunarfjár-
hæðir. Þá sé hækkun barnabóta til
góðs en skerðing vaxtabóta sé
óæskileg. Með þeim sé ekki staðið
nógu vel að tekjujöfnun í þjóð-
félaginu. ghs@frettabladid.is
24 18. desember 2004 LAUGARDAGUR
Jeppi, matur eða utanlandsferð
Skattabreytingar ríkisstjórnarinnar skila fjölskyldunum mismunandi miklu. Þeir tekjuháu geta keypt sér dýran jeppa
en þeir tekjulágu fá sem nemur matarútgjöldum í hálft ár. Fólkið með millitekjurnar getur leyft sér að fara til útlanda.
SKÍÐAFERÐ TIL ÍTALÍU
Fjögurra til fimm manna fjölskylda með 400 þúsund krónur í tekjur á mánuði getur grætt sem nemur einni utanlandsferð á skattabreyt-
ingum ríkisstjórnarinnar. Ávinningur tekjuhæstu fjölskyldunnar sem tekin er sem dæmi í greininni nemur rúmlega þremur utanlandsferð-
um á ári.
ÁVINNINGUR AF SKATTABREYTINGUM RÍKISSTJÓRNARINNAR
Staðgreiðsla Eignaskattur Barnabætur Ávinningur samtals
Hjón með 2 börn undir 7 ára, 2
milljónir í tekjur á mánuði, 40
milljóna skuldlausa eign
Staðgreiðsla 2004: 8.795.349
Staðgreiðsla 2007: 7.242.757
Skattabreyting: -1.552.591
Eignaskattur 2004: 181.944
Eignaskattur 2007: 0
Skattabreyting: -181.944
Barnabætur 2004 72.616
Barnabætur 2007: 112.192
Breyting: 39.576
Ávinningurinn samtals: 1.774.111
Hjón með 3 börn, tvö undir 7
ára, 1milljón í tekjur á mánuði
Staðgreiðsla 2004: 4.114.313
Staðgreiðsla 2007: 3.437.256
Skattabreyting: -677.057
Barnabætur 2004: 72.616
Barnabætur 2007: 112.192
Breyting: 39.576
Ávinningurinn samtals: 716.633
Hjón með 2 börn undir 7 ára,
1milljón í tekjur á mánuði
Staðgreiðsla 2004: 4.114.313
Staðgreiðsla 2007: 3.437.256
Skattabreyting: -677.057
Barnabætur 2004: 72.616
Barnabætur 2007: 112.192
Breyting: 39.576
Ávinningurinn alls: 716.633
Hjón með 3 börn, tvö undir 7
ára og eitt 11 ára, 400 þúsund í
tekjur á mánuði
Staðgreiðsla 2004: 1.191.888
Staðgreiðsla 2007: 947.496
Skattabreyting: -244.392
Barnabætur 2004: 187.269
Barnabætur 2007: 378.269
Breyting: 191.518
Ávinningur samtals: 435.910
Hjón með 2 börn undir 7 ára,
400 þúsund í tekjur á mánuði
Staðgreiðsla 2004: 1.191.888
Staðgreiðsla 2007: 947.496
Skattabreyting: -244.392
Barnabætur 2004: 107.673
Barnabætur 2007: 263.936
Breyting: 156.264
Ávinningur alls: 400.656
Hjón með 2 börn undir 7 ára,
150 þúsund í tekjur á mánuði
Staðgreiðsla 2004: 6.708
Staðgreiðsla 2007: 0
Skattabreyting: -6.708
Barnabætur 2004: 317.673
Barnabætur 2007: 418.063
Breyting: 100.392
Ávinningur alls: 107.100
Einstaklingur með 1 barn undir
7 ára, 150 þúsund í tekjur á
mánuði
Staðgreiðsla 2004: 364.464
Staðgreiðsla 2007: 266.268
Skattabreyting: -98.196
Barnabætur 2004: 209.258
Barnabætur 2007: 274.999
Breyting: 65.741
Ávinningur alls: 163.937
Barnlaus einstaklingur,
150 þúsund í tekjur á mánuði
Staðgreiðsla -98.196 Barnabætur 0 Ávinningur: 98.196
MATUR Í EITT ÁR
Ávinningurinn af skattabreytingunum hjá
hjónum með tvö til þrjú ung börn og eina
milljón í mánaðartekjur nemur því sem
svona fjölskylda eyddi í mat og drykkjar-
vörur á ári á tímabilinu 2000-2002.
24-25 (360) Skattabreytingar 17.12.2004 18:53 Page 2