Tíminn - 03.12.1986, Blaðsíða 6

6 Tíminn
FRÉTTAYFIRLIT
NÝJA DELHi — Herinn var
settur í viöbragðsstöðu í
höfuðborg Indlands, Nýju
Delhi, eftir að hópur hindúa
hafði ráðist á heimili og búðir í
eigu síkha. Árásirnar fylgdu í
kjölfarverstu árásar aðskilnað-
arsinna úr hópi síkha á hindúa.
GENF — Samninganefndir
Bandaríkjanna og Sovétríkj-
anna komu á fréttabanni af
sérstakri samningalotu þeirra
sem nú stendur yfir. Þar er
reynt að minnka ágreininginn
um leiðir til að stemma stigu
við vígbúnaðarkapphlaupinu.
MOSKVA — Háttsettur so-
véskur embættismaður sakaði
Bandaríkjastjórn um að vilja
ekki semja um stöðvun kjarn-
orkuvopnatilrauna og gaf í
skyn ao stjórn sín myndi hefja
að nýju tilraunir þessar sem
bannaðar hafa verið í Sovét-
ríkjunum í nær átján mánuði.
PARÍS — Háttsettur
embættismaður í bandaríska
varnarmálaráðuneytinu sagði
Reagan Bandaríkjaforseta
hafa orðið að brjóta Salt-2
samkomulagið til að skemma
ekki frekar fyrir trúverðugleika
sínum í kjölfar hneykslismáls-
ins vegna vopnasölunnar til
(rans.
BRUSSEL — Sir Geoffrey
Howe utanríkisráðherra Bret-
lands sagði evrópska banda-
menn Bandaríkjastjórnar óska
þess mjög að Reagan forseti
gæti leyst fljótt úr innanlands-
vandamálum sínum, sem hafa
margfaldast, vegna vopna-
sölunnar til írans.
LUNDÚNIR — Dollarinn
varð hærri á gjaldeyrismörkuð-
um í Evrópu í gær eftir að hafa
fallið verulega á mánudaginn,
hafði þá reyndar ekki verið
lægri gagnvart vestur-þýska
markinu í sex ár. Ástæðan fyrir
falli dollarans er hneykslismál-
ið mikla í Washington og erfið-
leikar Bandaríkjastjórnar
vegna þess.
BEIRÚT — Hópur palestín-
skra borgara var neyddur til að
yfirgefa heimili sín í tveimur
flóttamannabúðum í grennd
við Beirút. Að sögn sjónarvotta
voru það múslimar úr hópi
shíta sem neyddu fólkið út.
JÓHANNESARBORG
— Fabian Ribieró, svartur bar-
áttumaður gegn aðskilnaðar-
stefnu stjórnvalda sem þús-
undir manna (Dekkja undir nafn-
inu „læknir fólksins", var skot-
inn til bana ásamt konu sinni.
Miðvikudagur 3.desember 1986
■lllllllllllll ÚTIftND .lllllllllllllllllllllllllllllllllllillSllliii.. .. ...Ilillllllllllllllllllillllllllllllllilll.....Illlllllllllllllililil.. .Jlilllllllllllllllli;. ...
Skýrsla um útgjöld til drápstækjaframleiðslu:
Heimur versnandi fer
Ekkert lát er á vígbúnaðarkapphlaupinu - Stórveldin tvö harðlega gagnrýnd
Þetta er skrýtinn heimur. Hungrið bíður margra á meðan hönnuð eru
drápstæki er staðsetja á úti í geimnum. Ágirnd og valdasýki ráða ferðinni og
á meðan á skynsemin ávallt undir högg að sækja.
Lundúnir-Reuter
Árið í ár er alþjóðlegt friðarár
Sameinuðu þjóðanna. Það kemur
hinsvegar ekki í veg fyrir að útgjöld
til hermála munu enn aukast á
meðan margar þjóðir búa við fátækt
og glíma við gífurlegar erlendar
skuldir.
„Útgjöld til hermála og velferðar-
mála árið 1986“ er heiti skýrslunnar
sem gefin er út af alþjóðlegum
friðarhópum. Þar kemur fram að
útgjöld til hernaðar meðal þjóða
heims munu að líkindum verða um
900 milljarðar dollara á þessu ári en
voru í fyrra 810 milljarðar dollara.
Eyðslan í ár svarar til að 1,7
milljónum dollara sé hent í dráps-
tæki eða þróun þeirra á hverri mín-
útu.
Venjulegur einstaklingur getur
því búist við að eyða þremur til
fjórum árum af starfsaldri sínum við
að styrkja vopnabúr þjóðar sinnar.
Á meðan eykst sá fjöldi fólks í
heiminum sem þjáist af hungri og
heilsuleysi og fer algjörlega á mis við
menntun.
f skýrslunni eru stórveldin gagn-
rýnd harðlega fyrirfjáraustur í vopn-
akapphlaupið en samtals eyða þau
um 60% af áðurnefndri upphæð sem
eytt er til hernaðar í heiminum.
„Saman hafa þau náð meiri og
meiri tæknilegri fullkomnun í smíði
drápsvopna og aukið hættuna á að
átök brjótist út í heiminum", segir í
skýrslunni.
Bandaríkin og Sovétríkin hafa
yfir 97% allra kjarnorkuvoppa að
ráða og til dæmis má nefna að
sprengimáttur núverandi kjarnork-
ubirgða er 160 milljón sinnum meiri
en sprengingin í kjarnorkuverinu í
Tsjernóbíl fyrr á þessu ári.
f Sovétríkjunum er fjárhæðin sem
fer til hernaðaruppbyggingar tvöfalt
hærri en sú sem fer til menntunar-
og heilbrigðismála.
f Bandaríkjunum fara 170 sinnum
meiri peningar í rannsóknir á flutn-
ingum út í geimnum en í rannsóknir
á almannaflutningum á jörðu niðri.
Það voru friðarhópar og kirkju-
samtök í Bandaríkjunum, Ástralíu,
Kanada, Bretlandi og Svíþjóð sem
fjármögnuðu gerð skýrslunar og þar
fá ríki þriðja heimsins sinn skerf af
gagnrýni.
Útgjöld til hernaðarmála í ríkjum
þriðja heimsins á tímabilinu 1975-
Oliver Tambo forseti Afríska þjóöarráðsins:
Kaunda og Mugabe eru
báðir á “dauðalista
S-Afríkustjórnar“
Lagos • Reutcr
Oliver Tambo leiðtogi Afríska
þjóðarráðsins, helstu samtakanna
sem berjast gegn stjórn hvítra í
Suður-Afríku, sagðist í gær hafa
vitneskju um að þeir Kenneth
Kaunda forseti Zambíu og Robert
Mugabe forsætisráðherra Zimbabwe
væru báðir á „dauðalista Suður-Afr-
íkustjórnar".
Tambo sagði þetta á blaðamanna-
fundi í Lagos eftir að hafa átt
viðræður við Ibrahim Babangida
hershöfðingja og leiðtoga Nígeríu.
Hann bætti við að dauði Samora
Machels forseta Mósambiks, sem
fórst í flugslysi yfir Suður-Afríku í
októbermánuði, hefði ekki verið
slys.
„Hótanir gegn honum sanna það.
Nú er uppi hótanir, ekki aðeins gegn
Zambíu og Zimbabwe heldur einnig
beint gegn Kaunda og Mugabe,“
sagði Tambo.
„Það eru upplýsingar sem sanna
að þeir eru á dauðalista Suður-Afr-
íkustjórnar, sem sýnir í hvaða vanda
þessi einræðisstjórn er komin“
Suður-Afríkustjórn hefur neitað
ásökunum frá leiðtogum svertingja
um að hafa verið viðriðin flugslysið
í október þar sem Machel Mósamb-
ikforseti fórst. Hún lætur nú rann-
saka orsakir flugslyssins og starfa j
aðilar stjórnvalda í Mósambik og 1
Sovétríkjunum, þar sem flugvélin
var smíðuð, einnig að rannsókninni.
Eru bæði Mugabe forsætisráðherra | Zimbabwe (t.v.) og Kaunda forseti
Zambíu á „dauðalista Suður-Afríkustjórnar“?
1985 voru um 40% af aukningu í
erlendum skuldum á þessu sama
tímabili. Raunar hafa þróunarríkin
aukið geysilega hernaðarútgjöld á
síðustu áratugum, útgjöldin hafa
t.d. sexfaldast að meðaltali frá árinu
1960. Eftir eru því skuldir sem
komandi kynslóðir geta aldrei ráðið
við og örbirgðin heldur áfram.
Sélitið á jákvæðari hliðar er tekið
fram í skýrslunni að þrýstingur frá
almenningi sé byrjaður að hafa áhrif
hér á Vesturlöndum og minnt í því
sambandi á umræðuefni þeirra
Reagans Bandaríkjaforseta og Gor-
batsjovs Sovétleiðtoga á Reykjavík-
urfundinum í október.
Efnahagslegur þrýstingur í ríkjum
þriðja heimsins hefur einnig orðið til
þess að sum þeirra hafa orðið að
draga úr hergagnaútgjöldum að
undanförnu.
Jólahátíöin í Bretlandi:
Krármunuslá
kirkjum við
Lundúnir • Rcutcr
Krár verða vinsælli en kirkjur í
Bretlandi um jólin, jafnvel þótt sjö
af hverjum átta Bretum vilji að
trúarlegt gildi hátíðarinnar verði
meira í hávegum haft en skemmtun-
in á kránum.
Þetta kom fram í könnun sem
bandalag markaðskönnunarfyrir-
tækja hefur verið að vinna að undan-
farnar vikur. Samkvæmt niður-
stöðunum ætluðu 41% aðspurðra í
kirkju um jólin en 51% hugðust
sækja krárnar heim. Spurningarnar
voru lagðar fyrir þátttakendur í
októbermánuði.
Níu af hverju tíu sem þátt tóku í
könnuninni ætluðu sér að eyða alla-
vegana hluta af jóladeginum fyrir
framan sjónvarpið þrátt fyrir að
55% aðspurðra lýstu sig samþykka
setningunni: „Ég held að við horfum
of mikið á sjónvarp um jólin“.
1 niðurstöðunum kom einnig fram
að fólk í Englandi og Wales myndi
eyða að meðaltali 250 sterlingspund-
um eða sem samsvarar um fjórtán
þúsund íslenskum krónum í jólagjaf-
ir og annað sem jólunum fylgir.
Singapúr:
Reykingar
bannaðar
með lögum?
Singapúr - Rcutcr
Richard Hu, fjármála- og heil-
brigðisráðherra Singapúr, skrif-
aði í vikunni undir nýja reykinga-
varnaráætlun sem hann vonast til
að muni að lokum gera alla
Singapúrbúa frábitna tóbaki.
Hu sagði í ræðu við tækifæri
þetta að ríkisstjórnin hefði í
hyggju að setja lög gegn reyking-
um kæmu menntun og fortölur
að cngu gagni. Hu kvað það
nauðsynlegt að vernda þá fjöl-
mörgu sem ekki reykja.
Ráðherrann sagði stjórn sína
meðal annars vera að hugleiða
sölubann á sígarettur til ung-
menna yngri en átján ára og bann
á sölu sterkra vindlinga.
Nýja reykingavarnaráætiunin
byggir á þátttöku fjölmargra sam-
taka og nær baráttan hámarki
sínu 11. janúar á næsta ári þegar
svonefnd reykingarlaus vika
hefst.
Hu hvatti t ræðu sinni til að
reykingarlaus svæði yrðu skipu-
lögð á vinnustöðum og sagði þá
sem ekki reyktu eiga að krefjast
réttar síns til aö anda að sér lofti
ómenguðu af sígarettureyk.