Tíminn - 19.03.1987, Blaðsíða 11

Fimmtudagur 19. mars 1987
Tíminn 11
skipum efstu sæti B-listans. Ein
fullyrðingin er sú afð ég hafí sagt að
betri væri Íítill flokkur samstæður en
stór sundraður. Þetta er rangt eins
og fleira sem sagt er. Auðvitað ei
mikilvægt að flokksmenn standi vel
saman og því fleiri sem þeir eru þeim
mun sterkari er fylkingin og þar með
áhrifameiri. Og fullyrðingarnar
stangast á . Ein röksemdin fyrir
klofningslistanum var sú að halda
flokknum saman. Nú ganga sömu
menn milli ágætra framsóknar-
manna og hvetja þá til að segja sig
úr flokknum, jafnvel með fyrirfram
Starfsdegi þingmanns á Alþingi
er ekki lokið þó heim sé komið.
Verulegur tfmi fer f samtöl við
fólk ekki sist f gegnum sfmann.
það veður sem gert hefur verið út af
synjuninni um BB merkinguna
finnst mér einkennilegt því allt bend-
ir til þess að framboðið hefði alveg
jafnt orðið til þótt frá upphafi hefði
legið fyrir að ekki væri hægt að
„Ég verð að segja að mér finnst
það sorglegur endir á þingmannsferli
manns sem hefur setið á þingi fyrir
Framsóknarflokkinn í 20 ár ef hann
endar sinn feril með því að sundra
og kljúfa flokkinn, svo sem virðist
vera að gerast, þannig að hann missi
sitt forystuhlutverk og íhaldið verði
í staðinn leitt til öndvegis.
Framsóknarflokkurinn hefur ver-
ið frumkvöðull í uppbyggingu at-
vinnulífs og opinberrar þjónustu.
Hann hefur dyggilega stutt við fé-
lagsleg öfl og þá fyrst og fremst
samvinnuhreyfinguna sem hefur ver-
grundvelli. Auðvitað er það svo að
einstaklingar tíafa mismunandi bar-
áttuaðferðir við að koma málum
fram og mismunandi áherslur. Við
Stefán erum báðir þingmenn fyrir
Framsóknarflokkinn og höfum bar-
ist fyrir stefnumálum hans. Ég hef
lagt á það áherslu að vinna fyrir
okkar kjördæmi eftir því sem ég hef
getað, fyrir fólkið þar, fyrir atvinnu-
lífið þar og fyrir framtíð þess. Ég lít
líka svo á að ég sé fulltrúi landsins
alls á löggjafarsamkomu þjóðarinn-
ar og sem slíkur verður þingmaður
að hafa í huga hagsmuni heildarinn-
ar og þjóðarinnar allrar. Það hef ég
reynt að gera í mínu starfi og haft
stefnumið Framsóknarflokksins að
leiðarljósi."
Nú hefur Stefán Valgeirsson og
hans stuöningsmenn hvatt fram-
sóknarfólk til að segja sig úr Fram-
sóknarfélögunum, hvaö viitu segja
um það?
„Mér finnst það meðólíkindum ef
það fólk sem unnið hefur með og
fyrir Framsóknarflokkinn og hans
hugsjónir, byggt upp starfsemi hans
og skipað trúnaðarstöður getur
hugsað sér að brjóta niður allt
flokksstarfið. Reyna að skemma sem
mest það sem búið er að byggja
upp. Það kemur engum nema and-
stæðingum okkar til góða. Ég get í
rauninni ekki séð að þarna liggi
nokkuð annað að baki en hefnigirni.
Það hefur enginn verið rekinn úr
flokknum og engum vísað þaðan
burt. Ákvarðanir um það hvort
menn vilja vera flokksbundnir taka
þeir sjálfir. Rétturinn til að bjóða
fram sérstakan lista, óháðan eða
utan flokka, er hluti af lýðræðinu.
Það er vissulega sárt til þess að vita
að til þess ráðs hafi einhverjir fram-
sóknarmenn gripið að þessu sinni.
Sú umræða að fólk segi sig úr
Framsóknarflokknum á rætur sínar
að rekja til áróðurs einstakra
áhrifamanna úr liði Stefáns. Þeir
hafa hvatt til þessa og alið á sund-
rungu og óeiningu. Og ýmsar sögur
eru á kreiki sem erfitt er að henda
reiður á eða bera af sér. Er mér tjáð
að það eigi við um okkur öll sem
tilbúna undirskriftarlista, enda í
góðri æfingu við þá iðju. Og sumir
þeir sem þar fara fyrir hafa lítinn
þátt tekið í flokksstarfinu að undan-
förnu, jafnvel ekki verið í flokknum
fyrr en nú á haustdögum."
En hvað með að neita Stefáni um
listabókstafi Framsóknarflokksins?
„Við stóðum að okkar framboðs-
málum eins og ákveðið hafði verið
og fórum þar eftir leikreglum sem
hann og aðrir höfðu samþykkt. Þess
vegna hlutum við að standa fast á því
að okkar listi væri listi Framsóknar-
flokksins og sá eini sem gæti verið
merktur með hans listabókstaf.
Þetta sagði ég strax og raddir fóru að
heyrast um sérframboð undir merkj-
um Framsóknarflokksins og þeirri
skoðun minni hefur ekkert breytt.
Þetta sagði ég ýmsum stuðning-
smönnum Stefáns Valgeirssonar
skömmu eftir kjördæmisþingið,
þannig að afstaða mín á ekki að hafa
komið neinum á óvart. Ég tel að
þegar eðlilega er staðið að framboðs-
málum geti ekkert réttlætt tvo lista
fyrir sama fiokk í kjördæminu. Og
bjóða fram undir listabókstöfum
flokksins."
Hefur verið leitað samkomulags í
þessari deilu?
„Það var mörgum sinnum rætt við
formann Framsóknarflokksins um
þessa stöðu og sömuleiðis við eins-
taka stuðningsmenn Stefáns Val-
geirssonar og hann sjálfan um ein-
hverjar leiðir sem afstýrt gætu þessu
framboði hans. Þær viðræður báru
ekki árangur. Það var reynt svo sem
kostur var að ná samkomulagi og
jafnvel beðið um „vopnahlé" til
samkomulagsviðræðna fram yfir ára-
mót sem var hafnað af hvatamönn-
um klofningsframboðsins. Enda
kom það í ljós í janúar að sá tími
hafði verið notaður vel. Þetta vita
ýmsir ágætir stuðningsmenn Stefáns
Valgeirssonar og fullyrðingar um að
það hafi aldrei verið reynt að ræða
málin og leita samkomulags eru
tilbúningur einn og markleysa."
Framsóknarflokkurinn hefur ætíð
verið forystuafl í kjördæminu. Nú
getur svo farið ef atkvæði dreifast að
hann missi það forystuhlutverk.
ið burðarafl atvinnulífs og framfara
í kjördæminu. Því bið ég menn að
hugsa það vandlega sem virkilega
vilja vinna að framgangi þessa
landshluta hvort þeir vilji fórna því
forystuhlutverki sem Framsóknar-
flokkurinn hefur haft.
Með þessari klofningsstarfsemi
Stefáns Valgeirssonar og Haraldar
M. Sigurðssonar er auðvitað verið
að vega að Framsóknarflokknum og
sú hætta er fyrir hendi að forystu-
hlutverkið verði veitt íhaldinu. Þetta
sjá allir og það hljóta þessir menn að
gera sér grein fyrir. Eða er það ef til
vill svo að það sé einmitt vilji sumra
þeirra sem þarna eru í fylkingar-
brjósti að útkoma Framsóknar-
flokksins verði sem allra verst í
þessum kosningum? Er hefnigirnin
jafnvel á svo háu stigi?"
Þá gefurðu í skyn að hætta geti
verið á að Valgerður nái ekki kjöri?
„Vissulega er sú hætta fyrir hendi.
Stefán nær ekki kosningu nema
víkja einhverjum öðrum til hliðar.
Samkvæmt kosningaúrslitum 1983
hefði flokkurinn nú tvo þingmenn
Guðmundur Bjarnason ásamt
eiginkonu sinni Vigdísi Gunnars-
dóttur að heimili þeirra í Reykja-
vík.
miðað við ný kosningalög. Þess
vegna er það lang líklegast að ef
Stefán nær kjöri verði það til þess að
Valgerður komist ekki að. Er þá úr
sögunni eini möguleikinn fyrirfram-
sóknarfólk að koma konu inn á þing
■ í þessum kosningum og dregið úr
áhrifum ungs fólks á stefnumótun
flokksins. Framboðslisti okkar er
skipaður ungu og vel hæfu fólki, sem
hefur tekið að sér margvísleg trúnað-
arstörf og haslað sér völl í ýmsum
greinum atvinnulífsins og er vel
undir það búið til að takast á við þau
verkefni sem því eru ætluð. Með
þeirri breytingu sem gerð var á
framboðslistanum var ekki verið að
kasta rýrð á þá menn sem áður unnu
fyrir flokkinn. Auðvitað er sjálfsagt
og eðlilegt að byggja á þekkingu og
reynslu hinna eldri en endurnýjunar-
krafan hlýtur einnig að vera eðlileg.
Með breytingunni var verið að gefa
ungu fólki tækifæri til að hafa áhrif.
Vilji til þessara breytinga var marg
oft búinn að koma fram meðal
manna í kjördæminu þar á meðal
hjá mörgum núverandi stuðnings-
'. mönnum Stefáns Valgeirssonar eins
og þeir vita best sjálfir. Þessi vilji
fólksins kom greinilega fram í skoð-
anakönnuninni og var staðfestur í
prófkjörinu.“
Þú kemur á þing 1979 og ert þá
strax valinn sem fulltrúi flokksins í
Fjárveitinganefnd sem er vinnufrek-
asta nefnd þingsins. Skömmu seinna
ert þú kjörinn ritari flokksins sem
krefst mikils tíma. Telur þú að þetta
hafi skemmt fyrir þér heimafyrir og
þessi störf þín hafi komið niður á
sambandi þínu við kjósendur?
„Ég er ekki í nokkrum vafa um að
það hefur tekið mjög mikið af þeim
tíma sem ég hefði gjarnan viljað
verja í mínu kjördæmi og með
mínum kjósendum. Á móti ætla ég
að vona að vegna þessara embætta
hafi mér tekist að koma einhverjum
. málum fram sem ég ætla mér þó ekki!
að tíunda hér enda það mér ekki að
skapi.
Sumir þingmenn eru ósínkir á að
hæla sér af verkum sínum og telja að
þeir hafi öðrum fremur átt þátt í að
leysa úr ýmsum vanda og annast
fyrirgreiðslur sem í flestum tilfellum
eiga þó að ganga fram eftir réttum
reglum og eru ekki eins manns verk.
Hvað varðar setu í Fjárveitinga-
nefnd þá var mér þar falinn mikill
trúnaður af hálfu þingflokksins og
ég áleit að þar hefði ég líka tækifæri
til að beita mér og láta gott af mér
leiða bæði fyrir kjördæmið og auð-
vitað eins fyrir aðra aðila.
Eins og ég sagði áðan hef ég reynt
að vinna með það að leiðarljósi að
við alþingismcnn erum kosnir á
löggjafarþing til þess að gæta hags-
muna þjóðarinnar allrar. E.t.v.
finnst einhverjum kjósendum í mínu
kjördæmi að ég ætti að leggja mig
meira fram um að hygla einstökum
stöðum eða málefnum sem varða
kjördæmið sérstaklega og láta á því
bera. En þannig finnst mér bæði
erfitt og óskemmtilegt að vinna. Ég
vil þó leyfa mér að halda því fram að
ýmislegt það sem ég hef fengist við í
Fjárveitinganefndinni og eins í öðr-
um nefndum s.s. í „Samstarfsnefnd
um opinberar framkvæmdir" hafi
komist áleiðis fyrir minn tilverknað
og e.t.v. hefðu þau verkefni ekki
; fengið þann sama framgang hefði
kjördæmið ekki átt fulltrúa í þeim
nefndum.
Hvað varðar ritarastarfið þá krefst
íþað mikillar vinnu og get ég nefnt að
í fyrra vetur hélt ég 40 til 50 fundi
með stuðningsmönnum flokksins um
allt land, ásamt fulltrúum SUF og
LFK. Þetta var mjög erfitt en
skemmtilegt verkefni og tók mikinn
tíma og kannski bitnar það á stuðn-
ingi við mig nú í mínu kjördæmi. Þó
vil ég vona að menn skilji nauðsyn
þess að flokksstarfið sé öflugt og það
gerist ekki nema því sé sinnt.“
Hvað viltu segja um þann mál-
flutning að stilla upp sem andstæð-
um dreifbýli ug þéttbýli?
„Ég er mjög á móti þeim málílutn-
ingi. Ég held að ef menn skerpa svo
línurnar að einangra landsbyggð eða
dreifbýli þá séu menn á rangri braut.
Styrkur dreifbýlisins felst ekki síst í
því að fá sem flesta til samstöðu og
fá sem flesta til að skilja þýðingu
þess fyrir þéttbýlið að staða lands-
. byggðarinnar sé öflug. Flokkur sem
stillir landsbyggðinni upp sem and-
stæðingi þéttbýlisins verður fljótt
lítill og einangraður, er ekki líklegur
til að hafa áhrif og kemur ekki sínum
málum fram. Slíkt hefur aldrei verið
stefna Framsóknarflokksins. Ég tala
nú ekki urn ef aðeins er um að ræða
einn mann sem nær kjöri, Hann
hlýtur að verða afskiptur og áhrifa-
laus á þingi nema hann komist í þá
sérstöku stöðu að geta ráðið úrslitum
við myndun ríkisstjórnar.
í skoðanakönnun sem unnin var
af Háskóla íslands fyrir Samband
ungra framsóknarmanna kom skýrt
í ljós að fólk í þéttbýli er tilbúið að
kosta miklu til að haldið verði uppi
öflugri byggðastefnu. Ég fullyrði að
það sé vænlegra til árangurs ef tekst
að stilla þessa strengi saman.
Úrtölútal er beinlínis hættulegt.
Það getur valdið því að fólk missi
trúna á sitt byggðarlag og sína at-
vinnu og það má aldrei ske.
Þetta segir hins vegar ekki að
aðstöðumun þann sem nú er á mörg-
um sviðum, einkum hvað varðar
atvinnumöguleika og ýmis konar
opinbera þjónustu, þurfi ekki jafna
enn frekar. Það þarf vissulega að
gera því á mörgum sviðum ríkir
mikill aðstöðumunur og óréttlæti.
Það er einmitt það sem við fram-
sóknarmenn erum að fást við alla
daga en mætum oft litlum skilningi
annarra stjórnmálaafla.
Um það vil ég ræða við kjósendur
í þeirri kosningabaráttu sem fra-,
mundan er og gera þeim nánari
grein fyrir því í ræðu og riti hver
stefna Framsóknarflokksins til hinna
ýmsu þjóðfélagsmála er og hvemig
við framsóknarmenn hyggjumst ná
fram þeim markmiðum.
Ég mun því ekki taka frekari þátt
í þeirri umræðu sem fram hefur farið
í fjölmiðlum fyrir tilstuðlan og að
frumkvæði Haraldar M. Sigurðsson-
ar og annarra forvígismanna sér-
framboðs Stefáns Valgeirssonar en
j snúa mér þess í stað að málefnalegri
’ og þýðingarmeiri viðfangscfnum.”
Níels Ámi Lund.
" : n i