Tíminn - 16.07.1988, Blaðsíða 14

Um 44.000 þjónar,
en slök þjónusta
Kvöld eitt fyrir skömmu naut
undirrituð „heimflutningsþjón-
ustu“ leiðar 15 hjá SVR. Við Hótel
Esju steig enskumælandi kona í
vagninn. Miggrunaði að hún áttaði
sig ekki á að ieið 15 hefur endastöð
á Hlemmi, enda kom í Ijós að
konan ætlaði í miðbæinn. I þakk-
lætisskyni við þá fjölmörgu sem,
óbeðið, hafa leiðbeint mér í er-
lendum borgum vildi ég nú leið-
beina konunni. Fórégþess vinsam-
lega á leit við bílstjórann að gefa
henni skiptimiða í annan vagn.
„Hún bað ekki um neinn skipti-
miða,“ var gcðvonskulegt svar
strætóstjórans. Benti ég á að hún
hafi, að vonum, ekki áttað sig á
leiðakerfi SVR. „Hún geturfengið
nógar upplýsingar um vagnana þar
sem hún heldur til,“ hreytti öku-
þjónninn illskulega út úr sér.
í ljós kom að þetta var fyrsti
dagur konunnar í heimsókn á ís-
landi. Eftir leiðbeiningar um hvað-
an vagnar færu í miðbæinn þakkaði •
konan einlæglega fyrir aðstoðina.
Þessi litla ferðasaga er ósköp
hversdagsleg - og raunar allt of
hversdagsleg í okkar augum. Hinn
geðvondi strætóstjóri er, því
miður, aðeins sýnishorn af þeim of
stóra hóp Reykvíkinga, sem ekki
virðist hafa áttað sig á því hvað í
því felst að ráða sig til starfa hjá
þjónustufyrirtæki. Oftar en ekki
einkennist framkoma þcirra af
hroka og yfirgangi við samborgara
sína og aðra sem þeir hafa ráðið
sig til og fá borgað fyrir að þjóna.
Athyglivert þótti mér að það
skyldi vera á ferð um Sovétríkin
sem ég einna helst hef kynnst
þjónustu sem verulega minnti á
„þjónana" mína heima. Með einni
undantekningu voru t.d. allar þær
biðraðir sem ég sá í Sovét „heima-
tilbúnar" á staðnum, þ.e. með því
að Sovétum í þjónustustörfum er
lítið um það gefið að þjóna hver
öðrum. Þess í stað virðast þeir nota
hvert tækifæri til þess að gera sig
breiða og búa til fáránlegar og
flóknar reglur um einfalda hluti.
Hið sama kemur fram í afstöðu
þeirra „ráðamanna" á flestum svið-
um sem semja lög og reglur og um
kaup þau og kjör, sem mynda
rammann um „þjónustusamfélag-
ið“ okkar.
Samkvæmt opinberum tölum
erunær80 afhverjum lOOstarfandi
mönnum í Reykjavík (samtals um
44 þúsund manns) í einhverskonar
þjónustustörfum. Vantar því sára
Iftið á að allir Reykvíkingar séu
orðnir í fullu starfi við það eitt að
þjóna hver öðrum og þeim „utan-
sveitarmönnum" sem þangað
leggja stundum leið sína. Ætti ekki
Reykjavík samkvæmt því að vera
hreint „himnaríki" fyrir þá sem
vantar þjónustu?
En hver er svo reynslan? Hvern-
ig gengur okkur að nálgast alla
þessa þjónustu þegar við þurfum á
að halda? Lítum á nokkur dæmi
um þjónustu sem nær allir þurfa á
að halda öðru hverju:
Hvenær og hvernig á að ná í
iðnaðarmann til að gera við lekan
ofn, brotinn glugga, eða bilaða
innstungu?
Hvenær á fólk að fara til rakara
eða á hárgreiðslustofu (permanent
tekur a.m.k. 2 klukkutíma).
Hvenær er tími til að finna (á
sem hagkvæmustu verði) óska-
sófasettið sem flestir ætla að nota
og hafa fyrir augum, næstu 10 árin
a.m.k., og vilja því gera saman-
burð milli hinnar fjölmörgu hús-
gagnaverslana borgarinnar? Það
sama má segja um ótal marga hluti
aðra sem erfitt er að velja með því
að stelast úr vinnunni í hálftíma
eða svo.
Hvenær á að látagera við, kaupa
varahluti eða skoða heimilisbílinn?
Hvenær á að nálgast veðbókarvott-
orð vegna bíls eða íbúðar frá
borgarfógeta?
Hvenær fær fólk viðtal við
bankastjóra, tal af ráðgjafa banka
eða verðbréfasjóða eða þó ekki sé
nema bankagjaldkera til að skipta
ávfsun?
Hvað um þau hundruð foreldra
sem leita þurfa til Lánasjóðs
námsmanna í umboði barna sinna
erlendis?
Hvað um þau þúsund íbúðar-
kaupenda sem eiga erindi við
Húsnæðisstofnun og ráðgjafa
hennar?
Hvenær getur fólk póstlagt eða
náð í pakka?
Hvað um þá sem þurfa í eftirlit,
skoðun eða sprautu á Heilsuvernd-
arstöðinni, eða Krabbameins-
leitarstöðinni? Og hvenær er við-
talstími lögfræðinga, lækna og
tannlækna?
Og hvenær á fólk að kaupa
sólarlandaferðina?
Svona væri endalaust hægt að
telja. Mín dapurlega reynsla er sú,
að stór hluti allrar þjónustunnar
standi aðeins til boða á þeim tímum
sem mér, og stórum hluta annarra
launþega, er útilokað að notfæra
mér hana nema að stelast eða taka
mér frí úr vinnu. Er hægt að kalla
þetta þjónustu?
Laugardagur 16. júlí 1988
I’ M ' I I I -!l' ~l l'.r' ■!’>•( I l’
GETTU NÚ
í síðasta helgarblaði birt-
ist mynd af kirkjunni í
Brautarholti á Kjalarnesi.
Frá kirkjum að listaverk-
um. Athugulir listunnendur
fá nú að leggja höfuð í
bleyti og geta upp á hvar
þessi höggmynd er
staðsett.
Þar sem getraunin er að
okkar mati níðþung að
þessu sinni leyfum við okk-
ur að þrengja hringinn örlít-
ið. Það upplýsist hér með
að listaverkið er í Austur-
landskjördæmi
KROSSGÁTA
W