Réttur - 01.03.1941, Page 74

árinu nýlið'na, og þjóðin þiggur gjarnan framriald á
því.
Magellan, könnuður Kyrrahafsins, eftir Ste-
fan Zweig, Gísli Ásmundsson íslenzkaði. —
Heimdallur, bókaútgáfa, Rvík 1940.
„Það er alltaf eitthvaö ósennilegt viö stærstu af-
rek mannsins af þeirri einföldu ástæðu, aö þau standa
svo langt ofar venjulegum mannlegum mætti. En
einmitt með því að framkvæma hiö ótrúlega öölast
maðurinn aftur trúna á sjálfan sig“. Og frá slíku af-
reki, einhverri glæsilegustu Ódysseifskviöu veraldar-
innar, segir þessi bók Zweigs, sýnir í lifandi myndum
sægarpana, sem leggja 265 af staö í háskaförina vest-
ur kringum hnöttinn og ná aöeins 18 aftur til Spán-
ar á sökkvandi skipi aö unnum sigri, en leiötoginn
berar beinin á villimannaey í Austurlöndum.
Sag-nfræöileg nákvæmni og skáldlegt ímyndunar-
afl leggjast þarna á eitt aö gera söguna ógleyman-
lega. Atburöahraöinn og skilningsdýpt Zweigs halda
huga lesandans föstum. Útdráttur feröasögunnar gæti
litla hugmynd gefiö um hana. Mannlýsing Magell-
ans, hins einræna, óásjálega, stálharöa brautryðj-
anda, hefur tekizt frábærlega. Honum hlotnaöist
líka tíðasta hlutskipti afburðamanna, að deyja jafn-
skjótt og leiðin hefur verið rudd til fyrirheitna lands-
ins, og sérhver stafur í þaulhugsaöri erfðaskrá hans
varö að engu. Ætt hans varö aldauöa, án heiðurs-
launa.
Mannkynið hlaut sigur Magellans í erfö. Föður-
land hans, Portúgal, gat ekki stöövaö verk hans meö
illu né góöu. Spánarkonungur viröist hafa skilið
furðu lítið í þyöing sigursins annaö en peningana,
sem hann gat haft upp úr Kryddeyjunum nýfundnu;
hann seldi þær Portúgalskonungi fyrir 350 þúsund
dúkata, og leiö Magellans hefur jafnan veriö sjald-
74