Morgunblaðið - 30.07.2007, Blaðsíða 21
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 30. JÚLÍ 2007 21
Ég íhugaði aldrei aðflytjast á brott, mérlíkar vel að búa í New
Orleans.“ Þetta segir Gayle
Williams, en hún er 58 ára
gömul, á þrjú uppkomin börn
og rekur eigið rútubílafyr-
irtæki í borginni. Gayle er ein
margra íbúa New Orleans sem
hafa unnið hörðum höndum að
því að byggja upp húsið sitt að
nýju eftir Katrínu. Gayle rifj-
ar upp hamfarirnar í ágúst
2005. Hús hennar fylltist af
vatni en fjölskyldunni tókst að
komast á brott að und-
anskildum tvítugum syni
hennar. Hann flúði upp á þak
hússins þar sem hann sat fastur í
þrjá sólarhringa áður en hjálp
barst.
Þegar hamfarinar voru yf-
irstaðnar var ljóst að hús Gayle var
illa farið. Hún var þó ekki af baki
dottin og einhenti sér í að end-
urbyggja húsið. Gayle segir að hún
hafi enga styrki fengið frá hinu op-
inbera til uppbyggingarinnar,
heldur hafi hún nýtt tryggingafé
sem hún fékk vegna Katrínu og
eigin peninga. Gayle bjó á hóteli
skammt frá New Orleans fyrst eft-
ir hamfarirnar en fluttist svo í
leiguhúsnæði utan borgarinnar.
Þar bjó hún uns hún gat flutt inn í
húsið sitt aftur í apríl síðastliðnum.
Hún segir að ýmsa grunnþjónustu í
hverfinu sínu hafi skort eftir ham-
farirnar allt þar til í vor. „Það var
ekkert rafmagn þar fyrr en um
miðjan mars og gasið kom ekki
fyrr en í apríl,“ segir hún.
Kæruleysi stjórnvalda
Gayle áfellist stjórnvöld fyrir að
gæta ekki að forvörnum áður en
Katrína brast á. „Um það bil tveim-
ur árum áður en Katrína reið yfir
vissi alríkisstjórnin að það væru
vandamál með stíflurnar. Það
skorti ekki fé en peningunum var
ráðstafað í annað. Það gerðist ekk-
ert hér í tvö ár og menn ypptu bara
öxlum og héldu að þetta yrði í
lagi,“ segir hún.
Gayle óttast ekki annan fellibyl á
borð við Katrínu. „Það eiga eftir að
koma fleiri fellibyljir en ég hef
gert varúðarráðstafanir. Ég hef
innréttað aukahæð í húsinu mínu
þar sem ég get dvalist ef það kem-
ur fellibylur. Ég er ekki hrædd.“
Byggði sjálf Gayle er nýlega flutt inn í
hús sitt að nýju eftir Katrínu.
fnalítið
snæði og
sem þar
a snúið
sem eiga
aft efni á
t
40-120
ína reið
yfir en það samsvarar um 2,5-7,5
milljónum íslenskra króna. Hins
vegar kostar að lágmarki um 150
þúsund dali að endurbyggja hús í
New Orleans eftir Katrínu. Eftir
hamfarirnar kom alríkisstjórnin á
laggirnar áætlun sem nefnd er
Road Home og átti að styðja íbúa
borgarinnar til að byggja upp
eignir sínar að nýju en að hámarki
var hægt að fá 150 þúsund dali til
þess. Upphæðin réðst af því
hversu mikils virði húsið var fyrir
Katrínu og svo eru trygg-
ingabætur sem fólk fékk dregnar
frá. Hins vegar hafi langflestir
þurft að nota þá peninga til þess
að draga fram lífið utan borg-
arinnar. Stór hluti þess fólks sem
bjó á Lower Ninth Ward er nú
sestur að utan New Orleans. Eftir
því sem tíminn líður er ólíklegra
að þetta fólk snúi aftur.
En þótt Lower Ninth Ward sé
illa farið eftir Katrínu hefur þó
stöku íbúi byggt upp að nýju.
Einn þeirra er sönggoðið Fats
Domino. Húsið hans er skærgult
og nýuppgert og stingur nokkuð í
stúf við hlið yfirgefinna híbýla í
næsta nágrenni.
Skammt frá Lower Ninth Ward
er búið að reisa nýjan flóðvarn-
argarð. Mark segir að nýlega hafi
bandaríska blaðið USA Today rit-
að leiðara þar sem því var haldið
fram að það væri út í hött að end-
urreisa byggð á Lower Ninth
Ward. Staðsetningin væri vafasöm
ef önnur flóð skyllu á enda hefði
vatnshæðin af völdum Katrínu náð
20 fetum. „Ritstjóri [Times Pica-
yune] svaraði ritstjórum USA
Today og sagði þá ekki átta sig á
vandanum. Vandinn hefði ekki
verið vatnshæð flóðsins heldur sá
að [gamla] stíflan var ekki rétt
byggð,“ segir Mark. Í raun hefði
verið búið að benda á það all-
nokkru áður en Katrína reið yfir
að flóðvarnargarðuinn tryggði
ekki öryggi fólks en yfirvöld hefðu
ekki brugðist við þrátt fyrir þetta.
Meðal þess sem ekki hafi verið
tekið með í reikninginn sé að
landið sé smám saman að síga og
stífluveggirnir hafi ekki verið
nægilega háir.
Þeir Mark og Chris segja að
ýmsir telji að ekki eigi að byggja
aftur á svæðum sem urðu illa úti
af völdum Katrínu, heldur breyta
þeim fremur í votlendi eða græn
svæði, en þeim hefur fækkað ört á
þessum slóðum á undanförnum
áratugum. Raunar samþykkti þing
Louisiana í júní 50 milljarða doll-
ara áætlun um að endurheimta ós-
hólma Mississippi og stöðva sjáv-
arrof. Markmiðið með
aðgerðunum er að draga úr hætt-
unni á flóðum af svipuðu tagi og
Katrína olli.
Upplífgandi aðstoð
Þótt yfirvöld hafi verið gagn-
rýnd fyrir ófullnægjandi aðstoð
við íbúa New Orleans er ljóst að
ýmsir hafa látið til sín taka við
uppbyggingarstarf í borginni. Á
Lower Ninth Ward mátti sjá sjálf-
boðaliða að störfum. „Næstum
hverja helgi [frá því að Katrína
reið yfir] hafa komið hingað hópar
af fólki til aðstoðar,“ segir Mark.
Hefði sjáflboðaliða ekki notið við
er ljóst að þúsundir heimila hefðu
ekki verið endurbyggð. „Það hefur
verið afskaplega upplífgandi að
verða vitni að þessu,“ segir Mark
og bætir við að aðstoð sem þessi
hafi í sumum tilfellum orðið til
þess að fólk, sem annars hefði
flust frá borginni, hafi ákveðið að
dveljast þar áfram.
ga Katrínu
Vatnsflaumur Íbúar í New Orleans fara um vatnsflaum á götum úti tveimur dögum eftir að Katrína gekk yfir.
ur við
ðja
af
m var á
libylja
á New
005.
voru
atrínu
AP
Uppgert Hús Fats Domino ber engin merki Katrínu.
m áður hýsti verslanir, skyndibitastaði og bensínstöðvar stendur autt og yfirgefið.
Morgunblaðið/Elva Björk
aldnar djasshátíðir þar sem tónlist er leikin á götum úti.
elva@mbl.is
Morgunblaðið/Elva Björk
Fréttaflutningur stað-arfjölmiðlanna í NewOrleans skipti sköp-
um meðan hamfarirnar riðu
yfir. Þeir höfðu forskot þar
eð þeir þekktu svæðið vel og
margir, sem söknuðu ástvina
eftir flóðin, leituðu upplýs-
inga hjá staðbundnu miðl-
unum. „Á fyrstu fjórum dög-
unum eftir Katrínu fengum
við 30 milljónir heimsókna á
vefsíðu [Times Picayune]“
segir Mark. Mark og Chris
segja báðir að það hafi verið
afar sérstakt fyrir þá og ann-
að fjölmiðlafólk frá New Or-
leans, að flytja fréttir af
hamförunum. „Við vorum að
segja fréttir af atburðum sem
snertu okkur djúpt persónulega,“
segir Chris, en margt samstarfs-
fólk þeirra félaga missti allt sitt í
flóðunum. „Sumir mættu í vinn-
una og áttu ekkert eftir nema föt-
in sem þeir stóðu í,“ segja þeir.
Þeir urðu báðir fyrir miklu eigna-
tjóni og hús þeirra voru óíbúð-
Snúin staða fréttamanna
arhæf í marga mánuði eftir Katr-
ínu.
Yfirmenn fréttamiðlanna hafi
glímt við ærin verkefni meðan á
þessu stóð. Þeir hafi stýrt frétta-
flutningi af hamförunum, en einn-
ig þurft að aðstoða starfsmenn
miðlanna við að koma fjöl-
skyldum sínum í skjól og bjarga
veraldlegum eigum.
Mark „Vorum að segja fréttir af atburð-
um sem snertu okkur djúpt persónulega.“
Vildi ekki flytja á brott