Morgunblaðið - 03.11.2008, Blaðsíða 10
10 Fréttir
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 3. NÓVEMBER 2008
Gylfi Arnbjörnsson, nýkjörinnforseti Alþýðusambands Ís-
lands, orðaði það svo í viðtali hér í
blaðinu í gær, að Íslendingar hefðu
ekki séð jafnalvarlega stöðu í efna-
hagsmálum „síðan móðuharðindin
gengu yfir, ef jafna á til einhvers í
sögu okkar. Það
er skelfilegt
ástand.“
Sumum þykirnú kannski
vel í lagt að taka
viðmiðunarpunkt
í móðuharðind-
unum.
Móðuharðindin hófust meðSkaftáreldunum 1783-84, eins
og þeir vita sem muna vel Íslands-
söguna sína. Gosinu fylgdu eitur-
gufur og öskufall. Í kjölfarið sigldi
svo öflugur Suðurlandsskjálfti 1784
og bólusótt árið 1785.
Þessar hörmungar kostuðu um10.000 manns af íbúum landsins
lífið.
Landsmenn stunduðu flestirsjálfsþurftabúskap og búsmal-
inn hrundi niður. Á einu ári féll um
helmingur stórgripa og 75% af
sauðfé landsmanna.
Heilar sveitir lögðust í eyði ogekkert var velferðarkerfið til
að hjálpa.
Ef móðuharðindin eru viðmið-unin, er núverandi kreppa auð-
veld viðfangs.
Enn höfum við nóg að bíta ogbrenna, prýðilegt heilbrigð-
iskerfi og búsmala við góða heilsu.
Allt önnur framtíð blasir við okk-ur en 1785, þegar það var orð-
að að flytja flakkara og bjargþrota
fólk til Jótlandsheiða.
Gylfi Arnbjörnsson
Móðuharðindi?
!
"
#$
%&'
(
)
*(!
+ ,-
.
&
/
0
+
-
!"
!
12
1
3
42-2
*
-
5
1
%
6!(78
9 4
$
(
#
#
#
$
%&&
'&
'
$
:
3'45 ;4
;*<5= >?
*@./?<5= >?
,5A0@ ).?
'
' '
'
'
' ' '
' '
'
*$BC
!"
#$
%& "
*!
$$B *!
() * &!
&) &!
"
!
+
<2
<! <2
<! <2
("!*
&,
%
-&. /
D! -
/
'()
*
!"#+ "
<7
",
-(
!
"#+ !
! 62
8
"#
(
. !
*/ "'
!
! #%0 "
01&& 22
!&&3
&,
%
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnar-
greinum Morgunblaðsins á slóðinni
http://morgunbladid.blog.is/
HALLDÓR STAKSTEINAR
VEÐUR
KRAKKARNIR á leikskólanum Sæborg í vesturbæ Reykjavíkur gerðu sér
glaðan dag sl. fimmtudag, en þá fagnaði leikskólinn 15 ára afmæli sínu.
Soffía Þorsteinsdóttir, leikskólastjóri, segir að í hádeginu hafi börn og
starfsfólk gætt sér á dýrindis humarsúpu. „Svo borðuðum við stóra og
mikla brúnköku og sungu Sæborgarsönginn, nýtt frumsamið lag um leik-
skólann sem einn starfsmaðurinn samdi,“ segir Soffía.
Foreldrafélag leikskólans gaf skólanum jafnframt fánastöng í afmæl-
isgjöf og var fáni dreginn að húni á afmælisdeginum. Börn og foreldrar
glöddust svo yfir myndlistasýningu leikskólabarnanna. elva@mbl.is
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Humarsúpa og kaka
í tilefni dagsins
Leikskólinn Sæborg fagnaði 15 ára afmæli
Eftir Elvu Björk Sverrisdóttur
elva@mbl.is
ÁBYRGÐIN vegna íslenska efnahagshrunsins
liggur fyrst og fremst hjá bönkunum, ríkisstjórn,
Seðlabanka, Fjármálaeftirliti og Alþingi. Þetta
segir norski hagfræðingurinn Harald Magnus
Andreassen, hagfræðingur hjá norska verðbréfa-
fyrirtækinu First Securites, en hann hefur kynnt
sér íslensk efnahagsmál.
„Þessar stofnanir samfélagsins eru ábyrgar
með einum eða öðrum hætti. En ekki venjulegt
fólk, Jón og Gunna,“ segir Andreassen.
Andressen segist ekki skilja hvers vegna ekki
var gripið í taumana áður en í óefni kom á Íslandi.
„Það er ekki hægt að kenna alþjóðlegu fjármála-
kreppunni um ófarir Íslands. Það eru tvö og halft
ár síðan ég skrifaði um stöðuna á Íslandi og benti
þar á að eitthvað undarlegt ætti sér stað. Ég hef
fengið margs konar viðbrögð frá hagfræðingum
og bankamönnum víða að. Þar hefur verið bent á
að það sem væri að gerast á Íslandi, bæði í efna-
hagslífinu og hvað varðaði vöxt bankanna, gæti
ekki byggst á góðri hagfræði. Og sú reyndist raun-
in.“ „Að vissu leyti má segja að það hafi verið gott
að þessi spilaborg hrundi núna en ekki eftir tvö til
þrjú ár. Þá hefði þetta orðið ykkur enn dýrkeypt-
ara. Það hefði átt að vera búið að stoppa ykkur fyr-
ir löngu, en þið voruð heppin að hrunið varð núna.“
segir hann.
Andreassen kveðst telja að Norðmenn hafa tak-
markaðan áhuga á að taka á sig byrðar vegna ís-
lenska efnahagshrunsins. „Ég á ekki von á því að
Norðmenn séu reiðubúnir að leggja háar fjárhæð-
ir í að greiða niður skuldir Íslendinga. Þið skuldið
miklu meira en þið getið greitt þjáningalaust. Ég
býst við að flestir Norðmenn myndu segja – látum
þá þjást um tíma. Þetta er ekki okkar vandamál.
En við myndum ekki láta ykkur svelta.“
Jón og Gunna ollu ekki hruninu