Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1987, Blaðsíða 22

j
'vSE’rj
Á netum undan strönd
landsins. Á góðum dög-
um eins og þessum er
gott starf að vera fiski-
maður.
Margir þeirra sáu
hagsmunurn
sínum bestborgiö
meö öflugri
samstöðu, og
böröust fyrir
henni, en þegar til
kastanna kom
reyndust „smá-
kóngarnir“,
sterkari
22 VÍKINGUR
veröum árangri í kjarabar-
áttu, en hverjum þeir ættu aö
sameinast gátu þeir þá ekki
náö samkomulagi um. Á
næstu árum sóttu fylgjendur
inngöngu i ASI mjög i sig
veðrið og þar kom aö 1935
að fram fór allsherjarat-
kvæðagreiösla í félaginu um
tillögu þess efnis aö félagið
sækti um inngöngu í ASÍ.
Atkvæöin voru talin annan
febrúar 1936 og þá kom á
daginn aö tillagan var felld
meö 54 atkvæöum gegn 38.
Þótt vélstjórar teldu sig ekki
nægilega sterka til aö standa
einir, er þaö þó álit samtíma-
manna aö félag þeirra hafi
veriö þróttmesta stéttarfélag
skipstjórnarmanna á þeim
tima, haföi opna skrifstofu og
gaf út eigið blaö.
Smákóngar auðveld
bráð
Næst bólar á hugmyndinni
þegar Þorgrímur Sveinsson
bar fram tillögu í Skipstjóra-
félaginu Kára i Hafnarfirði
áriö 1931, þess efnis aö fé-
lagið gengist fyrir stofnun
sambands allra skipstjórafé-
laga i landinu. Tillagna var
felld og hún var sömuleiðis
felld tveim árum seinna, þeg-
ar Þorgrimur flutti hana aftur.
Öll þau ár sem umræöur
um stofnun samtaka yfir-
manna á skipum fóru fram
voru ýmis mál á döfinni i
samfélaginu sem skiptu
miklu máli fyrir hagsmuni
þessara manna. Margir
þeirra sáu hagsmunum sin-
um best borgið með öflugri
samstööu, og böröust fyrir
henni, en þegar til kastanna
kom reyndust „smákóngarn-
ir“ sterkari, þ.e. þeir sem
sóttust eftir aö fá aö vera í
eldlinunni og fóru þar fram
hver með sinni baráttuaðferð.
Úr varö fjöldi smáhópa, sem
fórfram gegn andstæöingun-
um skipulagslitið eöa skipu-
lagslaust, og voru rikisvaldi,
vinnuveitendum eöa hverjum
sem viö var aö kljást auö-
veldir viöureignar.
Þar kom um siðir, rúmum
þrettán árum eftir aö tillaga
Sigurjóns Kristjánssonar um
Farmannaráð kom fram í
Vélstjórafélaginu, aö upp-
hófst verulegt átak til sam-
einingar, sem lauk meö
stofnun FFSÍ. Þaö er veru-
legrar athygli vert að upphaf-
iö aö síöustu lotunni kom
einmitt frá mönnum sem
aöeins einu ári áöur höföu
klofiö sig út úr Öldunni og
stofnaö Skipstjóra- og stýri-
mannafélag Reykjavíkur,
vegna þess aö þeim þótti
hagsmuna sinna ekki nægi-
lega gætt innan Öldunnar.
Hvaöa ástæöur liggja aö baki
þeirri þróun mála, geta menn
velt fyrir sér, en þær er ekki
eint i heimildum, Fyrsti for-
maður Skipstjóra- og stýri-
mannafélags Reykjavíkur var
Egill Jóhannsson en „lengst
af var Konráö Gíslason
kompásasmiöur formaöur
þess og stjórnaöi þar meö
miklum dugnaöi" segir Guö-
mundur H. Oddsson i afmæl-
isgrein um FFSÍ þrátiu ára, en
Guðmundur var einn af stofn-
endum félagsins og forseti
FFSÍ síöar.
Bréfið góða
Á félagsfundi í Skipstjóra-
og stýrimannafélagi Reykja-
víkur i september áriö 1935,
rétt um ári eftir að félagiö var
stofnað, var kosin þriggja
manna nefnd til aö ganga frá
tillögum og stefnuskrá fyrir
væntanlegt landssamband
skipstjóra og stýrimanna. i
nefndina voru kosnir Jóhann
Hjálmarsson, Guömundur H.
Oddsson og Þórarinn Dúa-
son. Nefndin starfaöi fljótt og
vel og lauk störfum með því
aö undirrita bréf dagsett 20.
október 1935, sem innihélt
álit hennar og tillögur um þaö
efni sem henni var falið aö
vinna og var sent öllum félög-
um skipstjóra og stýrimanna
á landinu. Hiklaust má telja
aö bréf þetta hafi verið und-
anfari að stofnun Farmanna-
og fiskimannasambands Is-
lands og úr því eru orðin sem
sett voru í öndvegi þessarar
samantektar um upphaf
FFSÍ.