Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1966, Blaðsíða 33

Náttúrufræðingurinn - 1966, Blaðsíða 33
NÁTTÚ RU FRÆÐI N GU R1 N N 179 því eru útlínur eyjarinnar stöðugum breytingum liáðar, svo sem sjá má af 7. mynd, sem teiknuð er eftir ljósmyndum Landmælinga Is- lands af Surtsey á ýmsum tímum. Vindrof er einnig mikið í eynni á stundum, svo að vart er verandi þar fyrir sandfoki. Vatnsrof er tciluvert í rigningum og skriðuföll tíð, einkum þó þar, sem brim sker sig inn í gjallhamrana. Það er jregar orðið ærið fjölbreytilegt og tilkomumikið landslagið á þessari ungu ey (Pl. III b), sem er og verður sannkallað óskaland landinótunarfræðinga. SUMMARY Some Facts about the Surtsey Eruption by S. Thorarinsson Depnrtment og Geology and Geography, Museum af Natural History, lleykjavik. The history ol the Surtsey eruption is briefly outlined. It can be divided in four main phases. 1. Explosive (phreatic) activity which started visiblv Nov. 14, 1963, from a 300—400 m long fissure running N35°E—S35°W, situated 3 naut. miles WSW of Geirfuglasker, the southernmost of the Westman Islands (Vest- mannaeyjar). It may be regarded as likely that the eruption broke through the sea floor at about 130 m depth about a week before it became visible. The island Surtsey was born Nov. 15. On January 31, 1964, the eruption ceased in the vent (Surtur Senior) active until tlien, but broke out the following day in a fissure (Surtur Junior) on the NW side of Surtsey. The explosive phase ended April 4, 1964. 2. Purely efíusive Hawaiian type activity in Surtsey from April 4, 1964, to May 17, 1965. This activity built up a lava shield of the Hawaiian-Ice- landic type. 3. Explosive activity 0.6 km ENE of Surtsey (Figs. 1 and 3), starting visibly May 22, 1965, and ending about Oct. 20, 1965. This activity built up the island Syrtlingur which reachcd a max. height of about 70 m and a max. area of about 0.15 km2. This island was completely washed away by the breakers during a stortny week Oct. 17 to 24, 1965. 4. Explosive activity 0.9 km SW of Surtsey (Fig. 4) starting visibly Des. 26, 1965, and still going on in early March 1966. A small island had by then been repeatedly built up and destroyed. Hetween Dec. 28, 1963, and Jan. 6, 1964, submarine activity was visible 2.5 km ENE of Surtsey (The Surtla activity, cf. Fig. 1). A submarine ridge was built up to more than 100 m height but did not reach the surface. The distance between this ridge and the active vents SW of Surtsey is about 5 km, direction N65°E—S65°W. Although eruption lias broken out in at least l'ive separate íissures the pre- sent writer is inciined to regard the entire activity in the Surtsey area since its
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.