Náttúrufræðingurinn - 1989, Blaðsíða 56
að nýju ljósi á flestar þeirra tegunda, sem
ekki hafði tekist að nafngreina, þegar
prófritgerðin var samin. Prófritgerðin
stendur þó fyrir sínu og er hið merkasta
heimildarit um íslenska þörungasveppi.
THE MUCORALES OF ICELAND,
WITH NOTES ON SOME
ASCOMYTES.
Laube, E.V.
A dissertation submitted in partial
fulfillment of the requirements for the
degree of Doctor of Philosophy in the
Department of Botany in the Graduate
School of Arts and Sciences of Duke
University. 1971. (Department of Botany,
Duke University, Durham, U.S.A.).
Ritgerð Elzie Vandalia Laube (sem
ekki er kona, þrátt fyrir nafnið) fjallar um
myglusveppi af ættbálkinum Mucorales
(hnoðmyglu), sem einnig tilheyrir þör-
ungasveppum, en þessir sveppir lifa sjald-
an í vatni, heldur í jarðvegi, rotnandi
jurtaleifum og skít.
Verkið er þannig til komið, að Johnson
og félagar söfnuðu sýnum af slíku undir-
lagi hér og hvar um landið, og fékk Laube
það verkefni að rækta upp sveppi af þeim,
lýsa þeim og nafngreina þá. Fór sú vinna
fram í rannsóknastofu Duke-háskólans.
Einnig safnaði höfundurinn allmörgum
sýnum á hringferð um landið sumarið
1967.
Eins og að líkum lætur, er þessi dokt-
orsritgerð svipuð hinni fyrri að uppbygg-
ingu og öllu skipulagi, enda líka unnin
undir handleiðslu Johnsons, við sama há-
skóla. Hún er 265 blaðsíður með myndum
og rituðu máli. Lýst er 52 tegundum
hnoðasveppa, þar af sex áður óþekktum
og mörgum nýjum afbrigðum eða form-
um. í viðbæti er greint frá 47 tegundum
eskisveppa en þar af eru 37 greindir til
tegundar. Um er að ræða eskisveppi sem
ræktuðust með hnoðasveppunum af sama
undirlagi, og var því eðlilegt að taka með í
ritgerðina.
Um íslenska hnoðasveppi (Mucorales)
var nánast ekkert vitað áður en Elzie Lau-
be byrjaði rannsóknir sínar, og því eru all-
ar 52 tegundirnar áður óþekktar hér á
landi og svo er einnig um marga af eski-
sveppunum. Ritgerðin virðist vandlega
unnin, lýsingarnar býsna nákvæmar og
teikningar vel gerðar. Einnig eru fundar-
staðir skráðir skilmerkilega.
Mér vitanlega hefur enn ekkert birst á
prenti um niðurstöður þessarar rannsókn-
ar E. Laube, og er það stórmikill bagi fyr-
ir íslenska sveppafræði og vísindin al-
mennt, m.a. vegna hinna nýju og áður
óþekktu tegunda, sem að sjálfsögðu fá
ekki viðurkenningu fyrr en nöfn þeirra og
frumlýsingar hafa verið löglega birtar.
Afrit beggja þessara umræddu prófrit-
gerða eru geymd í Náttúrufræðistofnunum
í Reykjavík og á Akureyri.
ARKTISKE OG SUBARKTISKE
MYXOMYCETER MEÐ SÆRLIG
HENBLIK PÁ ISLAND OG
GRÖNLAND
Götzsche, H.F.
Köbenhavns Universitet. Institut for
Sporeplanter. 1987 (148 bls.).
Prófritgerð þessi er niðurstaða víðtækr-
ar söfnunar og rannsókna, sem höfundur
framkvæmdi á árunum 1981-1986 á slím-
sveppum íslands og Grænlands.
Þegar hann hóf að safna slímsveppum
hér á landi sumarið 1981, voru aðeins
þekktar um 10 tegundir þessa flokks, en
eftir það sumar voru þær orðnar um 30,
eins og fram kemur í grein sama höfundar
í Acta botanica islandica, 7. árg. 1984.
Sumarið 1984 kom hann aftur hingað og
fór þá umhverfis landið og safnaði miklum
fjölda slímsveppasýna, og sýna af ýmsu
undirlagi til að rækta upp. Má segja að sú
ræktun hafi tekist með ágætum, því að um
40% allra sýna sem nefnd eru í ritgerðinni
eru fengin með þeirri aðferð.
I ritgerðinni er lýst um 50 tegundum
slímsveppa, sem hér hafa fundist, og auk
þess allnokkrum frá Grænlandi, sem enn
eru ófundnir hér. Lýsingar allar eru mjög
ítarlegar og styrktar með teikningum og
Ijósmyndum.
Par sem ritgerðin er skrifuð á dönsku,
verður hún líklega aldrei birt í heild, en
110