Neisti - 01.06.1968, Blaðsíða 37

ekki útrýmt nema með þvf að útrýma því*. Hvernig er það hægt og hvað
getur komið f staðinn ?
fauðvaldsþjóðfélagi er framleiðslan félagseðlis, þar eð samvinnu margra
manna þarf til að framleiða flestar atfurðir. Aftur á móti eru það einstakl-
ingar, sem eiga framleiðslutækin. Þessa mótsögn þarf að leysa, þvi að
hún er undirrót allra annarra mótsagna. Hún er undirrót þeirra andstæðna
milli stéttanna, sem leiðir til sííelldra árekstra, til þeirrar látlausu
stéttabaráttu, sem tærir þjóðfélagið. Það liggur því" f augum uppi hver
lausnin er, jafnskjótt og við höfum skilið orsakir hinna þjóðfélagslegu
meina. Lausnin er sameign á stærstu framleiðslutækjunum, að félags-
legri framleiðslu fylgi félagseign. Þetta er sósfalisminn.
Meginmunurinn á hagkerfi auðvaldsins og só> ilismans verður þá þessi:
1. í kapítalismanum er einkaeign á framleiðslutækjunum en f sósfa-
lismanum sameign á stórum framleiðslutækjum og samvinna á
sviði smáframleiðslunnar.
2. f kapítalismanum er tilgangur framleiðslunnar gróði eigendanna.
f sósfalismanum er tilgangur hennar sem bezt fullnæging á þörf-
um allra manna.
3. Það sem einkennir framleiðslu kapftalismans er stjórnleysi, enda
þótt ríkisvald og auðmannasamsteypur hafi orðið að koma á vissri
skipulagningu f síbkapitalismanum, sem miðuð er við þarfir hans.
Það sem einkennir sósfalismann er aftur á móti framleiðsla eftir
áætlun f samræmi við þann tilgang hennar að fullnægja sem bezt
þörfum alls þjóðfélagsins og hvers einstaks. Þannig er komið f
veg fyrir atvinnuleysi og kreppur sem eru fylgifiskar stjórnlausr-
ar einstaklingsframleiðslu.
Þetta eru megineinkenni sósfalismans f mótsögn við auðvaldsskipulagið.
Eins og auðvaldsskipulagið tekur sósfalisminn á sig margar myndir f
samræmi við sögulegar aðstæður og hlýtur að gangaf gegn um mörg
þróunarstig. En þetta eru meginatriðin, sem greina sósfalismann frá
kapftalismanum.
Allar leiðir liggja til s ó s fal i s m an s .
Við höfum komizt að ákveðinni niðurstöðu um það, til hvers þróunar-
lögmál kapftalismans leiða. Framleiðsluöflin eru komin f ósættanlega
andstöðu við framleiðsluafstæðurnar og lausnin er aðeins ein, sósfal-
isminn. Allar leiðir liggja til sósfalismans.
Þá er spumingin, hvaða afl er það f þjóðfélaginu, sem knýr á um þessa
breytingu og getur hrundið henni f framkvæmd? Það er augljóst að það
er verkalýðsstéttin, sem hagsmunalega séð er f grundvallarandstöðu við
hina kapftalisku framleiðsluhætti og rfkjandi stétt. Þessi grundvallar-
andstæða birtist f stéttabaráttunni, fyrst f hinni beinu hagsmunabaráttu,
verkföllum og árekstrum út af launum, og síðar á pólitfska sviðinu,
þegar verkalýðsstéttin tekur að gera sér grein fyrir þjóðskipulaginu,
að gera sér ljóst f hverju arðránið er fólgið, tekur að skilja að það er
innsta eðli þjóðskipulagsins sjálfs og að eina varanlega lausnin er að